Artykuł stanowi przegląd najnowszej wiedzy dotyczącej możliwości pogodzenia nowych potrzeb oświetleniowych z ich konsekwencjami oraz możliwości wpisania masterplanu oświetlenia w strategię zrównoważonego rozwoju. Zazwyczaj dopiero obowiązek prawny miast dotyczący budowania i realizacji strategii zrównoważonego rozwoju powoduje urzeczywistnienie działań dotyczących lepszego gospodarowania zasobami. Jak dowodzą badania prowadzone w ostatnich kilkunastu latach, sztuczne oświetlenie nocne poza niezliczonymi zaletami może mieć również negatywny wpływ na zdrowie ludzi, jak i rytm dobowy zwierząt oraz roślin. Oświetlenie zużywa energię elektryczną, której produkcja związana jest z emisją gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń. Oświetlenie sztuczne zapewniło użytkownikom przestrzeni publicznych bezpieczeństwo i komfort przebywania w porze nocnej, a także stało się narzędziem podkreślenia prestiżu miasta za pomocą iluminacji ważnych budynków i instalacji świetlnych. W artykule określono oraz zweryfikowano, na przykładzie trzech europejskich miast: Poznania, Warszawy oraz Kopenhagi, plany modernizacji oświetlenia publicznego oraz ich wdrożenie. Wnioski z analiz mogą stanowić wytyczną przy tworzeniu kolejnych masterplanów oświetlenia w duchu zrównoważonego rozwoju miast.
EN
This article reviews the state of the art in balancing new lighting needs with their impacts and how a lighting masterplan can be embedded in a sustainable development strategy. Typically, it is only when cities are required by law to develop and implement a sustainability strategy that measures are taken to improve resource management. Research in recent years has shown that artificial night-time lighting, while providing countless benefits, can also have a negative impact on human health and the diurnal rhythm of animals and plants. Lighting consumes electricity, the production of which is associated with the emission of greenhouse gases and other pollutants. Artificial lighting has provided safety and comfort to users of public spaces at night and has also become a tool for enhancing the prestige of the city by illuminating important buildings and lighting installations. This paper identifies and reviews public lighting modernisation plans and their implementation in three European cities: Poznań, Warsaw and Copenhagen. The conclusions of the analyses can be used as a guideline for the creation of further lighting master plans in the spirit of sustainable urban development.
W referacie porusza się zagadnienie związane z budowaniem scenografii nocnej wnętrz urbanistycznych jako przyjaznych przestrzeni do życia mieszkańców współczesnych miast. Wskazano zagadnienia związane z wdrażaniem współczesnych technologii oświetleniowych na tle zachowań producentów sprzętu oświetleniowego, oprogramowania do wspierania projektowania jak i samego projektowania oświetlenia. Ukazano również współczesne zagrożenia związane z wdrażaniem technologii led oraz jej wpływ na budowanie poczucia bezpieczeństwa jak i budowania jakości krajobrazu nocnego widoku przestrzeni publicznych. Przedstawiono możliwości współczesnych programów do obliczeń fotometrycznych wykazując ich pewne ograniczenia, a przez to bezpośredni wpływ na zubożenia nocnego krajobrazu. W pracy zbadano również aktualny stan Norm dotyczących oświetlenia przestrzeni publicznych oraz ich rzeczywiste zastosowanie przy projektowaniu oświetlenia.
EN
The article explores the issue of building night scenery of urban interiors as friendly spaces for living in contemporary cities. The issues related to the implementation of modern lighting technologies are indicated against the background of the behaviors of lighting equipment manufacturers, software to support the design as well as the lighting design itself. It also shows the contemporary threats related to the implementation of led technology and its impact on building a sense of safety and quality of night landscape view of public spaces. The possibilities of contemporary photometric calculation programs are presented, showing their limitations, and thus their direct impact on the impoverishment of the night landscape. The article also examines the current state of the Standards for lighting of public spaces and their actual application in lighting design.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.