Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wybrane działania ukierunkowane na ochronę jezior w aktualizacji Planów gospodarowania wodami w Polsce

Soszka H., Kolada A., Pasztaleniec A., Kutyła S

Technologia Wody

|

2015

|

Nr 3 (41)

14--17

PL

Ramowa Dyrektywa Wodna [RDW, 2000/60/WE] nakłada na państwa członkowskie obowiązek osiągnięcia lub utrzymania dobrego stanu/potencjału ekologicznego i dobrego stanu chemicznego wszystkich typów wód, Obecnie w Polsce trwają prace nad aktualizacją Programu wodno-środowiskowego (PWSK) i Planów gospo-darowania wodami (aPGW) na lata 2016-2021 - podstawowych dokumentów planistycznych, określających zakres działań niezbędnych do wprowadzenia dla osiągnięcia celów środowiskowych. W projekcje aPWSK zaproponowano działania dedykowane specyficznie dla jezior, których wdrożenie może mieć istotne znaczenie dla poprawy stanu wód stojących w Polsce. W sytuacji presji generowanych w bezpośrednim otoczeniu jeziora, przede wszystkim ze strony rolnictwa oraz turystyki i rekreacji, duże znaczenie może mieć ustanowienie obszaru ochronnego zbiornika wód śródlądowych. Ustanowienie takiego obszaru musi być poprzedzone opracowaniem odpowiedniej dokumentacji, która będzie określała niezbędne do wprowadzenia zakazy, nakazy i ograniczenia. Na podstawie dokumentacji Dyrektor RZGW ustanawia obszar na drodze wydania odpowiedniego rozporządzenia. W ramach tego działania, podstawowym zabiegiem chroniącym wody przed zanieczyszczeniami obszarowymi z rolniczo zagospodarowanej zlewni powinna być ochrona/odtworzenie tzw. stref buforowych wokół jezior, rozumianych jako obszary wyłączone z użytkowania rolniczego lub o ograniczonym użytkowaniu rekreacyjnym, w których zachowana jest lub odtworzona naturalna okrywa roślinna. W zakresie tego działania mieści się również szereg wskazań, zawartych w kodeksie dobrej praktyki rolniczej oraz ograniczenia zabudowy rekreacyjnej w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora. W jeziorach, w których zasoby pierwiastków biogennych zdeponowane w osadach dennych w przeszłości wzmagają proces eutrofizacji, a presja ze strony zlewni jest ograniczona, uzasadnione jest podjęcie działań rekultywacyjnych. Działania takie muszą być poprzedzone wykonaniem badań wód i osadów, a ich efekty powinny być poddane monitoringowi skuteczności. W przypadku tzw. jezior miejskich, do wód których dostają się zanieczyszczenia spłukiwane przez opad z terenów o utwardzonej powierzchni, uzasadnione jest wprowadzenie wymogu oczyszczania wód opadowych lub roztopowych, przed ich wprowadzeniem do jezior, nie tylko z substancji niebezpiecznych, ale również z biogenów. W projekcie PWSK zaproponowano także działania związane z gospodarka rybacką, polegające na opracowaniu kodeksu dobrej praktyki wędkarskiej, regulującej m.in. kwestie stosowania zanęt w jeziorach. W odniesieniu do spustu wody ze stawów hodowlanych do jeziora, niosącej często ogromne ilości materii organicznej, również niezbędne jest wprowadzenie wymogu realizacji przedsięwzięć, ograniczających negatywne oddziaływanie na środowisko wodne. Program wodno-środowiskowy kraju oraz Plany gospodarowania wodami w dorzeczu są obecnie aktualizowane i znajdują się w fazie konsultacji społecznych. Celem zawartych w artykule rozważań jest zwiększenie zainteresowania problematyką programów działań dla jezior i sprowokowanie do dyskusji, z której wnioski mogą przyczynić się do udoskonalenia programów działań i ich efektywniejszego wdrażania.

EN

The Water Framework Directive (WFD, 2000/60/EC), obliges each Member State to achieve or maintain good ecological status/potential and good chemical status of all surface waters. Currently, the updating basic planning documents: the River Basin Management Plans and the National Water and Environment Programme for the period 2016-2021 are under development. In the draft of the National Water and Environment Programme several activities addressing specifically lake protection are included. They comprise, among others, establishing of the protective areas for lakes, introduction of restoration (recultivation) measures, tightening the requirements for rain- and wastewater treatment in the field of removal of nutrients from storm waters, elaboration of the code of good angling practice regulating, e.g. the problem of excessive use of bait, setting legal limitations for the water discharge from fish ponds located next to lakes. The proposed measures are considered to contribute significantly to the achievement of environmental objectives set for lakes.

2

Changes of water quality in benchmark lakes in the Polish national monitoring network in the 1999-2004 period

Soszka H., Kolada A., Gołub M.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2010

|

Vol. 39, No.2

153-159

EN

The national monitoring network of benchmark lakes consists of ten lakes situated in different Polish lakelands. They do not receive wastewater from point sources of pollution and their catchment areas are predominantly forested. Changes in their water quality should be natural or almost natural due to very low anthropogenic pressure. In the majority of the benchmark lakes the values of eutrophication parameters during the 1999-2004 period did not exceed 0.060 mg dm^-3 P for total phosphorus or 10 μg dm^-3 for chlorophyll α, and Secchi disc readings generally exceeded 2.5 m. Trend analyses in the majority of cases did not reveal significant changes in eutrophication parameters over time.

3

Problemy metodyczne związane z oceną stopnia eutrofizacji jezior na potrzeby wyznaczania stref wrażliwych na azotany

Soszka H.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 1

151-159

PL

Celem artykułu jest analiza podejścia do oceny eutrofizacji w świetle wymagań dyrektywy azotanowej, Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW) oraz przepisów polskich. W żadnym z tych aktów prawnych nie podaje się metodologii oceny zjawiska. Opracowany w 2005 r., w ramach Wspólnej Strategii Wdrażania RDW, projekt wytycznych do oceny eutrofizacji w kontekście europejskiej polityki wodnej oparty jest na zharmonizowanym podejściu do zagadnienia, uwzględniającym wymagania RDW oraz dyrektywy azotanowej i ściekowej. Oznacza to, że metodologia oceny eutrofizacji przyjęta w RDW powinna być zastosowana również w celu spełnienia wymagań pozostałych dyrektyw i, tym samym, przepisów polskich.

EN

An analysis of approaches to the assessment of eutrophication in view of the requirements of nitrate directive, Water Framework Directive and Polish legal acts is presented in this paper. None of the acts gives the methodology of assessing the phenomenon. Draft guidelines for assessing eutrophication in the context of European water policies, prepared in 2005 within the Common Implementation Strategy of the WFD, are based on harmonised approach to the problem with the consideration of the WFD, nitrate directive and urban waste-water treatment directive. It means that the methodology of assessing eutrophication adopted in the WFD should be used in to fulfil the requirements of other directives and Polish regulations.

4

Establishing reference conditions for Polish lakes - preliminary results

Soszka H., Kolada A., Gołub M., Cydzik D.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2008

|

Vol. 37, No.3

105-110

EN

Establishing reference conditions is essential for performing ecological status assessments of surface waters according to the EU Water Framework Directive. Ecological status is described as the deviation from undisturbed (reference) conditions. This paper presents the process of establishing preliminary reference values for chlorophyll a, total phosphorus, and Secchi disc readings in different types of Polish lakes. This was done by selecting potential reference lakes and performing statistical analysis of the values of the main eutrophication parameters. The preliminary reference values for total phosphorus, chlorophyll, and Secchi disc depth were defined as 0.033 mgP dm-3, 3.75 ěg dm-3, and 3.6 m for stratified lakes, and 0.048 mgP dm-3, 5.80 ěg dm-3, and 2.5 m. for polymictic lakes, respectively.

5

Monitoring jezior zgodny z Ramową Dyrektywą Wodną

Soszka H.

Przegląd Komunalny

|

2007

|

nr 6

79-81

PL

Zasadniczym celem wdrażania zapisów Ramowej Dyrektywy Wodnej jest osiągnięcie do 2015 r. we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej dobrego stanu wód - zarówno ekologicznego, jak i chemicznego. Celowi temu podporządkowane będą plany gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy, które powinny być uruchomione w 2009 r.

6

Ocena jakości wód rzecznych : propozycja nowej metody - bez badań biologicznych?

Kudelska D., Soszka H.

Gospodarka Wodna

|

1999

|

Nr 12

416-417

PL

Autorki -w nawiązaniu do artykułu J. Dojlidy i J.Woyciechowskiej pt. "Ocena jakości wód rzecznych -propozycja nowej .tj. metody" ("Gospodarka Wodna", 1999, nr 4) -zwracają.. uwagę na konieczność uzupełnienia proponowanej metody o komponent biologiczny, mający podstawowe znaczenie w klasyfikowaniu jakości wód w krajach Unii Europejskiej. W Instytucie Ochrony Środowiska w Warszawie prowadzone są prace nad adaptacją do warunków polskich odpowiednich metod stosowanych powszechnie w krajach Unii Europejskiej.

EN

With reference to the paper by J. Dojlido and J. Woyciechowska "Evaluation of river water quality -proposal for a new method" (Gospodarka Wodna nr 4, 1999) the Authoresses point out to the necessity to supplement the proposed method by biological compo-nent which has great weight in classification of waters used in the European Union countries. Institute of Environmental Protection in Warsaw is engaged upon adaptation to Polish conditions of relevant methods being applied in EU countries.