Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zanieczyszczenia bakteriologiczne w ocenie jakości wody w zbiorniku Besko przeznaczonej do zbiorowego zaopatrzenia ludności

Policht-Latawiec A., Żarnowiec W., Perec-Krupa Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 4

111--128

PL

W pracy oceniono potencjalne zagrożenia dla zdrowia ludzi związane z występowaniem bakterii chorobotwórczych w chronionym zbiorniku wodnym Besko. Jest on zlokalizowany w 172,8 kilometrze rzeki Wisłok, w miejscowości Sieniawa (woj. podkarpackie). Obszar zbiornika znajduje się w strefie zamkniętej i jego rekreacyjne wykorzystywanie jest zabronione. Mimo to, na terenach oddalonych od zapory są tzw. dzikie plaże, których użytkowanie może prowadzić do skażenia wód zbiornika bakteriami pochodzenia kałowego. Analizą bakteriologiczną objęto próbki wody pobierane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) w Rzeszowie z jednego punktu na środku zbiornika przy zaporze, w miejscu poboru wody na potrzeby komunalne mieszkańców Krosna, w okresie 2004–2014. Na podstawie otrzymanych wyników badań przeprowadzono analizę dla bakterii z grupy coli, Escherichia coli, Enterococcus i bakterii z rodzaju Salmonella. Jakość bakteriologiczną wody oceniono zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami Ministra Zdrowia oraz Ministra Środowiska. Określono tendencję (trend czasowy) zmienności liczebności bakterii w analizowanym okresie. Tylko w jednym miesiącu (październik 2008) woda w zbiorniku nie spełniała wymagań stawianym wodom w kąpielisku i miejscach wykorzystywanych do kąpieli. W całym okresie badań nadawała się ona do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia, ale w różnych latach wymagała różnych procesów uzdatniania, właściwych dla kategorii jakości wody A1 i A2. Rozpatrywany ciąg średnich wartości analizowanych wskaźników zanieczyszczeń wody w zbiorniku na przestrzeni okresu badawczego wykazywał tendencję rosnącą w przypadku bakterii grupy coli oraz istotny trend rosnący paciorkowców kałowych (Enterococcus). Natomiast liczebność bakterii Escherichia coli wykazywała tendencję malejącą. W wodzie zbiornika Besko nie stwierdzono w analizowanym okresie bakterii z rodzaju Salmonella.

EN

The assessment of potential hazards to human health connected with the presence of pathogenic bacteria in the protected Besko water reservoir, located at 172.8 km of the Wisłok River, in Sieniawa village, in the Podkarpackie province, was conducted in the paper. The reservoir area is situated in the closed zone and its recreational use is forbidden. Despite the fact, so called wild beaches occur in the areas distant from the dam and their use may lead to bacteriological contamination of water in the reservoir. Bacteriological analysis covered the ten-year period (2004–2014) during which water samples were collected from a single point located in the middle of the reservoir in place of water extraction for the water supply for Krosno city citizens. On the basis of the results obtained from the Voivodship Inspectorate of Environmental Protection in Rzeszów, analyses were conducted for the bacteria from coli group, Escherichia coli, Enterococcus and Salmonella bacteria. Water bacteriological quality was assessed in compliance with the current regulations of the Minister of Health and Minister of Environment. The time trend for changeability of the bacteria count was determined for the analyzed period. Only in one month (October 2008) water in the reservoir did not meet the requirements posed for waters in watering places and sites used for bathing. Over the whole period of the research the water was suitable for potable water supply to people, however in different years it required various treatment processes, adequate for water quality categories A1 and A2. For safety reasons, the monitoring procedures for the Besko reservoir should be upgraded, because during the analyzed period, the studied series of mean contents of the analyzed water contamination indices in the reservoir water revealed an upward trend for the bacteria from coli group and a significant upward trend for the Enterococci. On the other hand, Escherichia coli bacteria count revealed a downward trend. No presence of Salmonella bacteria was spotted in the Besko reservoir water.

2

Dynamics of physicochemical parameter concentrations in the Graniczna Woda stream water

Żarnowiec W., Policht-Latawiec A., Pytlik A.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 35

281--289

EN

The paper presents variability of physicochemical parameter concentrations and determined the potential and chemical status of water in the Graniczna Woda stream, the right bank tributary to the Stoła River. The stream catchment area of 41.5 km2 is covered mainly by forests. A lowland stream flows through part of the Upper Silesia Industrial Region through three districts. A biological-mechanical municipal sewage treatment plant operates in the area of Miasteczko Śląskie, as well as a factory sewage treatment plant of Zinc Plant. The data base used in the papers consisted of the results obtained from the Provincial Inspectorate of the Environmental Protection in Katowice, monthly analyses of water samples collected in the years 2009–2013 in the control-measurement points located by the mouth of the Stoła River. 34 physicochemical indices were analyzed in the paper. Statistically significant upward trends were determined over the period of investigations for values of electrical conductivity (EC), total suspended solids, Cl, SO4, NO2-N and Zn in the stream water. Statistically significant downward trend was noted for total hardness. It was stated that both the potential and chemical status o the stream water were below good. Exceeded limit values for quality class II determined for oxygen and organic indices (chemical oxygen demand COD-Mn, total organic carbon TOC), salinity (EC, SO4, Cl, Ca, hardness) and biogenic indices and substances particularly harmful for aquatic environment (Zn, Tl) as well as exceeded allowable heavy metal concentrations may evidence a constant inflow of heavy metals to the aquatic environment of the Graniczna Woda stream from municipal and industrial sewage.

PL

W pracy przedstawiono zmienność wartości wybranych parametrów fizykochemicznych oraz określono potencjał i stan chemiczny wody potoku Graniczna Woda, prawostronnego dopływu rzeki Stoły. Obszar zlewni potoku, o powierzchni 41,5 km2, zajmują głównie tereny leśne oraz w mniejszym stopniu tereny zurbanizowane, przemysłowe i użytki rolne. Potok nizinny żwirowy (typ abiotyczny 18) przepływa przez północną część Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz gminy Tworóg, Tarnowskie Góry i Miasteczko Śląskie. Na terenie Miasteczka Śląskiego funkcjonuje biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia ścieków komunalnych i zakładowa oczyszczalnia ścieków Huty Cynku „Miasteczko Śląskie”. Bazę danych wykorzystanych w pracy stanowiły wyniki, pozyskane z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach, comiesięcznych analiz próbek wody pobranej z potoku w latach 2009–2013 w punkcie pomiarowo-kontrolnym usytuowanym w miejscowości Hanusek, przy odcinku ujściowym do rzeki Stoły. W pracy przeanalizowano, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem MŚ z 2016 r., 34 wskaźniki fizykochemiczne. W okresie badań ustalono istotnie statystycznie trendy rosnące wartości przewodności elektrycznej (EC) i stężenia zawiesiny ogólnej, chlorków (Cl), siarczanów (SO4), azotu azotanowego (III) (N-NO2) oraz cynku (Zn) w wodzie potoku. Statystycznie istotny trend malejący stwierdzono w odniesieniu tylko do jednego parametru – twardości ogólnej. Stwierdzono, że potencjał i stan chemiczny wody potoku były poniżej dobrego. Przekroczone wartości graniczne dla II klasy jakości stwierdzone w przypadku wskaźników tlenowych i organicznych (chemiczne zapotrzebowanie na tlen – ChZT-Mn, ogólny węgiel organiczny – OWO, zasolenia (EC, SO4, Cl, wapń – Ca, twardość ogólna), biogennych (azot amonowy – N-NH4, azot Kjeldahla, azot azotanowy (V) – N-NO3, azot azotanowy (III) – N-NO2, azot ogólny – N, fosfor fosforanowy (V) – P-PO4) i substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (cynk – Zn, tal – Tl) oraz przekroczone dopuszczalne wartości stężenia metali ciężkich (ołów – Pb, kadm – Cd), mogą świadczyć o ciągłym dopływie zanieczyszczeń do środowiska wodnego potoku Graniczna Woda ze ścieków komunalnych oraz przemysłowych.

3

Rainwater Management in Protected Areas

Żarnowiec W., Bogdał A., Kowalik T., Kanownik W., Ostrowski K., Rajda W.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 2

69--77

EN

The aim of the study was to find out whether the climate of southern Poland allows for removing rainwater from industrial areas by evaporation from roof surfaces. The study covered the premises of a Logistics Centre with an approximate area of 34 hectares, located in the catchment of the Wedonka stream and in the region of water intake for Kraków at the Rudawa river. In the future, the Centre will comprise nine large warehouses. Road traffic associated with the project will cause potential risks for groundwater and surface water of this protected area. Therefore, the Centre’s investor decided to evaporate rainwater from the premises. To establish advisability of this plan, the study team designed and built a unique experimental station consisting of experimental roof, a tank for collecting water for the sprinkler system, system for delivering, distributing and discharging water from the roof, measuring tilt tray, automatic meteorological station, and electronic devices for recording measurement data. The research on the experimental station was carried out from April to October in 2011 and 2012 and included continuous measurements of the volume of water supplied to and discharged from the roof. Moreover, the temperature of the roof and water in the tank and the number of important meteorological parameters were measured. The difference between supplied and discharged water, divided by the wetted surface of the roof, helped to determine thickness of the evaporation layer in millimeters. The study confirmed the possibility of removing potentially contaminated rainwater by evaporating it from roof surfaces of the Logistics Centre located near Kraków at an average rate of 5.9 dm3·m–2·d–1. However, due to high seasonal variability of rainfall and air temperature, it is necessary to temporarily collect water in an expansion tank of suitable capacity.

4

Analiza zmienności parametrów jakościowych wody w rzece Biała Tarnowska

Policht-Latawiec A., Żarnowiec W., Majewska M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

217--226

PL

W pracy przedstawiono wyniki hydrochemicznych badań rzeki Biała Tarnowska, prawobrzeżnego dopływu rzeki Dunajec. Zlewnia rzeki o powierzchni 983,3 km2 ma charakter podgórski i położona jest w województwie małopolskim. Zagospodarowana jest ona w 64% jako grunty orne, pozostały obszar to grunty leśne oraz tereny zabudowane i zurbanizowane. W dolnym biegu rzeki, w rejonie miasta Tarnowa, dominują tereny przemysłowe (przemysł chemiczny). Badania prowadzono w latach 2010–2012, w trzech punktach pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych na odcinku rzeki o długości 82 km. W pracy przeanalizowano, pozyskane z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie z Delegaturą w Tarnowie, 32 wskaźniki fizykochemiczne. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że potencjał wody rzeki w górnym i środkowym jej biegu (pkt. 1 i 2) był poniżej dobrego, a w dolnym biegu (pkt. 3) dobry. Stan chemiczny badanych wód powierzchniowych w punktach był dobry. Ze względu na zbyt duże stężenie zawiesiny ogólnej w każdym punkcie, woda rzeki nie może być wykorzystana do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia. Również przekroczone m.in. stężenie zawiesiny ogólnej spowodowało, że woda w rzece nie spełnia warunków naturalnych dla środowiska życia ryb łososiowatych jak i karpiowatych. Spośród 15 badanych wskaźników fizykochemicznych wody 14 z nich było statystycznie wyższe w dolnej części zlewni. Większe zanieczyszczenie wody w środkowym i dolnym odcinku rzeki jest spowodowane presją antropogeniczną.

EN

The paper presents the results of hydrochemical tests of Biała Tarnowska River, right-bank tributary of Dunajec. Water catchment area of 983.3 km2 has a submontane character and it is located in Małopolska Province. 64% of the area is used as arable land, the rest is forest land and urbanized and built-up areas. Downstream, in the area close to the city of Tarnów, industrial areas prevail (chemical industry). The testes were carried out from 2010 to 2012 in three measuring-control points located along the 82 km river section. 32 physicochemical indicators, obtained from the Voivodeship Inspectorate of Environmental Protection in Kraków with a local branch in Tarnów, were analysed in the paper. Based on the obtained results it was stated that the water potential in the middle and upper course of the river (1st and 2nd point) was below good and in the lower course (3rd point) it was good. The chemical status of the tested surface water in these points was good. Because of high concentrations of total suspended solids in each point, the river water cannot be used in water supply for human consumption. Exceeded concentration of total suspended solids, among other things, is the reason why river water does not fulfil the natural conditions of habitat of the salmonid and carp family fish. Out of 15 tested water physicochemical indicators, 14 were statistically higher in the lower part of the catchment area. Greater water pollution in the middle and lower course of the river is caused by anthropogenic pressure.

5

Własności fizyczne i przesiąkliwość płyty boiska Wisły Kraków SA po renowacji

Rajda W., Żarnowiec W., Stachura T.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2011

|

Vol. 20, No. 2

153--159

PL

W pracy zbadano wodoprzepuszczalność i niektóre własności fizyczne płyty boiska piłkarskiego na stadionie WISŁY KRAKÓW S.A. po renowacji wykonanej w 2002 roku. Przesiąkliwość, uziarnienie, gęstość właściwą, gęstość objętościową i porowatość gruntu pobranego z płyty oznaczono metodami standardowymi. Wykazano, że na skutek użycia nieodpowiedniego materiału wystąpiły istotne różnice własności, zwłaszcza uziarnienia i wodoprzepuszczalności w stosunku wymagań normy DIN 18 035, powodujące stagnowanie wody na powierzchni boiska.

EN

The paper investigated the water permeability and some physical properties of the football field Wisła Kraków after the renovation done in 2002. Permeability, grain size, specific density, volume density and porosity of the soil taken from the plates was determined by standard methods. It was shown that as a result of improper use of the material were significant differences in properties, particularly grains size and water permeability compared with DIN 18 035, causing local puddles of water on the surface of the pitch.