Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie azotu 15N z nawozów mineralnych przez komponenty mieszanek jęczmienia z grochem siewnym

Rutkowska Agnieszka

Przemysł Chemiczny

|

2024

|

T. 103, nr 6

672--676

PL

Przedstawiono wyniki badań wazonowych nad akumulacją oraz wykorzystaniem azotu (¹⁵N) przez mieszanki jęczmienia z grochem zależnie od procentowego udziału obu komponentów wmieszance wkontekście ograniczenia zużycia nawozów azotowych oraz ryzyka rozpraszania tego składnika wśrodowisku. Wdoświadczeniu stosowano wzrastające dawki azotu w formie ¹⁵NH₄ ¹⁵NO₃ : 0,4, 0,8, 1,2, 1,6 g N/wazon dostosowane do udziału grochu (33, 57, 75 i 89%) w mieszance. Współczynnik wykorzystania azotu (15Nut) przez jęczmień w fazie kłoszenia był porównywalny między poszczególnymi mieszankami i osiągał średnio 47%. Wartość ¹⁵Nut wyznaczona dla grochu wzrastała wraz ze zwiększaniem udziału tej rośliny w mieszance iwyniosła odpowiednio 4,3, 15, 23 i 44%. Wfazie pełnej dojrzałości jęczmień wykorzystał azot pochodzący w nawozów średnio w 54%, a groch w 8-46%, zależnie od ilości roślin w mieszance.

EN

In 4 pot expts., mixts. of barley and peas were grown and fertilized with increasing doses of N in the form of ¹⁵NH4 ¹⁵NO₃ of 0.4, 0.8, 1.2 or 1.6 g N/pot, adjusted to the share of peas (33, 57, 75 or 89%) in the mixt. The use of mixt. contg. 33% barley guaranteed the highest uptake of ¹⁵N by the seed yield of the mixt. and the highest use of N from fertilizers.

2

Efektywność działania nawozów mineralnych wzbogaconych mikrobiologicznie w uprawie rzepaku ozimego

Rutkowska Agnieszka, Rusek Piotr

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 11

1177--1181

PL

Przedstawiono wyniki badań polowych nad produkcyjnością rzepaku ozimego oraz efektywnością wykorzystania składników pokarmowych z bionawozów Super Fos Dar 40® i Polifoska® Krzem z dodatkiem komponentu mikrobiologicznego, wytworzonych w ramach realizacji projektu Bio-Fertil. Wykazano, że dodatek wyselekcjonowanych szczepów bakterii korzystnie wpływa na dynamikę nagromadzania biomasy oraz rozwój systemu korzeniowego rzepaku, szczególnie przy zmniejszonym nawożeniu mineralnym. Wwarunkach prowadzonego doświadczenia plony nasion rzepaku w technologii produkcji z wykorzystaniem bionawozów przy ograniczonym nawożeniu mineralnym nie ustępowały plonom uzyskiwanym w technologii tradycyjnej, w której dawki nawozów P i K były większe o 40%.

EN

Two multi-component mineral fertilizers (Super Fos Dar 40® and Polifoska® Krzem) and their microbially enriched equivalents were used to cultivate winter oilseed rape of the Chrobry variety. Plant samples were collected 3 times during the vegetation period to det. the dynamics of accumulation of aboveground and root mass. The efficiency of the use of N, P and K from fertilizers was detd. The addn. of selected bacterial strains had a beneficial effect on the dynamics of biomass accumulation and the development of the rapeseed root system, especially with reduced mineral fertilization. The yields of rapeseed seeds in the production technology using biofertilizers with limited mineral fertilization were not inferior to the yields obtained in the traditional technology, in which the doses of P and K fertilizers were 40% higher.

3

Efektywność działania nawozów mineralnych wzbogaconych mikrobiologicznie w uprawie pszenicy ozimej

Rutkowska Agnieszka, Rusek Piotr

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 5

468--472

PL

Przedstawiono wyniki dwuletnich doświadczeń z zastosowaniem wytworzonych w ramach realizacji projektu BIO-FERTIL nawozów mineralnych: wieloskładnikowego nawozu Polifoska® Krzem oraz skoncentrowanego nawozu fosforowego Super Fos Dar 40® wzbogaconych mikrobiologicznie, w uprawie pszenicy ozimej. Uzyskane wyniki wskazują na korzystny wpływ dodatku mikrobiologicznego do nawozów konwencjonalnych na dynamikę akumulacji biomasy pszenicy oraz rozwój sytemu korzeniowego, szczególnie w warunkach zredukowanego nawożenia mineralnego. Wykazano, że na glebach o średniej zasobności w potas przyswajalny oraz średniej do wysokiej zasobności w fosfor przyswajalny zastosowanie nawozów wzbogaconych w wyselekcjonowane szczepy bakterii umożliwia ograniczenie zużycia nawozów mineralnych o 40%, nie powodując przy tym spadku plonów.

EN

Two microbiologically enriched multicomponent mineral fertilizers were applied to winter wheat crops. Fertilizer granules were encapsulated with a consortium of lyophilized bacterial strains Bacillus sp., Paenibacillus polymyxa CHT114AB and Bacillus amyloliquefaciens AF75BB. The produced trial batches of fertilizers were subjected to agricultural evaluation. The results indicated a favorable effect of microbial addn. to conventional fertilizers on the dynamics of wheat biomass accumulation and the development of the root system, especially under conditions of reduced mineral fertilization. In soils with a medium abundance of available K and a medium to high abundance of available P, the use of fertilizers enriched with selected bacterial strains made it possible to reduce the use of mineral fertilizers by 40%, without causing a decrease in yields.

4

Climatic and anthropogenic drivers of zero-flow events in intermittent rivers in Poland

Rutkowska Agnieszka, Osuch Marzena, Żelazny Mirosław, Banasik Kazimierz, Klimek Mariusz

Journal of Water and Land Development

|

2023

|

no. 57

52--61

EN

River intermittence was studied based on data from hydrological monitoring in Poland. We screened the entire state database and two another data sources applying the criterion for zero-flow event: discharge less than 0.0005 m3∙s-1, and found five intermittent rivers with catchment area from 9.2 to 303.7 km2. We aimed at finding associations between intermittence and climatic driving forces (temperature and precipitation), and between intermittence and anthropogenic activity. We used the Spearman correlation coefficient, circular statistics, and statistical tests for trend. The concentration of zero-flow days, mostly in summer, and the decreasing trend in the standardised precipitation evapotranspiration index (SPEI) in all catchments at various aggregation levels, and an increasing trend in the total number of zero-flow days and in the maximum length of zero flow events in two rivers, were detected. The strong negative correlation (–0.62 ≤ ρ < 0) between intermittence and the SPEI backward lagged in time showed that intermittence resulted from prolonged deficits in climatic water balance due to increasing evapotranspiration. The reaction of the Noteć catchment, amplified by the anthropogenic pressure (brown coal mines), was reflected in the atypical shape of the rose diagram and in inhomogeneities in river discharges. The results show that the rose diagram can serve as an indicator of the degree of anthropogenic impact on runoff conditions.

5

Spatial variability of average annual and monthly minimum river flow in Poland

Baran-Gurgul Katarzyna, Kołodziejczyk Katarzyna, Rutkowska Agnieszka

Geoinformatica Polonica

|

2023

|

T. 22

7--20

EN

The aim of this article is to analyse the spatial variability of SNQ, the average annual minimum river flow, as well as SNQm (m = 1, 2, …12), the average monthly minimum river flow in Poland. The data were obtained from the Institute of Meteorology and Water Management – National Research Institute (IMWM-NRI) in the form of the daily flow series from the period between 01 Nov 1990 and 31 Oct 2020 from 433 gauging cross-sections located within the territory of Poland. The results of the analyses are presented on maps of the physiographic regions of Poland (the Coastlands, the Lakelands, the Lowlands, the Highlands, the Carpathians and the Sudety Mountains). In order to compare SNqm – the unit average minimum monthly flow between the physiographic regions, the Kruskal-Wallis test with the Dunn (Bonferroni) adjustment was performed. In order to evaluate the spatial variability of the SNqm, the hypothesis was verified for each gauging station that the Spearman correlation coefficient between the SNqm and the zero point of the gauge was different from zero. The SNqm flow changed over the year. As expected, the highest values were observed in March and April, and the lowest in July and August. Regardless of the month, the rivers in the central part of Poland (the Lowlands) were less water abundant than those in other regions of the country while the greatest flows were observed in the mountain rivers. Statistically, no difference was observed between the SNqm in the Coastlands, the Carpathians and the Sudety Mts., and in nearly all of the months between the SNqm in the Lakelands and the Lowlands. In the whole territory of Poland, the river flow was dependent on the altitude of the catchment, while the strongest correlation was observed in the mountain regions.

PL

Celem pracy jest ocena przestrzennego zróżnicowania średniego minimalnego rocznego przepływu SNQ, a także przepływu SNQm (m = 1, 2, …12) w poszczególnych miesiącach w Polsce. W pracy wykorzystano pozyskane z IMGW‑PIB ciągi dobowych przepływów z okresu od 1.11.1990 do 31.10.2020 roku w 433 przekrojach wodowskazowych zlokalizowanych na obszarze Polski. Wyniki analiz przedstawiono na mapach na tle regionów fizycznogeograficznych (pobrzeża, pojezierza, niziny, wyżyny, Karpaty i Sudety). Do porównania średnich SNqm w każdym miesiącu, między regionami fizycznogeograficznymi wykorzystano test Kruskala-Wallisa z poprawką Dunna (Bonferroniego), a do oceny siły zróżnicowania przestrzennego przepływów SNqm określono współczynnik korelacji Spearmana między SNqm a wysokością położenia zera wodowskazu, a także zweryfikowano hipotezę o istotności tego współczynnika. W ciągu roku przepływ SNqm zmienia się; spodziewanie największe wartości obserwuje się w marcu i kwietniu, a najniższe w lipcu i sierpniu. Zdecydowanie najmniej zasobne w wodę są, niezależnie od miesiąca, rzeki środkowej i nizinnej części Polski, a największe przepływy obserwuje się w rzekach górskich. Nie obserwuje się statystycznej różnicy między SNqm na pobrzeżach, w Karpatach oraz Sudetach i w prawie wszystkich miesiącach między pojezierzami i nizinami. Na obszarze Polski przepływ zależy od wysokości położenia zlewni, przy czym najsilniejsza zależność występuje w obszarach górskich.

6

Ostrów Tumski – miejsce magiczne

Rutkowska Agnieszka

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 8

159--168

PL

W artykule opisano wybrane wydarzenia historyczne i obiekty architektoniczne pochodzące z początków dziejów Ostrowa Tumskiego w Poznaniu. Autorka-przewodniczka zabiera czytelnika-turystę na spacer po tej historycznej części miasta, podczas którego mamy możliwość cofnąć się w czasie i poznać fakty oraz ciekawostki wiążące się z powstawaniem miasta i kształtowaniem państwa polskiego. Pierwszym przystankiem jest miejsce pierwotnie zajmowane przez palatium Mieszka I, gdzie obecnie znajdują się kościół Najświętszej Marii Panny i Psałteria. Kolejnym punktem wycieczki jest poznańska katedra. Poznajemy jej historię, liczne przebudowy i zwiedzamy jej wnętrze. Udajemy się do podziemi, aby zobaczyć relikty katedr przedromańskiej i romańskiej, a także pozostałości misy chrzcielnej oraz nagrobków pierwszych władców Polski. Następnie zwiedzamy wnętrze współczesnej regotycyzowanej katedry, zaczynając od prezbiterium, przez wybrane kaplice i kończąc na Złotej Kaplicy. Po opuszczeniu budynku katedry autorka zachęca do samodzielnego zwiedzenia Ostrowa Tumskiego i odkrycia magii tego miejsca.

EN

The article describes selected historical events and architectural structures from the early history of Ostrów Tumski (cathedral island) in Poznań. The author-guide takes the reader-tourist for a walk on the island, where the reader can travel back in time to learn about historical facts and curiosities related to the time when the place was the cradle of the emerging city and the Polish state. The first stop is the location originally occupied by the palace and chapel complex from the times of Mieszko I, and which is now where we can see St Mary’s Church and the Psalm Singers’ House. The next point of the tour is the Cathedral, with its history, numerous remodellings and a visit to the interior. The reader is taken to the crypt where the relics of the oldest cathedral buildings are located, and also sees the tombs of Poland’s first rulers and the remains of a baptismal font. After coming back to the main nave, the reader can experience the present-day, regothicised cathedral and visit the chancel and some of the chapels with their original furnishings, including the Golden Chapel. At the end of the walk, the author encourages everyone to explore Poznań’s cathedral island on their own and discover its magic.

7

Prognoza zapotrzebowania na fosfor w rolnictwie na podstawie wyników badań agrochemicznych

Rutkowska Agnieszka, Lipiński Wojciech

Przemysł Chemiczny

|

2022

|

T. 101, nr 11

987--994

PL

Dokonano oceny zasobności gleb Polski w fosfor przyswajalny na podstawie wyników badań agrochemicznych prowadzonych w latach 2016-2020 przez okręgowe stacje chemiczno-rolnicze. Wartości mediany zawartości gleb w P₂O₅ w klasie zasobności średniej stanowiły przyjętą wartość referencyjną, w odniesieniu do której wyliczone zostały potrzeby zmian zasobności w pozostałych klasach w poszczególnych województwach. Stwierdzono, że w skali całego kraju wielkość całkowitych potrzeb zmian zasobności gleby w fosfor kształtuje się na poziomie ponad 814 tys. t P₂O₅, przy znaczącym zróżnicowaniu w poszczególnych regionach. Całkowite rezerwy dopuszczalne, które stanowią rezerwy fosforu w glebach o zasobności dużej i bardzo dużej (do poziomu 40 mg P₂O₅/100 g gleby) wynoszą 1 614 tys. t.

EN

Analyzes of the av. content of available P in the soil and the share of soils in fertility classes in individual voivodeships were compiled, based on agrochem. studies carried out in 2016-2020 by regional chem. and agricultural stations. An assessment of the demand for P and the needs for changes in soil P abundance in individual voivodeships were presented as well as the total allowable P reserves in soil in individual voivodeships were estimated.

8

Rynek nawozów fosforowych oraz zróżnicowanie zawartości fosforu w glebach Polski

Rutkowska Agnieszka, Rusek Piotr

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 3

381--385

PL

Omówiono wybrane zagadnienia związane z produkcją mineralnych nawozów fosforowych oraz przedstawiono wyniki monitoringu gleb prowadzonego w latach 2008-2016 przez Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze w odniesieniu do zawartości fosforu przyswajalnego. Stwierdzono, że niemal 60% gleb w kraju charakteryzuje się wysoką i bardzo wysoką zasobnością w fosfor przyswajalny, co czyni je podatnymi na straty tego biogenu do środowiska wodnego. Jednocześnie 25% stanowią gleby o bardzo niskiej i niskiej zawartości fosforu przyswajalnego, na których konieczne jest racjonalne nawożenie tym makroskładnikiem. W Polsce notuje się duże zróżnicowanie regionalne w zużyciu nawozów fosforowych. Z uwagi na zmniejszające się światowe zasoby fosforytów należy skoncentrować się na poszukiwaniu alternatywnych źródeł tego pierwiastka, również poprzez jego odzysk z odpadów.

EN

A review, with 28 refs., of the prodn. and consumption of P fertilizers in Poland as well as of the time and spacediversified content of P in soils.

9

Rynek nawozów azotowych oraz efektywność wykorzystywania azotu i wody na przykładzie upraw doświadczalnych jęczmienia jarego

Rutkowska Agnieszka, Rusek Piotr

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 10

1505--1509

PL

Przedstawiono dane statystyczne dotyczące produkcji i zużycia nawozów azotowych w Polsce. Zaprezentowano wyniki 11-letnich doświadczeń polowych nad efektywnością wykorzystania azotu (NUE) przez jęczmień jary, oszacowaną wg metodyki zaproponowanej przez EU Nitrogen Experts Panel, z uwzględnieniem zależności pomiędzy efektywnością wykorzystania azotu a efektywnością wykorzystania wody (WUE).

EN

Statistical data on the prodn. and consumption of N fertilizers were presented. The results of 11-years field expts. on N use efficiency (NUE) by spring barley, estimated according to the EU methodol., taking into account the relationship between NUE and water use efficiency were presented. The analysis of variance and regression showed that the yield of spring barley in the multi-year period was not limited by water availability.

10

Future impacts of land use and climate change on extreme runoff values in selected catchments of Slovakia

Kohnová Silvia, Rončák Peter, Hlavčová Kamila, Szolgay Ján, Rutkowska Agnieszka

Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications

|

2019

|

Vol. 7, Iss. 1

47--54

EN

The aim of this study is to look at the impacts of land use and climate change on extreme runoff regimes in selected catchments of Slovakia, with an emphasis on selected characteristics of hydrological regimes, catchment runoff, and, especially extreme runoff. Changing climate conditions, characterized especially by changes in precipitation, air temperatures, and potential evapotranspiration in future decades, have been predicted by recent outputs of the KNMI and MPI regional climate change models and the A1B emission scenario. The land use changes were characterized by various future land use scenarios. Assuming these scenarios are accurate, the hydrological regime characteristics were simulated by the WetSpa distributed rainfall-runoff model, which was parameterized for the selected river basins with a daily time step until 2100. Changes in the total runoff and its components (the maximum and design discharges), as well as changes in soil moisture and actual evapotranspiration, compared to the current state, confirm the assumption of an increase in the extremes of the hydrological regimes during periods of flood events. The results of the study showed a need for a reevaluation of design discharge values for future designs of water management structures.