Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Główne nieorganiczne jony oraz chlorany (VII) w wodach powierzchniowych pobieranych w okolicach lotniska Katowice-Pyrzowice

Kończyk J., Kernert J., Pecyna P., Kozak M., Michalski R.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2018

|

nr 3

34--38

PL

Przedmiotem badań było określenie czasowej i przestrzennej zmienności stężeń wybranych nieorganicznych anionów (F , Cl , NO 2 , NO 3 , PO 4 3, SO 4 2i ClO 4 ), a także kationów (Li + , Na + , K + , NH 4 + , Mg 2+ , Ca 2+ ) w wodach powierzchniowych pobieranych w pięciu miejscach na terenach zlewni wód pobieranych przez Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. w Katowicach, a znajdujących się w okolicach lotniska Katowice-Pyrzowice i szlaków komunikacyjnych do niego prowadzących. Analizowane wody są pod tym kątem bezpieczne i stabilne, co ma istotne znaczenie w kontekście bezpieczeństwa wody spożywanej przez klientów GPW S.A. w Katowicach.

EN

The subject of the research was to determine the temporal and spatial variability of the concentrations of selected inorganic anions (F , Cl , NO 2 , NO 3 , PO 4 3, SO 4 2and ClO 4 ) and cations (Li + , Na + , K + , NH 4 + , Mg 2+ , Ca 2+ ) in surface waters collected in 5 sampling points in the water catchment areas collected by Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. located near Katowice-Pyrzowice airport and routes leading to it. The analyzed waters are safe and stable, which is very important in the context of water safety consumed by the clients of the GPW S.A. in Katowice.

2

Temporal and spatial variability in concentrations of phosphorus species under thermal pollution conditions of a dam reservoir : the Rybnik Reservoir case study

Kostecki M., Tytła M., Kernert J., Stahl K.

Archives of Environmental Protection

|

2017

|

Vol. 43, no. 3

42--52

EN

The research objective was to study temporal and spatial relations between specific phosphorus species as well as to examine total phosphorus content in the bottom sediments of an anthropogenic, hypertrophic limnic ecosystem Rybnik Reservoir, functioning under thermal pollution conditions. The chemical extraction procedure for the speciation of bioavailable phosphorus forms was used. It was found that available algae phosphorus was the most dominant phosphorus species in both sediment layers (83%), while the lower share was readily desorbed phosphorus form (0.1%). The phosphorus species concentrations depended on the organic matter concentration. The differences between phosphorus species contents in the upper (5 cm) and lower (15–20 cm) sediment core layers were low. The biologically active sediment layer extended from the sediment surface to at least 20 cm depth of the sediment core. Distributions of the concentrations within the year and at specific sampling points resulted from the variability observed for particular points and transformation intensity. Furthermore in the following study, the reaction rate constant for the increase and decrease in the concentrations of the phosphorus species in sediments was given. It was indicated that the speed of the phosphorus species transformations was affected by the environment temperature. In the heated water discharge zone (water temp. 17–35°C) the concentrations of selected speciation phosphorus forms increased more than in the dam zone (5–25°C). It was also found that the abundance of the bottom sediments with phosphorus species was related to the oblong and transverse asymmetry of reservoir depth.

PL

Celem pracy było zbadanie relacji czasowej i przestrzennej pomiędzy poszczególnymi formami specjacyjnymi fosforu, oraz ogólnej zasobności w fosfor, w osadach dennych antropogenicznego, hipertroficznego ekosystemu limnicznego Zbiornika Rybnickiego, funkcjonującego w warunkach skażenia termicznego. Stwierdzono, że dominującą formą specjacyjną fosforu w obu warstwach osadów dennych była frakcja algal available phosphorus (83%), z kolei najmniejszy udział stanowiła frakcja redaily desorber phosphorus (0.1%). Do oznaczenia form biodostępnych fosforu zastosowano procedurę ekstrakcji chemicznej. Stężenie form specjacyjnych fosforu było zależne od stężenia materii organicznej. Różnice pomiędzy zawartością specjacyjnych form fosforu w górnej (5 cm) i dolnej (15–20 cm) warstwie rdzenia osadów były niewielkie. Czynna biologicznie warstwa osadów sięgała od ich powierzchni do co najmniej 20 cm rdzenia osadów. Zaobserwowano, że rozkład stężeń poszczególnych form fosforu w skali roku jak i na poszczególnych stanowiskach, wynikał ze zmienności stanowiskowej oraz z intensywności przemian zachodzących w zbiorniku. W opracowaniu przedstawiono także stałe szybkości wzrostu oraz spadku stężenia specjacyjnych form fosforu w osadach dennych. Stwierdzono, że szybkość przemian fosforu w osadach dennych była zależna od warunków termicznych środowiska. Wykazano, że w strefie zrzutu wód podgrzanych (temp. wody 17–35°C) szybkość wzrostu stężenia wskaźników wybranych form fosforu jest wyższa niż w strefie zapory (5–25°C). Ponadto stwierdzono, że zasobność osadów dennych w specjacyjne formy fosforu pozostaje w związku z podłużną i poprzeczną asymetrią misy zbiornika.

3

Rola wód depresyjnych zasilających zbiornik Goczałkowice w aspekcie bilansu azotu i fosforu

Kostecki M., Kernert J., Janta-Koszuta K.

Instal

|

2014

|

nr 12

96--99

PL

Wykonano bilans związków azotu i fosforu wprowadzanych do zbiornika Goczałkowice z wodami rzeki Wisły i Bajerki oraz wód depresyjnych doprowadzanych do zbiornika za pomocą pięciu przepompowni. Bilans wykazał, że w wodzie odpływającej ze zbiornika całkowity ładunek azotu jest mniejszy od doprowadzonego. Pod tym względem następuje poprawa jakości wody. Sporządzony bilans wykazał również, że w zbiorniku Goczałkowice nie następuje kumulacja związków fosforu. Jest to zjawisko korzystne z punktu widzenia zagrożenia eutrofizacją. Badania zostały wykonane w ramach projektu „Zintegrowany system wspomagający zarządzaniem i ochroną zbiornika zaporowego” współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

EN

Balance of nitrogen and phosphorus entered to the Goczałkowice dam-reservoir with the water of the Bajerka, the Wisła rivers as well as depressing water entered to the reservoir from 5 pumping stations was done. The balance showed that total load of nitrogen under the reservoir is lower than the input. From the nitrogen point of view improvement of water quality is observed. Results of research showed that in the Goczałkowice dam-reservoir accumulation of phosphorus is not observed. It is advantageous from the risk of eutrophication point of view. The study was carried out in the framework of the project „Integrated support system for management and protection of water reservoir” co-financed by the European Regional Development Fund.

4

Analiza zmian ładunku metali śladowych transportowanych wraz z zawiesinami wzdłuż biegu rzeki

Nocoń W., Barbusiński K., Nocoń K., Kernert J.

Ochrona Środowiska

|

2013

|

Vol. 35, nr 1

33--38

EN

The paper discusses potential use of changes in load of suspended solids and co-transported trace metal ions to define sectors of the river where increased sedimentation occurs as river bottom deposits. Therefore, flow rate of the river was being determined as well as content of total suspended solids and of selected metal ions (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) in suspended solids and bottom sediments. Changes in the load of suspended solids and of metals with suspended solids found along the course of the river (Klodnica, Upper Silesia) were estimated. It was established that under similar hydraulic conditions the load of metals associated with suspended solids was a function of change in the load of suspended matter. The results of the research allowed determination of sectors of the Klodnica River where sedimentation of the major part of suspended solids is observed and where the number of metal ions in the bottom sediments is increased. This will enable defining sectors of small and medium-sized rivers that require certain measures to be taken in order to improve their ecological state.

PL

Przedstawiono możliwości praktycznego wykorzystania zmian ładunku zawiesin i transportowanych wraz z nimi jonów metali śladowych do określenia odcinków koryta rzeki, na których następuje zwiększona sedymentacja zanieczyszczeń w postaci osadów dennych. W tym celu wyznaczano wartości strumienia objętości wody w rzece, zawartość zawiesin ogólnych oraz jonów wybranych metali (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) w zawiesinach i osadach dennych. Określono zmiany ładunku zawiesin oraz metali wraz z zawiesinami, jakie wystąpiły wzdłuż biegu rzeki (Kłodnica, Górny Śląsk). Stwierdzono, że ładunek metali śladowych związanych z zawiesinami, przy zbliżonych warunkach hydraulicznych, był funkcją zmian ładunku zawiesin. Wyniki badań pozwoliły na wskazanie odcinków rzeki, na których sedymentuje znaczna część zawiesin, a w osadach dennych występuje zwiększona zawartość związków metali śladowych. Umożliwi to wskazanie odcinków małych i średnich rzek, na których konieczne są zabiegi mające na celu poprawę ich stanu ekologicznego.

5

Rola zawiesin w transporcie metali ciężkich w wodach powierzchniowych na przykładzie Kłodnicy

Barbusiński K., Nocoń W., Nocoń K., Kernert J.

Ochrona Środowiska

|

2012

|

Vol. 34, nr 2

33-38

PL

Przedstawiono wyniki badań zawartości jonów wybranych metali ciężkich (Zn, Pb, Cd, Cr, Cu, Ni, Mn i Fe) w zawiesinach zawartych w wodzie powierzchniowej, na przykładzie Kłodnicy (Górny Śląsk). Próbki wody z zawiesinami pobrano w 8 punktach zlokalizowanych wzdłuż całej długości rzeki. Uzyskane wyniki badań interpretowano zgodnie z niemiecką klasyfikacją LAWA. Stwierdzono korelację pomiędzy zawartością jonów badanych metali ciężkich a zawartością żelaza w zawiesinach. Stwierdzono również, że zawartość metali w zawiesinach obecnych w wodzie z Kłodnicy była mniejsza niż w zawiesinach w Odrze i jej dopływach. Wykazano trównież, że zawartość jonów metali ciężkich w zawiesinach była kilkakrotnie większa niż w osadach dennych, co świadczyło o istotnej roli zawiesin w procesie przemieszczania się zanieczyszczeń wraz z biegiem rzeki. Duże zmiany zawartości jonów metali ciężkich w zawiesinach, obserwowane zarówno w trakcie prowadzenia badań, jak i wynikające z danych literaturowych, wskazują na celowość prowadzenia badań nad dynamiką tych zmian.

EN

Concentrations were measured of eight heavy metals (Zn, Pb, Cd, Cr, Cu, Ni, Mn, Fe) found in the suspended solids of surface water. The Klodnica River was chosen as an example to demonstrate the role of suspended solids in heavy metal transport. Water samples containing suspended solids were collected at eight points located along the entire length of the river. The results were interpreted using the German classification LAWA. A correlation was found to occur between the heavy metal ion content and the iron content of the suspended solids. Comparative analysis has demonstrated that the heavy metal content of suspended solids was lower in the Klodnica than in the Odra River and its tributaries. Analysis of the results has also revealed that the heavy metal ion content of suspended solids was several times that of the bottom sediments. This substantiates the significant role of suspended solids in the transport of pollutants down the river. Considerable changes in the heavy metal ion content of suspended solids (not only observed during this study but also reported in the literature) corroborate the need of investigating the dynamics of these changes.

6

Oznaczanie anionów i kationów w roztworach wody morskiej stosowanych do higieny jam nosowych

Kernert J., Łyko A., Michalski R.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2012

|

R. 17, nr 6

12-14

PL

Chromatografia jonowa coraz częściej wykorzystywana jest do analiz próbek innych niż woda do spożycia i ścieki. Przykładem może być przemysł farmaceutyczny, gdzie chromatografia jonowa stanowi szybką oraz wiarygodną metodę sprawdzania m.in. czystości farmaceutyków. W niniejszej pracy do badania zawartości podstawowych nieorganicznych jonów w próbkach preparatów stosowanych do higieny jam nosowych czyli popularnych "wód morskich" zastosowano metodę chromatografii jonowej. Analizie poddano 10 próbek wybranych roztworów dostępnych na polskim rynku. Różniły się one sposobem dozowania, jak i deklarowanym pochodzeniem (3 naturalne wody morskie, 2 oceaniczne, 2 uzdrowiskowe i 3 otrzymane syntetycznie).

7

The influence of zinc-lead ore mining industry on the level of the Biała Przemsza bottom sediments contamination

Nocoń W., Nocoń K., Barbusiński K., Kernert J.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2012

|

Vol. 5, no. 1

65-70

EN

In this paper the concentrations of Zn, Pb, Cd, Cr, Cu, Ni, Mn and Fe in bottom sediments from the chosen sector of the Biała Przemsza are showed. Samples were collected in three series at six samplings from the Biała Przemsza and one sampling from the Biała. The estimation of the level of sediments contamination is done using two classifications. From the tributary of the Centuria to the tributary of the Biała, concentrations of trace metals in river sediments are at the level of geochemical background. Below the tributary of the Biała, where industrial wastewater is discharged, very high concentrations of lead, cadmium and zinc were observed. The maximum contents of these metals were: 51370 mg/kg d.w. (Zn), 16980 mg/kg d.w. (Pb) and 148 mg/kg d.w. (Cd). Contamination of bottom sediments by Zn, Pb and Cd below the Biała, according to LAWA classification allows to classify them as “very strongly contaminated”. According to Polish law these sediments can be classified as "contaminated".

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości Zn, Pb, Cd, Cr, Cu, Ni, Mn i Fe w osadach dennych wybranego odcinka rzeki Biała Przemsza oraz dokonano oceny stopnia ich zanieczyszczenia w oparciu o dostępne klasyfikacje jakości osadów. Na odcinku od ujścia potoku Centuria do ujścia rzeki Biała zawartość metali była na poziomie tła geochemicznego, natomiast na odcinku poniżej rzeki Biała, gdzie wprowadzane są ścieki przemysłowe, występowały bardzo wysokie stężenia Pb, Cd i Zn. Maksymalne zawartości wynosiły: 51370 mg/kg s.m. (Zn), 16980 mg/kg s.m. (Pb) oraz 148 mg/kg s.m. (Cd). Zawartość cynku, kadmu i ołowiu w osadach dennych poniżej ujścia Białej pozwala, zgodnie z klasyfikacją LAWA, zakwalifikować je jako „bardzo silnie zanieczyszczone”. Również zgodnie z polskim ustawodawstwem osady te mogą być zaliczone do zanieczyszczonych.