Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Uwarunkowania zastosowania metod pomiarowych w określaniu stężenia siarkowodoru w powietrzu kopalnianym

Kulik W., Gajosiński S., Gola S., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2018

|

nr 3

43--53

PL

W artykule przedstawiono ogólne uwagi dotyczące zagrożenia gazowego siarkowodorem w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. Wyszczególniono metody badań i pomiarów stężenia składników gazowych, występujących w powietrzu kopalnianym, oraz kryteria wyboru określonej metody w warunkach ruchowych kopalni. Scharakteryzowano wybrane metody pomiarowe, które wstępnie rekomenduje się do wykorzystania w kopalni rud miedzi, a mianowicie: metodę laserową, metodę chromatograficzną z chromatografem przenośnym, metodę FTIR (transformata Fouriera w podczerwieni), metodę fluorescencji w ultrafiolecie oraz przenośne detektory gazu szybkiego odczytu. Przedstawiono wstępne wyniki badań z wykorzystaniem tzw. mierników szybkiego odczytu, ukierunkowane na określenie selektywności metody elektrochemicznej i samego przyrządu pomiarowego, oraz odporności na wpływ związków chemicznych zakłócających pomiar.

EN

The article presents general remarks concerning the gas hazard of hydrogen sulphide in KGHM Polska Miedź S.A. mines. The methods of testing and measuring the concentration of gaseous components occurring in the mine air and the criteria for selecting a specific method in the operating conditions of the mine are described. Selected measurement methods, which are initially recommended for use in copper ore mines, were characterized, namely: laser method, chromatographic method with portable chromatograph, FTIR method (Fourier-transform in infrared), fluorescence method in ultraviolet and portable fast reading gas detectors. Preliminary results of tests with the use of so called fast reading meters, aimed at determining the selectivity of the electrochemical method and the measuring instrument itself, as well as the resistance to the influence of chemical compounds interfering with the measurement, were presented.

2

Dobór sposobu przewietrzania jako podstawa skutecznej profilaktyki zagrożenia klimatycznego w podziemnych kopalniach

Gola S., Soroko K., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2018

|

nr 3

55-73

PL

Przyszłość polskich kopalń należących do KGHM Polska Miedź S.A. związana będzie z eksploatacją na coraz większych głębokościach. Powoduje to zwiększenie zagrożeń aerologicznych, przede wszystkim zagrożenia klimatycznego. Obecnie wprowadza się zaawansowane środki techniczne, aby minimalizować niekorzystny wpływ temperatury powietrza na pracujących na dole ludzi. Na podstawie stosowanych i możliwych do zastosowania sposobów przewietrzania planowanych oddziałów wydobywczych w głębszych partiach złoża rud miedzi, w artykule podjęta została analiza sposobów przewietrzania umożliwiających zapewnienie wymaganych klimatycznych warunków pracy w przestrzeniach roboczych, a tym samym planowe wydobycie złoża rud miedzi.

EN

The future of the Polish mines owned by KGHM Polska Miedź S.A. will be connected with mining at greater depths. This results in an increase in aerological hazard, especially climatic hazard. At present, advanced technical measures are being introduced to minimise the adverse impact of air temperature on people working in mining workings. On the basis of the applied and possible to apply methods of ventilation of the mining divisions planned in the deeper parts of the copper ore deposit, in the article an analysis of ventilation methods has been undertaken to ensure the required climatic working conditions in working spaces, and thus the planned mining of the copper ore deposit.

3

Badania, ocena i profilaktyka zagrożeń aerologicznych w działalności Zakładu Aerologii Górniczej KGHM CUPRUM

Gajosiński S., Turkiewicz W., Nowysz M., Kulik W., Kondratowicz G., Fidos A.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2018

|

nr 4

117--131

PL

W artykule przedstawiono zakres działalności Zakładu Aerologii Górniczej KGHM CUPRUM w rozwiązywaniu problemów ruchowych kopalń w związku z występującym zagrożeniem klimatycznym, gazowym oraz pyłowym. Scharakteryzowano działania, zmierzające do opracowania tzw. temperatury zastępczej klimatu, jako wskaźnika oceny warunków klimatycznych w warunkach wyrobisk górniczych. Przedstawiono zakres badań, wykonanych zarówno w celu potwierdzenia zasadności wprowadzenia nowego wskaźnika oceny klimatu, jak i w celu wykazania skuteczności stosowania indywidualnych osłon klimatycznych oraz wpływu trudnych warunków klimatycznych na organizm pracowników. W artykule zaprezentowano opracowane w Zakładzie Aerologii Górniczej rozwiązania techniczne w obszarze techniki klimatyzacji stanowiskowej, stanowiącej istotny w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. kierunek poprawy warunków pracy.

EN

The article presents the scope of activities of Mining Aerology Department of KGHM CUPRUM in solving operational problems of mines in connection with the existing climatic, gas and dust hazard. Activities aimed at developing the so-called substitute climate temperature as an indicator of the assessment of climatic conditions in mining workings have been described. The scope of research carried out both to confirm the legitimacy of introducing a new climate assessment index and to demonstrate the effectiveness of individual climate protection measures and the impact of difficult climatic conditions on the employees' bodies was presented. The article presents technical solutions developed at the Department in the area of station air-conditioning technology, which is an important direction of improvement of working conditions in KGHM Polska Miedz S.A. mines.

4

Ratownictwo górnicze w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym

Kowalik M., Walczak P., Sułkowski J., Turkiewicz W.

Zeszyty Naukowe Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Techniki. Studia z Nauk Technicznych

|

2015

|

Nr 4

105--116

PL

W artykule przypomniano krótką historię ratownictwa w górnictwie węglowym. Nawiązując do niej, przedstawiono rozwój ratownictwa w górnictwie miedziowym Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (LGOM). Specyfiką powstałej w 1997 roku Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego (JRGH) jest obecność w jej strukturze organizacyjnej również ratownictwa powierzchniowego. Dzięki temu JRGH niesie niezbędną pomoc nie tylko zagrożonym załogom górniczym, ale również włącza się w likwidację skutków pożarów, klęsk żywiołowych i innych naruszeń bezpieczeństwa powszechnego na obszarze LGOM. Opisano trzy wybrane „niegórnicze” akcje ratownicze, potwierdzające wszechstronność i duży potencjał ratownictwa górniczego LGOM.

EN

A brief history of mine rescue in coal mining was recalled. That was the base for the introduction of the development of mine rescue in copper mining (in Legnicko-Głogowskie Copper Basin – LGOM). In 1997 special Mining and Metallurgic Rescue Unit (abbrev. from Polish JRGH) was created and its engagement in the structure of surface rescue organizations is considered in the article as an unique feature. According to this, JRGH provides necessary help not only to the miners but also deals with surface fires, natural disasters and other disturbances of public safety within LGOM area. Three “non-mining” operations were described. It proves comprehensiveness and great potential of mine rescue in LGOM.

5

Propozycja wykorzystania wyrobisk złoża soli w zakresie wentylacji oraz prewencji aerologicznych zagrożeń naturalnych na poziomie złoża rud miedzi w obszarze „GGP”

Soroko K., Danis M., Gola S., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2015

|

nr 3

115--129

PL

Prognozuje się, że prowadzenie eksploatacji złoża rud miedzi w obszarze „Głogów Głęboki Przemysłowy” będzie silnie związane ze znacznym wzrostem występowania zagrożenia klimatycznego oraz zagrożenia zjawiskami gazowymi i gazogeodynamicznymi. Ze względu na liczbę i lokalizację planowanych do drążenia szybów, dużym wyzwaniem dla kopalń KGHM Polska Miedź S.A. będzie system wentylacji, zapewniający wymagane wielkości wydatków powietrza dla przewietrzenia przyszłych frontów eksploatacyjnych oraz drążonych wyrobisk udostępniająco-przygotowawczych, który w znacznym stopniu zdeterminuje planowane wydobycie. Obecna wiedza oraz plany sczerpywania głębokich obszarów złoża umożliwiają przeprowadzenie analizy możliwości działań zabezpieczających przyszłą eksploatację złoża rud miedzi, w aspekcie zwalczenia aerologicznych zagrożeń naturalnych. W artykule przedstawiono koncepcję wykorzystania wyrobisk poziomu złoża soli – jako ważny element w systemie wentylacji oraz prewencji aerologicznych zagrożeń naturalnych przy udostępnianiu głębszych poziomów złoża rud miedzi, i w obszarze „GGP”.

EN

It is forecasted that copper ores deposit exploitation within “Glogow Gleboki Przemyslowy” area will be strongly connected with substantial increase of climatic, gases and gas-dynamic hazards occurrence. Because of the number and localization of shafts planned to be sunk, a serious challenge for the mines of KGHM Polska Miedz S.A. will be the ventilation system, ensuring required volumes of air to ventilate future exploitation fronts and excavating development headings, which will substantially determine future excavation. The knowledge possessed now as well as the plans of deep deposit areas excavation enable analyzing possibilities of prevention measures of future copper ores deposit exploitation in the aspect of overpowering the aero logical natural hazards. In the paper the concept of utilizing salt deposit headings is shown as an important component of ventilation system and aero logical natural hazards prevention while developing deeper levels of copper ores deposit and within “GGP” area.

6

Profilaktyka zagrożenia siarkowodorem na przykładzie oddziału G-63 w kopalni Polkowice-Sieroszowice

Gola S., Soroko K., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2014

|

nr 2

43--55

PL

Siarkowodór jest gazem bezbarwnym, o charakterystycznym zapachu zgniłych jaj, wyczuwalnym przy bardzo niewielkich stężeniach. W ostatnim okresie w kopalniach Polkowice-Sieroszowice oraz Rudna wystąpiły zjawiska emanacji siarkowodoru z górotworu, stwarzając stan zagrożenia gazowego. Aby zapewnić bezpieczeństwo i ochronę zdrowia górników, kopalnie podjęły działania profilaktyczne, w celu ograniczenia lub eliminacji stanu zagrożenia siarkowodorem. W artykule przedstawiono przedmiotowe działania, prowadzone w kopalni Polkowice-Sieroszowice, na przykładzie oddziału G-63 oraz je scharakteryzowano. Skoncentrowano się na zagadnieniach rozpoznania zagrożenia gazami szkodliwymi dla zdrowia poprzez prognozę regionalną, lokalną i bieżącą. Przedstawiono metody ochrony załogi przed szkodliwym działaniem siarkowodoru oraz działania wentylacyjne w tym zakresie, przy jednoczesnym omówieniu sposobu izolowania stref zagrożenia siarkowodorem.

EN

Hydrogen sulfide is a colourless gas of a specific smell of rotten eggs, perceptible in very low concentration. Recently in Polkowice-Sieroszowice and Rudna mines phenomena of hydrogen sulfide emanation from the rock mass has occurred, creating gas hazard. To ensure safety conditions of work and protection of miners health, some prevention measures to decrease or eliminate of this hazard were undertaken by the mines. In the paper prevention measures undertaken in division G-63 of Polkowice-Sieroszowice mine are presented and described. Authors focused on the issue of recognition of the hazard from harmful gases by regional, local and current predictions. Also means of personal safety for the crew were presented. Actions in the field of ventilation with the ways of insulation from the danger zones are discussed as well.

7

Walory użytkowe mikroklimatyzacji w zastosowaniach światowych

Gajosiński S., Turkiewicz W., Nowysz M.

Górnictwo i Geologia

|

2013

|

T. 8, z. 3

35--53

PL

W artykule dokonano klasyfikacji środków mikroklimatyzacji osobistej oraz przedstawiono rozwiązania wykorzystywane w różnych dziedzinach gospodarki światowej. Scharakteryzowano warunki stosowania i wymagania dotyczące urządzeń mikroklimatyzacyjnych przeznaczonych dla górników dołowych. Zaprezentowano walory użytkowe i efekty działania różnego typu kamizelek chłodzących.

EN

The classification of personal cooling means and solutions in different world economy branches are presented in the paper. The conditions of using and requirements concerning personal cooling equipment for underground miners are characterized as well. The functional advantages and performance effects of various types of cooling vests are described.

8

Zagrożenia naturalne w polskim górnictwie rud miedzi

Dziedzic D., Kalisz M., Olchawa M., Serafiński M., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2007

|

nr 1

9-43

PL

W artykule omówiono zagrożenia naturalne występujące w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. Zagrożeniami naturalnymi wpływającymi na bezpieczeństwo pracy są: zagrożenie klimatyczne, zagrożenie sejsmiczne, tąpaniami i zawałami, zagrożenie wodne, zagrożenie gazowe i zagrożenie radiacyjne. Zaprezentowano charakterystykę tych zagrożeń, ich skalę oraz działania profilaktyczne.

EN

The natural hazards, which appear in KGHM Polish Copper SA mines, were discussed in the paper. The natural hazards, which affect work safety are: climatic hazard, seismic hazard, crump and caving, water hazard, gaseous hazard and radiation hazard. The characteristics of theses measures hazards, their scale and prevention was presented.

9

Badanie współzależności temperatury zastępczej klimatu (tzk) i wskaźnika Wet Bulb Globe temperature (WBGT)

Turkiewicz W., Jankowska-Groch M.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2006

|

nr 1

131-144

PL

W wyrobiskach górniczych kopalń podziemnych podstawowymi czynnikami kształtującymi klimatyczne warunki pracy są: temperatura i wilgotność powietrza oraz jego prędkość przepływu. Prowadzone od szeregu lat prace badawcze w Cupum umożliwiły zaproponowanie nowej metody oceny warunków klimatycznych pracy przy wykorzystaniu zależności na temperaturę zastępczą klimatu. Przedmiotowa temperatura zastępcza klimatu pozwala na ilościową i jakościową ocenę warunków cieplnych pracy a zarazem daje narzędzie służbom wentylacyjnym w kształtowaniu tych warunków. Możliwe jest określanie wartości parametrów klimatycznych powietrza dla których warunki klimatyczne będą spełniały wymogi komfortu cieplnego w wyrobiskach górniczych. W artykule przedstawiono wyniki badań statystycznych współzależności temperatury zastępczej klimatu i wskaźnika WBGT. Przedmiotowe badania miały na celu sprawdzenie i ewentualne zweryfikowanie zależności opracowanej w 1985 roku. Korzystając z wyników przeprowadzonych pomiarów w 1985 r oraz programu STATISTICA wyznaczono najistotniejsze parametry charakteryzujące przedmiotową zależność. Ponowne badania statystyczne wykazały, że istnieje dobra korelacja pomiędzy temperaturą zastępczą klimatu a wskaźnikiem WBGT. Badania potwierdziły również, że występujące we wzorze współczynniki są dobrane właściwie i odpowiednio przypisują wpływ poszczególnych czynników na kształtowanie stanu klimatycznego środowiska pracy.

EN

The basic factors forming the climate conditions in underground mines are air temperature and humidity as well as velocity of its flow. The research which has been carried out in Cuprum enabled to propose the new method for climate conditions evaluation using the climate equivalent temperature. This temperature allows for quantitative and qualitative evaluation of heat conditions and is also a tool for ventilation staff to form this conditions. The paper presents the statistical evaluation of equivalent temperature vs. WBGT. This calculations were aimed to check or alternatively verify the relationship developed in 1985. Using the measurements form 1985 and STATISTICA software, the most important parameters characterizing this relationship were determined. Repeated statistical tests showed the good correlation between equivalent climate temperature and WBGT coefficient. The tests confirmed also that the factors in the formula are selected properly and suitable describe the impact of specific factors on the work environment climate conditions.

10

Przewietrzanie oddziałów eksploatacyjnych w kopalniach rud miedzi przy współisteniejących zagrożeniach tąpaniowych i klimatycznych

Madeja-Strumińska B., Strumiński A., Turkiewicz W.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2004

|

nr 1

14-19

PL

W artykule omówiono zagadnienia współwystępowania niektórych zagrożeń naturalnych w oddziałach eksploatacyjnych kopalń rud miedzi. Przedstawiono wpływ stosowanych rozwiązań technologicznych w tych kopalniach na warunki pracy. Podano koncepcję sposobu oceny współwystępowania zagrożeń tąpaniowo - klimatycznych opartą o badania statystyczne. Zaproponowano nowy sposób rozprowadzenia chłodu generowanego przez chłodziarki górnicze umożliwiający wydatną poprawę warunków klimatycznych w oddziałach eksploatacyjnych.

EN

In this article discussed are the problems of concurrent occurrence of some natural hazards underground mining extraction districts in copper mines. Provided has been an idea of method of assessment of concurrent occurrence of rock-burst and climatic hazards based on statistical research work. Proposed has been a new method of distribution of the cool generated by the mining that makes possible a pronounced improvement of the climatic conditions in the hazards underground mining extraction districts.

11

Metoda prognozowania temperatury powietrza w komorach eksploatacyjnych kopalń KGHM Polska Miedź S.A.

Madeja-Strumińska B., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2004

|

nr 3

45-57

PL

W artykule przedstawiono propozycję zastosowania ruchowej metody prognozowania temperatury powietrza w oparciu o badania dołowe wnikania strumieni ciepła do strugi powietrza generowanej przez wentylator wolnostrumieniowy zabudowany na wlocie do komory eksploatacyjnej. Korzystając z wyników badań dołowych wyznaczono średnie gęstości strumieni ciepła związane z przyrostem temperatury suchej i wilgotnej w badanych komorach. Podano wstępną weryfikację przestawionego sposobu prognozowania warunków klimatycznych w komorach eksploatacyjnych systemu komorowo-filarowego.

EN

The paper presents the proposal of using operational method for the mine air temperature forecasting basing on underground tests of the heat streams penetration the air stream generated by the slow rate fan installed at the inlet into the mining chamber. Using the underground data, the average densities of heat streams resulting from the increase of dry and wet bulb temperature in the tested chambers, were determined. The preliminary verification of the presented method of forecasting the mine climate conditions in the mining rooms of the room-and-pillars system, was given.

12

The heat balance study of the mining panel in the copper mine

Turkiewicz W., Wacławik J.

Archives of Mining Sciences

|

2004

|

Vol. 49, nr 2

285-306

EN

The exploitation systems applied in mines of the Legnica-Głogów Copper Region, at considerable depths of mining and limited possibility of changing the ventilation systems, bring about a situation where thermal, gaseous and dust hazards exist. The cooper ore is mined by the room and pillar methods using a complicated flow of air inside ventilation system. The climatic conditions are difficult in some workings of cooper ore of these mines. Heat is emitted to air of ventilation system from a variety of sources. The rise of temperature and moisture content of air in cooper mines is effected by: -autocompression, which gives an adiabatic increase of dry bulb temperature about 10°C on the airways of fresh air from surface to workings; -the flow of heat from the strata, the virgin temperature of which is 40°C on the depth of 1000 m below surface; -the heat from Diesel and mechanical equipment and others. In order to determine the influence of particular sources of heat the measurements were carried out using wet and dry bulb temperatures, the rates of air in the opening of section of the copper mine Rudna. The operation of all mechanised equipment results in the production of heat. The average heat produced by Diesel driven equipment was defined by the fuel consumption. The total heat emitted by electrical machines is simply equal to the power consumption rate. The highest increase of air temperature is caused by the diesel equipment and by heat of strata.

PL

W niektórych polach eksploatacyjnych kopalń Lubińsko-Głogowskiego Okręgu Miedzi spotyka się trudne warunki klimatyczne. Przyrost temperatury i wilgotności powietrza wiąże się przede wszystkim z: -dopływem ciepła od skał, których temperatura pierwotna przekracza na głębokości około 1000 m 40°C; -autokompresją, która na drodze świeżego powietrza powoduje przyrost temperatury na termo- metrze suchym o około 10°C; -ciepłem od maszyn i urządzeń napędzanych silnikami wysokoprężnymi oraz energią elektryczną. Celem pracy jest ustalenie źródeł ciepła oraz ich intensywności na drodze powietrza w polu eksploatacyjnym oddziału G 11 w kopalni rudy miedzi „Rudna", na głębokości 1100 m. Temperatura pierwotna skał w tym rejonie wynosi [...], temperatura powietrza na wlocie do wyrobisk eksploatacyjnych systemu filarowo-komorowego zmienia się od 27,5°C do 31°C. W kierunku przepływu powietrza na metr bieżący pola przypada około 140 itt odsłoniętej calizny skalnej. W ośmiu seriach pomiarów przeprowadzonych w 1999 roku średni wydatek powietrza był równy 95,5 […], a prędkość przepływu w wyrobiskach pasów eksploatacyjnych około 1,9 m/s. Średnie wartości temperatury na termometrze suchym oraz wilgotnym w przekrojach wlotowych wynoszą 29,7 i 24,6, zaś na wylocie 34,7 i 29,9°C. Pomiar temperatury i wilgotności powietrza kopalnianego oraz wydatku powietrza pozwala określić łączny efekt działania wszystkich źródeł ciepła. Porównując wyniki pomiarów z obliczeniami wykonanymi na podstawie teorii bilansu ciepła w wyrobiskach kopalnianych ustalono, że największy przyrost temperatury wywołuje ciepło dopływające od skał, na następnym miejscu jest ciepło od silników wysokoprężnych, które w największym stopniu przyczyniają się do wzrostu wilgotności powietrza. Moc łączna źródeł ciepła wynosi około 3 MW, przyrost temperatury powietrza jest równy 4,6°C, wilgotność powiększa się o około 0,0075 kg pary wodnej na kg powietrza suchego. Końcowa część pracy poświęcona jest kierunkom działań, które powinny poprawić istniejącą sytuację. Z rozważań wynika, że wskazane jest ograniczenie stosowania silników wysokoprężnych i korzystanie z napędu elektrycznego. W związku z tym konieczna jest wymiana przynajmniej części urządzeń z napędem spalinowym na elektryczne. Również moc maszyn z napędem elektrycznym na drogach świeżego powietrza powinna być ograniczona. Wiąże się to między innymi ze zmniejszeniem liczby wentylatorów swobodnych oraz z umieszczeniem przenośników i innych maszyn poza drogami dopływu powietrza do wyrobisk eksploatacyjnych. Korzystne jest utrzymanie jak najmniejszego pola powierzchni kontaktu między powietrzem a skałami. Sprzyja temu przepływ powietrza świeżego w jak najmniejszej liczbie pasów eksploatacyjnych, mała szerokość i długość pola, "wyprostowany front eksploatacyjny".

13

Warunki klimatyczne w oddziałach eksploatacyjnych kopalń rud miedzi przy występowaniu zagrożeń skojarzonych

Strumiński A., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2003

|

nr 3

109-128

PL

W artykule zaprezentowano zagadnienia współwystępowania niektórych zagrożeń naturalnych w oddziałach eksploatacyjnych kopalń rud miedzi. Przedstawiono wpływ stosowanych rozwiązań technologicznych na cieplne warunki pracy. Zaproponowano sposoby rozprowadzenia chłodu generowanego przez urządzenia chłodnicze w oddziałach eksploatacyjnych. Omówiono program komputerowy umożliwiający odwzorowanie struktury oddziałowej sieci wentylacyjnej jak również pozwalający na prognozowanie warunków przewietrzania oddziałów wydobywczych.

EN

The paper presents the problem of simultaneous occurrence of some natural hazards in mining panels of the copper mines. The impact of the technology used on the work thermal conditions is presented there. The methods of distribution of cool generated by cooling machines working in the mining panels are proposed. The software allowing for presenting the structure of the panel ventilation network and for forecasting the ventilation condition in the mining panels was described.

14

Optymalny rozpływ powietrza w sieci wentylacyjnej warunkiem zmniejszenia kosztów przewietrzania kopalni.

Turkiewicz W.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2002

|

R. 47, nr 12

595-601

PL

Przedstawiono korzyści wynikające z optymalizacji rozpływu powietrza w sieci wentylacyjnej jednej z kopalń rud miedzi. Korzystając z obliczeń symulacyjnych przeprowadzono regulację rozpływu powietrza, która jest optymalna ze względu na wielkość zużywanej energii elektrycznej, a w konsekwencji optymalna pod względem wpływu energetycznego czynnika na koszt przewietrzania wyrobisk górniczych. Przy regulacji rozpływu powietrza wykorzystano ujemne regulatory rozpływu. Dla zapewnienia właściwej intensywności przewietrzania robót górniczych eksploatacyjnych i korytarzowych, przyjęto regulację rozpływu powietrza, zapewniającą najmniejsze zużycie energii elektrycznej, przez zabudowane w określonych bocznicach wentylacyjnych wentylatory podziemne.

EN

The advantages of optimisation of air distribution in the ventilation system of a copper mine are presented. Based on simulated calculations the regulation of air distribution was performed. This regulation is optimal with respect to electricity consumption and, as a consequence, optimizes the influence of energetic factor on the cost of ventilating excavations. The negative airflow regulators were used to control air distribution. In order to ensure proper ventilation intensity in excavations and dog headings, such regulation of air flow was adopted which ensures the lowest level of energy consumption by installing underground fans in the specific ventilation side branches.

15

Zmiany w strukturze sieci wentylacyjnej drogą do zmniejszenia kosztów przewietrzania kopalni

Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2002

|

nr 24

111-125

PL

Do kopalń KGHM Polska Miedź S.A. wpływa łącznie ponad 6500 m3/s powietrza świeżego. Przepływ takich ilości powietrza wymaga pracy wentylatorów głównego przewietrzania o odpowiednich parametrach oraz zabudowy wielu regulatorów rozpływu powietrza. Właściwa zabudowa regulatorów rozpływu powietrza i optymalne parametry przepływowe stacji wentylatorowych są podstawowym warunkiem zmierzającym do zmniejszenia kosztów przewietrzania. W artykule przedstawiono, na przykładzie, jeden z kierunków zmian w strukturach sieci wentylacyjnej prowadzący do zmniejszenia kosztów przewietrzania przy spełnieniu wentylacyjnych wymogów górniczych oraz uwarunkowań przepisów górniczych w zakresie parametrów powietrza kopalnianego.

EN

The total of over 6500 m3/s of fresh air flows into KGHM Polska Miedź S.A. mines. The flow of such air volumes need the central ventilation fans of special parameters and installation of many air flow controllers. The proper installation of controllers and optimum flow parameters of fan stations are the main factors leading to the reduction of ventilation costs. The paper presents, on the example, one trend of changes in the ventilation network structures giving the ventilation cost reduction with simultaneous meeting the mining ventilation requirements and mining regulation within the scope of mine air parameters.

16

Ocena wpływu zmiany określania średnich wartości parametrów zapylenia na stopień zagrożenia pyłowego

Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2001

|

nr 21

95-106

PL

Scharakteryzowano stan zagrożenia pyłowego w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. w okresie przed i po wprowadzeniu zezwolenia Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego na odstępstwo od postanowień przepisów górniczych w zakresie określania stopnia zagrożenia pyłowego na podstawie średniej arytmetycznej z czterech ostatnich wyników pomiarów zapylenia, pyłami szkodliwymi dla zdrowia, wykonywanych w porównywalnych okresach czasu. Wyniki prowadzonych badań wykazały, że zaliczanie wyrobisk górniczych do odpowiednich stopni zagrożenia pyłami szkodliwymi dla zdrowia według wymogów przepisów oraz według zasad określonych w odstępstwie od przepisów nie wnosi istotnych różnic w ocenie stanu zagrożenia. Wyniki pomiarów wykazały ich stabilność co nabiera szczególnego znaczenia w aspekcie właściwej ochrony zdrowia pracowników a zwłaszcza w odpowiedniej klasyfikacji miejsc pracy do poszczególnych stopni zagrożenia pyłowego pyłami szkodliwymi dla zdrowia.

EN

The state of dust hazard in LGOM Polska Miedź S.A. before and after introduction of the agreement of President of State Mining for deviation from the mining rules about determination of dust hazard basing on an arithmetic mean for the last dust (detrimental for health) measurement results executed in comparable time periods have been characterized. The results of conducted research have shown that categorization the workings, according to the appropriate dust hazard, basing both on mining rules as well as on the principles determined in the deviations from the rules, does not cause any substantial differences in evaluation of a hazard state. Measurement results have shown their stability, what has a special meaning from a point of view of proper worker health protection, especially for a proper classification of workplaces, according to individual dust (detrimental for health) hazard ratios.

17

Zagrożenie temperaturowe w kopalniach rud miedzi

Turkiewicz W., Klepacki J.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2000

|

nr 7

25-29

PL

W artykule przedstawiono zagrożenia podwyższoną temperaturą powietrza w wyrobiskach górniczych kopalń miedzi. Podano metody oceny warunków klimatycznych za pomocą wskaźnika WBGT. Omówiono Polską Normę PN-G03100, gdzie ustalono sposób wyznaczania temperatury zastępczej klimatu na stanowiskach pracy w zależności od kategorii ciężkości pracy (podobnie jak w ocenie wartości wskaźnika WBGT).

EN

Presented in the article are hazard conditions of raised temperature of the air in underground workings of copper mines. Described are the methods of assessment of climatic conditions with the application of WBGT Index. Discussed is the Polish Standard Specification of PNG-03100 where established is the method of determining a substitute temperature of the climate at the work stands dep

18

Technika klimatyzacji stanowiskowej w kopalniach KGHM Polska Miedź SA - stan obecny i rozwój

Gajosiński S., Turkiewicz W.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2000

|

nr 2

21-26

PL

Stosowana w kopalniach KGHM Polska Miedź SA technologia wybierania i odstawy urobku powoduje konieczność wprowadzenia takiego sposobu zwalczania zagrożenia temperaturowego, który nie ma odniesienia w górnictwie węgla kamiennego. Przeważająca ilość stanowisk pracy usytuowanych na maszynach samojezdnych i urządzeniach stacjonarnych wymusza stosowanie lokalnego ochładzania powietrza w przestrzeni stanowisk pracy. Technika klimatyzacji stanowiskowej w kopalniach rud miedzi stosowana jest od wielu lat. Doświadczenia w tym zakresie pozwoliły na dostosowanie konstrukcji małych urządzeń chłodniczych o wydajności do około 4 kW do wymogów eksploatacyjno-ruchowych poszczególnych stanowisk pracy. W referacie przedstawiony zostanie obecny stan wdrażania techniki klimatyzacji stanowiskowej jak również ocena efektywności jej działania. Klimatyzowane kabiny z wykorzystaniem urządzeń chłodniczych typu UKR-3b przedstawiono na rysunku 1. W skład zestawu wchodzi: kabina operatora urządzenia do rozbijania brył skalnych, urządzenie klimatyzacyjne oraz zestaw zasilająco-sterowniczy. Kabina o konstrukcji dostosowanej do zabudowy w warunkach kopalnianych, wykonana jest z materiałów zapewniających dobrą izolację cieplną i akustyczną. W urządzeniu klimatyzacyjnym zastosowano podzespoły renomowanych firm produkujących sprzęt chłodniczy. Zestaw zasilająco-sterowniczy dostosowany jest do pracy w warunkach kopalń rud miedzi. W referacie zaprezentowano podstawowe parametry pracy urządzeń klimatyzacyjnych typu UKR-3b a także UKW-1 (rysunek 2), UKM-1 (rysunek 3) i UKWO-1 (rysunek 4), których działanie zapewnia właściwe warunki klimatyczne wewnątrz kabin samojezdnych maszyn górniczych typu ładowarki kopalniane, wozy wiercące, kotwiące i odstawcze, jak również wozy strzelnicze. Obniżenie temperatury powietrza wewnątrz klimatyzowanych kabin operatorskich kształtuje się na poziomie od 3oC do 6,5oC przy wielkości strumienia schłodzonego powietrza od 0,09 m3/s do 0,14 m3/s. Wydajność chłodnicza urządzeń klimatyzacyjnych dla przedstawionych parametrów ochłodzonego powietrza kształtowała się na poziomie od 2,6 kW do 3,7 kW. Przeprowadzone pomiary wykazały, że wskutek działania urządzeń klimatyzacyjnych następuje zdecydowana poprawa warunków pracy na stanowiskach pracy operatorów maszyn i urządzeń górniczych oraz wzrasta subiektywne odczucie komfortu cieplnego. Dostarczana do wnętrza kabiny ilość powietrza zapewnia odpowiednią wymianę powietrza jak również rozrzedzenie gazu czynnika chłodniczego w przypadku ewentualnej awarii urządzeń klimatyzacyjnych. W końcowej części referatu przedstawiono przykład skojarzenia techniki klimatyzacji stanowiskowej z klimatyzacją stacjonarną w oddziale wydobywczym o wielkości produkcji około 3000 Mg/dobę. Zastosowanie schładzania powietrza w obrębie określonych stanowisk pracy umożliwi ograniczenie mocy chłodniczej jednostek stacjonarnych o około 30%. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że pełne zastosowanie techniki ochładzania powietrza w warunkach kopalń rud miedzi wymaga skojarzenia techniki klimatyzacji stanowiskowej z innymi rodzajami klimatyzowania powietrza wewnątrz oddziału lub rejonu kopalni. Właściwe połączenie klimatyzacji stanowiskowej z kompleksowym systemem chłodzenia powietrza w rejonach robót eksploatacyjnych i chodnikowych winno przynieść wymierne korzyści techniczno-ekonomiczne oraz umożliwić prowadzenie robót górniczych w górotworze o niekorzystnych parametrach geotermicznych złoża rud miedzi.

EN

The technology of working and haulage used in KGHM Polska Miedz S A mines requires the necessity of introducing such methods of decreasing dangerous temperature hazards, which aren't connected to coal-mining. Most workstations are located on self-propelled machines and stationary devices and this forces the application of local air conditioning in workstation spaces. The engineering of stationary air conditioning has been used in copper mines for many years. The experience in this field made it possible to adopt the construction of small refrigerating devices, with capacity of about 4 kW for operating and mining requirements connected with individual work-stands. The present state of implementation of stationary air conditioning technique and effectiveness of system evaluation is presented in the paper. The air-conditioned cabin with the device type UKR-3b is presented in figure 1. The unit refrigerating system contains the cabin for "Roxon" operator, the air-conditioning device and the supply-control set. The construction of cabin is adapted to being located in mine conditions and it is made of sound and thermal insulated materials. The subas-semblies used in the air conditioning device have been made by well-known producers. The supply-control set is adapted to work in copper mine conditions. The basic operation parameters of air conditioning devices such UKR-3b and also UKW-1 (figure 2), UKM-1 (figure 3) and UKWO-1 (figure 4), whose ensure proper climate conditions inside the cabins of self-propelled machines like loaders, drill carriages, roof bolt setters and underground haulers and blasting cars, are presented in this paper. The air temperature reduction inside these conditioned cabins is equal to level 3-6,5 °C with air stream quantity from 0,09 m3/s to 0,14 m3/s. The refrigerating capacity of air-conditioning devices, with parameters of cold air presented in this paper, was equal to level 2,6-3,7 kW. The measurements showed that because using of air-conditioning devices operating the improvement of conditions on operators' workstations has occurred and increased the subjective feeling of heat comfort. The capacity of air, which is delivered into the cabin, ensures a proper change of air as well as proper rarefaction of refrigerants in case of possible damage to the air conditioning devices. The example of air-conditioning stationary technique in combination with local air-conditioning in the mining district with daily output about 3000 Mg has been presented in the latter part of this paper. The application of cooling air within specified workstations enables a reduction of refrigerating capacity by about 30%. The experiences we have obtained in copper mines till now show that the application of air-conditioning techniques requires association of stationary air-conditioning technique with other kinds of cooling air inside the mining district or the mining region. Proper association of stationary air-conditioning technique with complete cooling air system should bring measurable technical and economic profits and enables mining operations in unfavourable geothermal conditions.

19

Bilans cieplny oddziału wydobywczego w kopalni rudy miedzi

Wacławik J., Gajosiński S., Turkiewicz W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2000

|

nr 15

47-70

PL

Scharakteryzowano warunki geologiczno-górnicze i technologiczne w oddziale G-11 kop. Rudna. W oparciu o podstawowe równanie bilansu cieplnego i wyniki określonej ilości serii pomiarów parametrów powietrza w oddziale, przeprowadzono analizę wpływu poszczególnych czynników na kształtowanie się warunków klimatycznych. Określono przyrost entalpii powietrza w polu eksploatacyjnym jak również wielkość przyrostu temperatury i wilgotności powietrza. Wyznaczono potrzebną moc chłodniczą jako funkcję temperatury powietrza na wlocie do oddziału. Sformułowano podstawowe uwagi określające rodzaj działań niezbędnych dla ograniczenia przyrostu wartości temperatury powietrza w oddziale.

EN

Rock-mass condition in the G-11 panel of the Rudna mine are described. On the basis of heat balance equation and the measurements of the air parameters in the panel, the analysis of the each factor influence on the climate conditions was carried out. The air enthalpy increase in the mining field as well as the temperature and humidity growth were determined. The necessary cooling power as a function of air temperature at the inlet into the panel was established. The basic items describing the type of activities necessary to limit the air temperature growth in the panel.

20

Technika klimatyzacji stanowiskowej w kopalniach KG HM Polska Miedź S.A. Stan obecny i rozwój

Gajosiński S., Turkiewicz W.

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

2000

|

R. 35, nr 6

12-17

PL

Stosowana w kopalniach KGHM Polska Miedź SA technologia wybierania i odstawy urobku powoduje konieczność wprowadzenia takiego sposobu zwalczania zagrożenia temperaturowego, który nie ma odniesienia w górnictwie węgla kamiennego. Przeważająca liczba stanowisk pracy, usytuowanych na maszynach samojezdnych i urządzeniach stacjonarnych, wymusza stosowanie lokalnego ochładzania powietrza w przestrzeni stanowisk pracy. Technika klimatyzacji stanowiskowej w kopalniach rud miedzi stosowana jest od wielu lat. Doświadczenia zdobyte w tym zakresie pozwoliły na dostosowanie konstrukcji małych urządzeń chłodniczych o wydajności do około 4 kW do wymogów eksploatacyjno-ruchowych poszczególnych stanowisk pracy. W artykule przedstawiono obecny stan wdrażania techniki klimatyzacji stanowiskowej, jak również ocenę efektywności jej działania. Pełne zastosowanie techniki ochładzania powietrza w warunkach kopalń rud miedzi wymaga skojarzenia techniki klimatyzacji stanowiskowej z innymi rodzajami klimatyzowania powietrza wewnątrz oddziału lub rejonu kopalni. Właściwe połączenie klimatyzacji stanowiskowej z kompleksowym systemem chłodzenia powietrza w rejonach robót eksploatacyjnych i chodnikowych winno przynieść wymierne korzyści techniczno-ekonomiczne.