Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Zamek w Chudowie do końca XVI w. – rozwój i przekształcenia prywatnej siedziby górnośląskiej w świetle dotychczasowych badań

Nocuń Przemysław

Architectus

2019

Nr 1 (57)

67--78

W artykule przedstawione zostały najważniejsze wyniki badań siedziby pańskiej w Chudowie koło Gliwic (Górny Śląsk), prowadzonych na tym obiekcie od 2001 r. (przede wszystkim w związku z realizowaną w tym czasie częściową rekonstrukcją wczesnonowożytnego zamku i adaptacją jego wieży na cele muzealne). Wykonywane równolegle kwerendy archiwalne, obserwacje architektoniczne, a zwłaszcza prace archeologiczne pozwoliły na rozpoznanie m.in. pozostałości poprzedzającej zamek murowany, a nieznanej wcześniej, XV-wiecznej siedziby rodziny Chudowskich (formalnie wpisującej się w horyzont późnośredniowiecznych założeń typu motte). W tekście przedstawiono ustalenia na temat planu, konstrukcji oraz podstaw datowania tego obiektu, jego funkcjonowania i destrukcji. Omówiono również wyniki badań w kwestii czasu budowy kamienno-ceglanego zamku wiązanego z działalnością Jana Gierałtowskiego. Przedstawiono wcześniejsze koncepcje na temat kształtu i datowania tego założenia, które zweryfikowano w oparciu o rezultaty ostatnich prac archeologicznych. Szczegółowej analizie poddano także zamkową wieżę, której stan zachowania umożliwił określenie jej pierwotnej formy (z czasu jej realizacji około połowy XVI w.) i funkcji. Przedstawione w tekście informacje pozwoliły na ukazanie rozwoju siedziby obronnej w Chudowie w okresie od jej powstania w połowie XV stulecia – kiedy to funkcjonowała w postaci drewnianej wieży otoczonej palisadą – do końca wieku XVI – kiedy zrealizowane zostało renesansowe założenie (otoczone fosą), w którego skład wchodziła kamienno-ceglana wieża i trzy budynki wzniesione wokół niewielkiego centralnego dziedzińca.

The article presents the main results of research of the noble’s seat in Chudów near Gliwice (Upper Silesia), that was conducted since 2001 (mainly in connection with the partial reconstruction of the early-modern castle and the adaptation of its tower for museum purposes). Archival queries, architectural observations, and – in particular – archaeological works, carried out in parallel, have resulted with the discovery of remains of – preceding the stone and brick castle – previously unknown 15th-century seat of the Chudowski family (formally placed in the horizon of late mediaeval residences of motte type). The text presents conclusions about its plan, structure and bases for chronology of construction, functioning and destruction of this object. The article also discusses the results of research in the topic of the origins of the stone and brick castle, associated with the activities of Jan Gierałtowski. It presents earlier concepts of the plan and chronology of it and verifies them basing on the results of recent archaeological works. A detailed analysis was also made of the castle tower, whose state of preservation made it possible to determine its original form (from the time when it was built around the middle of the 16th century) and its function. The data presented in the text allowed showing the development of the private residence in Chudów from its origins in the mid-15th century – when it functioned as a wooden tower surrounded by a palisade – until the end of the 16th century – when the early-modern castle (surrounded by a moat) was completed composed of a stone and brick tower and three buildings constructed around a small central courtyard.