Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Some issues in planning and revitalization of urban green space in the light of use of the participatory GIS method based on Olsztyn geosurvey – study results (part 2)

Walenciak K., Kozieł Z., Antolak M.

Geoinformatica Polonica

|

2017

|

T. 16

35--51

EN

An Internet application in the form of geosurvey was designed and created for the aim of the study. An online survey, entitled promotionally “Have Inﬂ uence on Olsztyn Green Space!” was on from mid-October 2014 to the end of January 2015. Respondents (residents of Olsztyn and the surrounding area) expressed their opinions and assessments on green spaces and recreation areas in the city on the geoankietaolsztyn.pl website. Based on voluntary geographic information, spatial analyses of urban greenery perception were made at the level of three scales: the town, the housing estate, the nearest area. The paper presents a diagramme of the study process related to the problem of designing and revitalizing Olsztyn urban green space with the use of the participative GIS method (softGIS). The suggested stages of the study process are: 1) Identiﬁ cation of respondents general opinion on and assessment of green areas 2) Social development of urban space based on the perception of the area of residence 3) Analysis of detailed spatial data – respondents’ suggestions for changes 4) Identiﬁ cation and development of positive, friendly and important places in the city or housing estate 5) Attempt to formulate design guidelines. Selected results of the study have been presented in various parts of the paper. The results of the ﬁ rst stage serve to focus the general attention on areas of action that, according to residents, are not functioning well enough and need improvement. Step two shows an average assessment of space in terms of a given factor to determine its social reception. Its eﬀ ect is the development of the space under study, which is to reﬂ ect the degree of its social acceptance. Stage three is the main and most important stage in the study process. Its implementation may complement the two previous ones, and serves to draw up the guidelines for the design and revitalization actions, and to diagnose the most diﬃ cult areas in the scale of the city, or it can be carried out independently so as to follow the diagnosed local needs of the population. The social assessment of the sites in terms of the adopted factors in the fourth stage at the background of the expert opinion, may be successfully used to draw up urban greenﬁ eld programmes. The most valuable sites require diﬀ erent guidelines for their maintenance and use in order to protect them. The summary of the study process was an attempt to form general design guidelines (assumptions) for the whole city in line with detailed guidelines for selected urban green spaces, in form of land cards as master cards.

PL

Na potrzeby badania została zaprojektowana i utworzona aplikacja internetowa w postaci geoankiety. Badanie internetowe, pod hasłem promocyjnym „Wpłyń na zielony Olsztyn!”, przeprowadzono od połowy października 2014 r. do końca stycznia 2015 r. Na stronie geoankietaolsztyn.pl respondenci (mieszkańcy Olsztyna i okolic) wyrażali swoje opnie i oceny odnośnie do zielonej przestrzeni i miejsc rekreacji w mieście. Na podstawie wolontariackiej informacji geograﬁ cznej zostały dokonane analizy przestrzenne percepcji zieleni miejskiej na poziomie trzech skali: miasto, osiedle, najbliższa okolica. Artykuł prezentuje schemat procesu badawczego dotyczącego problematyki projektowania i rewitalizacji zielonej przestrzeni miejskiej Olsztyna przy zastosowaniu metody GIS’u partycypacyjnego (softGIS). Zaproponowane etapy postępowania badawczego to: 1) Rozpoznanie ogólnej opinii i oceny respondentów względem terenów zieleni. 2) Społeczna waloryzacja przestrzeni miejskiej na podstawie percepcji okolicy miejsca zamieszkania. 3) Analiza szczegółowych danych przestrzennych – wskazań respondentów w zakresie propozycji zmian. 4) Identyﬁ kacja i waloryzacja miejsc pozytywnych, przyjaznych i ważnych w skali miasta lub osiedla. 5) Próba sformułowania wytycznych projektowych. W poszczególnych częściach artykułu zostały przedstawione wybrane wyniki badań. Wyniki etapu pierwszego służą zwróceniu ogólnej uwagi na obszary działania, które według mieszkańców nie funkcjonują wystarczająco dobrze i wymagają udoskonalenia. Etap drugi ukazuje uśrednioną ocenę przestrzeni pod względem danego czynnika determinującego jej społeczny odbiór. Jego efektem jest waloryzacja badanej przestrzeni, będąca obrazem stopnia jej akceptacji społecznej. Etap trzeci to główny i najważniejszy etap w procesie postępowania badawczego. Jego realizacja może stanowić uzupełnienie dwóch poprzednich etapów, służąc do opracowania kierunków działań projektowych i rewitalizacyjnych oraz diagnozowania obszarów najbardziej problemowych w skali miasta, bądź też może być prowadzona niezależnie, w ramach diagnozy lokalnych potrzeb mieszkańców. Społeczna ocena obiektów pod względem przyjętych czynników w etapie czwartym, w zestawieniu z oceną ekspercką, może być z powodzeniem wykorzystywana podczas sporządzania programów kształtowania terenów zieleni miejskiej. Obiekty najbardziej wartościowe wymagają odmiennych wytycznych dotyczących ich utrzymania i użytkowania w celu ich ochrony. Podsumowaniem procesu badawczego była próba sformułowania wytycznych projektowych (założeń) ogólnych w skali całego miasta oraz wytycznych szczegółowych dla wybranych obiektów zieleni miejskiej, w postaci tzw. kart terenów, jako kart wzorcowych.

2

Methodical and technological assumptions for using of the participatory GIS method in planning and revitalization of urban green space (part 1)

Walenciak K., Kozieł Z., Antolak M.

Geoinformatica Polonica

|

2017

|

T. 16

19--33

EN

The growth of volunteered geographic information (VGI) has opened new possibilities for citizen participation in shaping the spatial policy of cities. Data are placed on maps by means of applications that can be accessed by widely available Internet browsers. The cradle of Internet Crowdsourcing application in spatial planning is Finland. The softGIS method, involving geographic data collection with the use of geo-questionnaires placed on the maps was developed there. Currently, in Poland, the potential of this kind of practice is recognized by more and more institutions and organizations. This paper presents the background of the author’s project (some issues in social urban space shaping) and the methodical and technological aspect of the survey. The project deals with the issues of planning and revitalization of Olsztyn urban green space with the use of the participatory GIS method (softGIS). A web application in the form of a softGIS questionnaire was designed and created for the study. The online survey, under the promotional slogan “Have Inﬂ uence on Olsztyn Green Space!”, was conducted from mid-October 2014 until the end of January 2015. On geoankietaolsztyn.pl website the respondents (residents of Olsztyn and the neighbourhood) expressed their opinions about green spaces and recreational areas in the city. On the basis of volunteered geographic information, analyses of urban open space perception have been made at three scales: the city, the housing estate, nearby surroundings1. The study serves, to a large extent, to shape the social importance of urban green spaces in the City. In accordance with the principle of Danish architect, Jan Gehl, “First we shape the city – then it shapes us” – the public space shall be people friendly, attract and retain them for a longer time. It shall invite residents to various activities. They can provide valuable feedback on urban space, which combined with expert knowledge can result in very well-designed surroundings.

PL

Rozwój wolontariackiej informacji geograﬁ cznej otworzył nowe możliwości partycypacji społecznej obywateli w kształtowaniu polityki przestrzennej miasta. Dane umieszczane są na mapach za pomocą aplikacji, do których dostęp jest możliwy poprzez powszechnie dostępne przeglądarki internetowe. Kolebką wykorzystania internetowych danych społecznościowych w planowaniu przestrzennym jest Finlandia. To tu opracowana została metoda softGIS, polegająca na pozyskiwaniu danych geograﬁ cznych od mieszkańców i użytkowników przestrzeni za pomocą geoankiet, czyli kwestionariuszy umieszczonych na mapach. Aktualnie w Polsce potencjał tego rodzaju praktyk dostrzega coraz więcej instytucji i organizacji. Artykuł prezentuje przesłanki (problematykę społecznego kształtowania przestrzeni) oraz aspekt metodyczny i technologiczny badania, dotyczącego problematyki projektowania i rewitalizacji zielonej przestrzeni miejskiej Olsztyna przy zastosowaniu metody GIS’u partycypacyjnego (softGIS). Na potrzeby badania została zaprojektowana i utworzona aplikacja internetowa w postaci geoankiety. Badanie internetowe, pod hasłem promocyjnym „Wpłyń na zielony Olsztyn!” przeprowadzono od połowy października 2014 r. do końca stycznia 2015 r. Na stronie geoankietaolsztyn.pl respondenci (mieszkańcy Olsztyna i okolic) wyrażali swoje opnie i oceny odnośnie zielonej przestrzeni i miejsc rekreacji w mieście. Na podstawie wolontariackiej informacji geograﬁ cznej zostały dokonane analizy przestrzenne percepcji zieleni miejskiej na poziomie trzech skal: miasto, osiedle, najbliższa okolica. Badanie służy w znacznej mierze kształtowaniu znaczenia społecznego terenów zieleni w mieście. Zgodnie z zasadą duńskiego architekta Jana Gehla “najpierw my kształtujemy miasta – potem one kształtują nas” – przestrzeń publiczna powinna być dla ludzi przyjazna, ma ich przyciągać i zatrzymać na dłużej. Powinna zapraszać do różnego rodzaju aktywności. Mieszkańcy mogą dostarczyć cennych informacji na temat przestrzeni miejskiej, które w połączeniu z wiedzą ekspercką mogą zaowocować bardzo dobrze zaprojektowanym otoczeniem.

3

Krajobraz miasta Ostródy – Perły Oberlandu (stan i perspektywy)

Antolak M.

Przestrzeń i Forma

|

2016

|

nr 26

165--176

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań dotyczących ochrony i kształtowania krajobrazu Ostródy, położonej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, nazywanej niegdyś perłą Oberlandu. Zaprezentowano w nim wyniki przeprowadzonej analizy krajobrazowej oraz opisano prognozowane przekształcenia krajobrazu.

EN

The article contains results of our investigations on the landscape protection and formation pursued in the town of Ostróda, in the Province of Warmia and Mazury, a town which used to be called the Pearl of Oberland. The paper presents results of the landscape analysis completed by the authors, and predictions about future landscape transformations.

4

Analiza i waloryzacja krajobrazu nieczynnych linii kolejowych na przykładzie trasy Lidzbark Warmiński–Jarzeń

Antolak M., Krawiecka E.

Przestrzeń i Forma

|

2016

|

nr 26

177--186

PL

Artykuł prezentuje metodykę oraz wyniki badań dotyczących możliwości wykorzystania analiz i waloryzacji krajobrazu jako podstawowego narzędzia wyjściowego w początkowej fazie rewitalizacji nieczynnych linii kolejowych na przykładzie trasy Lidzbark Warmiński– Jarzeń w województwie warmińsko-mazurskim.

EN

The article presents results of a study of the landscape seen from the disused railway line between Lidzbark Warmiński and Jarzeń, located in the Province of Warmia and Mazury. The aim was to justify the landscape research on closed railway lines which provide the basis for making decisions about their revitalization. An indirect aim was to work out the principles underlying such analyses and valuation of the landscape with linear transportation structures.

5

Tożsamość krajobrazu a przestrzeń społeczna

Jaszczak A., Antolak M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2015

|

nr 29

109--117

PL

Tożsamość krajobrazu ugruntowana jest w świadomości określonego społeczeństwa. W relacji odczuwania przestrzeni ta jedność odnosi się do cech krajobrazu rodzimego. W pracy zwrócono uwagę na pojęcie tożsamości krajobrazu w ujęciu lokalnym wskazując na rolę społeczeństwa w jego kształtowaniu. Przedstawiono przy tym przykłady tożsamości ugruntowanej, zatartej i „od nowa”. Odniesiono się do kwestii postrzegania przestrzeni wspólnej przez społeczności małych miast na Warmii i Mazurach, należących do międzynarodowej sieci Cittaslow.

EN

The identity is well-grounded in the strong unity of society. This cohesion is related with natural, cultural and social factors which are mostly in regional and local structures. The identity issue in regional context was focused on and its role in social space shaping was pointed in this work. It was necessary to present the examples of well-grounded identity and so called “new identity” created by society of small towns in Warmia and Mazury region.

6

Reclamation of Landfills for Development of Tourism and Recreation – the Waste Utilization Plant in Szadółki as a Case Study

Antolak M.

Architektura Krajobrazu

|

2015

|

nr 4

60--71

EN

The principal aim of landfill reclamation should be to minimize the potential adverse effect of these facilities on the environment. Reclamation should be achieved so as to integrate the area of a waste dumping site with the surroundings. Conversion of land for recreational purposes is one of the trends in reclamation. An unharmonious heap of waste can be transformed into an interesting component of landscape architecture. It is commonly believed that waste dumping disagrees with the development of tourism in a given area. However, a reclaimed landfill can contribute to making the landscape more attractive and become a popular tourist destination. The aim of this article has been to present possible directions in landfill reclamation and its transformation with an aim of developing tourism and recreation. The Waste Utilization Plant in Szadółki (Pomeranian Voivodeship) served as a case for the study. This paper contains examples of successful rehabilitation projects completed in Poland and worldwide. It also describes a concept design for reclamation of the landfill in Szadółki, created as an entry to a countrywide competition.

PL

Podstawowym celem rekultywacji składowisk odpadów powinna być minimalizacja potencjalnego negatywnego oddziaływania tych obiektów na środowisko. Rekultywację powinno wykonywać się w sposób integrujący obszar składowiska z otoczeniem. Jednym z kierunków rekultywacji tego typu obiektów jest rekreacja. Pozwala zamienić dysharmonijną hałdę w interesujący obiekt architektury krajobrazu oraz prowadzi do jej rewitalizacji. W powszechnej opinii składowanie odpadów rzutuje negatywnie na rozwój turystyki w danym rejonie. Składowisko w trakcie procesu rekultywacji może przyczynić się jednak do uatrakcyjnienia krajobrazu oraz stać się obiektem chętnie odwiedzanym przez turystów. Celem pracy jest przedstawienie możliwości rekultywacji składowisk odpadów pod kątem rozwoju turystyki i rekreacji na przykładzie Zakładu Utylizacyjnego w Szadółkach (województwo pomorskie). W pracy zaprezentowano przykłady udanych działań rekultywacyjnych przeprowadzonych w Polsce i na świecie oraz opisano koncepcję zagospodarowania przestrzennego składowiska odpadów w Szadółkach stworzoną na potrzeby ogólnopolskiego konkursu projektowego.

7

Plantacje drzew i krzewów szybko rosnących w krajobrazie Polski

Antolak M., Połucha I., Jaszczak A., Marks E.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2014

|

nr 25

71--80

PL

W Polsce można mówić obecnie o pewnego rodzaju modzie na plantacje drzew i krzewów szybko rosnących. Specjaliści z branży szacują, że do roku 2020 obszar plantacji może ulec znaczącemu powiększeniu od 1,0 do 4,3 milionów hektarów. Będzie to z pewnością powodowało bardzo wyraźne zmiany w krajobrazie rolniczym. Na plantacjach uprawia się coraz to nowe gatunki dostosowane do zróżnicowanych warunków siedliskowych, nadal dominują jednak na nich topole (Populus sp.) i wierzby (Salix sp.). Celem pracy jest zwrócenie uwagi na konsekwencje upowszechniania nowej formy w krajobrazie rolniczym Polski, jakimi są plantacje drzew i krzewów szybko rosnących. W pracy przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z plantacjami roślin drzewiastych. Zaprezentowano główne gatunki i definicje oraz na wybranych przykładach omówiono rolę plantacji w przemianach krajobrazu Polski. Do szczegółowych analiz wybrano dwa obiekty – plantację topolową w Szymbarku (gmina Iława) jako przykład negatywny oraz plantację wierzbową w Dorotowie (gmina Stawiguda) jako przykład pozytywny.

EN

It is justifiable to talk about some kind of fashion in today’s Poland for growing plantations of short rotation trees and shrubs. Experts estimate that the total area of such plantations may substantially increase and reach 1.0 – 4.3 million ha in 2020. This will certainly cause big changes in the agricultural landscape. New species of trees and shrubs are grown on short rotation woody plantations, which are better adapted to different habitat conditions, although the most popular plants are poplars (Populus sp.) and willow (Salix sp.). The aim of this article is to draw attention of the problem created by this new form of agricultural production in the rural landscape of Poland. The paper presents basic issues associated with plantations of woody crops. Main species and definitions have been given and a few examples discussed in detail to illustrate the role of plantations in the landscape transformations occurring in Poland. Two cases were chosen: a poplar plantation in Szymbark (commune of Iława) as a negative example, and a willow plantation in Dorotowo (commune of Stawiguda) as a positive one.

8

Walory krajobrazowe a rozwój turystyki na przykładzie gminy wiejskiej Ostróda

Antolak M.

Ekologia i Technika

|

2014

|

R. 22, nr 6

352--358

PL

Artykuł opisuje zależności pomiędzy walorami krajobrazu kulturowego a rozwojem turystyki na przykładzie gminy wiejskiej Ostróda położonej w województwie warmińsko-mazurskim. Badania prowadzono na terenie gminy o powierzchni 401 km2 oraz w jej najbliższym sąsiedztwie w latach 2011-2013. Zakres merytoryczny pracy objął inwentaryzację i ocenę zagospodarowania turystycznego oraz waloryzację krajobrazu 20 największych miejscowości. Większa część gminy charakteryzuje się dużymi walorami krajobrazowymi. Najcenniejsze krajobrazowe obszary położone są głównie w jej wschodniej i północnej części. Atuty przyrodnicze i krajobrazowe oraz rozbudowana sieć infrastruktury turystycznej sprzyjają rozwojowi turystyki kwalifikowanej. Na terenie opracowania znajdują się liczne szlaki i trasy turystyczne oraz rozbudowana baza noclegowa. W ramach badań ocenie poddano zagospodarowanie turystyczne analizowanych miejscowości. Najwyższe wartości uzyskały miejscowości: Kajkowo, Stare Jabłonki i Kraplewo.

EN

The article describes relationships between cultural landscape assets and the development of tourism, using the rural commune of Ostróda (in the Province of Warmia and Mazury) as an example. The study spanned the years 2011-2013 and covered an area of 410 km2 lying within the commune and in its immediate surroundings. The goal was to make an inventory and an evaluation of the tourist facilities as well as to evaluate the landscape qualities in 20 largest villages. Most of the commune has high-quality scenie values, but the most precious landscapes are situated in its eastern and northern parts. Both naturę and scenie assets as well as the well-developed network of tourist facilities promote the development of activity tourism. The analyzed area is crisscrossed by numerous tourist trails and routes, with many accommodation facilities available nearby. The study contained an assessment of the tourist facilities and their management in the twenty examined locations. The highest scores were achieved by the following villages: Kajkowo, Stare Jabłonki and Kraplewo.

9

Obiekty małej architektury towarzyszące ścieżkom rowerowym prowadzonym na nieczynnych liniach kolejowych

Antolak M., Krawiecka E.

Ekologia i Technika

|

2014

|

R. 22, nr 5

228--235

PL

W artykule przedstawiono zagadnienie rozwoju ścieżek rowerowych na nieczynnych liniach kolejowych w Polsce i na świecie. Zaprezentowano dobre przykłady oraz omówiono współczesne tendencje w projektowa niu tych obiektów. Na przykładzie nieczynnej linii ko lejowej Lidzbark Warmiński - Jarzeń przedstawiono uniwersalny zestaw elementów małej architektury, który może towarzyszyć projektowanym szlakom tury stycznym. W pracy omówiono wybrane obiekty, takie jak: siedziska, tablice informacyjne, drogowskazy oraz stojaki na rowery. Opisano ich podstawowe parametry techniczne, takie jak wymiary oraz materiały, z których mogą zostać wykonane. Elementami wykorzystanymi do konstrukcji obiektów są przede wszystkim podkłady i szyny kolejowe oraz stal kortenowska, Projektowane elementy mają pokazać możliwości nieszablonowego zagospodarowania tego rodzaju tras. W projekcie inspirowano się głównie historią trasy, bazowano na materiałach kojarzonych z koleją oraz prostych formach nie ingerujących w krajobraz. Oprócz kolejowych inspiracji, czerpano także z krajobrazu regionu oraz wprowadzono kilka abstrakcyjnych elementów do przestrzeni.

EN

The authors discuss the question of creating bicycle trails on disused railway tracks in Poland and worldwide. Good examples have been presented, and current trends in designing such objects are analyzed. A former railway link between Lidzbark Warmiński and Jarzeń was taken as an example to present a universal set of street architecture elements which can accompany such cycling routes. The paper contains a presentation of such elements as seats, benches, information boards, signs and bicycle stands. Basic technical parameters were given, including dimensions and materials. The main materials suggested are railway sleepers, railway tracks and corten steel. The designed elements are to illustrate how to think outside the box when creating such bicycle paths. The inspiration was drawn from the history of the railway line, the materials employed are associated with railways and have simple forms that do not interfere with the landscape. Apart from railway inspirations, the authors also relied on the regional landscape and added a few abstract elements to the designed space.

10

Możliwości wykorzystania nieczynnych linii kolejowych do rozwoju turystyki rowerowej w województwie warmińsko - mazurskim

Antolak M., Krawiecka E.

Ekologia i Technika

|

2014

|

R. 22, nr 4

172--179

PL

W województwie warmińsko-mazurskim panują doskonałe warunki do uprawiania turystyki rowerowej. Jednym z wariantów lokalizacji nowych tras rowerowych jest wykorzystanie do tego celu nieczynnych linii kolejowych. Przystosowanie ich do nowej funkcji pociąga za sobą konieczność niezbędnych prac związanych m. in. z umocnieniami nasypów oraz wycinką roślinności. Po odpowiednim przygotowaniu większość z nich może być z powodzeniem wykorzystywana do rozwoju turystyki. Głównym celem pracy jest określenie potencjału nieczynnych linii kolejowych do rozwoju turystyki rowerowej w województwie warmińsko-mazurskim. Celem szczegółowym jest analiza przypadku nieczynnej linii kolejowej Lidzbark Warmiński - Jarzeń. W pracy zaprezentowano koncepcję przekształcenia linii kolejowej w trasę rowerową. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań oraz analiz materiału źródłowego sformułowano wytyczne projektowe do wyznaczania tego rodzaju szlaków. Głównym założeniem koncepcji projektowej było rozmieszczenie miejsc postojowych wzdłuż trasy, skomunikowanie ścieżki z ciągami samochodowymi oraz wkomponowanie w trasę elementów małej architektury. Ze względu na przeciętne walory krajobrazowe zdecydowano, że powinna ona zostać urozmaicona i należy wprowadzić wzdłuż niej elementy o funkcji edukacyjnej i rekreacyjnej. Motywem przewodnim projektowanego szlaku są występujące na obszarze badań liczne mokradła i bagna oraz rzadkie gatunki ptaków.

EN

The Province of Warmia and Mazury possesses excellent conditions for the pursuit of cycling tourism. One possible solution for creating new bicycle trails is to use the disused railway tracks. Their adaptation to the new function will necessitate such works as the reinforcement of banks, clearing brambles, etc. When properly adapted, former railway tracks can be successfully used for the development of tourism. The main purpose of this paper has been to determine the potential adaptability of disused railway tracks for development of the tourism industry in the Province of Warmia and Mazury. A morę detailed objective has been to perform a case study on a former railway link between Lidzbark Warmiński and Jarzeń. The article presents a concept of how this railway line could be converted into a bicycle trail. Based on the investigations and analyses performed, guidelines have been put forth to support design of such tourist trails. The underlying assumption was to design resting sites along the trail, to link to trail with motor roads, and to include elements of street architecture into the bi-cycle route. Because the landscape values along the analyzed railway track are of modest quality, the authors have decided that it should be made more attractive by adding educational and recreational facilities. The overriding motive was to draw attention to the numerous marshes and wetlands along the trail, and to some rare species of birds dwelling there.

11

Wybrane aspekty planistyczne lokalizacji elektrowni wiatrowych w województwie warmińsko-mazurskim

Gadomska W., Antolak M.

Architektura Krajobrazu

|

2014

|

nr 1

102--113

PL

Na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, mimo wielu barier planistycznych i społecznych, występuje oraz jest planowana duża liczba elektrowni wiatrowych. Celem pracy jest rozpoznanie aspektów planistycznych i dynamiki inwestycyjnej lokalizacji elektrowni wiatrowych na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego. Zakres merytoryczny pracy objął szereg analiz zgromadzonego materiału źródłowego dotyczących aspektów lokalizacyjnych, społecznych i prawnych. Zgodnie z informacjami uzyskanymi ze starostw powiatowych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego występują 242 elektrownie wiatrowe o łącznej mocy 460 MW. Farmy wiatrowe, które powstają na Warmii i Mazurach, budzą skrajne emocje nie tylko wśród mieszkańców, ale również organizacji chroniących dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe regionu.

EN

There are many existing and planned wind farms in the Province of Warmia and Mazury, despite numerous administrative and societal obstacles to prevent this. The main aim of the study was to identify the factors involved in the planning and development of wind turbines based on the examples in Warmia and Mazury. The research consisted of analyzing collected source materials on the placement of wind farms as well as the social and legal aspects of wind power generation. According to data obtained from government offices in the Warmia and Mazury province, there are 242 wind power turbines that in total generate 460 MW. Wind farms erected in Warmia and Mazury stir up strong reactions from local residents and organizations aimed at preserving the natural and cultural heritage of this region.

12

Problemy zagospodarowania turystycznego rezerwatów przyrody na przykładzie rezerwatu przyrody "Dolina rzeki Wałszy"

Antolak M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2013

|

nr 149 (29)

14--22

PL

W pracy przedstawiono wybrane problemy zagospodarowania turystycznego rezerwatów przyrody w Polsce. Problem opisano na przykładzie rezerwatu przyrody Dolina rzeki Wałszy, na terenie którego dokonano inwentaryzacji i waloryzacji elementów zagospodarowania turystycznego oraz przedstawiono propozycję jego uzupełnienia o nowe elementy zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

EN

The paper discusses selected problems related to the land management of nature reserves in Poland. This question has been addressed by analyzing a nature reserve located in the Wałsza Rivery valley, where an inventory and valuation of tourist management components have been made, and a proposal put forward as how they could be enriched with new elements according to the principles of sustainable development.

13

Sacrum w krajobrazie kulturowym gminy Ostróda

Antolak M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2013

|

nr 21

47--55

PL

Zasiedlanie terenów dzisiejszej gminy Ostródy miało miejsce u schyłku paleolitu. Do czasów dzisiejszych w krajobrazie gminy pozostały ślady kultu religijnego różnych kultur. W krajobrazie gminy widoczne są cmentarzyska i kurhany z epoki kamienia, brązu, żelaza, z okresu wpływów rzymskich oraz średniowiecza. Z terenami tymi związana była ludność różnych narodowości i wyznań. Interesująca i burzliwa historia tych terenów sprawiła, że w krajobrazie kulturowym do dnia dzisiejszego widoczne są wpływy katolickie, protestanckie i judaistyczne. Celem pracy jest przedstawienie zróżnicowania obiektów sakralnych w krajobrazie kulturowym Mazur na przykładzie gminy wiejskiej i miejskiej Ostróda.

EN

The earliest human settlements in the area of today’s commune of Ostróda date back to the late Palaeolithic era. Traces of religious cults practised by various cultures have survived to our day. The burial sites and mounds present in the landscape of the commune represent the Stone, Bronze or Iron Era as well as the times of the Imperial Roman influence or the Middle Ages. Over the centuries, this region has been populated by the people belonging to different nations and denominations. Such interesting and turbulent history of this land has left visible traces of Catholic, Lutheran and Jewish influences in the local cultural landscape. The purpose of this study has been to present the diversity of sacral objects in the cultural landscape of Warmia and Mazury, using both rural and urban commune of Ostróda as an example.

14

Funkcjonowanie krzyża przydrożnego w krajobrazie kulturowym Polski

Antolak M., Szyszkowski W.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2013

|

nr 21

57--66

PL

Krzyż funkcjonuje w krajobrazie kulturowym Polski od wieków, pełniąc rolę strażnika sfery sakralnej i będąc swoistym totemem narodowym. Jest akcentem kulturowym sytuowanym na przecięciach osi kompozycyjnych. Podkreśla rangę punktów węzłowych. Jest czytelny w krajobrazie z dużych odległości i stanowi mistyczne wprowadzenie do sacrum. Krzyż jest obiektem kultu religijnego, miejscem odprawiania modlitw, pamiątką pielgrzymek, wypadków drogowych czy ważnych wydarzeń historycznych (np. "krzyż smoleński" pod Pałacem Prezydenckim w Warszawie). Pełni niekiedy rolę "opiekuna domu". Stanowi także wyróżnik przestrzeni wyznaniowej regionu. Wykonany z drewna, kamienia, żelaza lub innych materiałów, przyozdabiany i stawiany przez lokalną społeczność jest jej własnością i dumą. Celem pracy jest przedstawienie motywu krzyża we współczesnym krajobrazie kulturowym Polski w aspekcie sakralnym, krajobrazowym i społecznym.

EN

For ages, the cross has been a feature of the Polish cultural landscape. It has functioned as a guardian of the sacred sphere and a national totem. The cross is also a landmark, often erected at intersections of composition axes. It highlights the role of road junctions. A roadside cross is clearly visible in the landscape, even from a long distance, and serves as a mystic entry to the sacred sphere. The cross is an object of religious cult and a place where people pray. It can commemorate pilgrimages, road accidents or important historic events (for example, the Smolensk cross in front of the Presidential Palace in Warsaw). Sometimes, a cross is ‘a home guardian’. It is also a distinguishing feature of the region’s confession and religion. It can be made of wood, stone, iron or other materials. Mounted and adorned by a local community, it becomes an object that people own and take pride in. This article is a presentation of the cross as a motif in the contemporary cultural landscape of Poland, in the sacral, landscape and social context.

15

Przekształcenia krajobrazów gminy wiejskiej Ostróda

Antolak M.

Architektura Krajobrazu

|

2013

|

nr 3

78--93

PL

W pracy przedstawiono aktualne oraz prognozowane przekształcenia krajobrazów gminy wiejskiej Ostróda, położonej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Zakres przestrzenny opracowania objął obszar 401 km2, a zakres czasowy prac – analizę materiałów archiwalnych oraz dokumentów planistycznych, które swoimi zapisami wybiegają w przyszłość. Zakres merytoryczny pracy zawiera analizę materiałów kartograficznych i dokumentów planistycznych szczebla gminnego oraz szczegółową inwentaryzację terenu opracowania. Teren opracowania, tak jak i obszar większości ziem polskich, podlegał silnym przekształceniom antropogenicznym od setek, a nawet tysięcy lat. Współczesne przekształcenia opisano na podstawie dokładnej inwentaryzacji terenu oraz analizy dokumentów planistycznych. Główne zmiany w krajobrazie związane są z obniżeniem jakości architektury, zmianami układów ruralistycznych, rozproszeniem zabudowy i rozbudową układów infrastrukturalnych. Na analizowanym obszarze rozbudowie podlega system komunikacyjny (trzy drogi krajowe, linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia, duże składowisko odpadów itp.), zaplanowana została podmiejska strefa ekonomiczna oraz stale rozbudowuje się infrastruktura turystyczna. Wyraźne zmiany w krajobrazie mogą doprowadzić do zatracenia jego najważniejszych atutów i spowodować, że stanie się on mniej atrakcyjny dla turysty.

EN

This paper presents the current and predicted changes to the landscape in the rural municipality of Ostróda, in the Province of Warmia and Mazury. The area under study was 401 km2. The time period included both archived documents from the past and planning documents filed for the future. The scope of the research consisted of an analysis of cartographic materials and planning documents of the municipality and a detailed inventory of the study area. Like most of Poland, the analyzed area has been subjected to strong anthropogenic transformations for hundreds or even thousands of years. The current changes have been described in this article, based on the detailed inventory and analysis of planning documents. The prevailing trends in the landscape include a lower quality of local architecture, changes in the layouts of villages and farmland, more scattered locations of buildings and more developed systems of infrastructure. The changes that have occurred or are planned in the studied area include further development of the transportation system: three state roads, high voltage electricity lines, a large landfill, etc.; a planned suburban economic zone near Ostróda; and an expanding range of tourist facilities. The visible changes in the landscape could result in the loss of its most valuable assets, which would make it less attractive to tourists.

16

Dostosowanie struktur danych tematycznych z inwentaryzacji dendrologicznej do standardów IIP

Lewandowicz E., Antolak M.

Roczniki Geomatyki

|

2012

|

T. 10, z. 7

59--68

PL

W ramach przeprowadzonej w 2008r. inwentaryzacji dendrologicznej miasteczka akademickiego Kortowa zinwentaryzowano 7568 obiektów. Istniejącymi zbiorami zainteresowani są inni użytkownicy, ale tradycyjna forma, w postaci opracowania tekstowego i wydrukowanych plansz inwentaryzacyjnych, stanowi mało przydatny materiał dydaktyczny i badawczy. Robocze zbiory cyfrowe w arkuszu kalkulacyjnym EXCEL oraz dane w pliku CAD (AutoCAD), zawierają treści, które można wykorzystać do stworzenia zbiorów danych przestrzennych, zgodnie z wymaganiami IIP. Ta forma zorganizowania danych będzie przyjazna dla wielu użytkowników i powinna stanowić jeden z elementów budowanego systemu informacji o miasteczku akademickim. Podejmując się zadania przebudowy istniejących zbiorów danych o obiektach dendrologicznych do nowej formy, zgodnej z nowymi trendami w geoinformatyce, oceniono pozyskane zbiory i zaproponowano metodykę ich przekształceń. Przyjęto, że pierwszym elementem w tych pracach, będzie opracowanie schematu aplikacyjnego UML w formie diagramów klas obiektów zbioru dendrologicznego. W ramach wstępnych prac opracowano przykładowe diagramy UML, opisujące wybrane elementy proponowanej struktury danych. Zostały one zaprezentowane w publikacji. Równolegle przedstawiono etapy przekształcenia i połączenia pozyskanych zbiorów z arkusza Excela i pliku CAD, do klas obiektów. Realizacja proponowanej metodyki będzie utrudniona, gdyż dane źródłowe CAD nie są spójne i będą wymagały manualnej korekty po automatycznych przekształceniach, z wykorzystaniem narzędzi GIS. Przyjęto, że, pomimo trudności, należy istniejące zbiory (już historyczne), doprowadzić do obecnych standardów, gdyż stanowią one interesujący element budowanego GIS Kortowa. Podjęte działania są spójne z budową Infrastruktury Informacji Przestrzennej (IIP) w ramach realizacji ustawy o IIP. Pokazują w jaki sposób istniejące zbiory tematycznych danych przestrzennych powinno się przebudowywać do obecnych wymagań. Stanowią studialny przykład takiego przekształcenia.

EN

Within the framework of dendrological inventory carried out in 2008 in the university town of Kortowo, 7568 objects were identified. Other users are also interested in the existing data sets, but traditional form of text elaboration and printed inventory sheets constitute a hardly useful educational and research material. Working digital sets in EXCEL calculation sheet or data in a CAD (AutoCAD) file contain contents which may be used for creation of spatial data sets in accordance with the SII requirements. This form of data arrangement is friendly for many users and should be an element in the construction of the information system about the university town. Undertaking the task of adjusting the existing datasets of dendrological objects in accordance with the new trends in geomatics, the acquired datasets were assessed and a methodology of their transformation was proposed. It was assumed that elaboration of UML application pattern in the form of class diagrams of the objects in the dendrological data set should be the first element of these works. During the initial works, examples of UML diagrams were developed, describing selected elements of proposed data structure. They are presented in the paper. At the same time, stages of transforming and linking the data acquired from the EXCEL sheets and CAD file into classes of objects were presented. Implementation of the proposed methodology is difficult, because the CAD source data are not coherent and they require manual corrections after automatic transformation with the use of GIS instruments. It was assumed that in spite of difficulties the existing (already historical) data sets should be transformed into present standards, because they provide an interesting information. The actions undertaken are in line with the Law on SII. They constitute a case study of such a transformation.

17

Przekształcenia układu komunikacyjnego i ich wpływ na kształtowanie krajobrazu gminy wiejskiej Ostróda

Antolak M.

Architektura Krajobrazu

|

2011

|

nr 3

23--30

EN

The rural commune of Ostróda is one of the largest communes in the Province of Warmia and Mazury. It covers an area of 401 km2 and has a population of 15,000. A well-developed systems of roads and railways is a significant feature of the local landscape. It divides the whole space into landscape interiors and functions as the backbone for a composition consisting of landscapes shaped by the human hand. Roads are significant composition axes and wherever they cross one another, nodes are created. It is usually travelling along a road that people perceive the landscape (as far as the eye can see). There are interesting series of views along roads, and sometimes scenic points nearby, where our sight is directed along an axial view towards landscape dominant features. The purpose of this study has been to present the changes which have occurred in the commune's road and railway system and to discuss their influence on the landscape management. The analysis comprised the communication network and developed areas. The points where contemporary development is concentrating are indicated. It is also underlined that the system of roads is changing quite intensively. Finally, the transformations that the cultural landscape in the analyzed commune is subjected to are discussed and some actions to improve the current situation are recommended.

18

Krajobraz sakralny w dydaktyce

Swaryczewska M., Antolak M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2007

|

R. 104, z. 5-A

245-247

PL

Krajobraz sakralny jest szczególnym rodzajem przestrzeni o niejednorodnej funkcji, a także różnorakich formach historycznych i współczesnych. Projektant, który wkracza do tej przestrzeni powinien mieć świadomość warunków i skutków swoich twórczych decyzji. Wynika to z faktu, że dotyka Absolutu oraz samej istoty tożsamości i porządku kultury. Architekci krajobrazu - studenci czerpią inspirację z lokalnego i uniwersalnego dziedzictwa tradycji chrześcijańskiej. Dlatego też problem krajobrazu sakralnego stanowi ważny element procesu dydaktycznego.

EN

Landscape of the Sacrum is a special kind of space with a compound function and a variety of historic and contemporary forms. A designer, who encounters that space, should be aware of the conditions and consequences of his/her creative decisions. This is due to the fact that he/she shall touch the Absolute, the essence of identity and the order of culture. Landscape architects - students - take inspiration from local and universal heritage of Christian tradition. That is why the issue of landscape of the sacrum constitutes an important part of teaching.