Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Strefy perspektywiczne występowania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w kambryjskich, ordowickich, sylurskich i karbońskich kompleksach skalnych Polski : integracja wyników badań

Podhalańska T., Waksmundzka M. I., Becker A., Roszkowska-Remin J., Dyrka I., Feldman-Olszewska A., Głuszyński A., Grotek I., Janas M., Karcz P., Nowak G., Pacześna J., Roman M., Sikorska-Jaworowska M., Kuberska M., Kozłowska A., Sobień K.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 12

1008--1021

EN

The paper presents the characteristics of prospective zones identified for the first time within the lower Palaeozoic shale formations occurring in the Baltic-Podlasie-Lublin Basin and within the Carboniferous shale, sandstone, and mixed shale-sandstone complexes (the so-called hybrid complexes) in the basin of south-western Poland. The lateral and vertical ranges of these zones are determined based on specific criteria using the results of various research methods and analyses, i.e.: stratigraphic, sedimentological, mineralogical, petrological and geochemical of organic matter, petrographic and petrophysical, including interpretation of well logs. Archived geological materials and those coming from the boreholes drilled recently in the concession areas were also used. Four prospective zones have been distinguished in the lower Palaeozoic of the so-called shale belt: SP1, SP2, SP3 and SP4. The most prospective area for the occurrence of unconventional hydrocarbon deposits in shale formations is the Baltic region – the Łeba Elevation, where there are all four perspective zones, only partially covering the range of potentially prospective formations. In each of these zones, both liquid and gas hydrocarbons can be expected in this area. Due to the low percentage of organic matter, the lowest hydrocarbon generation potential is attributed to the Lublin region. However, the low values of this parameter are compensated by other parameters, i.e. the considerable thickness and lateral extent of zone SP4 corresponding partly to the Pelplin Formation. In the Carboniferous rocks of south-western Poland, seven prospective zones have been distinguished in four borehole sections. Four of them are “tight” zones in compact sandstones, while the other three zones represent a hybrid type in complexes with mixed lithology. No prospective zones have been defined in complexes with homogeneous shale lithologies. Determination of lateral extents of the identified zones has not been possible due to the scarcity of data on the geological structure and stratigraphy of the Carboniferous succession in the study area

2

Rozwój facjalny utworów terenewu we wschodniej części bloku górnośląskiego

Pacześna J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2014

|

nr 459

133--145

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza facjalna utworów terenewu, stanowiących najniższą część sukcesji kambryjskiej wschodniej części bloku górnośląskiego. W silikoklastycznym profilu zdefiniowano systemy depozycyjne dolnego i górnego odbrzeża, zdominowane przez facje iłowcowe z licznymi fodinichnia osadożerców oraz system depozycyjny przybrzeża reprezentowany przez piaskowce. W strefie górnego odbrzeża wyróżniono część dystalną i proksymalną.

EN

The article is presents a facies analysis of Terreneuvian (lowermost Cambrian) deposits in the eastern part of the Upper Silesian Block. The Terreneuvian siliciclastic succession consists of the lower and upper offshore depositional system dominated by claystone facies, and the shoreface system represented by sandstones. Numerous trace fossils, represented mainly by fodinichnia of deposit feeders occur in this part of the offshore system. In the upper offshore zone, distal and proximal parts have been distinguished.

3

Litostratygrafia utworów ediakaru w lubelsko-podlaskim basenie sedymentacyjnym (wschodnia i południowo-wschodnia Polska)

Pacześna J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2014

|

nr 460

1--23

PL

W artykule zaprezentowano sformalizowany schemat podziału litostratygraficznego utworów klastycznych i wulkanogenicznych ediakaru, wypełniających lubelsko-podlaski basen sedymentacyjny, zlokalizowany we wschodniej i południowo-wschodniej Polsce. W sukcesji górnego ediakaru wyróżniono osiem jednostek litostratygraficznych, w tym siedem formacji i jedno ogniwo. Podstawą wydzielenia jednostek było zróżnicowanie makroskopowych cech litologicznych w profilach z ediakaru. W charakterystyce jednostek litostratygraficznych zawarto historię ich nazewnictwa, kryteria zdefiniowania jednostki, opis, stratotypy i hipostratotypy, granice, chronostratygrafię, skamieniałości, interpretację genetyczną, miąższość, rozprzestrzenienie regionalne i odpowiedniki litostratygraficzne na obszarach sąsiednich.

EN

The paper presents a formalized lithostratigraphic scheme of the Ediacaran clastic and volcanogenic deposits from the Lublin-Podlasie sedimentary basin, located in eastern and south-eastern Poland. The upper Ediacaran succession consists of eight lithostratigraphic units, including seven in the rank of formation, and one member. The basis for the identification of the units was the variability of macroscopic lithological features in the Ediacaran sections. The characterization of the lithostratigraphic units provides the history of their names and criteria for defining the units, and their description. The stratotypes and hypostratotypes, boundaries, chronostratigraphy, fossils, interpretation of origin, thicknesses, regional distribution patterns and lithostratigraphic equivalents from neighbouring areas are also characterized.

4

Wysokorozdzielcza stratygrafia sekwencji utworów środkowego kambru w południowej i północno-wschodniej części bloku B (wyniesienie Łeby)

Pacześna J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (1)

71--79

PL

Przedmiotem artykułu jest wysokorozdzielcza stratygrafia sekwencji środkowokambryjskich utworów południowej i północno-wschodniej części bloku B (wyniesienie Łeby). Zdefiniowane parasekwencje formują ciąg systemowy wysokiego stanu względnego poziomu morza o zróżnicowanej regionalnie budowie. Facjalne przekroje prostopadłe i równoległe do rozciągłości paleolinii brzegowej umożliwiły chronostratygraficzną korelację skał zbiornikowych dla węglowodorów w regionalnej skali basenu sedymentacyjnego.

EN

The main subject of article is a high-resolution sequence stratigraphy of the Middle Cambrian deposits of southern and northeastern part of the Block B (Łeba Elevation). Distinguished parasequences form a highstand systems tract of the relative sea level with regionally differentiated stacking patterns. Facies sections, perpendicular and parallel to paleoshoreline made possible a correlation of the hydrocarbons reservoir rocks on the basinwide scale.

5

The evolution of late Ediacaran riverine-estuarine system in the Lublin-Podlasie slope of the East European Craton, southeastern Poland

Pacześna J.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2010

|

Vol. 27

1-96

EN

A model of evolution and destruction of the late Ediacaran riverine-estuarine system that developed in the Podlasie Depression and Lublin-Podlasie slope of the East European Craton is presented based on the identification and definition of facies associations, depositional systems and the framework of high-resolution sequence stratigraphy. Two groups of depositional systems have been identified - alluvial, estuarine, and one open coast system. The alluvial system was initially represented in the northeastern and western synrift depocentres by alluvial fans. Distal parts of the fans were areas of fluvial deposition. Large, sand-bed braided rivers flowed transverse to the sedimentary basin axis. During final stages of the alluvial basin evolution, the levelling of the rift topography and the increase in subsidence rate in the south-east of the basin resulted in the development of anastomosed system rivers. The rivers flowed along the basin axis from north to south. A change in the braided-river flow type from ephemeral during the early stage of the alluvial basin evolution to perennial in the later stages, development of anastomosed system river floodplains and the change in the colour of accumulated fluvial deposits indicate a climate change from arid and desert to more humid and moderate conditions. The late Ediacaran siliciclastic succession of the Lublin basin is a record of the transgressive stage of estuary development. It is manifested by five successive parasequences composing the transgressive systems tract. During the earliest evolutionary stages, the Lublin estuary was a mixed wave-and tide-dominated. In its peak development, as the influence of tides significantly increased, it turned into a macrotidal, hypersynchronous estuary of funnel-shaped geometry. Regression of the Lublin estuary, resulting in its ultimate decline, started along with the highstand development at the Ediacaran/Cambrian transition. The estuary became transformed into a mixed-energy wave-and tide-dominated estuarine system and subsequently into a wave-dominated open coast.

PL

Na podstawie zdefiniowania asocjacji facjalnych i systemów depozycyjnych oraz przedstawienia ram wydzieleń wysokorozdzielczej stratygrafii sekwencji sformułowano model rozwoju i destrukcji późnoediakarskiego systemu fluwialno-estuariowego, rozprzestrzenionego w obniżeniu podlaskim i lubelskim skłonie kratonu wschodnioeuropejskiego. Wyróżniono dwie grupy systemów depozycyjnych - aluwialne i estuariowe oraz system otwartego wybrzeża. System aluwialny był początkowo reprezentowany w północno-wschodnich i zachodnich depocentrach synryftowych przez stożki aluwialne. Dystalne części stożków były obszarami depozycji fluwialnej. Duże, piaskodenne rzeki roztokowe spływały poprzecznie do osi basenu sedymentacyjnego. W końcowych stadiach ewolucji basenu aluwialnego wyrównanie topografii ryftowej i wzrost tempa subsydencji w jego południowo-wschodniej części spowodowały rozwój rzek systemu anastomozującego. Spływały one wzdłuż osi basenu z północy na południe. Zmiana rodzaju przepływu rzek roztokowych z okresowego we wczesnych etapach rozwoju basenu aluwialnego na ciągły w późniejszych stadiach, rozwój równi zalewowych rzek systemu anastomozującego i zmiana koloru osadów akumulowanych przez rzeki świadczą o zmianie klimatu suchego, pustynnego na bardziej wilgotny, umiarkowany. Późnoediakarska sukcesja silikoklastyczna basenu lubelskiego jest zapisem transgresywnego etapu ewolucji estuarium. Jej przebieg odzwierciedla pięć kolejnych parasekwencji budujących transgresywny ciąg systemowy. W najwcześniejszych etapach rozwoju estuarium lubelskie miało charakter mieszany, falowo-pływowy. W fazie maksymalnego rozwoju, w miarę znaczącego wzrostu oddziaływania pływów, było to makropływowe, hypersynchroniczne estuarium o kominowej geometrii. Na przełomie ediakaru i kambru wraz z rozwojem ciągu systemowego wysokiego stanu względnego poziomu morza rozpoczął się regres i stopniowa likwidacja estuarium lubelskiego, które przekształciło się w estuarium o mieszanej energii falowo-pływowej i następnie w otwarte wybrzeże z udziałem falowania.

6

Ichnological record of the activity of Anthozoa in the early Cambrian succession of the Upper Silesian Block (southern Poland)

Pacześna J.

Acta Geologica Polonica

|

2010

|

Vol. 60, no. 1

93-103

EN

A new occurrence of inferred Anthozoa trace fossils from the Lower Cambrian subsurface succession of the Upper Silesian Block is discussed with respect to their ichnotaxonomical variation and some aspects of the palaeoecology. The three ichnogenera Bergaueria Prantl, 1945, Conichnus Mannil, 1966 and Conostichus Lesquereux, 1876 have been identified. A relatively diverse assemblage of actinian or cerianthid trace fossils allows recognition of habitats, feeding modes and life strategies of the tracemakers. An example of probable anthozoanpolychaete mutualism is suggested on the basis of the interrelationships of the trace fossils.

7

Ewolucja późnoneoproterozoiczno-wczesnokambryjskich ryftowych depocentrów i facji w lubelsko-podlaskim basenie sedymentacyjnym

Pacześna J.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2006

|

T. 186

9--38

PL

W ewolucji późnoneoproterozoiczno-wczesnokambryjskiego basenu lubelsko-podlaskiego wyróżniono siedem depocentrów, sukcesywnie rozwijających się w ryftowej fazie basenu. W początkowym stadium powstały dwa niewielkie depocentra wypełnione osadami dolnego systemu aluwialnego, odpowiadającemu dolnej, klastycznej części formacji sławatyckiej. W depocentrum Rajsk–Skupowo rozwinął się drenaż poprzeczny doliny ryftowej, zasilający stożki aluwialne, które rozbudowywały się u podnóża skarp uskokowych. Depocentrum Terespol–Kaplonosy charakteryzowało się lepiej rozwiniętym drenażem osiowym, reprezentowanym przez piaskodenne rzeki roztokowe. W kolejnym etapie ewolucji fazy synryftowej rozwinęło się rozległe depocentrum Biała Podlaska–Terebiń, wypełnione utworami wulkanicznymi, które reprezentuje górną, efuzywną część formacji sławatyckiej. Po ustaniu procesów magmowych zwiększona subsydencja regionalna spowodowała przesunięcie się frontu procesów ryftowych i ekspansję ku południowemu zachodowi górnego systemu aluwialnego, odnoszącego się do formacji siemiatyckiej. W podlaskiej części basenu rozpoczął się stopniowy zanik depocentrum Iwanki Rohozy–Krzyże i regres górnego systemu aluwialnego. Końcowe etapy ewolucji fazy synryftowej charakteryzowały się znaczącym przyrostem pojemności akomodacyjnej w południowo-wschodniej części basenu. W wyniku tego procesu powstały kolejno dwa depocentra wypełnione utworami brakicznego systemu depozycyjnego, odpowiednio reprezentującego formację białopolską, lubelską i włodawską. Początkowo rozwinęło się depocentrum Białopole–Terebiń, znacząco poszerzające swój zasięg aż do powstania rozległego depocentrum Kaplonosy–Terebiń. Na przełomie ediakaru i kambru w lubelsko-podlaskim basenie wygasła aktywność ryftowa. W centralnej części basenu pojawiło się niewielkie depocentrum Radzyń–Parczew.

EN

Seven depocentres, which successively developed during the rifting phase of the basin evolution, have been recognized within the history of the late Neoproterozoic-early Cambrian Lublin-Podlasie Basin. During the initial stage, two small depocentres developed, filled with deposits of the lower alluvial system which corresponds to the lower, clastic part of the Sławatycze Formation. A transverse drainage system of the rift valley developed within the Rajsk-Skupowo depocentre. It supplied material to the alluvial fans that formed at fault escarpments. The Terespol-Kaplonosy depocentre was characterized by better development of an axial drainage system represented by sand-bed braided rivers. During the next stage of the synrift phase, the extensive Biała Podlaska-Terebiń depocentre developed. It was filled with volcanic deposits which represent the upper, effusive part of the Sławatycze Formation. After cessation of magmatic processes, increased regional subsidence resulted in a change of the position of the front of rifting processes. A south-westward expansion of the upper alluvial system (corresponding to the Siemiatycze Formation) occurred as the consequence of that process. In the Podlasie sector of the basin, the Iwanki Rohozy-Krzyże depocentre gradually died out and regression of the alluvial system began. The final stages of the synrift phase were characterized by a significant increase in accommodation space in the south-eastern part of the basin. The process resulted in the formation of two consecutively developing depocentres with a brackish depositional system representing the Białopole, Lublin and Włodawa formations. The initial Białopole-Terebiń depocentre subsequently expanded to form the vast Kaplonosy-Terebiń depocentre. The rifting activity of the Lublin-Podlasie region came to its end at the Ediacaran/Cambrian transition. The small Radzyń-Parczew depocentre developed in the central part of the basin.

8

Utwory najwyższego ediakaru i najniższego kambru basenu lubelsko-podlaskiego jako potencjalne skały macierzyste dla węglowodorów

Pacześna J., Poprawa P., Żywiecki M., Grotek I., Poniewierska H., Wagner M.

Przegląd Geologiczny

|

2005

|

Vol. 53, nr 6

499--506

EN

In the present contribution we examine possible role of deposits of the Białopole, Lublin, Włodawa and Mazowsze Forma-tions (uppermost Ediacaran to lowermost Cambrian), as well as their presumed lateral equivalents, developed in the Lublin-Podlasie region as a potential source rock for hydrocarbons. The analysed sediments contain marine kerogen of algal and cyanobacterial ori-gin, i.e., predominantly oil prone. In some parts of the analysed area recent TOC could reach 0.65%, however, primary TOC could be significantly higher, as it is indicated by relatively high maturity of the hydrocarbons. Quality of potential source rock increases towards SW. The analysed potential source rock could be, at least partly, responsible for oil and gas shows, commonly observed in the Lower and Middle Cambrian sandstone horizons.

9

Rola procesów tektonicznych oraz eustatycznych w rozwoju sekwencji stratygraficznych utworów neoproterozoiku i kambru basenu lubelsko-podlaskiego

Pacześna J., Poprawa P.

Przegląd Geologiczny

|

2005

|

Vol. 53, nr 7

562--571

EN

Sequence stratigraphy approach has been applied for the Neoproterozoic to Cambrian sedimentary fill of the Lublin–Podlasie Basin; the main goal of the study is to discriminate between eustatic and tectonic control of the observed sequence development. The Neoproterozoic and Cambrian sedimentary fill of the Lublin–Podlasie Basin is subdivided here into two second-order depositional sequences, separated by a basin-wide unconformity. The lower sequence A is poorly recognised. It is presumably of the early Neoproterozoic age, and is characterized by continental to costal shallow marine developments. Sequence B comprises the (late?) Neoproterozoic to Middle Cambrian. The lowermost part of the sequence B is composed of a lowstand systems tract (LST). At that time a low relative sea level was con-trolled by regional thermal doming, followed by rapid clastic and volcanogenic deposition, with rate exceeding that of subsidence of extensional grabens. During the latest Ediacaran, a transgressive systems tract I (TST I) developed. Increase of the rate of relative sea level rise was induced by a transition from syn-rift to post-rift subsidence. During the development of a following highstand systems tract I (HST I), significant sediment supply exceeded the rate of basement subsidence, causing progradation of shoreline. The next higher up-section transgressive system tract (TST II) is characterized by a gradual rela-tive sea level increase and reflects continued thermal sag phase of the Lublin–Podlasie Basin. Development of the TST II was coeval with a global transgression and controlled mainly by eustatic sea level rise. The beginning of the Middle Cambrian corresponds to the development of a HST II, controlled by a low rate of increase of the relative sea level, even if it was coeval in time with the Hawke Bay regression. The HST II is therefore interpreted here as controlled by local tectonic processes, superimposed on continued post-rift thermal subsidence of the passive margin.

10

Rozwój ryftu w późnym neoproterozoiku-wczesnym paleozoiku na lubelsko-podlaskim skłonie kratonu wschodnioeuropejskiego : analiza subsydencji i zapisu facjalnego

Poprawa P., Pacześna J.

Przegląd Geologiczny

|

2002

|

Vol. 50, nr 1

49-63

PL

Dla lubelsko-podlaskiego, górnoneoproterozoiczno-dolnopaleozoicznego basenu sedymentacyjnego przeprowadzono analizę subsydencji (backstripping) oraz analizę facjalną jego osadowego wypełnienia. Wydzielono cztery główne, częściowo współwystępujące, etapy tektonicznej ewolucji basenu, o odmiennych mechanizmach subsydencji: (1) późnoneoproterozoiczny ryft (faza subsydencji synryftowej w reżimie ekstensyjnym), (2) przejście od fazy syn- do postryftowej na przełomie późnego neoproterozoiku III i wczesnego kambru, (3) wczesnokambryjsko-środkowoordowicki pasywny brzeg kontynentalny (faza postryftowej subsydencji termicznej) oraz (4) późnoordowicko-późnosylurskie fleksuralne uginanie krawędzi Baltiki. Synryftowe wypełnienie basenu stanowią kontynentalne wylewy bazaltowe oraz kontynentalne zlepieńce i arkozy, obocznie zastępowane przez mułowce. Wykształcenie facjalne tych utworów dopuszcza synsedymentacyjną aktywność ekstensyjnych uskoków. Synryftowe depocentra rozwijały się zarówno wzdłuż obecnej strefy szwu transeuropejskiego, jak i wzdłuż SW przedłużenia aulakogenu Orsza-Wołyń. Efektem tych procesów było powstanie węzła potrójnego, którego porzuconym ramieniem jest druga z powyżej wymienionych stref. Przejście do fazy postryftowej subsydencji termicznej wyznaczają: stopniowo wygasająca subsydencja, równoczesna z morską transgresją, generalnym zmniejszaniem się frakcji materiału klastycznego i obocznym ujednoliceniem facjalnym oraz rozszerzaniem się zasięgu basenu. Przyjęto, że kambryjsko-środkowoordowicki pasywny brzeg kontynentalny był związany z domniemanym basenem (oceanem?) Tornquista, powstałym na SW od Baltiki w efekcie rozpadu super-kontynentu Rodinii. W takim ujęciu obecna pozycja kadomskiego orogenu na blokach małopolskim i górnośląskim w stosunku do kratonu wschodnioeuropejskiego nie jest reprezentatywna dla neoproterozoiku III i kambru. Ze względu na brak niepodważalnych dowodów na obecność synryftowych deformacji ekstensyjnych uznano, iż możliwa jest interpretacja wyników backstrippingu alternatywna względem modelu litosferycznej, basenotwórczej ekstensji. W alternatywnym modelu dla późnoneoproterozoiczno-środkowoordowickiego okresu rozwoju basenu jako przeważający mechanizm subsydencji basenu przyjęto termiczne studzenie litosfery, będące następstwem jej pasywnego przegrzania w czasie aktywności wulkanicznej w neoproterozoiku III. Model ten, choć dopuszczalny dla basenu lubelsko-podlaskiego, nie tłumaczy jednak rozwoju górnoneoproterozoicznych, kambryjskich i ordowickich basenów SW skłonu kratonu wschodnioeuropejskiego, genetycznie powiązanych z basenem tu omawianym. Począwszy od późnego ordowiku obserwowany jest systematyczny wzrost tempa subsydencji w czasie, które osiąga maksymalne wartości w późnym sylurze. Dla tego przedziału czasu obserwowany jest również silny wzrost subsydencji z NE ku SW, tj. ku skłonowi kratonu wschodnioeuropejskiego. Generalny rozwój subsydencji omawianego basenu w sylurze jest charakterystyczny dla procesu fleksuralnego uginania litosfery, w tym wypadku SW krawędzi Baltiki.

EN

For the Neoproterozoic to Lower Palaeozoic Lublin-Podlasie sedimentary basin 1-D subsidence analysis was conducted by means ofbackstripping. This was performed for 14 boreholes, representative for the basin, and additionally was compared with the results of similar analysis applied further to the NW, i.e. for the Baltic Basin. To constraint tectonic model for the basin the results of backstripping were related to facies architecture of the basin-fill. Four partially overlapping main tectonic phases of the basin development were identified: (I) the late Neoproterozoic syn-rift, extension-elated subsidence, (2) transition from synrift to postrift phase at the latemost Neoproterozoic III to earlymost Early Cambrian, (3) post-rift thermal subsidence of the passive continental margin during the late Early Cambrian to Middle Ordovician and (4) Late Ordovician to late Silurian flexural bending. The rifting phase was initiated with deposition of continental coarse-grained sediments and emplacement of continental basalt. Subsequently the syn-rift basin was filled with continental conglomerates and arkoses, laterally replaced by mudstones, with facies development possibly controlled by extensional fault block activity. This passed up-section into shallow marine claystones and mudstones. Development of syn-rift depocentres was roughly coeval along Peri-Tornquist zone and SW prolongation ofOrsha-Volhyn zone, leading to development of triple-point SW of analysed area, with the second of the above zones being an abounded arm. Passage to post-rift thermal subsidence of the passive continental margin is indicated by subsequently ceasing subsidence, coeval with marine transgression, fining of clastic sediments and relative facies unification, as well as expansion of depocentres. The passive margin is related here to a suspected Tornquist basin (ocean?), developed to the SW of Baltica as a result of break-up of the super-continent Rodinia. This requires an assumption, that recent position of a Cadomian orogen, recognised on Małopolska and Brunovistulicum, with respect to Baltica is not representative for the Neoproterozoic III and Cambrian. Lack of definite evidences for syn-rift extensional deformations leads to an alternative interpretation of the backstripping results. Instead oflithospheric, active extension, leading to development of the sedimentary basin, in the alternative model it was assumed that the Neoproterozoic to Middle Ordovician evolution of the Lublin-Podlasie basin was exclusively a result of thermal sag, related to cooling of litho sphere. This would be a consequence of passive heating of the system due to volcanic activity in the Neoproterozoic III. This alternative model, even if suitable for the Lublin-Podlasie basin, is not capable to explain the upper Neoproterozoic, Cambrian and Ordovician development of sedimentary basins at the SW slope of Baltica, which are genetically related to the analysed area. Any compromise between cooling after passive heating and cooling after active lithospheric extension, with different proportions between the both, is possible. Since the Late Ordovician gradual increase in subsidence rate in time is observed, which reaches maximum in the late Silurian (Pridoli). Overall pattern of the Silurian subsidence, both spatial and 1-D, is typical for a mechanism of flexural bending oflithosphere. A common development of Caledonian foredeep basins along e.g. some of Baltica and Eastern and Western Avalonia margins, coeval with Silurian flexural bending, enhances discussing such model for Lublin-Podlasie basin. Nevertheless, comparison of development of the analysed area with Holly Cross Mountains one during the Silurian does not support a simple foredeep model.

11

Zastosowania skamieniałości śladowych w analizie facjalnej i wysokorozdzielczej stratygrafii sekwencji - przykład z kambru polskiej części kratonu wschodnioeuropejskiego

Pacześna J.

Przegląd Geologiczny

|

2001

|

Vol. 49 nr 12

1137-11

EN

Trace fossils are a good tool for identification and interpretation of sedimentary environments. The basic procedure of ichnofacies analysis is to define the interactions between the ecological structure of trace fossil assemblage and the abiotic factors of environment. The ichnologic criteria are very good and easily recognizable indicators of the environmental architecture of parasequences and their bounding surfaces. Furthermore, the trace fossil assemblages can be used as indicators ofpaleobathymetric trends in geological sequences, thus indicating contrasting stacking patterns of packages of parasequences. The Middle Cambrian parasequence package of the Podlasie Depression (central part of the Polish segment of the East European Craton) shows a distinctly upward shallowing trend interfingering between upper offshore, lower and upper shoreface environmental zones. These parasequences are arranged into a regressive, progradational parasequence set of highstand system tract. Another trend appears in the retrogradational parasequence set of transgressive system tract in the Lower Cambrian deepening upward succession of the Podlasie Depression. In the upper parts of the sequence, parasequences with more deep-water assemblages of trace fossils, indicating the upper offshore environments, prevail. Based on the ichnologic criteria, stratigraphically significant discontinuities can be delineated. The more readable in an ichnologic record are the flooding surface bounding parasequences, parasequence sets and transgressive or regressive surfaces of coastal erosion. Discontinuity surfaces are marked by substrate-controlled Glossifungites assemblage of trace fossil excavated in semiconsolidated, flrmground substrates previously highly biolurbated by a softground ichnofossil assemblage.

12

Powietrzne chłodnice cieczy -- alternatywa dla chłodnic wyparnych ?

Litwin M., Zalewski W., Pacześna J.

Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna

|

2000

|

nr 4

152-156

13

Optymalizacja podziałki rozstawienia lamel w chłodnicach cieczy i skraplaczach chłodzonych powietrzem

Zalewski W., Pacześna J., Niezgoda-Żelasko B.

Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna

|

2000

|

nr 6

235-239

14

Prezentacja MOSTOSTALU Wrocław S.A.

Pacześna J., Żuchowska J.

Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna

|

1999

|

nr 7

280-282

15

Wyparne chłodnice cieczy Charakterystyki cieplne i metoda doboru

Zalewski W., Litwin M., Pacześna J.

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

1998

|

Vol. 33 / nr 12

37-40

PL

W artykule przedstawiono charakterystyki wydajnościowe oraz sposób doboru natrysko-wo-wyparnych chłodnic cieczy z nowego typoszeregu CWCp - produkcji MOSTOSTAL Wrocław S.A.

EN

In the article a capacity data and selection procedures for the new evaporative coolers with centrifugal fans produced by MOSTOSTAL - Wrocław S.A. has been proposed.