Wody geotermalne Podhala związane są z mezozoicznym podłożem niecki podhalańskiej oraz serią eocenu środkowego (węglanowego). Podwyższone temperatury (20-86 stopni Celsjusza) oraz zawartość siarkowodoru, krzemionki i fluorków o korzystnym wpływie na organizm ludzki pozwalają rozpatrywać je w kontekście możliwości wykorzystania w lecznictwie i rekreacji. Wymienione wody wykorzystywane są obecnie przede wszystkim do celów ciepłowniczych w systemie PEC Geotermia Podhalańska SA (bazującym na czterech otworach), a ponadto w dwóch ośrodkach rekreacyjnych w Zakopanem i ośrodku w Szaflarach. W trakcie budowy są ponadto obiekty kąpieliskowe w Bukowinie Tatrzańskiej i Białce Tatrzańskiej. Dotychczas niewykorzystywane pozostają niektóre odwierty ujmujące wody geotermalne, dla których zaproponowano ogólnie sposoby ich zagospodarowania w rekreacji i balneoterapii. Wskazano, że rozwój sektora uzdrowiskowo-rekreacyjnego bazującego na wodach geotermalnych w znacznym stopniu poszerzyłby ofertę turystyczną regionu, uzupełniając ją o bardzo atrakcyjną formę rekreacji i lecznictwa, na którą istnieje duże zapotrzebowanie.
EN
Geothermal waters of the Podhale region are connected with Mesozoic basement of the Podhale Basin and with Middle Eocene (carbonate) series. Their increased temperatures (20-86 degrees of Celsius) and content of hydrogen sulphide, silica and fluoride which have beneficial effect on human body, allow to consider them in the context of using in health care and recreation. The waters are presently used mostly in heating system of PEC Geotermia Podhalańska SA (based on four wells) and in two recreational centres in Zakopane and in Szaflary. Moreover, bathing facilities in Bukowina Tatrzańska and Białka Tatrzańska are under construction. Up to now some wells with geothermal waters remain unused. Some general proposals of their management for recreation and balneotherapy are presented in the paper. It was indicated that the development of healing-recreation sector based on geothermal waters in meaningful grade would widen the tourist offer of the region, by addition of very attractive form of recreation and health care.
Przedstawiono geologiczne i hydrogeotermiczne uwarunkowania decydujące o potencjalnych możliwościach wykorzystania zasobów energii geotermalnej, zakumulowanych w piaskowcach cenomańskich w rejonie Proszowice-Busko-Pińczów. Wykorzystano wyniki badań perspektyw ropogazonośności, prowadzonych w Zakładzie Surowców Energetycznych AGH. Badania te przyczyniły się m.in. do szczegółowego rozpoznania budowy strukturalnej i miąższości piaskowców cenomanu oraz stworzenia przestrzennego (3D) modelu rozkładu parametrów zbiornikowych tego horyzontu, umożliwiając wstępną analizę możliwości zagospodarowania wód geotermalnych tego poziomu. Dotychczasowe wykorzystanie wód zbiornika cenomańskiego związane jest z produkcją wody pitnej oraz jej stosowaniem do celów leczniczych w Busku Zdroju. Jednakże analiza cech zbiornikowych i parametrów petrofizycznych zbiornika cenomańskiego wskazuje na możliwości wykorzystania tych wód w szerszym zakresie. Pomimo niskiej temperatury wód, 20-35°C, płytko zalegający poziom wodonośny, cechujący się korzystnymi parametrami zbiornikowymi, stanowi potencjalne źródło energii geotermalnej możliwej do wykorzystania do celów ciepłowniczych przy zastosowaniu pomp ciepła. Skład chemiczny wód cenomańskich jest przesłanką do ich wykorzystania do celów balneologicznych.
EN
The paper presents a potential possibility of utilization of the geothermal energy resources accumulated in the Cenomanian sandstones of the Proszowice-Busko-Pińczów area. The research connected with oil and gas exploration, carried out at the Department of Fossil Fuels, allowed to reconstruct precisely structural and thickness variability of Cenomanian sandstones in the study area. Moreover, spatial (3D) lithological and petrophysical models of the region were also performed. Basing on such data we took an attempt to analyze the possibilities of geothermal development of the Cenomanian aquifer. Up to date, the Cenomanian waters were utilized for drinking and curative (in Busko Zdrój) purposes. However an analysis of the reservoir properties and petrophysical parameters of the Cenomanian aquifer reveals the possibilities of broader use of geothermal waters. Despite of the low water temperatures in the aquifer in the range of 20-35°C recorded in the study area, the shallow aquifer with favourable reservoir parameters represents a potential source of geothermal energy which can be utilized for heating purposes with application of heat pumps. The chemical composition of Cenomanian geothermal waters reveals also profitable features for balneotherapy
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wody geotermalne Podhala związane są z mezozoicznym podłożem niecki podhalańskiej oraz serią eocenu środkowego (węglanowego). Lecznicze właściwości tych wód wynikają z występowania składników swoistych o korzystnym wpływie na organizm ludzki. Należą do nich takie składniki jak: siarkowodór, siarczki i siarczany, krzemionka, fluor, stront, potas oraz własność fizyczna wód – podwyższona temperatura. Najistotniejsze znaczenie balneoterapeutyczne przypisuje się siarczkom i siarkowodorowi. Składniki chemiczne w połączeniu z oddziaływaniem temperatury na organizm człowieka dają szerokie możliwości zastosowania wód geotermalnych Podhala w lecznictwie oraz rekreacji.
EN
Geothermal waters of the Podhale region are connected with Mesozoic basement of the Podhale Trough and with Middle Eocene (carbonate) series. Therapeutic properties of these waters are a result of occurence specific components which have beneficial effect on human body. Among them there are for example: hydrogen sulphide, sulphide and sulphureous, silica, fluorine, strontium, potassium and physical property of waters – an increased temperature. The most essential balneotherapeutic meaning is assigned to sulphides and hydrogen sulphides. Chemical components with connection of temperature influence on human body give wide possibilities of using geothermal waters of the Podhale region in health care and recreation.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników prac wykonanych w latach 1995-2007 przez specjalistów z Zakładu Surowców Energetycznych Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH przedstawiających propozycje geotermalnych projektów inwestycyjnych w wybranych miastach Polski centralnej. Przeprowadzone analizy dostarczają podstawowych informacji i danych o możliwościach inwestycyjnych w dziedzinie geotermii w poszczególnych miastach. W projektach i koncepcjach określono potencjalną lokalizację inwestycji, charakterystykę lokalnego rynku ciepłowniczego, główne parametry techniczno-ksploatacyjne projektu, ocenę finansową przedsięwzięcia, ocenę oddziaływania projektu na środowisko naturalne. Przedstawione informacje, koncepcje i projekty inwestycyjne pozwalają uwzględnić energię geotermalną w planach zagospodarowania przestrzennego oraz planowaniu i organizacji zaopatrzenia w ciepło na szczeblu miasta i gminy. W artykule przedstawiono wytypowane spośród analizowanych, miasta o najbardziej korzystnych warunkach geologicznych, hydrogeologicznych oraz odpowiednim rynku odbiorców ciepła dla budowy instalacji geotermalnych. Podano również szczegóły dotyczące dwóch przykładowych projektów.
EN
The aim of this paper is to present results of studies conducted in the years 1995-2007 by specialists from the Department of Fossil Fuels, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, AGH University of Science and Technology, which submit proposals of geothermal investment projects in selected towns of central Poland. Analyses carried out during the studies provide basic information and data on geothermal investment possibilities in particular towns. In the projects and conceptions, potential localizations were determined, local heating market was characterized, main technical characteristics and exploitation parameters were given, as well as financial and environmental assessment of the projects. The presented information, conceptions and investment projects allow to take the geothermal energy into account in plans of spatial management, and when planning and organizing the heat supply at the town or town district levels. The paper presents selected towns with the most favourable geological and hydrogeological conditions and appropriate market of heat consumers for a geothermal plant construction. Also details regarding two exemplary projects are given.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.