Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Oddział Karpacki im. Mariana Książkiewicza w Krakowie

Poprawa D.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2004

|

nr 410

73-77

2

Osuwiska Karpat

Poprawa D., Rączkowski W.

Przegląd Geologiczny

|

2003

|

Vol. 51, nr 8

685-692

PL

W artykule omówiono zagrożenia wypływające ze środowiska geologicznego Karpat, ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk. Ponad 95 % osuwisk występujących w Polsce znajduje sie na terenie Karpat. Osuwiska po raz pierwszy w 2002 roku zostały zaliczone do zjawisk powodujących klęski żywiołowe. Prace Rządu RP zaowocowały propozycjami zmian w kilku Ustawach. Mają one polegać na wprowadzeniu uwarunkowań związanych z ruchami masowymi m.in. w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

EN

Hazards resulting from the geological environment of the Carpathians, with particular emphasis on landslides, have been discussed because over 95% of all landslides in Poland occur in the Flysch Carpathians. In 2002, landsliding was officially included in the list of events causing a natural disaster for the first time. Efforts of the Polish government yield to proposals of changes in certain legal acts. Landsliding risk must be considered in spatial planning and management. This is likely the best method of mitigating the related hazards.

3

Badania mineralogiczno-petrograficzne skał zbiornikowych wód termalnych z otworu Bukowina Tatrzańska PIG/PNiG-1

Chowaniec J., Kępińska B., Mazurek J., Pawlikowski M., Poprawa D.

Przegląd Geologiczny

|

1999

|

Vol. 47, nr 12

1096-1100

PL

Badania mineralogiczne i petrograficzne pozwalają na lepsze poznanie genezy składu chemicznego wód termalnych. Profil otworu Bukowina Tatrzańska obejmuje utwory czwartorzędu (0-4 m), paleogenu podhalańskiego (4-2225 m) i serie mezozoicznego podłoża (2225--780 m). Średnia wartość gradientu termalnego na Podhalu waha się od 1,9-2,1°C/100 m. Na podstawie materiału z głębokich wierceń udokumentowano obecność horyzontu termalnego w tym rejonie. Temperatury gorących wód osiągają 86°C (rejon Bańskiej). Całkowita mineralizacja wód termalnych jest relatywnie niska i wynosi do 3 g/dm3. Wody są głównie typu: SO4-Cl-Na-Ca lub HCO3-Ca-Mg, z niewielką ilością siarkowodoru. Skały mezozoiku (kreda, jura, trias) są reprezentowane głównie przez wapienie, margle i różnego rodzaju wapienie zdolomityzowane. Skały te tnie wiele generacji żyłek węglanowych zawierających niekiedy ziarna siarczków (ryc. 2, 3) i ślady węglowodorów. Badania mineralogiczne płytek cienkich rdzeni sugerują m.in. występowanie interesującej mineralizacji siarczkowej w podłożu niecki podhalańskiej, zwłaszcza w pobliżu Tatr.

4

Stratotypes and other important geosites of the Polish Carpathians

Alexandrowicz Z., Poprawa D., Rączkowski W.

Polish Geological Institute Special Papers

|

1999

|

Vol. 2

33-46

EN

The Carpathians are a part of the Alpine orogen. In the territory of Poland they are characterized by a large diversity of facial-tectonic units and numerous nappes. The relief of the Carpathians is characterized by polygenesis, and developed under influence of denudational, glacial, and fluvial processes. Moreover, the relief clearly reflects the geological structures of the discussed region. The nature conservation in the Carpathians has a long tradition and substantial achievements. Geological/geomorphologic values protected in several areas and objects take a considerable part here. The currently proposed European geologic network of areas/sites representative of the Polish Carpathians consists of four national parks (category II according to IUCN classification) and 21 relatively small areas comprising individual sites or complex-sites out of which 7 are already protected. The standard list should be augmented with geosites typical of the northern zone of Eastern Carpathians and with reference to geosites candidates from the Ukrainian territory. The idea of site system of European geological heritage is to represent type localities of main lithostratigraphic units of the Central Carpathians and Outer Carpathians as well as to represent main relief features.

PL

Karpaty polskie, będące częścią orogenu alpejskiego, charakteryzują się dużym zróżnicowaniem jednostek facjalno-tektonicznych i płaszczowinową budową. Rzeźba gór jest poligeniczna i odzwierciedla wyraźnie budowę geologiczną obszaru. Ochrona przyrody Karpat ma długą tradycję i duże osiągnięcia. Geologiczne i geomorfologiczne wartości są tu uwzględniane w ustanawianiu ochrony wielu obszarów i obiektów. Proponowana obecnie sieć geostanowisk o znaczeniu europejskim, reprezentatywnym dla Karpat polskich, składa się z czterech parków narodowych (kategoria II w klasyfikacji IUCN) oraz 21 małych obszarów zawierających pojedyncze stanowiska lub ich zespoły (siedem z nich znajduje się już pod ochroną). Standardowa lista powinna być w przyszłości uzupełniona zwłaszcza o typowe obiekty północnej części Karpat Wschodnich w odniesieniu do ich rozprzestrzenienia na Ukrainę. System stanowisk o randze dziedzictwa geologicznego Europy reprezentuje główne litostratygraficzne jednostki Karpat wewnętrznych i zewnętrznych oraz znaczące elementy ich rzeźby.

5

Thermal waters of the Polish part of the Carpathians

Chowaniec J., Poprawa D.

Przegląd Geologiczny

|

1998

|

Vol. 46, nr 8/2

770-774

EN

Occurrences of thermal waters, their TDS and chemistry are briefly characterised. When considering usage, the most important are thermal waters occurring in the Podhale Basin due to their high temperature (to 82"C at the surface), yield {to 270 m /s - outflow) and low TDS (to 3 g/dm ). Thermal waters in the Podhale Basin are protected by a complex of low permeable or almost impermeable, flysch rocks.

6

The regional network of geosites in the Polish Carpathians

Alexandrowicz Z., Poprawa D., Rączkowski W.

Przegląd Geologiczny

|

1998

|

Vol. 46, nr 8/2

775-781

EN

Polish part of the Carpathians represents a region with valuable, diversified geological structures and a wide spectrum of landforms. Nature protection in the Carpathians is regulated by the successive nature conservation acts of 1934, 1949 and 1991. The legal framework of geoconservation of the Inner and Outer Carpathians comprises: 6 national parks, 11 landscape parks, 15 geological reserves, 77 monuments and 14 documentary sites. About 90 individual sites and site-sets of a regional importance are proposed for protection. At present, inventory and documentary workfocuses on protection ofstratotypes oftheflysch sequences and their reference sections, classic sites with fossils, sedimentary and tectonic structures, landforms as well as important sites of Quaternary deposits and evidences of morphological processes. Among the localities that are already protected or proposed to be protected the 25 most valuable sites/objects have been selected for the European List of GEOSITES compiled by IUGS in collaboration with ProGEO Association

7

Mineral resources of the Polish Carpathians and the Carpathian Foredeep and their economic utilisation

Bąk B., Poprawa D., Radwanek-Bąk B.

Przegląd Geologiczny

|

1998

|

Vol. 46, nr 8/2

781-787

EN

The presented region comprises a south part of Poland. In geologic approach, it belongs to the Carpathian Mountains and the Carpathian Foredeep. There are more than 350 mineral deposits in this region. In the Carpathians there are modest oil and gas deposits, and deposits of common raw materials such as: sand and gravel, clays for brick production and building stones. Some dolomite and bentonite clay deposits are also present. Yet the greatest natural resources in the Carpathians become mineral and thermal waters. The Carpathian Foredeep is rich in native sulphur and rock salt deposits. It comprises ample natural gas, common clays and limestone and gypsum deposits. The Carpathian region is a unique part of Poland, because of its environmental value. This fact raises some problems related to exploitation and management of mineral deposits. Some of them are presented in this report.