Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Praktyczne porady jak wykorzystać fotometry i spektrofotometry do sprawdzenia i kalibracji czujników on-line

Bohosiewicz Grzegorz

Forum Eksploatatora

|

2023

|

Nr 3 (124)

36-37

PL

Analizy laboratoryjne nie muszą być trudne. Wystarczy przestrzegać kilku podstawowych zasad, aby dostać szybki i wiarygodny wynik, niezbędny do prawidłowego eksploatowania oczyszczalni ścieków.

2

Preliminary Study for Water Quality Improving in Storage Reservoir by Introducing of Artificial Phytolittoral

Sender J., Garbowski M., Urban D., Demetraki-Paleolog A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 1

392--416

EN

Storage reservoirs are artificially created and in order to function properly, require constant human interference. Zemborzycki reservoir has undergone a successive eutrophication. In 2010, an experimental artificial land surfaces were developed throughout the reservoir. Various native species were transplanted on these lagoons to enrich biodiversity within the reservoir and to reduce phosphorus supply through the plant barrier. The aim of this study was to determine the role of these artificially constructed lagoons and their associated vegetation on phosphorus reduction throughout the reservoir. The reservoir is affected by water rich in phosphorus. In the estuary zone which hosts a developed phytolittoral zone with macrophytes phosphorus load is significantly reduced. In the lagoon area there was also a marked reduction in phosphorus concentration in study years, along with the progressive colonization of plants. The significant reduction of phosphorus compounds in the artificial phytolittoral zone confirms the necessity of such zones. At present, the negative ecological potential of the reservoir and its declining natural and recreational values, it seems justified to separate the so-called natural zone in a reservoir that would serve as a natural biofilter. However, the most important action is to regulate incoming wastewater in the catchment area of the Bystrzyca River. Studied artificial substrates for plants (sand and gravel), although slowly, but gradually settled by water plants, can be a tool supporting the purification of dam reservoir waters. They are also durable and can be shaped in any way, which can be an additional asset – aesthetic.

PL

Zbiorniki retencyjne, utworzone przez człowieka, dla prawidłowego funkcjonowania wymagają ciągłej jego ingerencji. Zbiornik Zemborzycki ulega sukcesywnej eutrofizacji. W roku 2010 zapoczątkowane zostało tworzenie na obszarze zbiornika sztucznych powierzchni roślinnych dla wzbogacania bioróżnorodności. Ich powstanie miało także na celu wyhamowanie wody wpływającej do zbiornika i przez ich przepływ przez powierzchnię roślinną ograniczenie dostaw fosforu. Celem badań było określenie roli sztucznie ukształtowanego fitolitoralu w redukcji fosforu. W tym celu określono ładunek fosforu dopływający do zbiornika ze źródeł powierzchniowych, z wodami rzecznymi oraz ze źródeł zewnętrznych. Do zbiornika wpływa woda bogata w fosfor. W strefie ujściowej rzeki Bystrzycy, w której znajduje się rozwinięta strefa naturalnego fitolittoralu, ładunek fosforu jest znacznie zmniejszony. W strefie lagun odnotowano również znaczne zmniejszenie stężenia fosforu w kolejnych latach badań, wraz z postępującą kolonizacją ich przez rośliny. Znacząca redukcja związków fosforu w sztucznej strefie fitolitoralu potwierdza konieczność ich istnienia. Przy obecnym, złym potencjale ekologicznym zbiornika Zemborzyckiego i obniżających się walorach przyrodniczych oraz możliwościach jego rekreacyjnego wykorzystania, uzasadnione wydaje się wydzielenie tzw. strefy przyrodniczej w zbiorniku, która pełniłaby rolę naturalnego biofiltra. Jednak najważniejszą jest uregulowana gospodarka ściekowa w zlewni rzeki Bystrzycy i zbiornika. Badane sztuczne podłoża dla roślin, chociaż wolno, ale sukcesywnie zasiedlane są przez rośliny, mogą stanowić narzędzie wspomagające oczyszczanie wód zbiorników zaporowych. Są jednocześnie trwałe i mogą być dowolnie kształtowane, co może stanowić dodatkowy atut – estetyczny.

3

Zmiany rozpuszczalności wybranych związków fosforu oraz ich wykorzystanie przez rośliny

Piszcz U., Spiak Z.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 6

1221--1224

PL

Przedstawiono wpływ stosowania dihydratu wodorofosforanu wapnia oraz diwodorofosforanu amonu na wytwarzanie biomasy oraz nagromadzenie fosforu przez grykę i kukurydzę. Doświadczenie wazonowe prowadzono na średniej glebie płowej o uregulowanym odczynie i bardzo wysokiej zasobności w przyswajalne formy P, K i Mg. Fosforany stosowano w trzech dawkach, na tle wnoszenia do gleb węglanu wapnia lub słomy koniczyny czerwonej. Po wegetacji roślin w glebach analizowano rozpuszczalność związków fosforu za pomocą testów: Yanai, Egnera i Riehma oraz Huaya (P aktywny i P desorbowany). Wprowadzanie do gleby fosforanów wpływało istotnie na przyrost biomasy roślin. Po nawożeniu wodorofosforanem wapnia gleb wapnowanych oraz nawożonych słomą uzyskiwano wyższe plony obu roślin oraz większe nagromadzenie w nich P. Stosowanie fosforanu amonu pod przedplon w warunkach uprawy kukurydzy na glebie nawożonej słomą powodowało obniżenie plonowania oraz zmniejszenie pobrania P przez tę roślinę. Większe ilości fosforu rozpuszczalnego stwierdzano po ekstrakcji gleb roztworem Yanai niż Egnera i Riehma (DL), jednak na obiektach wapnowanych więcej tego składnika odnajdywano w roztworze mleczanu wapnia. W glebach wapnowanych, nawożonych fosforanem amonu stwierdzono mniejsze ilości wszystkich analizowanych form P niż po stosowaniu fosforanu wapnia.

EN

CaHPO₄·2H₂O and NH₄H₂PO₄ were used for fertilizing the CaCO₃ and/or red clover straw-contg. lessive, mediumheavy and fertile soils (P doses 100–200 mg/kg) used for growing maize and buckwheat in pot expts. The fertilization resulted in an increase in plant biomass yield and in P uptake by the plants. The presence of lime and straw resulted in increasing the biomass yield and P uptake. The methods used for detn. of P content (Yanai, Egner-Riehm P active and P desorption after Huay) gave quite different results.

4

Zanieczyszczenia fosforem jako bariera jakości wód zbiorników małej retencji na Podlasiu

Szczykowska J. E., Siemieniuk A., Wiater J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 48

202--207

PL

Celem badań była ocena jakości wód dopływających do zbiorników małej retencji ze względu na stężenie w nich fosforu ogólnego i fosforanów. Do badań wybrano trzy zbiorniki małej retencji położone na terenie gmin: Brańsk, Dubicze Cerkiewne i Kleszczele w województwie podlaskim. Doboru obiektów badawczych dokonano z uwagi na podobieństwo rodzaju zagospodarowania zlewni cieku dopływającego, sposobów wykorzystania retencjonowanej wody oraz niewielką powierzchnię zbiorników. Dopływający do zbiornika ciek wnosi wraz z wodą substancje biogenne, które wpływają na jakość jego wód w sposób bezpośredni, powodując wysokie stężenia w wodzie, albo pośredni polegający na inicjowaniu lub przyspieszaniu procesów degradacji zbiornika i utratę jego walorów użytkowych. Stwierdzono, że stężenia fosforu ogólnego jedynie w przypadku 20,8% próbek wody pobieranych z rzeki Nurzec, zasilającej zbiornik Otapy-Kiersnówek, około 25% próbek wody rzeki Orlanki, zasilającej zbiornik Bachmaty i 17% próbek pobieranych z cieku zasilającego zbiornik Repczyce odpowiadały wartościom określonym dla drugiej klasy w obowiązującym Rozporządzeniu Ministra Środowiska. Spowodowane jest to długotrwałym nawożeniem nawozami naturalnymi, co w konsekwencji doprowadziło do przesycenia gleb i przedostawania się związków fosforu do wód rzecznych na terenach użytkowanych rolniczo. Zwłaszcza w okresach wczesnowiosennych rosnąca temperatura wraz z opadami deszczu powodowała rozmarzanie gleby co skutkowało rosnącymi stężeniami zanieczyszczeń wnoszonymi wraz ze spłukiwanymi cząsteczkami gleby podczas spływu powierzchniowego i podpowierzchniowego. Obliczone wartości TSI(TP) w zbiorniku Otapy-Kiersnówek wyniosły 112,4 w 2012 roku hydrologicznym a 112,7 w 2013 r., w zbiorniku Bachmaty 73,04–75,71 i w zbiorniku Repczyce 101,07–102,12, co pozwoliło je zakwalifikować jako hipertroficzne.

EN

The aim of study was to evaluate the quality of water flowing into small retention reservoirs in terms of the concentration of total phosphorus and phosphates. The study involved three small retention reservoirs located in the municipalities of: Bransk, Dubicze Cerkiewne and Kleszczele in Podlasie region. Selection of the research facilities was made due to the similarity in the soil management type within catchment of the flowing watercourse, retained water utilization ways, and a small surface of reservoirs. Watercourse reaching the reservoir provides biogens along with water, which directly affect the water quality resulting in high concentrations in water, either indirectly by initiating or accelerating the process of degradation of the reservoir and the loss of its usability. We found that total phosphorus only of 20.8% of water samples from Nurzec river feeding the Otapy-Kiersnówek reservoir, about 25% of water samples of Orlanka river feeding Bachmaty reservoir, and 17% of samples taken from the watercourse supplying Repczyce reservoir, corresponded to values specified for the second class in the current Regulation of the Minister of the Environment. It can be assumed that this situation is caused by a long-term fertilization using manure, which in consequence led to the oversaturation of soils and phosphorus compounds penetration into the river waters in areas used for agricultural purposes. Especially in the early spring periods, rising temperature together with rainfall caused soil thawing resulting in increasing concentrations of contaminants carried along with the washed soil particles during the surface and subsurface runoff. Values of TSI(TP) calculated for Otapy- Kiersnówek reservoir amounted to 112.4 in hydrological year 2012 and to 112.7 in 2013, for Bachmaty reservoir 73.04–75.71, and for Repczyce reservoir to 101.07–102.12, which allowed for qualifying them as hypertrophic.

5

Zmiany składu fizykochemicznego w wodach ujęciowych na terenach wiejskich powiatu kluczborskiego

Pawęska K., Bawiec A., Włodek S., Maras R.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

210--216

PL

Na terenach wiejskich, ze względu na brak sieci wodociągowej, głównym źródłem wody przeznaczonej na cele bytowe są płytko kopane studnie. Jakość wód ujmowanych w ten sposób nie podlega regulacjom prawnym obowiązującym w Polsce, a dotyczącym jakości wody ujmowanej do spożycia przez ludzi, przez co często nie odpowiadają standardom. Problemem stają się studnie, w których zaprzestano prowadzenie poborów wody na cele bytowe po podłączeniu budynku do powstałej sieci wodociągowej. W pracy przedstawiono wyniki badań składu fizykochemicznego wód uzyskiwanych z płytko kopanych studzien zlokalizowanych na terenach wiejskich powiatu kluczborskiego. Analizie poddano zwartość mineralnych form azotu tj. azotanów i azotynów, dodatkowo określono stężenia azotu amonowego oraz fosforanów. Badania uzupełniono zmianami wartości pH i przewodności elektrolitycznej. W przypadku azotanów i azotynów najwyższe stężenia i związane z tym przekroczenia norm zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia obserwowano w studni 1 i 3. W okresie badawczym zanotowano sezonową zmienność stężeń azotu amonowego przejawiającą się we wzroście tego parametru w miesiącach zimowych. Azot amonowy był także wskaźnikiem, którego przekroczenia zanotowano we wszystkich badanych studniach co najmniej jeden raz w okresie badawczym. Fosforany kształtowały się w analizowanych próbkach na poziomie od 0,12 do 0,17 mg PO /dm3.

EN

Due to a lack of centralized water supply network on rural areas, the main source of water for household use are shallow dug wells. The quality of water taken in this way is not a subject of law regulations in Poland which are connected with quality of water taken for human consumption, which is the reason why this kind of water do not often meet the standards. Wells that are no longer exploited by taking water for living purposes because of households’ connection to the central water supply, are becoming a problem The paper presents the results of physicochemical composition of water samples taken from shallow dug wells located on the rural areas. The con- centrations of mineral forms of nitrogen, i.e. nitrates, nitrites further the concentrations of ammonia nitrogen and phosphate were analysed. Additionally, changes of pH and conductivity were measured. In the case of nitrate and nitrite highest concentrations exceeding the standards contained in the Regulation of the Minister of Health were observed in wells 1 and 3. During the study period, seasonal variation of concentrations of ammonium nitrogen were observed as reflected in the increase of the parameter in winter months. Ammonium was also an indicator whose concentrations exceeded regulated norms at least once during the research period in each of the tested wells. Phosphates concentrations in the analyzed samples were at the level 0.12–0.17 mg PO /dm3.

6

Jakość wód osadowych odpływających podczas mechanicznego odwadniania osadów z gospodarstw rybackich

Rynkiewicz M. R.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 1

274--278

PL

Wody osadowe odpływające podczas mechanicznego odwadniania osadów ściekowych charakteryzują się najczęściej wysoką zawartością związków biogennych, dlatego podjęto badania, których celem było określenie jakości wód osadowych uzyskiwanych podczas odwadniania osadów kondycjonowanych siarczanem żelaza(III), siarczanem glinu lub tlenkiem wapnia. Każdy z przebadanych związków miał inny wpływ na jakość odcieków uzależniony głównie od zastosowanej dawki, jak i właściwości osadów. Siarczan żelaza i siarczan glinu zatrzymywał związki fosforu tylko w określonym zakresie pH. Wprowadzenie do osadów siarczanu żelaza w ilości powyżej 15,5% s.m. oraz powyżej 5,0% s.m. w przypadku siarczanu glinu skutkowało znacznym obniżeniem odczynu i wzrostem zawartości ortofosforanów w wodach osadowych. Zastosowany do kondycjonowania osadów tlenek wapnia wykazywał się skutecznością w zatrzymywaniu ortofosforanów w całym przebadanym zakresie dawek. Jednocześnie odcieki odpływające podczas stosowania tego związku charakteryzowały się wzrastającą wartością pH i ChZT.

EN

During mechanical sludge dewatering the filtrate is produced. Filtrate is usually characterized by a high content of nutrients. In order to determine the possibility of simultaneous process of dewatering and retention of phosphorus compounds in the sludge, the studies have been carried out using organic and inorganic coagulant in the process of conditioning. These treatments have an impact both on the efficiency of the dewatering process and the characteristics of water flowing from the sludge. The studies was conducted in the laboratory using the sludge from a fish farm applying an industrial the fattening of the rainbow trout. For the conditioning of the sludge inorganic metal salts were used: iron sulfate, aluminum sulfate and calcium oxide. The sludge used in the studies characterized a high content of phosphorus, which had an impact on the concentration of these components in the water from the sludge. The use of coagulants in the process of conditioning influenced both positively and negatively on the quality of the effluent leachate. It was dependent on the type of conditioning agent, the size of the dose and the sludge characteristics. High doses of ferrous sulfate and aluminum sulfate resulted in a reduction to a value of pH of the sludge at which phosphorus compounds did not precipitated. In these conditions an increase of the contents of these compounds in the sludge water was observed. With the increase of the dose of the calcium oxide used for the conditioning of the sludge the efficiency of the phosphorus compounds removal was increased. This water from the sludge also characterized by a high pH value, which contributed to their hygenization.

7

Mineralizacja UV alternatywą do "gotowania z kwasami" - oznaczanie fosforu w ściekach

Kińska K., Golimowski J., Krasnodębska-Ostręga B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2014

|

nr 2

34--37

PL

Z punktu widzenia oczyszczania ścieków istotne jest określenie całkowitych zawartości związków azotu, fosforu czy węgla. Fosfor jest ważnym czynnkiem wpływającym na rozwój biomasy w środowisku wodnym. W ściekach występuje w wielu formach: prostych ortofosforanów (V), polifosforanów oraz w związkach organicznych. Oznaczanie fosforu ogólnego metodami spektrofotometrycznymi wymaga przeprowadzenia wszystkich związków fosforu w ortofosforany (V). Najczęściej stosowaną metodą rozkładu jest ogrzewanie ze stężonymi kwasami w obecności utleniacza. Konkurencyjną metodą wydaje się zastosowanie mineralizacji z wykorzystaniem promieniowania UV i bardzo niewielkich ilości odczynników.

8

Przemiany związków fosforu zawartych w fosforycie Maroko II w warunkach techniki PAPR z zastosowaniem mieszaniny kwasu siarkowego i fosforowego

Skut J., Hoffmann J., Hoffmann K.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 5

978-984

PL

Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych procesu otrzymywania nawozów fosforowych PAPR (partially acidulated phosphate rock) z zastosowaniem mieszaniny kwasu siarkowego i fosforowego (PAPRKS KF) pod kątem przemian związków fosforu zawartych w fosforycie Maroko II. W przypadku wyników efektywności rozkładu na podstawie fosforu (P) rozpuszczalnego w wodzie (ERH₂O) stwierdzono zależność liniową dla produktów nawozowych PAPRKS KF o udziale H2SO4 w stopniu normy stechiometrycznej PAPR (ηPAPR) równym 80%. W miarę zmniejszania udziału H₂SO₄ w ηPAPR, następował wzrost nieliniowości trendu, dzięki czemu osiągano równocześnie wyższe wartości ηPAPR dla serii produktów PAPRKS KF o tej samej wartości ηPAPR. Stwierdzono bardziej efektywną konwersję fosforu pochodzącego z fluoroapatytu do rozpuszczalnego w wodzie Ca(H₂PO₄)₂ w konsekwencji wzrostu udziału procentowego H₃PO₄ w mieszaninie kwasów H₂SO₄ + H₃PO₄ w procesie zarabiania mlewa. Rezultaty efektywności rozkładu na podstawie fosforu rozpuszczalnego w obojętnym cytrynianie amonu (EROCA) charakteryzują się dla wszystkich serii próbek zależnością nieliniową, przy czym (szczególnie dla ηPAPR 0,1–0,5) osiągano wyższe wartości wraz ze wzrostem udziału H₃PO₄ w ηPAPR. Zaproponowano optymalny bilans materiałowy, wyrażony w postaci wykresu strumieniowego Sankeya dla otrzymywania produktu nawozowego PAPRKS KF o ηPAPR 0,3.

EN

Phosphate rock was decompd. with mixts. of H₂SO₄ and H₃PO₄ and studied for contens of citric acid, HCOOH, mineral acids, neutral NH₄ citrate and water-sol. P. The optimum fertilizer was produced at H₂SO₄/H₃PO₄ ratio 20:80 and contained mineral acid-sol. P₂O₅ at least 38% by mass, and H₂O-sol. P₂O₅ less than 1.5% by mass.

9

Składniki nawozowe w strumieniu osadów ściekowych po fermentacji metanowej

Gluzińska J., Kwiecień J., Sienkiewicz-Cholewa U.

Przemysł Chemiczny

|

2011

|

T. 90, nr 5

764-768

10

Treatment of sludge water with reverse osmosis

Ćwikła J., Konieczny K.

Environment Protection Engineering

|

2011

|

Vol. 37, nr 4

21-34

EN

Considering the increasingly stringent requirements on the quality of treated wastewater introduced into surface or ground water, it is reasonable to reduce the loads of biogenic compounds produced already at wastewater treatment plants in sludge treatment processes because sludge water produced in such treatment brings into the process cycle up to 20% more of nitrogen and phosphorus load. The paper presents the results of sludge water treatment in a reverse osmosis process. The concentration of biogenic compounds in sludge water was successfully reduced by 95%. The tests were made using a pilot installation and laboratory installation. The concentrate produced in the reverse osmosis was treated by precipitating nitrogen and phosphorus compounds in form of struvite (NH4)Mg(PO4)×6H2O that can be next used as a fertiliser.

11

Udział frakcji ChZT w ściekach mleczarskich w oczyszczalni stosującej intensywne usuwanie związków węgla, azotu i fosforu

Dąbrowski W., Puchlik M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2010

|

Tom 12

735-745

PL

Prawidłowa eksploatacja nowoczesnych systemów oczyszczania umożliwiających intensywne usuwanie związków węgla, azotu i fosforuwymaga kontroli szeregu parametrów i wskaźników. W celu scharakteryzowania zawartości substancji organicznej w trakcie oczyszczania ścieków komunalnych bądź przemysłowych, stosuje się powszechnie biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5), chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZT), ogólny węgiel organiczny (OWO). Rozbudowana kontrola, jakości ścieków w całym ciągu procesu oczyszczania ma istotne znaczenie w sterowaniu jego poszczególnymi etapami. Ma to szczególne znaczenie w przypadku oczyszczalni mleczarskich, które charakteryzują się wysokimi wskaźnikami BZT5, czy ChZT w stosunku do oczyszczalni ścieków komunalnych bądź bytowych. Tak jak w przypadku oczyszczalni komunalnych w oczyszczalniach mleczarskich ważne są proporcje C:N:P jak i forma występowania tych pierwiastków. Ścieki z przemysłu mleczarskiego należą do grupy łatwo biodegradowalnych jednak specyfika eksploatacji oczyszczalni mleczarskich znacznie odbiega od komunalnych charakteryzujących się dużą zawartością ścieków bytowych. W województwie podlaskim działa dziewięć zakładów przetwórstwa mleczarskiego korzystających z indywidualnych oczyszczalni opartych o metodę osadu czynnego, największy obiekt w województwie charakteryzuje się wielkością RLM na poziomie 250000 przy przepływie około 5500 m3 ścieków na dobę.

EN

In Podlaskie province there are nine dairy processing plants that use individual wastewater treatment plants based on the method of activated sludge, the largest facility in the region is characterized with PE value 250,000 at flow rate of approximately 5,500 m 3 of wastewater per day. Detailed characteristics of organic substances in wastewater can be achieved by determining fractions of COD. COD fractionation of wastewater is widely used in modelling (ASM, ASM1, ASM2, ASM3) of biochemical processes occurring during wastewater treatment with activated sludge and anaerobic processes The aim of this study was determination of COD fractions, and their changes in the dairy wastewater, after the successive stages of mechanicalbiological treatment and selection of ASM model to simulate the processes occurring in the wastewater treatment plant in order to intensify the process of their treatment. The study was conducted in a mechanical-biological treatment plant belonging to dairy Mlekovita in Wysokie Mazowieckie (Fig. 1) during the period June-August 2009. Analysis of measurements and calculations allows the following statements: ? The study confirmed that the basic parameters characterizing the content of organic compounds in dairy wastewater are much higher than in municipal wastewater. Wastewater is also characterized by a high content of nitrates V and phosphorus. ? In wastewater from the dairy plant in Wysokie Mazowieckie only about 50% of the total COD were biodegradable fractions bound in suspension XS and dissolved SS. ? Apart from biochemical transformations, changes of COD fractions are significantly influenced by the process of preliminary mechanical treatment of wastewater. In the mechanical part fats are removed. ? The increase of degradable fraction in wastewater after mechanical treatment may be caused by leachate recirculation from the sludge treatment. ? In the analyzed wastewater treatment plant the percentage share of individual fractions allows to apply modelling of treatment process with ASM 3-2N method.

12

Związki azotu i fosforu w ściekach kanalizacji miejskiej

Sadecka Z.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2007

|

Nr 5

12-16

EN

Presenting the evidence that the concentration of biogenic compounds of nitrogen and phosphorus change with the sewage flow in the sewage system. The sewage collector which is analysed can be treated as a bio-reactor, as changes in sewage content took place in each of the analysed section.

13

Uwalnianie mineralnych form fosforu w glebie i zawartość tego składnika w runi łąkowej w warunkach przewagi opadowej gospodarki wodą

Sapek B., Sapek A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2006

|

T. 6, z. spec.

65-82

PL

Badano uwalnianie fosforu w glebie trwałej łąki kośnej w warunkach stosowania nawożenia fosforem, a także zaniechania na pewien czas tego zabiegu. W badaniach mineralizacji organicznych związków fosforu wykorzystano metodę inkubacji gleby in situ. Stwierdzono swoiste, zależne od odczynu i uwilgotnienia gleby oraz zawartości w niej węgla i postaci stosowanego nawozu azotowego, uwalnianie fosforu w wyniku mineralizacji połączeń organicznych lub desorpcji form nieorganicznych w glebie. Odczyn gleby bliski obojętnemu sprzyjał uwalnianiu związków fosforu. W przypadku okresowego braku nawożenia fosforem gleby należy się liczyć ze zubożeniem runi łąkowej w ten składnik, lecz pasza łąkowa produkowana na glebie zasobnej w fosfor oraz w próchnicę, o korzystnych warunkach wilgotnościowych, będzie właściwie zaopatrzona w ten składnik przez co najmniej trzy lata.

EN

Phosphorus released in the soil of permanent meadow was analysed in the case of phosphorus fertilization and when P treatment was periodically abandoned. The in situ soil incubation method was used in studies on organic phosphorus mineralization. Phosphorus released due to mineralization of its organic compounds or desorption of its mineral forms showed specific dependence on pH, carbon content, soil humidity and on the forms of nitrogen fertiliser. pH near neutral favoured the release of phosphorus compounds. Temporal discontinuation of phosphorus fertilisation may result in plant impoverishment in this nutrient but fodder produced on soil rich in phosphorus and humus and of appropriate moisture will be well supplied with phosphorus for at least three years.

14

Wpływ temperatury spopielania na odzysk związków fosforu z osadów ściekowych

Wzorek Z., Gorazda K.

Przemysł Chemiczny

|

2006

|

T. 85, nr 8-9

883-885

PL

Przedstawiono wyniki badań nad określeniem wpływu temperatury kalcynacji popiołu z Oczyszczalni Ścieków „Dębogórze” w Gdyni na jego skład oraz parametry użytkowe. Stwierdzono, że selektywna ekstrakcja związków fosforu z popiołów przemysłowych, kalcynowanych w zakresie 600–950oC, była możliwa dzięki pojawieniu się słabo rozpuszczalnej w kwasie azotowym fazy hematytu (Fe2O3). Im wyższa była temperatura kalcynacji popiołu, tym więcej żelaza było wiązane w fazę hematytu, co powodowało zmniejszenie ilość żelaza ekstrahowanego wraz z fosforem z popiołu do roztworu.

EN

The ash from municipal sewage sludge incineration was calcined 3 hrs. with CaO added in amts. making PO43-/ Ca2+ = 2:1 by wt., at 600, 700, 800, 900, or 950°C, to yield calcinates contg PO43- 30.3–31.6, Fe 2.9–5.6, and Ca2+14–16.2%. These leached 4 hrs. with aq. 15% HNO3 (ash/acid = 0.3 by wt.) and centrifuged, gave solids contg. PO43- 8.1–15.7, Fe 2.6–7, and Ca2+ 6.1–7.8%. The leaching effect was not related to calcination temp. The HNO3 extn. efficiency exceeded 80%. With the 2:1 CaO in the incinerate calcined at 950°C, the selectivity of extn of P with respect to Fe rose by a factor of 10, as compared with the no-CaO case.

15

Możliwości wykorzystania technologicznego odnawialnych źródeł fosforu

Górecki H., Górecka H., Chojnacka K.

Przemysł Chemiczny

|

2006

|

T. 85, nr 8-9

814-818

PL

Przedstawiono rozwiązania pozwalające na efektywny odzysk związków fosforu ze źródeł odnawialnych oraz ocenę możliwości zastosowania konkretnych rozwiązań w gospodarce komunalnej i produkcji rolniczej. Fosfor należy do pierwiastków, których związki pełnią ważne funkcje w metabolizmie organizmów roślinnych i zwierzęcych. Odzysk fosforu ze ścieków bytowo-gospodarczych oraz z rolnictwa jest szansą na znaczne zmniejszenie konsumpcji fosforu ze źródeł nieodnawialnych. Takie postępowanie pozostaje w zgodzie z polityką zrównoważonego rozwoju i jest regulowane prawodawstwem Unii Europejskiej (dyrektywa EU 91/271 – The Urban Wastewater Treatment). Wdrożenie systemu recyrkulacji związków fosforu wymaga istotnych zmian w konstrukcji układów technologicznych oczyszczalni ścieków oraz budowy modułów do utylizacji odpadów rolniczych i z przemysłu rolno-spożywczego. Dyrektywy Unii Europejskiej limitują również rodzaj odpadów, które mogą być składowane na zorganizowanych składowiskach. Niezbędna więc będzie utylizacja odpadów poubojowych (kości), odpadów z hodowli drobiu (pierze), gnojowicy i gnojówki. Szczególne znaczenie ma problem utylizacji odpadów kostnych, w sytuacji zakazu stosowania w hodowli mączek kostnych.

EN

A review with 37 refs. covering meal-and-bone meal, poultry feather, wood ash, sludge, and manure as P recovery sources.

16

Wpływ użytkowania rolniczego na zawartość związków azotu i fosforu w wodzie jeziora Narie

Domska D., Wojtkowiak K., Warechowska M., Raczkowski M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Nr 17

34-35

17

Dynamika ładunków związków azotu i fosforu wnoszonych przez Rabę do Zbiornika Dobczyckiego w latach hydrologicznych 2003-2005

Pawełek J., Spytek M.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2006

|

Nr 11

32-34

EN

Presented were the results of studies on the loads of biogenic NO3,NO2, NH4 and PO4 compounds delivered to the Dobczycki Reservoir with the Raba river waters. The investigations were conducted from May 2003 until October 2005 in the Osieczany hydrometrie cross-section located by the Raba inflow into the reservoir. The delivery of loads is characterized by a considerable dynamics of changes dependant on the season of the year. The lowest monthly mean daily loads were registered in the autumn months, whereas the maximum values occurred most frequently in March, May and July.

18

Usuwanie związków węgla, azotu i fosforu w małych oczyszczalniach ścieków na przykładzie oczyszczalni typu PURFLO i MINIFLO

Przybiński J.

Wiadomości / Izba Projektowania Budowlanego

|

2004

|

nr 8

10--12

19

Proces eutrofizacji w aspekcie wprowadzania Dyrektywy Rady 91/676/EWG

Balcerzak W.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2003

|

R. 100, z. 4-Ś

103--111

PL

W pracy scharakteryzowano proces eutrofizacji wód oraz przeanalizowano wpływ związków biogennych, tj. związków azotu i fosforu na przebieg tego procesu. Wprowadzenie w życie Dyrektywy Rady 91/676/EWG, tzw. dyrektywy azotanowej oraz powiązanych z nią polskich aktów prawnych w znacznym stopniu ograniczy jedno z podstawowych źródeł procesów eutrofizacji - związki azotu.

EN

The paper characterizes the water eutrophication and the impact of nutrients such as nitrogen and phosphorus on this process. Implementation of the EU Directive 91/676/EWG, known as "the nitrogen Directive", as well as associated with it other Polish regulations will significantly limit one of the basic sources of eutrophication - nitrogen compounds.

20

Problemy gospodarowania związkami fosforu w uprawie roślin, hodowli zwierząt i gospodarce komunalnej

Górecki H., Hoffmann J., Chojnicki A.

Chemik

|

2003

|

Vol. LVI, nr 12

389-398

PL

Omówiono rozwój wiedzy i technologii wytwarzania oraz stosowania związków fosforowych. Przedstawiono problemy surowcowe oraz produkty przetwarzania surowców fosforowych. Wskazano na potrzebę racjonalnej gospodarki związkami fosforu i omówiono metody ich odzyskiwania ze ścieków jako odnawialnej bazy surowców fosforonośnych.

EN

Discussed are the development of knowledge and technology for the manufacture and utilization of phosphates. Raw material problems are presented, as well as products of their processing. The need of phosphatic compounds rational management is pointed out, and methods for their recovery from sewages as a renewable base of P-bearing materials discussed.