Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Związki wanadu i chromu jako potencjalne insulino-mime tyki wykorzystywane w leczeniu cukrzycy

Drzeżdżon Joanna, Malinowski Jacek, Zych Dominika, Jacewicz Dagmara

Wiadomości Chemiczne

|

2019

|

[Z] 73, 11-12

753--775

EN

The report focuses on the antidiabetic, also termed insulin-like, effect of various vanadium and chromium derivatives, proposed mechanisms of their activity, their use in in vivo and in vitro studies, as well as in diabetic patients, their toxicity and effectiveness in controlling clinical signs of diabetes. Studies indicate that compounds of vanadium and chromium is necessary for regulation of carbohydrate and lipid metabolism mainly due to increasing the number of insulin receptors and its activation by phosphorylation. Some authors believe that compounds of chromium(III) deficiency can lead to glucose intolerance and symptoms of type 2 diabetes. However, due to methodological limitations of many clinical studies, the statements of major diabetes associations concerning recommendation of various vanadium and chromium derivatives supplementation in individuals with diabetes and obesity still remains negative. Additional studies are urgently needed to elucidate the mechanism of action of chromium and vanadium compounds and its role in the prevention and control of diabetes.

2

Removal of hexavalent chromium from aqueous solution by adsorption on γ-alumina nanoparticles

Golestanifar H., Haibati B., Amini H., Dehghani M. H., Asadi A.

Environment Protection Engineering

|

2015

|

Vol. 41, nr 2

133--145

EN

The use of γ-alumina (γ-Al2O3) nanoparticles as adsorbent to remove Cr(VI) from aqueous solution was investigated using batch experiments. Adsorption experiments were carried out for various initial doses of Al2O3, initial concentrations of chromium(VI), contact times and pH. The structure and morphology of the sorbent was characterized by XRD, SEM, and TEM techniques. Results demonstrated that the removal efficiency of chromium(VI) was increased by increasing the contact time, initial concentration, and pH. The results of the study showed that adsorption of chromium by γ-alumina nanoparticles reached equilibrium after 60 min and after that a little change of chromium removal efficiency was observed. Furthermore, kinetics of chromium sorption was well fitted by pseudo-second order kinetic model, and well explained by the Freundlich isotherm (R2 > 0.992). Overall, alumina nanoparticles recognized as an effective sorbent to remove chromium(VI) from aqueous solutions.

3

Removal of Cr(III) ions from water and wastewater by sorption onto peats and clays occurring in an overburden of lignite beds in central Poland

Kyzioł-Komosińska J., Rosik-Dulewska Cz., Dzieniszewska A., Pająk M., Krzyżewska I.

Environment Protection Engineering

|

2014

|

Vol. 40, nr 1

5--22

EN

Sorption capacities of low-moor peats and Neogene clays from the overburden of lignite beds in Central Poland for Cr(III) ions as chloride and metalorganic complex ions have been investigated. The binding mechanisms and sorption parameters were determined based on the Freundlich and Langmuir nonlinear sorption isotherms. The sorption capacities of studied materials for Cr(III) ions depended on their properties (porosity, average pore diameters, specific surface area and content of Fe hydroxyoxides) as well as charge of Cr(III) ions, functional groups and their diagonal lengths. Cr(III) ions from chlorides were bound onto sorbents via Coulomb attraction and by Fe hydroxy-oxides. However the complex Cr(III) ions were bound to the sorbent surface via hydrogen bonds between the dye -OH groups and =O of the sorbent functional groups. The equation parameters of sorption isotherms indicate cooperative heterogeneous adsorption at low Cr(III) concentrations and chemisorption at high Cr(III) concentrations

4

Photocatalytic reduction of hexavalent chromium in aqueous solutions with zinc oxide nanoparticles and hydrogen peroxide

Assadi A., Dehghani M. H., Rastkari N., Nasseri S., Mahvi A. H.

Environment Protection Engineering

|

2012

|

Vol. 38, nr 4

5--16

EN

Photocatalytic reduction of Cr(VI) to Cr(III) in aqueous solutions under UV irradiation and ZnO semiconductor catalyst was investigated using potassium dichromate as a model compound. The effects of pH, catalyst dose (0.05-0.15 g/dm3), Cr(VI) initial concentration (0.1-15 mg/dm3) and hydrogen peroxide concentration on photocatalytic reduction of Cr(VI) were investigated. The reduction rate of chromium was more favorable in acidic solution. Hydrogen peroxide was added as a reduction reagent for enhancement of the photoreduction. The process of photoreduction of Cr(VI) approximately followed first-order kinetics. Drinking water samples and wastewater were collected and photocatalytically treated for reduction of Cr(VI).

5

Adam Bartecki (1920-2010) - szkic o życiu i twórczości

Cieślak-Golonka M., Starosta J.

Wiadomości Chemiczne

|

2011

|

[Z] 65, 7-8

533-556

6

Wpływ związków chromu na wartości wskaźników tlenowych i biocenozę osadu czynnego

Felicjaniak B., Urbaniak M.

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2010

|

nr 12

33-35

EN

The essay presents the research on the impact of chromium compounds on the effectiveness of biological treatment of effluents by activated sludge, the structure of activated sludge, the composition of microfauna and sedimentation characteristics of activated sludge. The determinations of the indexes of pollution of wastewater have been carried out according to Polish standards, with the exception of COD Cr of biologically treated effluents containing hexivalent chromium. For such effluents a modified method for marking COD Cr has been developed, eliminating the impact of hexivalent chromium added to effluents. In the research it has been established that oxygen indicators were not a reliable criterion for the assessment of the impact of chromium compounds on activated sludge. The microscopic structure research and microfauna composition examination of the activated sludge proved necessary.

7

Ocena efektywności biologicznego oczyszczania ścieków zawierających związki chromu za pomocą wskaźników tlenowych. Cz. II

Felicjaniak B., Urbaniak M.

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2010

|

nr 7-8

54-55

EN

The essay presents the research on the impact of chromium compounds on the effectiveness of biological treatment of effluents by activated sludge, the structure of activated sludge, the composition of microfauna and sedimentation characteristics of activated sludge. The determinations of the indexes of pollution of wastewater have been carried out according to Polish standards, with the exception of CODCr of biologically treated effluents containing hexivalent chromium. For such effluents a modified method for marking CODCr has been developed, eliminating the impact of hexivalent chromium added to effluents. In the research it has been established that oxygen indicators were not a reliable criterion for the assessment of the impact of chromium compounds on activated sludge. The microscopic structure research and microfauna composition examination of the activated sludge proved necessary.

8

Ocena efektywności biologicznego oczyszczania ścieków zawierających związki chromu za pomocą wskaźników tlenowych. Cz. I

Felicjaniak B., Urbaniak M.

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2010

|

nr 6

38-41

EN

The essay presents the research on the impact of chromium compounds on the effectiveness of biological treatment of effluents by activated sludge, the structure of activated sludge, the composition of microfauna and sedimentation characteristics of activated sludge. The determinations of the indexes of pollution of wastewater have been carried out according to Polish standards, with the exception of COD Cr of biologically treated effluents containing hexivalent chromium. For such effluents a modified method for marking COD Cr has been developed, eliminating the impact of hexivalent chromium added to effluents. In the research it has been established that oxygen indicators were not a reliable criterion for the assessment of the impact of chromium compounds on activated sludge. The microscopic structure research and microfauna composition examination of the activated sludge proved necessary.

9

Związki ołowiu i chromu w środowisku naturalnym i odpadach

Szymański K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2009

|

Tom 11

173-182

PL

Metale ciężkie w środowisku naturalnym mogą tworzyć różnorodne związki chemiczne. W środowisku wodnym są to zazwyczaj rozpuszczalne formy metali, natomiast w gruntowym formy trudno rozpuszczalne. Z obu rodzajami tych form spotykamy się również na składowiskach odpadów komunalnych. Deponowanie odpadów na składowiskach stanowi w Polsce ciągle najbardziej popularną metodę unieszkodliwiania różnych rodzajów tego materiału [1]. Składowiska odpadów komunalnych generują m.in. gazy oraz odcieki składowiskowe. Nierzadko odpady bywają zmieszane z materiałem gruntowym różnorodnego pochodzenia. Mamy wówczas do czynienia z materiałem heterogenicznym i wielofazowym. W ośrodku tym szczególną rolę pełnią metale ciężkie, które mogą tworzyć bliżej nieokreślone połączenia mineralne oraz metaloorganiczne. Ocena zjawisk zachodzących w tak zróżnicowanym materiale stanowi poważny problem naukowy. Obecność tych metali w odpadach, w przypadku braku właściwego uszczelnienia podłoża składowiska, stanowi potencjalne zagrożenie dla środowiska naturalnego, szczególnie dla wód pod-ziemnych. Obowiązujące w Polsce akty prawne, dotyczące ochrony środowiska, wykluczają budowę i eksploatację obiektów nie odpowiadających współczesnym zasadom gospodarki odpadami. Tym niemniej, wpływ niektórych starych składowisk na środowisko przyrodnicze, ze względu na wcześniej deponowane tam odpady, może być znaczący.

EN

Municipal waste landfills generate gases and landfill leachates. Often Wastes are mixed together with soil material of various origin. In such case we have heterogeneous and polyphasic material. Heavy metals have special part in such medium, they can createundefined mineral and organometallic connections. Assessment of phenomena occurring in so diverse material is a serious scientific problem. The presence of those metals in wastes, in case of lack of specific sealing landfill bottom, makes up potential threat for the natural environment, particularly for underground waters. Polish legal acts, concerning environment protection, exclude building and exploitation of objects which do not fulfil modern principles of waste management. However, influence of some old landfills on the environment, because of waste already deposited there, can be significant. The paper is a try to define possible forms of heavy metals, occurring in the aqueous and land environment, on the example of selected lead and chromium compounds, which are said to be toxic mutagenic carcinogenic. Presented literature review proves that, lead and chromium can create several connections with mineral and organic compounds. Part of those compounds occur in soluble form, so they are substances easily migrating in the natural environment, and can be spread through superficial and underground waters. Considerable part of those metals creates hardly soluble compounds what limits their mobility on through sorption or ion exchange. Those processes are very important in the soil environment, which contains silty minerals or organic substances. Those metal can be found in wastes, landfill leachates, they were penetrating to underground waters and spreaded that way, because of many years' negligence in the range of monitoring of lanfilled waste and lack proper sealings of landfill bottoms. It seems to be purposeful to carry out investigations of heavy metals regarding various speciation forms of those metals, because more and more specialist laboratories has access to modern laboratory equipment.

10

Chrom i jego związki – metoda oznaczania

Surgiewicz J.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2009

|

Nr 1 (59)

113--118

PL

Metodę stosuje się do ilościowego oznaczania chromu metalicznego (CAS 7740-47-3) i związków chromu (II) i chromu (III) występujących w powietrzu na stanowiskach pracy podczas kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na pobraniu chromu, związków chromu (II) i chromu (III) na filtr nitrocelulozowy, mineralizacji filtra za pomocą stężonego kwasu azotowego, sporządzeniu roztworu do analizy i oznaczeniu chromu w sporządzonej do analizy próbce z wykorzystaniem metody absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją próbki w płomieniu podtlenek azotu-acetylen. Metoda została całkowicie zwalidowana dla związków chromu (III). Oznaczalność metody wynosi 0,035 mg/m3.

EN

The method is based on stopping selected chromium and its compounds chromium (II) and chromium (III) on a membrane filter, mineralizing the sample with concentration nitric acid and preparating the solution for analysis in diluted nitric acid. Chromium and its compounds in the solution are determined as chromium with flame atomic absorption spectrometry. The detection limit of determined chromium and its compounds for this method is 0.035 mg/m3.

11

Effectiveness of chromium compounds removal on diatomite beds

Puszkarewicz A.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2009

|

Vol. 16, nr 2

185-191

EN

Determination of effect of chromium(VI) compounds removal from water in sorption and coagulation processes using Carpathian diatomite was studied in laboratory stale. The research was carried out in dynamic conditions by filtration method, on diatomite bed with grains of 0.75÷1.2 mm, with optima1 speed of filtration 4 m/h, and chromium concentration in raw water solution Co = 1 mg/dm3. Efficiency of chromium compounds sorption in result of filtration on diatomite beds, was small (removal of Cr(VI) amounted merely to 25%). The realization of surface coagulation with aplication of reagents: coagulant FeCl3 and powdery diatomite as aid of chromium sorption, was a lot more effective. For dose of reagents: 50 mg FeCl3/dm3, 0.5 g/dm3 powdery diatomite and for correction of reaction pH to 9.0, the best results were obtained. Final concentration of chromium in treated water bas amounted to 0.282 mg/dm3, that is 72% of chromium reduction was achieved.

PL

Przedstawiono badania laboratoryjne, których celem było określenie efektów usuwania związków chromu(VI) z wody w procesach sorpcji i koagulacji przy użyciu diatomitów (ziem okrzemkowych) karpackich. Przeprowadzono je w warunkach dynamicznych metodą filtracji na złożu diatomitowym o granulacji 0,75÷1,2 mm, z optymalną prędkością filtracji 4 m/h, dla stężenia chromu w uzdatnianej wodzie Co = 1 mg/dm3. Skuteczność sorpcji związków chromu w wyniku filtracji na złożach diatomitowych była niewielka (uzyskana redukcja chromu wyniosła zaledwie 25%). Dużo bardziej efektywne okazało się przeprowadzenie koagulacji kontaktowej z zastosowaniem reagentów: koagulantu FeCl3 oraz diatomitu pylistego jako środka wspomagającego sorpcję chromu. Najlepsze rezultaty uzyskano dla dawki koagulantu 50 mg FeCl3/dm3, diatomitu pylistego w ilości 0,5 g/dm oraz o odczynie pH do wartości 9,0. Uzyskane stężenie końcowe chromu w uzdatnianej wodzie wyniosło 0,282 mg/dm3, co stanowiło 72% redukcję chromu.

12

Oddziaływanie związków chromu na biotyczną część środowiska

Puszkarewicz A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2007

|

z. 46 [246]

117-124

PL

Artykuł przedstawia krótką charakterystykę związków chromu powszechnie występujących w środowisku naturalnym. Opisuje przemiany biochemiczne chromu w zależności od formy jego występowania w poszczególnych częściach środowiska oraz jego fizjologiczne i toksyczne oddziaływanie na organizmy żywe. W artykule zamieszczono podstawowe normatywy odnoszące się do zawartości chromu w wodzie przeznaczonej do spożycia, wodach powierzchniowych oraz w ściekach odprowadzanych do odbiornika lub kanalizacji.

EN

Article presents short characteristic of chromium compounds which generally occurence in natural environment. It describes biochemical conversions of chrome depending on its form of occurrence in individual parts of environments and its physiological and toxic interaction on alive organisms. The basic standard for contents of chromium compounds in drinking water, surface waters and effluents lead in to receiver or sewerage, are placed in paper.

13

Chrom w cemencie i betonie

Kurdowski W.

Budownictwo, Technologie, Architektura

|

2004

|

nr 4

42-43

14

Zanieczyszczenie środowiska wodnego zlewni zbiornika czorsztyńskiego związkami chromu

Szalińska E., Jasztal A., Krzyszkowski M.

Gospodarka Wodna

|

2003

|

Nr 4

160-162

PL

Na podstawie pomiarów wykonancych w latach 1995-2001 określono wpływ ścieków z zakładów garbarskich na jakość wód i zanieczyszczenie osadów dennych w zlewni zbiornika czorsztyńskiego.

EN

On the basis of measurements carried out in the years 1995-2001 there has been determined the impact of tannery wastes on the quality of water and state of pollution of bottom sediments in the catchment area of the Czorsztyn reservoir.

15

Redukcja chromu(VI) w ściekach ze stosowaniem jako reduktora nadtlenku wodoru

Konopka M., Kowalski Z.

Czasopismo Techniczne. Chemia

|

2002

|

R. 99, z. 3-Ch

33-40

EN

Research results determined the possibility of use of the hydrogen peroxide in the process of reduction Cr(VI) into Cr(III) in diluted solution of chromic wastewater. To decrease concentration of Cr(VI) in the infiltrate and model solution to the level below 0,1 ppm as required by Polish regulations the quantity of used hydrogen peroxide should be 60-100% higher stoichiometric. Lower pH of the Cr(VI) solution allows to increase the effectiveness of the Cr(VI) reduction. The highest pH which allow to obtain concentration of Cr(VI) < 0,1 ppm was 1,6.

16

Proces elektrochemiczny szansą na poprawę bezpieczeństwa ekologicznego w technologii produkcji bezwodnika kwasu chromowego.

Krystek A., Cholewa J., Lenar J.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2000

|

Vol. 48, nr 28

155-158

PL

Bezwodnik kwasu chromowego otrzymywany jest zazwyczaj metodą chemiczną w wyniku reakcji dwuchromianu sodu i kwasu siarkowego. W krajowych warunkach proces realizowany jest sposób periodyczny. Złożone warunki technologiczne powodują, że tylko około 40% wytwarzanego produktu spełnia wysokie wymagania jakościowe a procesowi towarzyszy znaczna emisja toksycznych pyłów i oparów. W wyniku podjętych badań została opracowana koncepcja technologiczna procesu otrzymywania bezwodnika kwasu chromowego metodą elektrochemiczną z wykorzystaniem membran kationowymiennych. Nowy proces umożliwia uzyskanie krystalicznego produktu o wysokiej czystości oraz eliminuje z procesu kwas siarkowy, co w konsekwencji powoduje likwidację kłopotliwego produktu ubocznego jakim jest w metodzie chemicznej siarczan sodu pochromowy. Proponowana metoda powinna przyczynić się do znacznego obniżenia kosztów eksploatacyjnych oraz poprawy warunków pracy obsługi instalacji w stosunku do tradycyjnego procesu.

EN

Chromium trioxide is usually produced by a chemical method depending on the reaction of sodium dichromate with sulphuric acid. Under domestic conditions the process has been realized batchwise. However, complex technological conditions make that only 40% of the final product meet high quality requirements and the process is accompanied by a heavy emission of toxic dusts and vapours. Owing to the investigations performed, a technological concept has been developed for producing chromic anhydride by an electrochemical method using cation-exchange membranes. The wasteless new process does not use any sulphuric acid and provides a pure crystalline product and no byproducts like sodium sulphate, as is the case in the chemical method. The proposed method should contribute to the reduction of operating costs and to improvement of plant operating conditions, against to the conventional process.

17

Chrom metaliczny i związki chromu (III) : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Chmielnicka J., Matczak W.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2000

|

Nr 1 (23)

57--100

PL

Chrom metaliczny jest metalem srebrzystoszarym, rozpuszczalnym w rozcieńczonym kwasie solnym i siarkowym, a nierozpuszczalnym w wodzie, kwasie azotowym i wodzie królewskiej; ma własności amfoteryczne. Podstawowym surowcem do produkcji chromu jest ruda chrornitowa. Światowe wydobycie rud chromu w 1985 r. osiągnęło poziom 11 min ton. Głównym pośrednim produktem metalurgii chromu jest żelazochrom. Największymi producentami żelazochromu w 1987 r. były: Płd. Afryka - 948 tyś. ton i Japonia - 291 tyś. ton; w USA produkcja żelazochromu (FeSiCr), chromu metalicznego i różnych innych stopów chromu wynosiła 106,7 tyś. ton. W przemyśle metalurgicznym chromu około 60% produktów stanowił wysokowęglowy żelazochrom, 11% niskowęglowy, 21% żelazochrom-krzemiany, a 1% inne stopy i chrom metaliczny. Narażenie zawodowe na chrom metaliczny i związki chromu (111), a także towarzyszące im związki chromu (VI) występuje głównie podczas przetwórstwa rudy chromitowej, tj. w przemyśle metalurgicznym, chemicznym (produkcja i stosowanie pigmentów), materiałów ogniotrwałych oraz w takich procesach przemysłowych, jak garbowanie skór, spawanie stali i procesy pokrewne. Ustalono, że w Polsce przetwórstwo rudy chromitowej występuje w 7 zakładach, w kontakcie z rudą pracuje 215 + 230 osób, natomiast liczba spawaczy wysokostopowych stali chromowo-niklowych wynosi ok. 14 tysięcy. Interpretacja danych dotyczących efektów toksycznych obserwowanych wśród pracowników eksponowanych na chrom i związki chromu (III) jest utrudniona i dyskusyjna ze względu na współwystępowanie w Środowisku pracy również innych związków. Drogami wchłaniania związków chromu są układ oddechowy, pokarmowy i skóra. Układem krytycznym w przypadku inhalacyjnej ekspozycji zawodowej jest układ oddechowy. Chrom w stanie metalicznym jest biologicznie nieczynny i względnie nietoksyczny podobnie jak związki chromu (III), co jest związane z małym wchłanianiem tego związku przez skórę i błony komórkowe. Chrom (III) wykazuje minimalne działanie drażniące i możliwe działanie uczulające. Prawdopodobnie nie wykazuje działania mutagennego. Nie ma wystarczających danych wskazujących na kancerogenne działanie chromu metalicznego i związków chromu (III) u ludzi i zwierząt, nie są one klasyfikowane pod względem działania kancerogennego u ludzi (Grupa 3 IARC). Na podstawie wyników badań pracowników fabryki produkującej związki Cr III (tlenek i siarczan) nie wykazano u nich zmian w układzie oddechowym i hematologicznym (wartość NOAEL 1,99 mg Cr w l m3). U pracowników zatrudnionych przy produkcji stali stopowych, eksponowanych na chrom metaliczny i związki (III) średnio przez 7 lat (od l do 32 lat), nie obserwowano efektów toksycznych związanych z uszkodzeniem nerek (NOAEL 0,61 mg/m ). W wynikach badań toksyczności podprzewlekłej u królików narażonych na azotan chromu obserwowano obniżenie aktywności makrofagów i osłabienie funkcji płuc (wartość LOAEL 0,6 mg Cr III/m3). Natomiast u szczurów otrzymujących w paszy tlenek chromu nie obserwowano zmian w układzie oddechowym, krwiotwórczym oraz w sercu, żołądku, nerce i wątrobie w wyniku podprzewlekłego (wartość NOAEL 1806 mg Cr 111/kg/dzień) i przewlekłego narażenia (NOAEL 2040 mg Cr III/kg/dzień). W Polsce nic ustalono dotychczas najwyższego dopuszczalnego stężenia chromu metalicznego i związków chromu (III) w powietrzu na stanowiskach pracy. Na podstawie wyliczeń oszacowano wartość NDS chromu metalicznego i związków chromu (III) na poziomie 0,1 - 1,8 mg/m3. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS na poziomie 0,5 mg/m3, tj. zgodnej z wartością NDS obowiązującą w innych państwach.

EN

Chromium can have different oxidation states (valences) ranging from 2 to +6; however, only the free metal (oxidation stale = 0), chromie salts (+3), and chromate salts (-t-6) arę in common use. Chromite ore is the naturally occurring form of chromium. It contains various compounds of Cr(+3) along with iron, aluminium, and magnesium compounds. Chromium metal is identified as an A4 carcinogen, not classifiable as a human carcinogen. In the form of trivalent compounds, chromium is an essential nutrient and is relatiely non-toxic for humans and other mammalian species. IARC classified chromium metal and trivalent chromium compounds to group 3: not classifiable as to their carcinogenicty to humans. The background for setting MAC value is the data frorn occupational exposure. No effects on the respiratory and haematological systems were found in workers exposed to 1.99 mg Cr/m' (NOAEL). Accordingly, the MAC value of 0.5 mg/m3 is recommended for chromium and its compound (III). At this time, no MAC-STEL is recommended.

18

Ocena jakości technologicznej różnych modeli produkcji związków chromu z wykorzystaniem odpadów chromowych

Gollinger-Tarajko M., Kowalski Z., Mazanek C.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2000

|

Vol. 7, nr 8-9

895-907

PL

Przedstawiono rezultaty analizy zagrożeń ekologicznych oraz indeksów technologicznych dla różnych wariantów produkcji chromianu sodu z wykorzystaniem odpadów zawierających chrom. Ocena jakości technologicznej i ekologicznej została przeprowadzona z wykorzystaniem rachunku skumulowanego. Dla każdego wariantu tą metodą obliczono wskaźniki energochłonności, materiałochłonności oraz globalny wskaźnik zagrożenia skumulowanego. Porównano rezultaty uzyskane dla nowych modeli, w tym jednego już wdrożonego, z wynikami dla klasycznej metody dolomitowej. Analiza potwierdziła korzyści związane z przeprowadzoną modernizacją technologiczno-aparaturową i wykazała, że całkowite zastąpienie naturalnych surowców chromonośnych przez odpady chromowe pozwoli na znaczącą redukcję kosztów i zagrożeń ekologicznych związanych z procesami wytwarzania związków chromu.

EN

The results of analysis of the hazard degree effect on the natural environment as well as technological indexes for different variants of the sodium chromate production with utilization of chromium containing wastes are presented. The evaluation of environmental and technological quality was carried out on the basis of cumulated calculus. Energy and materials consumption as well as global hazard cumulated indexes for each of variants were calculated. The results for new models of chromium compounds production processes, including that implemented on industrial scale are compared with the classical dolomite method. Analysis confirmed advantages of carried out technological and equipment modernization and revealed that the complete substitution of chromic waste for natural raw materials will allow for significant reducing of costs and environmental hazard of chromium compounds production processes.

19

Wykorzystanie stałych odpadów chromowych - stan aktualny i perspektywy

Kowalski Z., Mazanek Cz., Wantuch W.

Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej. Instytut Technologii Nieorganicznej

|

1998

|

Nr 547

117-121

PL

Przedstawiono źródła powstawania odpadów zawierających chrom, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów z produkcji i stosowania związków chromu (VI) i (II) w innych dziedzinach przemysłu. Omówiono wdrażane zmiany w technologii wytwarzania chromianu sodu z uwzględnieniem recyklingu wewnątrzzakładowego odpadów i uzyskane dzięki temu efekty: lepsze wykorzystanie surowca, uruchomienie produkcji siarczanu magnezu oraz zredukowanie ilości i zmniejszenie toksyczności odpadu ostatecznego, który jest łatwiejszy do zagospodarowania. Zaprezentowano następnie możliwości zmian schematu technologicznego wytwarzania związków chromu związane z utylizacją starych hałd chromowych oraz odpadów pogarbarskich. Przedstawiono prace nad docelowym modelem utylizacji stałych odpadów chromowych wytwarzanych w Polsce.

EN

The sources of the chromium containing wastes are discussed - with the particular regard of these wastes formed in chromium compounds production processes and their using industries. The technological changes, introduced in last years, to the sodium chromate production process were presented. In the new process, the wastes are recycled and reused, what effects with better raw materials utilisation, additional magnesium sulphate by-production and decrease of amount of the final waste - which is not toxic and easy to utilise. The other possibilities of technological process changes of chromium compounds production are presented in particular to old heaps and tanning wastes utilisation. The proposals of the further works on the final model of solid chromium wastes, produced in Poland, utilisation, were discussed.

20

Mechanizm elektrolitycznego chromowania w kąpielach zawierających związki chromu (VI). Część I. Podstawowe składniki kąpieli, przegląd literatury dotyczacy mechanizmu galwanicznego chromowania.

Socha J.

Inżynieria Powierzchni

|

1998

|

Nr 1

12-17

PL

Omówiono podstawowe składniki kąpieli do chromowania - związki chromu na szóstym- i trzecim stopniu utleniania oraz ich rolę w procesie chromowania elektrolitycznego. Dokonano przeglądu literatury dotyczącej mechanizmu elektroosadzania chromu. W szczególności omówiono działanie anionów kwasów obcych w procesie chromowania i ich wpływu na prawidłowy przebieg procesu.

EN

The main components of chromium electroplating bath - chromium compound of sixth and third step of oxidation and their role in chromium electroplating process are discussed. Review of literature on chromim electroplating mechanics is presented. In particular effect of anions of foreign acids in chromium electroplating process and their influence on proper proceeding of process is reported.