PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 16

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  związki azotowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Modelowanie emisji związków azotowych w strefie ujęcia „Grotowice”
Landwójtowicz A
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Opolska
|
2016
|
nr 359, z. 9
39--42
EN
This presents an analysis of modeling the deposition of nitrogen compounds fed to the surface area of water intake on the water quality intake "Grotowice" near Opole. The analysis carried out of land use allowed for the identification of major risk factors for water quality. Based on studies was estimated factors which may constitute the greatest threat to groundwater. Based on the conducted analysis, conclusions for further research were formulated.
2
Content available remote Krajowa inwentaryzacja obciążenia środowiska związkami azotu z produkcji zwierzęcej
Walczak J., Krawczyk W., Herbut E., Godyń D.
Przemysł Chemiczny
|
2012
|
T. 91, nr 5
1053-1057
PL
Posiadanie wiarygodnych danych dotyczących wielkości krajowego pogłowia zwierząt gospodarskich, jego produkcyjności oraz innych danych hodowlanych ma pierwszorzędne znaczenie nie tylko z punktu widzenia gospodarki żywnościowej. Jak wskazują liczne wyniki badań naukowych, a nawet wdrożone porozumienia międzynarodowe, dane takie są równie istotne z punktu widzenia lokalnej ochrony środowiska, przeciwdziałania transgranicznym zanieczyszczeniom powietrza, a nawet globalnym zmianom klimatycznym. Wobec istotnych braków w zakresie tak statystyki rolniczej, jak i pomiarów oraz szacowania oddziaływania produkcji zwierzęcej na zanieczyszczenie środowiska podjęto badania, których celem było przeprowadzenie inwentaryzacji źródeł i wolumenu jakim obciążają one środowisko w postaci depozycji związków azotu. Uzyskane dane mogą posłużyć nie tylko do szacowania ryzyka obciążenia w odniesieniu do gleby, ale również po uwzględnieniu danych glebowych i pogodowych, do wyznaczenia obszarów zlewni zagrożonych nadmiernym uwalnianiem azotynów i doprecyzowaniu w ten sposób miejsc monitoringu wód.
EN
National inventory of the impact of livestock manure as sources of N compds. in environment was made. The amt. of natural fertilizer with an av. concn. of N compds. from each group of animals and maintain systems was specified.
3
Content available remote Comparison of the toxicity of Co(II)-Gly and Co(II)-EDTA to Lucerne (Medicago sativa L.)
Molas J.
Proceedings of ECOpole
|
2008
|
Vol. 2, No. 1
71--75
EN
In sand pot experiment the toxicity of Co(II)-Gly and Co(II)-EDTA chelates to Lucerne (Medicago sativa L. cv. Vela) was investigated. The Co(II)-Gly chelate was definitely more toxic than the Co(II)-EDTA chelate. This chelate, more than the Co(II)-EDTA chelate, reduced the crop of dry matter of Lucerne, the content of nitrogen, protein and essential amino acids. It reduced the physiological efflciency of the symbiotic system of Lucerne and caused changes in its structural organisation.
PL
Badano toksyczność chelatów kobaltu Co(II)-Gly i Co(II)-EDTA dla lucerny (Medicago sativa L.) odmiany Vela, której hodowlę przeprowadzono metodą kultur wazonowych. Chelaty kobaltu zastosowane w koncentracji nadmiarowej powodowały redukcję plonu suchej masy roślin oraz obniżały zawartość azotu ogólnego, białka i niezbędnych aminokwasów. Zmniejszały także sprawność fizjologiczną układu symbiotycznego lucerny oraz destrukcyjnie oddziaływały na jego strukturę. Chelat Co(II)-Gly wykazywał istotnie większą toksyczność w stosunku do badanej odmiany lucerny niż chelat Co(II)-EDTA.
4
Content available remote Mineralizacja organicznych związków azotowych w glebach murszowych pod użytkiem łąkowym i leśnym obiektu Stąpławki
Bieniek B., Bieniek A., Helińska A.
Inżynieria Ekologiczna
|
2005
|
Nr 13
34-35
5
Content available remote Fizyczno-chemiczne metody usuwania związków biogennych z roztworów wodnych
Kaleta J.
Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
|
2003
|
z. 35 [204]
97-105
PL
W pracy przedstawiono kilka metod usuwania związków azotu i fosforu z roztworów wodnych. Wykazano, że skuteczną metodą usuwania jonów amonowych jest wymiana jonowa na klinoptylolicie. Natomiast wymiana jonowa na anionicie azotanoselektywnym okazała się efektywna w usuwaniu jonów azotanowych. Zastosowanie procesu koagulacji jest skuteczną metodą usuwania związków fosforu. Dobrymi reagentami okazały się związki żelaza i wapno hydratyzowane.
EN
The paper presents a few methods of nitric and phosphate compounds from water solution. It turned out that ion exchange on the clinoptilolites has been effective regarding removal of ammonium ions, however ion exchange on the nitrate selective Purolite A 520 E has been effective regarding removal of nitrate ions. Application of coagulation process was very desirable method removal of phosphate compounds. The good reagents showed iron chloride and hydrated lime.
6
Content available Kierunki rozwoju technologii oczyszczania wód infiltracyjnych
Maćkiewicz J., Dziubek A.M.
Ochrona Środowiska
|
2003
|
R. 25, nr 4
19-22
PL
W pracy podano charakterystykę wód infiltracyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem uciążliwych domieszek organicznych, typowych dla wód powierzchniowych i nieusuwalnych w konwencjonalnym układzie technologicznym, obejmującym procesy napowietrzania, filtracji i dezynfekcji. Omówiono zagrożenie zanieczyszczenia wód infiltracyjnych związkami azotowymi. Określono konieczność usuwania domieszek z wód infiltracyjnych wynikającą nie tylko z przepisów sanitarnych dotyczących jakości wody do picia, ale również ze względów technologicznych. W kierunkach rozwoju układów technologicznych oczyszczania wód infiltracyjnych wskazano na intensyfikację procesów odżelaziania i odmanganiania wody poprzez stosowanie koagulacji, dekarbonizacji, filtracji na złożach katalitycznych, a także usuwania związków azotowych podczas filtracji suchej i w reaktorach denitryfikacyjnych. Jednocześnie podkreślono konieczność stosowania procesu sorpcji na węglu aktywnym do usuwania związków organicznych, obniżenia zapotrzebowania wody na chlor, a także niezbędnego do utrzymania biologicznej stabilności wody, zabezpieczającej przed jej wtórnym zanieczyszczeniem w sieci wodociągowej.
EN
The composition of infiltration water is characterized, particular consideration being given to the troublesome organic pollutants which are typical of surface water and cannot be removed by a conventional treatment train including aeration, filtration and disinfection. The hazards of infiltration water pollution with nitrogen compounds are emphasized. The need for the removal of the polluting species from the infiltration water results not only from the sanitary recommendations for drinking water quality, but also from technological reasons. As far as the future trends are concerned, consideration should be given to the enhancement of iron and manganese removal by coagulation, decarbonization and catalytic filtration, as well as to the removal of nitrogen compounds during dry filtration and via denitrifying reactors. The following actions and measures have been postulated: the application of sorption on activated carbon for the removal of organic compounds, the reduction of chlorine demand, and the maintenance of the biological stability of water to prevent its recontamination during transport in the water-pipe network.
7
Content available remote Zastosowanie procesu odwróconej osmozy do usuwania związków azotu
Magrel L., Piekutin J.
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska
|
2001
|
Z. 15
135-138
PL
W związku z zmniejszającymi się zasobami wód pitnych oraz gorszą jakością wody do picia, uzdatnianie ich do stałej i wysokiej jakości staje się problemem. Częściej obserwuje się kilkakrotne przekroczenie dopuszczalne stężenie związków azotu. Wybór odpowiedniej metody zależy głównie od rodzaju i ilości substancji występujących w wodach naturalnych, a wymagających usuwania. W przeprowadzonych badaniach podjęto próbę rozwiązania powyższego problemu, wykorzystując do tego celu metodę membranową a, mianowicie odwróconą osmozą. Badania obejmowały uzdatnianie wody modelowej zawierającej azotany azotyny i amoniak.
EN
Due to the decline in resources of drinking water, and its poorer quality caused by the degradation of natural environment, the article aims at focusing on the problem of treatment of drinking water. One can often observe a multiple exceeding of the limits in the concentration of nitrogen compounds, namely nitrates and ammonia. The search for efficient and economical methods of water clarification from nitrogen compounds is of vital importance. Satisfying effects can be achieved through the use of both physical and chemical processes, as well as biological ones, nevertheless, the right choice of the relevant method depends on a degree of its efficiency and feasibility. The conducted research has been an attempt to solve a problem of clarification from nitrogen compounds with the assistance of the membrane technique, namely a reversed osmosis. Applied osmotic membranes are characterised by a high selectiveness with regard to non-organic minerals.
8
Content available remote Występowanie związków azotu w wodach podziemnych i możliwość ich usuwania
Szczykowska J., Wierzbicki T. L.
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska
|
2001
|
Z. 15
83-88
PL
Stwierdzono zły stan sanitarny wód ujmowanych zarówno przez zagrodowe studnie kopane, jak i głębinowe studnie awaryjne znajdujące się na terenie województwa podlaskiego. Wody pochodzące z większości analizowanych studni nie spełniają warunków fizykochemicznych, jakim powinna odpowiadać woda do picia ze względu na podwyższone stężenia form azotu. Z tego względu konieczne jest zastosowanie skutecznych technik usuwania związków azotu. W pracy omówiono szereg fizyko-chemicznych oraz biologicznych metod usuwania związków azotu z wody. W praktyce usuwania związków azotu z wody metodami biologicznymi największe znaczenie odgrywają procesy nitryfikacji i denitryfikacji. Z grupy metod fizyczno-chemicznych należy wymienić procesy: wymiany jonowej, odwróconej osmozy, elektrodializy i nanofiltracji. Wybór metody podyktowany jest między innymi stężeniem i formą chemiczną związków azotu, wymaganym stopniem usunięcia, prostotą obsługi i niezawodnością działania urządzeń oraz kosztami inwestycyjnymi i eksploatacyjnymi.
EN
The high concentration of manure compounds in drinking water is a frequent occurrence in nature. One of the most important of them is nitrogen compounds. Presence of various forms of nitrogen in the subterranean water depends on oxidation-reduction conditions and extent of activity of microorganisms participating in transformations of nitrogen compounds. Nitrites are a unstable middle form in biological and biochemical transforming cycle of nitrogen compounds. They are created as a result of biochemical oxidation of ammonium nitrogen. At oxygenic conditions and at contribution of nitrifying bacteria nitrites are further oxidised to nitrates. Due to this reason, in water of high level of oxygenation, the most lasting forms are nitrates. They are considered as slow decomposing forms at natural conditions. The subterranean water is still main source of drinking water for many households in North-East Poland. That is why it is indispensable to work out and implant efficacious method of removal nitrogen compounds from water.
9
Content available remote Wpływ wybranych azotowych związków organicznych na niektóre wskażniki zanieczuszczeń wód
Samsonowicz M., Świsłocka R.
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska
|
2001
|
Z. 14
83-88
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań nad oznaczaniem chemicznego i biochemicznego zapotrzebowania na tlen dla wybranych związków organicznych zawierających azot. Określono wpływ stężenia związków na wartości badanych wskaźników zanieczyszczeń. Stwierdzono, że większość przebadanych związków jest trudno rozkładalna zarówno chemicznie jak i biochemicznie, a w niektórych przypadkach wpływają one toksycznie na biocenozę zbiorników wodnych.
EN
It was found effect of nitrogen organic compounds on COD and BOD5 in water. Selective of these compounds are difficult to both chemical and biochemical degradation and toxical influence on aquatic environment biocenosis.
10
Content available remote Usuwanie związków węgla i azotu w podtopionym filtrze piaskowym
Żytyński W.
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska
|
2001
|
Z. 15
216-221
PL
Badania prowadzone są na stanowisku badawczym zlokalizowanym na terenie Katedry Budownictwa Wodnego, składającego się z pionowego, zakrytego filtra piaskowego, poniżej którego znajduje się złoże podtopione. Czas trwania badań lipiec 2000 - grudzień 2001, Jednym z modeli matematycznych, który mógłby opisywać zjawiska zachodzące w fizycznym modelu, który jest badany w ramach projektu badawczego KBN, jest model zaproponowanym przez Lee S., i in., (1998) w którym rozpatry-wane są strefy: nienasycona (tlenowa), do której dozowane są ścieki po osadniku gnilnym (analogia do filtra piaskowego) oraz nasycona (saturacji) jako analogia do strefy podtopionej filtra piaskowego. Model ten zawiera założenie, że usuwanie zanieczyszczeń w strefie tlenowej przebiega w drodze biodegradacji (opisanej równaniem pierwszego stopnia) i poprzez sorpcje pierwszego stopnia na ziarnach piasku.
EN
The paper presents preliminary results of investigation on purification of septic tank effluent in a vertical sand - gravel filter. To achieve denitrification the lower part of the filter media was inundated. Average efficiency of BOD5 removal was 88% and the total nitrogen removal was equal to 40% at the hydraulic loading 40 mm/d and four doses per day.
11
Content available remote Retencja i usuwanie związków azotu w hybrydowych systemach hydrofitowych
Gajewska M., Obarska-Pempkowiak H.
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska
|
2001
|
Z. 15
183-191
PL
W Polsce w ciągu ostatnich dziesięciu lat wybudowano i oddano do eksploatacji ponad 100 oczyszczalni hydrofitowych. Większość z nich stanowią jednostopniowe złoża typu HF-CW wykorzystywane bezpośrednio po mechanicznym lub pierwszym stopniu biologicznego oczyszczania ścieków. Przeprowadzone dotychczas badania skuteczności usuwania zanieczyszczeń w tych obiektach potwierdzają ich przydatność ze względu na znaczną skuteczność usuwania zawiesiny ogólnej oraz substancji organicznej podatnej na rozkład biochemiczny. Z kolei zdolność do usuwania związków azotu w analizowanych obiektach waha się w szerokim zakresie. Wielostopniowe układy hydrofitowe, ze względu na stosowany tam zmienny kierunek przepływu ścieków przez złoże (poziomy i pionowy), nazwano systemami hybrydowymi (kombinowanymi). Systemy hybrydowe złóż hydrofitowych wydają się łączyć zalety i eliminować wady układów bez zmiennego kierunku przepływu ścieków, co w rezultacie może prowadzić do skutecznego i stabilnego w czasie usuwania substancji organicznej i związków azotu. Analiza ścieków po kolejnych stopniach oczyszczania w hybrydowych systemach hydrofitowych oraz biomasy trzciny i materiału filtracyjnego wypełniającego złoża stanowiły podstawę do rozpoznania jakościowych i ilościowych przemian związków azotu i substancji organicznej. Uzyskane wyniki umożliwiły ponadto określenie skuteczności usuwania zanieczyszczeń oraz określenie znaczenia złóż HF-CW i VF-CW w biologicznym oczyszczaniu ścieków w hybrydowych systemach hydrofitowych. W pracy przedstawiono ocenę udziału materiału filtracyjnego oraz trzciny pospolitej w skuteczności usuwania związków azotu przeprowadzona na podstawie bilansu rocznego zawartości azotu w nadziemnych częściach trzciny i w materiale filtracyjnym kolejnych elementów oczyszczalni oraz stężeniu tego pierwiastka w ściekach po kolejnych stopniach oczyszczania.
EN
Nowadays more than 100 constructed wetlands are in operation in Poland. Most of them are one step hydrophytes systems with horizontal subsurface flow. Such constructed wetland ensure high removal efficiency of organic matter (BOD5, CODCr) and suspended solids but efficiency of nitrogen compounds varied from 20 to 80% and in many cases is insufficient. It was proved that higher efficiency of nitrogen removal is possible in systems with at least two beds with horizontal and vertical flow of sewage so called hybrid constructed wetland. Quality and quantity transformation of nitrogen compounds were analysed after subsequent steps of treatment in constructed wetland in Wiklino near Słupsk. The results enable to estimate the efficiency removal of nitrogen compounds in each step of treatment and the role of HF-CW and VF-CW beds in biological treatment of sewage in hybrid constructed wetland. The purpose of this paper is to present the estimation of the role of matrix sorption and biomass accumulation in retention of nitrogen compounds and denitrification process in removal of nitrogen from hybrid constructed wetland systems
12
Content available remote Próba oceny stanu zanieczyszczenia wód zwązkami azotu w świetle przepisów Unii Europejskiej
Szczykowska J.
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska
|
2001
|
Z. 15
37-40
PL
Problem jakości wód ujmowanych do celów pitnych jest zagadnieniem wyjątkowo ważnym. W szczególny sposób dotyczy on terenów intensywnie wykorzystywanych rolniczo, o zapóźnionej infrastrukturze sanitarnej. Oprócz najbardziej rozpowszechnionych w środowisku wodnym form występowania azotu, takich jak azotany, azotyny i azot amonowy często występują organiczne związki azotowe, należące zarówno do związków białkowych (aminokwasy, białka) jak i związki pozabiałkowe (mocznik, nitrobenzen, pirydyna). Głównymi źródłami azotu organicznego w wodach są obumarłe szczątki roślin i zwierząt, w tym nawozy pochodzenia organicznego jak obornik, gnojowica, ścieki związane z rolnictwem oraz wszelkie składowiska odpadów stałych zawierające materię organiczną. Pobieranie azotynów wraz z wodą i innymi produktami spożywczymi jest szkodliwe dla zdrowia ze względu na powstawanie methemoglobiny, która nie ma zdolności odwracalnego wiązania tlenu. Azotany są również szkodliwe, ponieważ pod wpływem mikroflory jelitowej mogą ulegać redukcji do azotynów. Ponadto obecność azotanów i azotynów w żywności jest nie tylko szkodliwa ze względu na ich toksyczność, ale także dlatego, że mogą być one prekursorami kancerogennych N-nitrozozwiązków. Prowadzone są wieloletnie, fizyczno-chemiczne badania wód studziennych, ze szczególnym uwzględnieniem form azotu jako wskaźnika o wiodącym znaczeniu przy ocenie poziomu zanieczyszczenia Przy czym monitoringiem objęto trzydzieści studni zlokalizowanych na terenach wiejskich woj. podlaskiego, a do prezentacji w niniejszej pracy wytypowano jedynie pięć obiektów badawczych. Znaczne zanieczyszczenie związkami azotu wód pochodzących z 60% analizowanych studni, w zasadzie eliminuje je z użytkowania gospodarczego, z uwagi na bezpośrednie zagrożenie zdrowia ludzi i zwierząt. Ponadto takie wody nie nadają się również do nawadniania roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia oraz do produkcji zdrowej żywności. Należy jednak stwierdzić, że przebadane studnie pomimo ich niezadowalającego stanu sanitarnego są eksploatowane stale gdyż stanowią one najczęściej jedyne źródło wody pitnej na terenach wiejskich.
EN
Nitrogen, one of the most wide-spread element of the biosphere, is an indispensable component for life of plants and animals. The higher and higher concentration of manure components, particularly of nitrogen origin, is observed in environmental waters. Although in water environment the most frequently met forms of nitrogen are nitrates, nitrites and ammonium nitrogen, there can be also organic nitrogen constituents type of albumen compounds amino-acids, proteins as well as nonalbumens such as urea, pyridine, nitrobenzene and the others. High concentration of nitrates and nitrites in drinking water results in considerably increased toxic properties of the water. Both nitrates as well as nitrites are regarded at the first place as kancerogenic and mutagenous nitrosoamines. Creation of nitrocompounds can pass unenzimatic, at low pH, for example in natural or hyperacid stomach fluid. Moreover it can be catalysed by bacteria in neutral pH or light alkaline reaction. It was observed high level of pollution of nitrogen compounds above admissible standards obligatory in Poland and EU. In spite of it most of well water in Podlaskie voivodship are still exploited.
13
Content available remote Badanie zawartości wybranych związków azotowych w ściekach miejskich miasta Białegostoku
Świsłocka R.
Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Matematyka, Fizyka, Chemia
|
1999
|
Z. 19
243-249
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań nad zawartością wybranych związków aztowych w ściekach pobranych na różnych etapach procesu oczyszczania z Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Białymstoku. Badania analityczne ścieków obejmowały określenie ilościowe poszczególnych form azotu: azotu kwasu moczowego, azotu azotanowego(V), azotu azotanowego(III), azotu amonowego, azotu ogólnego i azotu organicznego.
EN
In this paper the results of choicen nitrogen compounds concentrations in waste water from sewage treatment plant were presented. Analitical researches include determination of nitrogen from: uric acid, nitrate(III) and nitrate(V) anions, ammonia cation, total nitrogen and organic nitrogen.
14
Denitryfikacja w reaktorze przepływowym
Sobieszuk P., Szewczyk K.W.
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Chemiczna i Procesowa / Politechnika Łódzka
|
1999
|
Z. 26
63-68
PL
Przedstawiono wyniki badań osuwania związków azotowych ze ścieków w reaktorze przepływowym, z użyciem osadu czynnego. Surowe ścieki kierowane były do komory beztlenowej (denitryfikacji) a następnie do komory tlenowej (nitryfikacji). Badania prowadzono ze stałym natężeniem strumienia zawracanego z komory tlenowej do reaktora denitryfikacji oraz dla stałej wartości stopnia recyrkulacji. Określono wpływ natężenia przepływu ścieków na sprawność usuwania związków azotowych. Stwierdzono występowanie optymalnego natężenia przepływu dla którego uzyskiwano największą sprawność denitryfikacji. Stwierdzono, że niezależnie od sposobu prowadzenia procesu i stosunku C/N, dla długich czasów przebywania w reaktorze występuje spadek sprawności denitryfikacji.
EN
The denitrification - nitrification process in continuous reactors has been studied. The influence of flow rate and C/N ratio on denitrification efficiency has been investigated. It was shown that for low flow rate the denitrification efficiency decreases as flow rate decreases. At high flow rates, due to decreasing of biomass concentration, efficiency of nitrogen removal is low. As a results an optimum rate occurs.
15
Bilansowanie procesu denitryfikacji
Szewczyk K.W., Sobieszuk P.
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Chemiczna i Procesowa / Politechnika Łódzka
|
1999
|
Z. 26
69-74
PL
Przedstawiono bilanse masowe i elektronów dla procesu denitryfikacji. Wyprowadzono zależności na krytyczną wartość stosunku stężenia związków organicznych do stężenia związków azotu (C/N). Wyznaczono maksymalne wartości współczynnika sprawności usuwania azotu w zależności od wartości stosunku C/N i stopnia redukcji substratów.
EN
Mass and electron balances have been developed for anaerobic denitrification process. A critical value of C/N ratio has been established and discussed. The upper limits pf denitrification efficiency have been calculated.
16
Content available Niekonwencjonalne metody uzdatniania wód podziemnych
Maćkiewicz J.
Ochrona Środowiska
|
1998
|
nr 3
31-34
EN
Poland's groundwater resources vary widely in quality,which calls for adeguate treatment methods. The paper gives a characterization of those waters and suggests some non-conventional methods of treating them.Thus,lime decarbonization was found to yeld quite good treatment effects.Treatment efficiency can be noticeably increased when coagulation is run direct in the filter bed.The use of a pyrolusite bed is recommendable not only because of iron and manganese removal.It provides additionally a decrease of ammonia nitrogen concentration. The paper also describes biological methods for the removal of nitrogen compounds,and provides data on relevant treatment train.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.