Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The role of isolated farmsteads in the open landscape protection on the example of Kashubia

Górka Anna

Architectus

|

2023

|

Nr 3 (75)

49--59

EN

As a result of the social and economic transformation of rural areas, open landscapes are disappearing. Former farmsteads are being devastated or beginning to lose their landscape context due to the spread of residential building development. At the same time, in many places, the farmstead form is clearly legible and remains an element with which the view is structured and enriched. The article was aimed at drawing attention to the multidimensional importance of isolated farmsteads and the need to recognise their surviving resources. Being distinguishing features with which the attractiveness of an open landscape can be determined, they inspire the development of a multifunctional rural economy led by the local community. Isolated farmsteads can respond to the city’s problems and function in many non-agricultural areas, including education, tourism and recreation, nature protection and health protection. Protection of the building development of former farmsteads may provide a tool to effectively support the shaping of spatial order in large areas. The article presents a method for describing the preservation condition of single-manor buildings developed at the turn of the 19th and 20th centuries. It is proposed that the study analyses the architectural features of farmsteads that play an important part in the recognition of such building development in the open landscape. Observation areas were selected based on the results of remote identification of the location of historic farmsteads and buildings. The field study was conducted in the central part of Kashubia, along selected scenic routes. These routes comprised 26 solitary homesteads. In half of the cases studied, the exposure of the farmstead buildings deteriorated due to the proximity of modern residential building development. The spatial layout of the majority of farmsteads has changed, which most commonly resulted from expansion beyond the former outline of the farmyard. Numerous historic buildings have been rebuilt. Despite the above-mentioned modifications, in the study area, the farmstead has remained a distinctive feature of the landscape and retained the potential for transformation to be used in the sustainable development economy. The results encourage the study to be continued. The identified resources and architectural values of the traditional farmstead could support the management and protection of the heritage of agricultural landscapes.

PL

Na skutek społecznej i gospodarczej transformacji obszarów wiejskich zanikają krajobrazy otwarte. Stare rolnicze siedliska ulegają dewastacji lub tracą kontekst krajobrazowy w związku z rozprzestrzenianiem się zabudowy rezydencjonalnej. Zarazem w wielu miejscach forma zagrody jest czytelna i pozostaje elementem strukturalizującym i wzbogacającym widok. Celem artykułu było zwrócenie uwagi na wielowymiarowe znaczenie samotniczych zagród i konieczność rozpoznania ich ocalałych zasobów. Jako wyróżniki decydujące o atrakcyjności krajobrazu otwartego inspirują one rozwój wielofunkcyjnej gospodarki wiejskiej kierowanej przez społeczność lokalną. Mogą odpowiadać na problemy miasta i funkcjonować w wielu pozarolniczych dziedzinach: w edukacji, turystyce i rekreacji, w ochronie przyrody i zdrowia. Ochrona zabudowy dawnych gospodarstw może stanowić narzędzie skutecznie wspomagające kształtowanie ładu przestrzennego na rozległych obszarach. W artykule przedstawiono metodę opisu stanu zachowania zabudowy jednodworczej ukształtowanej na przełomie XIX i XX w. Zaproponowano analizowanie cech architektonicznych zagród o istotnym znaczeniu dla ich rozpoznawalności w krajobrazie otwartym. Obszary obserwacji wytypowano, opierając się na wynikach zdalnej identyfikacji położenia historycznych zagród i budynków. Badanie terenowe przeprowadzono w środkowej części Kaszub, wzdłuż wybranych tras widokowych. Objęto nimi 26 samotniczych zagród. W przypadku połowy z nich odnotowano pogorszenie ekspozycji na skutek sąsiedztwa współczesnej zabudowy mieszkaniowej. Układ przestrzenny większości zagród uległ zmianie najczęściej na skutek rozbudowy poza dawnym narysem podwórza. Wiele historycznych budynków przebudowano. Mimo wymienionych modyfikacji zagroda na obszarze badania pozostała wyróżnikiem krajobrazu oraz zachowała potencjał transformacji do wykorzystania w gospodarce zrównoważonego rozwoju. Wyniki zachęcają do kontynuowania badań. Rozpoznane zasoby i walory architektoniczne tradycyjnej zagrody mogłyby wspierać zarządzanie dziedzictwem krajobrazów rolniczych i ich ochronę.

2

Świadomość ekologiczna rolników a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich podkarpacia

Kostecka J., Mroczek J. R.

Ekonomia i Środowisko

|

2007

|

nr 2

164--177

PL

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie uwarunkowań realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa w przyrodniczo-społecznej sytuacji województwa podkarpackiego, ze szczególnym uwzględnieniem stanu świadomości rolników w zakresie wybranych aspektów wiedzy o zrównoważonym rozwoju i programach rolno-środowiskowych, a także zaprezentowanie przyczyn podejmowania wysiłku stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w codziennej praktyce życiowej.

EN

Even until recently, industry and intensive agriculture were held responsible for degradation of the environment. Currently, it is clear that a significant part of the damages is generated by individual citizens because, after summing up their ‘little’ environmentally negative impacts, significant antropopressions are observed. Social pressures to abandon everyday practices that damage the environment are to be expected not only on the part of urban area inhabitants but rural area dwellers as well. The objective of the paper is to discuss conditions for implementing the concept of sustainable development in rural areas of the Podkarpacie Voivodship. Furthermore, the level of the farmers’ knowledge about sustainable development and environmental agriculture programs is discussed. Finally, reasons for implementation of the sustainable development principles in everyday practice are discussed in the paper.

3

Challenges for rural development in transition: the example of the sustainable rural development in Saxony since 1991

Kuschnig H.

Architektura Krajobrazu

|

2005

|

nr 3-4

28-30

PL

Przedstawiono główne problemy strukturalnych zmian w obrębie wiejskich obszarów Saksonii, takich jak prywatyzacja rolnictwa, renowacja i modernizacja zabudowy wiejskiej i infrastruktury. Zadania społeczne dotyczą zmniejszenia emigracji młodych mieszkańców wsi do miast, bezrobocia oraz wykorzystywania źródeł energii odnawialnej, rozwoju agroturystyki, jak również odtworzenia krajobrazu z uwzględnieniem aspektu ekologicznego.

4

Studzianna-Poświętne, tradycje kulturowe czynnikiem kształtującym zrównoważony rozwój wsi

Różańska A., Milecka M.

Architektura Krajobrazu

|

2004

|

nr 3-4

4-7

EN

The creation of Sanctuarium Studzannae is connected with the cult of a miraculous painting of the Holy family and is closely linked with the history of Philippine priests, who were almost from the beginning guardians of the holy painting and curators of the Sanctuary. From the preserved historical transmissions it is known that at the end of 1664 there already existed a cult of Studzianna painting, which has at its source the so called miraculous adventure of a mason called Wojciech Lenartowicz, who fell gravely ill while repairing a stove. Then the Holy Mary from the picture manifested herself to the sickly stove fitter, promising him a return to health in exchange for special reverence to her image. She asked him to build a shrine, also presaging widening of her cult in this place. After this event, numerous groups of pilgrims started to pour into Studzianna, paying homage to the Holy Mary in the painting which was situated in the court chapel. By special decree on the 16th March 1671 the church declared the painting of the Holy family miraculous, allowing it public cult. In 1968 the painting of the Holy Family was capped with Papal crowns, and in 1973 the temple in Studzianna received the title of basilica minor. Studzianna and Poświętne are two places situated at Opoczynska grounds, north of Opoczna, among cultivated fields separated by lines of midfield stand density and surrounded by woods on the River Pilica. Administrative relics are situated in Poświętne settlement but the name of the neighborhood village Studzinna is linked with it. That is why both names are usually given. The sanctuary existing for over 300 years has influenced the shaping and development of Studzianna and Poświętne towns. The specifics of the cult determined functional - spatial set of this area which is also perfectly visible today. The pilgrimage movement and actions by the Philippine fathers are still factors which continue to create the development of Studzianna and Poświętne. Actions which tended to sustainable development of Studzianna - Poświętne, should nowadays be proceeded bi-directionally. The first direction is broadening the Philippine priests actions for fuller use of pilgrimage back-up and also enrichment and diversity of tourist, educational and cognitive activities. The second direction is protective actions which aim at preventing degradation of the antique cultural landscape of Studzianny-Poświętne.