Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Spatial variability of average annual and monthly minimum river flow in Poland

Baran-Gurgul Katarzyna, Kołodziejczyk Katarzyna, Rutkowska Agnieszka

Geoinformatica Polonica

|

2023

|

T. 22

7--20

EN

The aim of this article is to analyse the spatial variability of SNQ, the average annual minimum river flow, as well as SNQm (m = 1, 2, …12), the average monthly minimum river flow in Poland. The data were obtained from the Institute of Meteorology and Water Management – National Research Institute (IMWM-NRI) in the form of the daily flow series from the period between 01 Nov 1990 and 31 Oct 2020 from 433 gauging cross-sections located within the territory of Poland. The results of the analyses are presented on maps of the physiographic regions of Poland (the Coastlands, the Lakelands, the Lowlands, the Highlands, the Carpathians and the Sudety Mountains). In order to compare SNqm – the unit average minimum monthly flow between the physiographic regions, the Kruskal-Wallis test with the Dunn (Bonferroni) adjustment was performed. In order to evaluate the spatial variability of the SNqm, the hypothesis was verified for each gauging station that the Spearman correlation coefficient between the SNqm and the zero point of the gauge was different from zero. The SNqm flow changed over the year. As expected, the highest values were observed in March and April, and the lowest in July and August. Regardless of the month, the rivers in the central part of Poland (the Lowlands) were less water abundant than those in other regions of the country while the greatest flows were observed in the mountain rivers. Statistically, no difference was observed between the SNqm in the Coastlands, the Carpathians and the Sudety Mts., and in nearly all of the months between the SNqm in the Lakelands and the Lowlands. In the whole territory of Poland, the river flow was dependent on the altitude of the catchment, while the strongest correlation was observed in the mountain regions.

PL

Celem pracy jest ocena przestrzennego zróżnicowania średniego minimalnego rocznego przepływu SNQ, a także przepływu SNQm (m = 1, 2, …12) w poszczególnych miesiącach w Polsce. W pracy wykorzystano pozyskane z IMGW‑PIB ciągi dobowych przepływów z okresu od 1.11.1990 do 31.10.2020 roku w 433 przekrojach wodowskazowych zlokalizowanych na obszarze Polski. Wyniki analiz przedstawiono na mapach na tle regionów fizycznogeograficznych (pobrzeża, pojezierza, niziny, wyżyny, Karpaty i Sudety). Do porównania średnich SNqm w każdym miesiącu, między regionami fizycznogeograficznymi wykorzystano test Kruskala-Wallisa z poprawką Dunna (Bonferroniego), a do oceny siły zróżnicowania przestrzennego przepływów SNqm określono współczynnik korelacji Spearmana między SNqm a wysokością położenia zera wodowskazu, a także zweryfikowano hipotezę o istotności tego współczynnika. W ciągu roku przepływ SNqm zmienia się; spodziewanie największe wartości obserwuje się w marcu i kwietniu, a najniższe w lipcu i sierpniu. Zdecydowanie najmniej zasobne w wodę są, niezależnie od miesiąca, rzeki środkowej i nizinnej części Polski, a największe przepływy obserwuje się w rzekach górskich. Nie obserwuje się statystycznej różnicy między SNqm na pobrzeżach, w Karpatach oraz Sudetach i w prawie wszystkich miesiącach między pojezierzami i nizinami. Na obszarze Polski przepływ zależy od wysokości położenia zlewni, przy czym najsilniejsza zależność występuje w obszarach górskich.

2

Territorial diversity of availability of public services in Poland

Miłek Dorota

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2020

|

z. 146

275--294

EN

Purpose: The nature of contemporary development processes determines the development of the area of public services, which is related to the distribution of these services and is of interest to public sector economics. The state’s key commitment to its citizens is to guarantee adequate availability of public services. It is an important issue that determines the quality of life of the citizens and determines the level of social and economic development of territorial units. The aim of this paper is to analyze and evaluate inequalities in access to selected public services in Poland from a regional perspective. Design/methodology/approach: To assess the level of availability of selected public services in Poland, Hellwig’s synthetic indicator was used, which made it possible to indicate the ranking of voivodeships in terms of availability of public services. The research is complemented by the Ward’s clustering method, which was used to identify clusters of territorial units with a similar level of availability of the analyzed services. The research used data made available by the Statistics Poland (GUS), including the Local Data Bank and statistical studies: Use of information and communication technologies in 2014 (orig. title: Wykorzystanie technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w 2014 roku) and Use of information and communication technologies in 2018 (orig. title: Wykorzystanie technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w 2018 roku). The analysis concerns the years 2014 and 2018. Findings: Regions of Poland are characterized by a diverse level of availability of public services. The analysis allowed to identify the regions with the highest, high, low and very low level of availability of public services. The distance between the highest and the lowest ranked voivodeships indicates quite significant territorial inequalities in access to public services, although it has slightly decreased throughout the analyzed years. Social implications: The study of availability of public services is an important component of the assessment of the level of social and economic development of territorial units and the standard of living of local communities. Therefore, it is justified to determine the essence of spatial diversity of the level of availability of public services, which play an important role in shaping the level of social and economic development of territorial units and influence the implementation of development priorities of the country and the European Union. The development of public services requires identifying existing barriers in the area of public governance as well as possibilities for their improvement and then proposing a set of instruments to improve the service management process. Originality/value: The results of the research can be used in the process of management of public services by public administration units in the context of increasing the universal availability of these services and improving their quality. The results of the analysis may provide a source of knowledge for both national and regional economic policy actors as well as European Union decision-making bodies in the area of public support to improve the availability of public services in the next development programming perspectives.

3

Development of the information society in Poland, taking into account spatial diversity

Nowak Paulina

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2020

|

z. 146

315--337

EN

Purpose: A feature of the information society is the widespread use of information and communication technologies in both business processes and everyday life. The condition for the universality of these solutions is to ensure access to high quality information and communication technologies throughout the country. The aim of the article is to assess the availability and use of information and communication technologies in the voivodeships of Poland. Design/methodology/approach: The methodology of the article is based on descriptive analysis of the information society in Poland. The scope of the considerations concerns the spatial diversity in the availability of information and communication technologies in Poland from the perspective of citizens and businesses per voivodeship. The research used secondary data made available by the Statistics Poland, including the Local Data Bank, Eurostat and the Digital Agenda for Europe. Due to the availability of comparable statistics, 2015 and 2019 were analyzed. Findings: The level of development of the information society in Poland systematically increases. However, Poland is among the countries with the lowest rate of digital economy in the EU. The development of online services comes out as the best developed, while the telecommunication infrastructure falls at the other end of the spectrum. The analysis of selected data concerning the development of the information society in Polish voivodeships indicates that there are differences in the access of the communities of individual regions to high quality information and communication technologies. In particular, inequalities in access to and use of broadband Internet were found. The diversity, which can be described as a digital divide, is particularly characteristic in the relationship between Western Poland and Eastern Poland and is evident in the use of eGovernment services. Social implications: The existence of spatial diversity may affect the implementation of the development priorities of the country and the EU. Public administration is in the period of transition from the traditional way of dealing with the matters of citizens and enterprises to modern — electronic implementation of public services, which requires the state not only to provide access to modern technologies, but also to invest in digital skills of administration employees and society. Originality/value: The results of the conducted analysis may provide guidance for national and regional economic policy entities in terms of shaping forms of public support for development of information and communication technologies in the next development programming perspectives.

4

Modelowanie ruchu w Polsce z wykorzystaniem gminnego poziomu agregacji danych

Rosik P., Komornicki T., Goliszek S., Śleszyński P., Pomianowski W.

Transport Miejski i Regionalny

|

2018

|

nr 3

5--11

PL

Modelowanie osobowego ruchu drogowego na poziomie krajowym w Polsce nie było jak dotąd przedmiotem wielu pogłębionych analiz przestrzennych. Wynika to przede wszystkim z braku kompleksowych badań ruchu obejmujących cały kraj. Większość analiz realizowanych jest na poziomie miast lub aglomeracji, a w ostatnich latach – również na poziomie poszczególnych województw. Głównym celem artykułu jest rozwinięcie modelowania ruchu na całą Polskę, w szczegółowej skali przestrzennej (duża liczba rejonów transportowych na poziomie gminnym) z wykorzystaniem danych statystycznych wskazujących na lokalne uwarunkowania związane ze strukturą przestrzenną i społeczno-ekonomiczną oraz z układem powiązań funkcjonalnych. Celem poznawczym jest identyfikacja czynników mających wpływ na rozkład i natężenie ruchu pojazdów osobowych. Zaproponowana metodologia może być w przyszłości podstawą ustalenia zasad prognozowania ruchu na sieci drogowej całego kraju (na podstawie obserwacji specyficznych uwarunkowań regionalnych). Znajomość uwarunkowań regionalnych i lokalnych to szansa na terytorializację polityki transportowej (np. jako element zintegrowanych programów rozwojowych – ZPR – proponowanych w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju).

EN

Modeling of personal road traffic at the national level in Poland has so far not been the subject of many in-depth spatial analyzes. This is mainly due to the lack of comprehensive traffic research covering the whole country. Most analyzes are carried out at the level of cities or agglomerations, and in recent years – also at the level of individual voivodships. The main objective of the article is to develop traffic modeling for the whole of Poland, in a detailed spatial scale (a large number of transport zones at the commune level) using statistical data indicating local conditions related to spatial and socio-economic structure and functional relations. The cognitive goal is to identify factors affecting the distribution and intensity of passenger vehicle traffic. The proposed methodology may in the future be the basis for establishing the rules for forecasting traffic on the entire country's road network (based on observations of specific regional conditions). Awareness of regional and local conditions is an opportunity for territorialisation of transport policy (eg. as a part of integrated development programs – ZPR – proposed in the Strategy for Responsible Development).

5

Sustainable Development of One of the Poorest Province of the European Union: Lublin Voivodeship, Poland – Attempt of Assessment

Widomski M. K., Gleń P., Łagód G., Jaromin-Gleń K. M.

Problemy Ekorozwoju

|

2015

|

Vol. 10, nr 2

137--149

EN

This paper presents the attempt of sustainable development assessment for one of the poorest regions of the European Union (EU), Lublin Voivodeship in Poland, during its first decade in the EU, i.e. 2004-2013. Our analyses, performed for all pillars of sustainability: social, economic and environmental-technical, were based on sustainable development indicators (SDIs). The set of 21 sustainable development indicators, based on freely available statistical data, was proposed in this paper. The SDIs for Lublin Voivodeship were compared to values for Poland and the European Union. The special attention was put to assessment of sustainable development diversification between urbanized and rural areas of Poland and Lublin province. Our analyses showed than both, Poland and Lublin Voivodeship, clearly developed during the last decade but their sustainable development is still endangered and slowed down by several causes. Moreover, the value of most tested sustainability indicators was significantly below the European mean.

PL

W artykule przedstawiono próbę oceny zrównoważonego rozwoju jednego z najbiedniejszych regionów Unii Europejskiej (UE), położonego w Polsce w województwie lubelskim, podczas jego pierwszej dekady w UE (lata 2004-2013). Przeprowadzone analizy, odnoszące się do wszystkich głównych filarów zrównoważonego rozwoju: społecznego, gospodarczego i środowiskowo-technicznego, oparto o wskaźniki zrównoważonego rozwoju (WZR). W pracy zaproponowano zestaw 21 wskaźników, opartych o ogólnodostępne dane statystyczne. WZR dla województwa lubelskiego zostały porównane z wartościami dla Polski i Unii Europejskiej. Szczególną uwagę położono na ocenę zróżnicowania stopnia rozwoju między obszarami zurbanizowanymi i wiejskimi w Polsce i na Lubelszczyźnie. Nasze analizy wykazały, iż oba obszary, Polska i województwo lubelskie, wyraźnie rozwinęły się w ciągu ostatniej dekady, ale ich zrównoważony rozwój jest wciąż zagrożony, bądź jest spowalniany, przez szereg przyczyn. Ponadto wartości większości badanych wskaźników zrównoważonego rozwoju plasowały się wyraźnie poniżej średniej europejskiej.

6

Zróżnicowanie regionalne transportu i infrastruktury samochodowej w Polsce

Rokicki T., Żak A.

Logistyka

|

2014

|

nr 4

3681--3690

PL

Artykuł odnosi się do aktualnego problemu badawczego, jakim jest przedstawienie zróżnicowania regionalnego transportu i infrastruktury samochodowej w Polsce. Po akcesji do Unii Europejskiej, jednym z głównych wyzwań jakie stanęły przed Polską jest nadrabianie opóźnień infrastrukturalnych w stosunku do rozwiniętych krajów Europy Zachodniej. Wyrównywanie poziomu rozwoju infrastruktury transportowej nie odnosi się jedynie do krajów, ale również do ich zróżnicowania regionalnego. Przeprowadzone badania wskazały na bardzo duży wpływ PKB w przeliczeniu na mieszkańca na wartość brutto środków transportu oraz na nakłady inwestycyjne w tym zakresie. W rezultacie jeszcze bardziej pogłębia się dystans między województwami o najwyższym i najniższym dochodzie na mieszkańca.

EN

Article presented the current research problem, which is regional diversity of road transport and its infrastructure in Poland. After the Polish accession to the European Union, one of the main challenges is catching delays of road infrastructure in relation to the developed countries of Western Europe. Equalization of the development level of the transport infrastructure does not refer only to countries, but also for their regional diversity. The study indicated a very large relationship between GDP per capita and gross value of transport and investment in this field. As a result, it further aggravates the gap between the provinces with the highest and lowest income per capita.

7

Ocena wpływu warunków pogodowych i zakwaszenia gleb w Polsce na kształtowanie produkcyjności roślinnej

Kopiński J., Nieróbca A., Ochal P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 2

53--63

PL

W Polsce po akcesji do UE, zużycie nawozów mineralnych wzrosło o 31%, podczas gdy globalna produkcja roślinna zwiększyła się tylko o 5%. Świadczy to o wzroście tzw. całkowitej nawozochłonności produkcji roślinnej, czyli jednostkowego zużycia nawozów mineralnych i naturalnych, będącej „odwrotnością” efektywności nawożenia, obliczonej z funkcji produkcji. Pełna ocena nawozochłonności możliwa jest dopiero po uwzględnieniu zróżnicowania regionalnego. Potencjał plonotwórczy znacznej części roślin uprawnych ograniczają warunki pogodowe. Rezultatem tego są duże wahania plonów, zmniejszające efektywność nakładów poniesionych na produkcję. Mniejszą efektywność nakładów tylko częściowo można tłumaczyć gorszymi warunkami glebowo-klimatycznymi, ponieważ o wiele większa część potencjalnej produkcji może być tracona z powodu znacznego zakwaszenia polskich gleb. W opracowaniu przedstawiono wyniki analizy porównawczej wskaźnika nawozochłonności rzeczywistej i potencjalnie możliwej w latach 2006–2011 na poziomie województw. Wykazano, że produkcja roślinna potencjalnie utracona z powodu nieuregulowanego odczynu gleb wynosi rocznie średnio 4,3 j.zb.·ha-¹ UR w dk i jest na ogół dwukrotnie większa niż tracona z powodu niekorzystnych warunków pogodowych, występujących w tym okresie. Obliczona tzw. potencjalnie możliwa nawozochłonność, skorygowana pod wpływem tych dwóch czynników ograniczających możliwości produkcyjne roślin, wskazuje na znaczne możliwe straty składników nawozowych w Polsce, łącznie rzędu 36,7 kg NPK·ha-¹ UR w dk, o dużym zróżnicowaniu regionalnym.

EN

After Poland’s access to the EU the consumption of mineral fertilisers has increased by 31% while the total plant production has increased by only 5%. This leads to an increase in the so-called total nutrient uptake in crop production, the unit consumption of mineral and natural fertilizers, chich is the “inverse” of fertilization efficiency as a production function. The comprehensive assessment of nutrient uptake is possible only after accounting the regional differences. In recent years, the yieldforming potential of many crops has been limited by weather conditions. As a result, large fluctuations in yields translate into a decrease of the efficiency of input incurred on the production. This re duced effectiveness can only partly be explained by worse soil and climatic conditions. Much larger part of the potential productivity is lost due to substantial soil acidification in Poland. This paper presents the results of a comparative analysis of actual and potential nutrient consumption in the years 2006–2011 in particular provinces. It was shown that the crop production potentially lost due to soil acidification was on average 4.3 cereal units·ha-¹ UAA being two times larger than that lost because of adverse weather conditions that occurred in this period. Calculated potential nutrient uptake, corrected for the influence of these two analyzed limiting factors was 36.7 kg NPK·ha-¹ UAA and indicated significant potential losses of nutrients in Poland with a substantial regional differentiation.

8

Analiza wyposażenia polskich gospodarstw rolnych w ciągniki

Lorencowicz E.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 2

112--115

PL

Na podstawie danych uzyskanych w trakcie Powszechnego Spisu Rolnego 2010 oraz z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców określono liczbę i strukturę ciągników eksploatowanych w Polsce. Stwierdzono, że parametry takie jak średni wiek i moc ciągników wskazują na ich niższą jakość w województwach środkowowschodnich i południowych.

EN

The aim of the study was to estimate the quality of tractors which are used in Poland. Main factors which were taken into consideration are: age and power. There was recognized regional differentiation both power and age of tractors. In the middle east and south regions the quality of tractors is lower comparing north and west part of Poland.

9

Analiza przestrzennego zróżnicowania infrastruktury technicznej w województwie śląskim

Chudy-Hyski D.

Inżynieria Rolnicza

|

2004

|

R. 8, nr 2

103--112

PL

W ramach podjętego tematu przeprowadzono badania wszystkich gmin województwa śląskiego, w zakresie nasycenia i przestrzennego zróżnicowania elementami infrastruktury technicznej: sieć wodociągowa, sieć kanalizacyjna, sieć gazowa. Przestrzenne rozmieszczenie i zróżnicowanie wybranych elementów zagospodarowania infrastrukturalnego oceniono za pomocą wskaźników gęstości oraz sporządzonych na ich podstawie map nasycenia uwzględniających podział administracyjny analizowanego województwa.

EN

In frames of undertaken topic has been made researches of all communes in Silesian district, in range of saturation and dimension differentiation of technical infrastructure elements such as: water supply network, sewer system, gas network. Dimension disposal and differentiation of selected elements of infrastructure management was estimated using density indexes and made on their basis saturation maps which comply administrative division of analyzed district.