Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Reżim opadów i przepływów w zlewni rzeki Zagożdżonki po profile Płachty Stare i Czarna

Hejduk A., Kaznowska E., Hejduk L., Gładecki J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2018

|

T. 18, z. 1

37--55

PL

Celem pracy jest ocena reżimu opadów i przepływów w okresie 2011–2015 na tle lat 1963–2015 (opady) i 1991–2015 (przepływy) w zlewni rzeki Zagożdżonki po profile Płachty Stare i Czarna. Okres badawczy obejmuje realizację w wyżej wymienionej zlewni dwóch projektów badawczych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki dotyczących wezbrań zimowych i niżówek. Charakterystyki opadów dokonano na podstawie analizy sum dobowych, miesięcznych, półrocznych i rocznych. Do oceny zmienności sum opadów miesięcznych i rocznych zastosowano kryterium KACZOROWSKIEJ [1962]. Wartości przepływów dobowych z wielolecia, odnotowanych w profilach pomiarowych Płachty Stare (1963–2015) i Czarna (1991–2015) stanowiły podstawę charakterystyki hydrologicznej. Stosując kryterium hydrologiczne zaproponowane przez OZGĘ-ZIELIŃSKĄ [1990], na hydrogramach przepływów wyodrębniono niżówki i wezbrania. Za dolną granicę wezbrania przyjęto przepływ NWQ (najniższy z maksymalnych przepływów rocznych), zaś za granicę niżówek przyjęto przepływ SNQ (średni z najniższych przepływów rocznych). Charakterystyki hydrologiczne lat 2011– 2015 odniesiono do wielolecia 1963–2015.

EN

The aim of the study was to evaluate precipitation and hydrological conditions in the period 2011–2015 against the background of long term data collected in the Zagożdżonka River catchment. Precipitation characteristics are based on the analysis of daily, monthly, semi-annual and annual totals. The criterion presented by KACZOROWSKA [1962] was used to evaluate the variability of monthly and yearly precipitation totals. Hydrological characteristic was based on daily flows data recorded in Płachty Stare (1963–2015) and Czarna (1992–2015) gauging station. Two extreme phenomena as flood and drought were identified using daily hydrograph. The threshold of SNQ (mean of the lowest annual flows) was used for flood identification, as well as the threshold of NWQ flow (the lowest of the highest annual flows) was used to identify droughts.

2

Application of the WetSpass simulation model for determining conditions governing the recharge of shallow groundwater in the Poznań Upland, Poland

Graf R., Przybyłek J.

Geologos

|

2018

|

Vol. 24, No. 3

189--205

EN

Assessments of the infiltration recharge of groundwater are performed using various methods and on different scales. Infiltration is dependent of climatic factors, aspects of water circulation, as well as on quasi-stationary and variable environmental features of a specific area, which are frequently difficult to determine on the basis of direct measurements or observations. The objective of the present study was to identify factors conditioning recharge of shallow groundwater in selected catchment areas of the Poznań Upland using the WetSpass simulation water balance model with spatially distributed parameters. Our analysis has indicated favourable and unfavourable conditions for recharge of groundwater in the annual period and in both half-year periods, which are the result of mutual relationships between the physical qualities of these catchment areas and their climatic and hydrological characteristics. The results obtained also confirmed the impact of surface runoff and actual evapotranspiration on the spatial distribution of effective infiltration. With soil types and groundwater depth distributions being similar in the catchment areas, changes in relationships between components of water balance are caused by differences in the type of land usage. Application of the WetSpass model has made it possible to arrive at a more accurate assessment of groundwater recharge. The results obtained may be used for erification of recharge areas and values of effective infiltration, set as a boundary condition in groundwater flow models.

3

Ocena podatności na degradację zbiornika retencyjnego Przebędowo

Sojka M, Korytowski M., Jaskuła J., Waligórski B.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

118--125

PL

W pracy dokonano oceny podatności na degradację zbiornika retencyjnego Przebędowo, który został oddany do eksploatacji w 2014 roku. Zbiornik Przebędowo zlokalizowany jest w zlewni rzeki Trojanki (Strugi Goślińskiej), która uchodzi do rzeki Warty w km 218+500. Pole powierzchni zbiornika wynosi 12,03 ha, a pojemność całkowita 0,162 mln m3. Zbiornik Przebędowo charakteryzuje się wydłużonym kształtem, jego długość wynosi 1450 m, a szerokości maksymalna 120 m. W pierwszym etapie pracy przeprowadzono analizę potencjalnego dopływu związków biogennych ze zlewni do zbiornika oraz dokonano oceny podatności zbiornika na degradację. W drugim etapie dokonano oceny jakości wody rzeki Trojanki zasilającej zbiornik i następnie obliczono ładunki azotu i fosforu dopływające do zbiornika. Ładunki azotu i fosforu wprowadzane do zbiornika porównano wielkościami ładunków dopuszczalnych (Łdop.) i niebezpiecznych (Łnieb.) określone wg modelu hydraulicznego Vollenweidera. Pozwoliło to na określenie kategorii zagrożenia zbiornika. Przeprowadzone badania wykazują, że zbiornik Przebędowo jest silnie podatny na degradację. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że wynika to przede wszystkim z geometrii zbiornika: kształtu, wydłużonej linii brzegowej i niskiej głębokości średniej. Analiza wykazała również, że ze względu na wysoki udział użytków rolnych w zlewni bezpośredniej, istnieje potencjalne zagrożenie wymywania związków biogennych do zbiornika Przebędowo.

EN

The paper presents the results of the assessment pertaining to the Przebędowo reservoir, opened for exploitation in 2014, in terms of vulnerability to degradation. The reservoir is located in the catchment of Trojanka River (Struga Goślińska). Trojanka falls into the river Warta at km 218 + 500. The construction of the reservoir was completed in 2014. The surface area of the reservoir is 12.03 hectares and its total volume is 0.162 million m3. The reservoir has an elongated shape, its length is 1450 m and its maximum width is 120 m. In the first stage of the work, the potential inflow of biogenic compounds from the catchment area was analyzed and the reservoir vulnerability to degradation was assessed. In the second stage, the water quality of the Trojka River was evaluated and the nitrogen and phosphorus loads were calculated. Nitrogen and phosphorus loads flowing into the reservoir were compared with the allowable and critical values calculated according to the hydrological model of Vollenweider. This comparison permitted the classification of the reservoir vulnerability to degradation. The Przebędowo reservoir was found to be highly vulnerable to degradation. The obtained results show that this state is mainly due to the geometry of the reservoir: shape, elongated coastline and low average depth. Moreover, a high share of arable land in the catchment area increases the potential risk associated with the inflow of biogenic compounds into the reservoir.

4

Charakterystyka występowania wezbrań i niżówek w małej zlewni i Nziny Mazowieckiej

Kaznowska E., Hejduk A., Hejduk L.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2015

|

T. 15, z. 3

45--59

PL

Celem pracy jest charakterystyka występowania wezbrań i niżówek w użytkowanej rolniczo zlewni rzeki Zagożdżonki w profilu Płachty Stare i Czarna, na podstawie hydrogramu przepływów dobowych. Badana zlewnia monitorowana jest przez Katedrę Inżynierii Wodnej SGGW w zakresie wybranych wielkości hydrometeorologicznych od 1962 r. i należy do nielicznej grupy małych zlewni badawczych w Polsce, posiadających kilkudziesięcioletnie dane pomiarowe. W pracy wezbrania i niżówki zdefiniowano za pomocą przepływów granicznych, odcinających poszukiwane zjawiska na hydrogramach przepływów dobowych. Okres badawczy obejmował 50 lat (1963–2012) dla profilu Płachty Stare i 22 lata (1991–2012) dla profilu Czarna. Dla obu profili określono i porównano częstość i okres występowania zjawisk oraz ich parametry ilościowe. W badanych kilku dziesięcioleciach w zlewni rzeki Zagożdżonki przepływy wezbraniowe i niżówkowe stanowiły do 10% wszystkich zaobserwowanych dobowych przepływów. W zlewni stwierdzono dominację wezbrań w półroczu zimowym, a niżówek w półroczu letnim. Wraz z przyrostem powierzchni zlewni zauważono wzrost częstości występowania niżówek, wydłużenie czasu ich trwania i zwiększenie objętość deficytu, natomiast w przypadku wezbrań spadek ich liczby, mimo wzrostu czasu ich trwania i objętości.

EN

The aim of the study was to characterise the occurrence of floods and streamflow droughts in the catchment of the Zagożdżonka River in two gauging stations: Płachty Stare and Czarna, based on the daily flow hydrographs. The study catchment is monitored by the Department of Water Engineering, Warsaw University of Life Sciences since 1962 and is one of the few small catchments in Poland with such a long data set. To define floods and low waters, the cut-off limit on the daily hydrographs has been used. The research covered the period of 50 years (1963–2012) for the Płachty Stare gauging station and 22 years (1991–2012) for Czarna one. The frequency of occurrence, the duration of analysed phenomena and their quantitative parameters were determined and compared for both stations. Floods and droughts in the Zagożdżonka River during analysed period of time were calculated as 10% of all observed daily flows. Floods dominate in the winter half of hydrological year, streamflow droughts occur in the first half of summer season. Along with increasing catchment area, increased frequency, duration and water deficit of droughts were noted. The frequency of flood occurrence decreased with the increasing catchment area.

5

Impact of reservoir systems on stream outflow in lowland catchment

Szymczak T., Kowalewski Z.

Journal of Water and Land Development

|

2001

|

no. 5

3-14

EN

The paper presents results of a simulation study on the impact of a set of reservoirs on the outflow from a small lowland catchment of an area of 106 km². The study was carried out in the catchmment of the Dzierzba - left tributary to the Skroda River. Using the software package elaborated in the Institute of Land Reclamation and Grassland Farming we performed simulated calculations of the transformation of water flow through a set of reservoirs in selected hydrological years. Calculated variants differed in the number and location of retention reservoirs and in hydraulic parameters of the outflow devices. It was found that several retention reservoirs of a capacity of several dozen to several hundred thousands cubic meters would reduce culmination of floods and decrease low waters during the periods of water deficits. There is a possibility to reduce Qmax to c. 15 % during the summer floods and to reduce Qmax to 76 % during the snow-melt floods (of greater capacity).

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań symulacyjnych dotyczących oddziaływania zespołu zbiorników na kształtowanie się odpływu z małej zlewni nizinnej o powierzchni 106 km². Obiektem tych badań była zlewnia rzeki Dzierzbi - lewego dopływu Skrody. Za pomocą pakietu programów komputerowych opracowanych w Instytucie Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach wykonano wariantowe obliczenia symulacyjne transformacji przepływu przez układ zbiorników w wybranych latach hydrologicznych. Warianty obliczeniowe różniły się liczbą i lokalizacją zbiorników retencyjnych oraz parametrami hydraulicznymi urządzeń upustowych. Na podstawie symulacji numerycznych stwierdzono, że kilkanaście zbiorników retencyjnych o pojemności od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy metrów sześciennych zmieni strukturę odpływu w kierunku redukcji kulminacji wezbrań i zmniejszenia niżówek w okresie deficytów zasobów wodnych. W przypadku letnich wezbrań opadowych istnieje możliwość obniżenia do około 15% wartości Qmax, zaś wezbrań roztopowych (większych i bardziej pojemnych) osiągnięto redukcję tylko do 76% Qmax ze zlewni.