Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Charakterystyka stężeń wybranych metali ciężkich w osadach dennych jeziora Byszyno oraz określenie ich potencjalnego zagrożenia środowiskowego

Podlasińska J., Szydłowski K.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 3

85--99

PL

Badano osady denne jeziora Byszyno, zlokalizowanego w powiecie Białogardzkim. Jezioro Byszyno jest zbiornikiem polodowcowym o powierzchni 10 ha. Zbiornik położony jest wśród lasu sosnowego (starodrzew). Próbki osadów dennych pobierano zimą 2016 r. z warstwy 0-30 cm. Łącznie pobrano 13 próbek osadów dennych. Miejsce pobierania próbek osadów ustalono w zależności od głębokość zalegania osadów od powierzchni lustra wody. Celem pracy było określenie stężeń wybranych metali ciężkich w osadach dennych oraz określenie potencjalnego zagrożenia środowiskowego metalami ciężkimi na podstawie dostępnych ocen oraz klasyfikacji osadów dennych. Osady denne jeziora Byszyno charakteryzują się dużym zróżnicowaniem przestrzennym stężeń badanych metali ciężkich. Badania wykazały, że stężenia metali ciężkich w badanych osadach dennych były wyższe niż odpowiadające im wartości tła podane przez BOJAKOWSKĄ i SOKOŁOWSKĄ [1998] w osadach wodnych Polski. Na podstawie średniego potencjalnego wskaźnika ryzyka ekologicznego (Er), podanego przez HÅKANSONA [1980], można ułożyć w następujący szereg: Cd > Pb > Cu > Ni > Cr > Zn. Przekroczenie granicznej wartości PEL (stężenia progowego, powyżej którego można obserwować szkodliwe oddziaływanie na ekosystem wodny), wystąpiło jedynie w przypadku ołowiu. Średnie wzbogacenie osadów dennych metalami ciężkimi względem tła geochemicznego dla osadów wodnych Polski zmniejszały się następująco: Pb > Cr > Cu > Zn > Ni. Średnio 2,7-razy więcej ołowiu zakumulowane było w osadach niż wynosi wartość tła geochemicznego.

EN

The lake sediments of Byszyno located in the district of Białogard have been examined. Lake Byszyno is a glacial reservoir with about 10 hectares area. The reservoir is located among pine forest. Samples of sediments were collected in winter 2016 year from a layer of 0-30 cm. In total, 13 samples of bottom sediments were collected. Sediments sampling was determined depending on the depth of sediments location from the water surface. The aim of the study was to determine the concentrations of selected heavy metals in sediments and to identify the potential environmental risks of heavy metals content basing on available assessments and classification of bottom sediments. Lake Byszyno sediments are characterized by a large diversity of spatial concentrations of heavy metals. Studies indicate that concentrations of heavy metals in the examined sediments were higher than the corresponding background values given by Bojakowska and Sokołowska in aquatic sediments of Poland. On the basis of the potential ecological risk index (Er) averages created by HÅKANSON [1980], one can arrange following series: Cd > Pb > Cu > Ni > Cr > Zn. The exceeding of the limit values PEL, where a negative impact on aquatic organisms can be observed occurred in the case of lead. Average enrichment of bottom sediments with heavy metals relative to the geochemical background of the Polish water sediments decreased as follows: Pb > Cr > Cu > Zn > Ni. The highest average enrichment of sediments in relation to the geochemical background has been recorded for lead (2.7 fold enrichment).

2

The change of quantity and quality outflow of water in Ochożanka River basin

Grzywna A.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 35

57--62

EN

The aim of this research work is to evaluate changes in the quantities of water and chemical parameters of outflow water from the forest catchment. Research was carried over a hydrological five-year period in the Ochożanka River basin (Western Polesie). The structure of the catchment area of 33.1 km2 is dominated by forestland constituting 81% of the area. During this period the precipitation amounted to 627 mm, which was 100 mm higher than the multi-year average. Precipitation of the summer half-year was almost three times higher than in the winter half-year. Data analysis shows that the average unit outflow from the catchment unit was 3.0 dm3·s–1·km–2. Outflow in the winter half-year was 52% higher than in the summer half-year. The waters of the river are used, they are usually characterized by good chemical status. In case 30% samples concentration of Kjeldahl nitrogen (>2 mg N·dm–3), total phosphorus (>0.4 mg P·dm–3) exceed the limit values for second class quality water. Indicators of oxygen conditions reach medium and high values. In spring, it happens that the limits are exceeded for second class water quality. These values are respectively COD > 20 mg O2·dm–3 and oxygen <5 mg O2·dm–3. An important issue related to the value parameters is the seasonal variability of their concentration in water outflow from the catchment. The maximum value chemical parameters are recorded in March, when the occurred largest outflows water.

PL

Celem pracy jest ocena zmian ilości wody i napływających składników odżywczych. Badania przeprowadzono w hydrologicznym okresie pięcioletnim na Polesiu Zachodnim. W strukturze użytkowania zlewni Ochożanki o powierzchni 33,1 km2 dominują lasy stanowiące 81%. W okresie badań wielkość opadów wynosiła 627 mm i była o 100 mm większa od średniej wieloletniej. Opad w półroczu letnim był prawie trzykrotnie wyższy niż w półroczu zimowym. Analiza danych wskazuje, że średni roczny odpływ jednostkowy wyniósł 3,0 dm3·s–1·km–2. Odpływ w półroczu zimowym był o 52% większy niż w półroczu letnim. Wody rzeki charakteryzują się zazwyczaj dobrym stanem chemicznym. W przypadku 30% próbek przekroczone były wartości graniczne II klasy jakości wody stężenia azotu Kjeldahla (>2 mg N·dm–3) i fosforu ogólnego (>0,4 mg P·dm–3). Wskaźniki tlenowe charakteryzowały się wartościami średnimi i dużymi. Wiosną bardzo często były przekroczone wartości graniczne II klasy jakości. Wówczas wartości te wynosiły – dla ChZT > 20 mg O2·dm–3 i natlenienia <5 mg O2·dm>sup>–3. Ważną kwestią związaną z wartościami parametrów jest sezonowa zmienność ich stężenia w wodzie odpływającej ze zlewni. Maksymalne wartości parametrów chemicznych odnotowano w marcu, kiedy występują największe odpływy wody.

3

Stany i zapasy wody w siedlisku lasu mieszanego wilgotnego w latach hydrologicznych 2000/2001 oraz 2009/2010

Korytowski M., Stasik R.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 45

156--162

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w dwóch mokrych pod względem opadów latach hydrologicznych 2000/2001 i 2009/2010 w zlewni śródleśnego oczka wodnego nr 5 usytuowanej na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice, w leśnictwie Laski. Zlewnia oczka nr 5 o powierzchni około 20 ha i lesistości 100% usytuowana w zlewni Pomianki, która jest lewobrzeżnym dopływem Prosny. W badanej zlewni przeważają siedliska świeże zajmujące łącznie 95% powierzchni. W terenie bezpośrednio przyległym do oczka występuje siedlisko lasu wilgotnego i lasu mieszanego wilgotnego. Największą powierzchnię zlewni zajmują gleby płowe zbrunatniałe oraz brunatne kwaśne typowe, o uziarnieniu piasku słabogliniastego. Uzyskane wyniki badań potwierdziły, że w ocenie zdolności retencyjnych siedlisk leśnych, poza zmianami retencji w 1m warstwie gleby, istotne są również zmiany zapasów wód gruntowych. Badania wykazały w obydwu analizowanych okresach przyrosty zapasów wody, przy czym w roku hydrologicznym 2009/2010 przyrost zapasów był wyższy od tej wielkości z pierwszego analizowanego roku (2000/2001) o 160 mm.

EN

The paper presents the results of the researches carried out in two hydrological years 2000/2001 and 2009/2010. These two years were wet ones with high precipitation sums. The researches were carried out at the catchment of water pond No 5, located at Laski Forestry of Siemianice Experimental Farm. The area catchment of pond No 5 is about 20 ha and its forestation totals 100%. It is situated in a part of Pomianka catchment – left-side tributary of Prosna River. In the investigated catchment predominant fresh habitats spreading through 95% area. Moist broadleaved forest and moist mixed broadleaved forest are located in the area neighbouring to the pond. The haplic luisol and haplic cambisol (dystric) are predominant in soils of the catchment area. Whereas, loamy sand a predominant soil there . The researches and analyses confirmed that retention changes in 1m soil layer as well as changes of groundwater storages had significant meaning in the evaluation of forest habitats retention. The research showed an increase of water storages in both analysed years, whereas in 2009/2010 hydrological year increase was higher than in the first analysed year (2000/2001) of about 160 mm.

4

Stany wód i ich amplitudy w ciekach w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym na przykładzie zlewni Rowu Rakowskiego

Stasik R.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

1951-1963

PL

Środowisko leśne, poza znaczna ilością biomasy, charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem zarówno pod względem siedlisk, drzewostanów i ich wieku jak i innych elementów przyrodniczych i fizjograficznych [6]. Stąd też funkcjonowanie gospodarki wodnej lasu jest znacznie bardziej złożone w porównaniu do użytków zielonych czy gruntów ornych. O specyfice obszarów leśnych decydują między innymi czynniki takie jak: zatrzymanie opadów przez korony drzew zależnie od gatunku, zwarcia i struktury drzewostanu, od wielkości, natężenia i czasu trwania opadu [8] oraz duże zdolności retencyjne obszarów leśnych [2, 12]. Aktualnie coraz większą uwagę przywiązuje się do pozaprodukcyjnej roli lasu w środowisku przyrodniczym [3]. Dlatego też liczne publikacje wskazują na duże znaczenie lasów w gospodarce wodnej zlewni [3, 6, 9÷11]. Pomiary stanów wód powierzchniowych i gruntowych stanowią jeden z najprostszych środków badawczych pozwalających na analizę tejże gospodarki. Celem niniejszej pracy była analiza stanów wód i ich amplitud w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym.

EN

The paper presents the results of research on water levels and their amplitudes at small forest catchments. The research and observations were carried out at Rakowski Ditch catchment located at area of Marianka Forestry belonging to Siemianice Forest Experimental Farm of Poznań University of Life Science. The research was carried out in two small forest catchments of Rakowski Ditch located in Forest Experimantal Station Siemianice of Poznań University of Life Sciences. The precipitation sum was 689 mm in selected 2001 hydrological year. The probability of such precipitation was approximately 1 per 5 year. According to the precipitation sums and air temperature which was 1.3°C higher than multiyear average 2001 hydrological year can be found as a wet and warm one. An increase of water levels in water course were observed in spite of decrease of monthly precipitation sums in winter half-year. Statistic analysis indicated lack of linear correlation between monthly precipitation sums and average water levels in both water courses. The amplitudes of water levels were small and they did not exceed several centimeters in both water courses in particular months of winter half-year. The significantly higher amplitudes of water levels were observed in summer half-year than in winter half-year of 2001 hydrological year. The differences between the highest and the lowest water levels were from a number to over a dozen. Statistic analysis indicated that the rank of amplitudes were correlated both with monthly precipitation sums and average monthly temperature. It indicates decisive role of tree stand transpiration on water management in small forest catchment.

5

Kształtowanie się zasobów wodnych w małych zlewniach leśnych na obszarze Wielkopolski

Stasik R., Szafrański C., Korytowski M., Liberacki D.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

1679-1696

PL

Na podstawie pomiarów uzyskanych ze stacji meteorologicznej LZD Siemianice średnia z wielolecia 1975÷2006 roczna suma opadów atmosferycznych na badanym obszarze jest równa 560 mm (tabela 2). W półroczu zimowym w badanym wieloleciu średnia suma opadów wynosi 210 mm. Wartość średniej sumy opadów w półroczu letnim w danym wieloleciu jest równa 350 mm. Maksymalna zmierzona roczna suma opadów wyniosła 958 mm, natomiast najniższa jest równa 434 mm. W omawianym wieloleciu średnia roczna temperatura na analizowanym obszarze wynosi 9,0°C. Średnia z wielolecia temperatura powietrza w półroczu zimowym jest równa 2,4°C, natomiast w letnim 15,5°C. Najniższa temperatura w wieloleciu w półroczu zimowym wyniosła -0,4°C, a najwyższa 4,6°C, natomiast najwyższa temperatura w wieloleciu w półroczu letnim wyniosła 17,1°C a najniższa 13,6°C.

EN

The research of water resource evaluation were carried out at three small forest catchment located at Wielkopolska region. G and G-8 catchments are located at Siemianice Forest Experimental Farm in southern part of Wielkopolska region. Hutka catchment is located at Zielonka Primeval Forest in central part of the region. The maximum water flow in analyzed G, G-8 ditches and Hutka water-course always appeared in winter half-years. Meanwhile water flow in analyzed watercourses were always significantly lower in summer half-years and periodically they disappeared. It was also indicated that increase of groundwater levels is strongly connected with water retention in winter half-years. Meanwhile decrease of groundwater levels and water content in soil caused by higher evaporation were observed in summer half-years which had significant role in water balances of these catchments. The research carried out in a different habitat conditions indicated the smallest changes of groundwater and total retention in swamp habitats: mainly in ash-alder swamp forest and moist broadleaved forest. Higher differentiation of water retention changes and groundwater levels was observed in moist mixed broadleaved forest, moist mixed coniferous forest, as well as in fresh mixed broadleaved forest and fresh mixed coniferous forest. It suggests the possibility of better usage of their retention capability. Optimum water level sustaining in forest habitat soils allows better usage of retain water was also indicated in the research, which is in accordance with forest needs and environmental protection requirements.

6

Zmiany odczynu wód powierzchniowych i podziemnych w leśnych zlewniach badawczych położonych na terenie odrzańskiego Polderu Lipki-Oława

Krzemińska A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Nr 18

283-284

7

Porównanie trendów zmian elementów fal wezbraniowych zlewni użytkowanej rolniczo i leśnej

Bodalski J.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2005

|

Vol. 14, No. 1

19--28

EN

At work was analysed impact different use on outflow drainage area. The investigations were guided in two drainage areas of the river Bukowa: Branew to profile Flisy used agriculturally and Czartusowa to Szklarnia typically forest. On the ground it the maximum discharges in period 1984-2000. From analyses is resulting the tendency of the increase in maximum annual discharges of WQ and maximum Qmax discharges for all hydrograms in irrespective of the character of the drainage area. Hydrograms were more often they showing up in the agricultural drainage area and like in the forest drainage area is two times more in the winter half of the year than in summer. Ratio of the number of hydrogram multiple to single is bigger than in the forest drainage area than in the agricultural drainage area.