Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Potential for Expanding the Range of Fluid Friction while Minimising Friction Resistances and Improving an Oil Film’s Load Bearing Capacity

Krawczyk Krzysztof, Nowiński Emil, Wronka Grzegorz, Żurowski Wojciech, Edwardowna-Burłakowa Wiktoria

Tribologia

|

2020

|

nr 3

33--38

EN

Traces of mechanical wear appear on co-working surfaces in the operation of precision fluid bearings. This should not be the case, since fluid friction and uninterrupted oil film should be present in a friction pair, which is a concept that this paper attempts to outline. The way friction forces, resistance, and oil film vary as unit pressure rises linearly is discussed. Three stages of the variations are distinguished. At the first stage, the oil film thickness and force of friction remain steady while the resistance declines. Stage two is temporary: Triboelectrical phenomena already escalate considerably and begin to decide effects of the friction process while a lubricant loses rheological properties of the Newtonian fluid. Hydrodynamic friction continues at the third stage, yet the triboelectrical effects are decided by stabilised triboelectrical phenomena. The third range can be identified as boundary friction where the layer separating surfaces is thicker than in the area of Newtonian rheology. This is very good in respect to wear, but higher-energy (not electrically neutral) particles cause increases in friction resistances. This range seems to exhibit a very high potential for being controlled with an adequate selection of oil based additions.

PL

W trakcie eksploatacji precyzyjnych łożysk ślizgowych na współpracujących powierzchniach pojawiają się ślady zużycia mechanicznego. Zjawisko takie nie powinno mieć miejsca, gdyż w węźle ciernym powinno występować tarcie płynne z nieprzerwanym filmem olejowym. W publikacji przedstawiono, w jaki sposób zmieniają się wartości siły tarcia, rezystancji oraz filmu olejowego wraz z liniowym wzrostem nacisku jednostkowego. Wyodrębniono trzy etapy zachodzących zmian. W pierwszym etapie zaobserwowano utrzymywanie się na zbliżonym poziomie grubości filmu olejowego i siły tarcia, przy jednoczesnym zmniejszaniu się wartości rezystancji. Etap II jest etapem przejściowym, w którym znacząco narastają już zjawiska triboelektryczne i one zaczynają decydować o efektach procesu tarcia, a środek smarowy traci właściwości reologiczne cieczy newtonowskiej. W etapie III nadal występuje tarcie hydrodynamiczne, ale o efektach tarcia decydują ustabilizowane zjawiska triboelektryczne. Wobec powyższego zakres trzeci możemy identyfikować jako tarcie graniczne, w którym warstewka rozdzielająca powierzchnie jest grubsza niż w obszarze reologii newtonowskiej. Jest to bardzo korzystne z punktu widzenia zużycia, ale cząsteczki o wyższej energii (nieobojętne elektrycznie) powodują zwiększenie oporów tarcia. Wydaje się, że ten zakres posiada bardzo duże potencjalne możliwości sterowania nim poprzez odpowiedni dobór dodatków do bazy olejowej.

2

Zjawiska triboelektryczne podczas tarcia elementów z powłokami DLC

Ozimina D., Madej M., Bugajska A., Witaszek K., Płaza S., Ozimina E., Kałdoński T.

Tribologia

|

2014

|

nr 6

113--125

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych dla elementów z powłoką DLC oraz dla stali jako układu odniesienia, którego właściwości są stosunkowo powszechnie znane. Analizę przeprowadzono pod kątem właściwości tribologicznych, oceny zmian struktury geometrycznej powierzchni SGP oraz generowanych ładunków triboelektrycznych – mikroprądów tarcia. Badania prowadzono w warunkach tarcia technicznie suchego i ze smarowaniem olejem syntetycznym polialfaolefinowym PAO-8 na testerze T-01M z oprzyrządowaniem peryferyjnym do rejestracji generowanych ładunków triboelektrycznych. W opracowaniu podkreślono wpływ energii i jej przemian na przebieg tarcia i procesów zużycia oraz właściwości tworzonych przeciwzużyciowych warstw wierzchnich.

EN

The paper presents the results of tribological studies concerning elements with DLC coatings. Steel, whose properties are relatively well known, was used as the reference material. The aim of the analysis was to determine the tribological properties of the DLC-coated elements, assess the changes in their surface texture, and measure the triboelectric charging, i.e. the microcurrents resulting from friction. The testing was performed using a T-01M analyser with peripherals for registering triboelectric charges. The results obtained for dry friction conditions and lubricated friction conditions, with PAO-8 synthetic oil as the lubricant, show how energy and energy transitions affect friction and wear processes and the properties of the anti-wear coatings.

3

Możliwości sterowania siłą tarcia za pomocą prądu elektrycznego przepływającego przez strefę tarcia

Krawczyk K., Nowiński E., Chojnacka A.

Tribologia

|

2011

|

nr 2

61-70

PL

Niniejsza publikacja przedstawia sposób sterowania siłą tarcia za pomocą prądu elektrycznego przepływającego przez strefę tarcia. Największe zmiany siły tarcia pojawiają się podczas występowania intensywnych zjawisk triboelektrycznych w smarowanym węźle tarcia. Przykładając dodatkowo napięcie prądu stałego do powierzchni trących, uzyskuje się widoczny efekt w postaci wzrostu siły tarcia. Zauważa się także wpływ dodatków powierzchniowo aktywnych wprowadzanych do cieczy smarującej na zachodzące zmiany w procesie tarcia. Również zwiększanie napięcia elektrycznego powoduje znaczący wzrost tarcia.

EN

This paper presents a new possibility of using electric current for friction force steering. Typical friction changes of several parameters depending on unit pressure are also presented. Taking into account the conditions of existing weak and strong triboelectrical phenomenon, the possibility of impact electric current on friction force changes is included. The largest changes of friction force take place when an external source of electric energy coexists in the friction zone and the triboelectrical phenomena have the dominant character.

4

Mechanizm konstytuowania warstwy granicznej z uwzględnieniem zjawisk triboelektrycznych

Krawczyk K., Chojnacka A., Nowiński E.

Tribologia

|

2011

|

nr 1

85-99

PL

W strefie tarcia, gdy środek smarowy rozdziela dwie powierzchnie, w odpowiednich warunkach zaczynają występować cząsteczki nieobojętne elektrycznie (polarne, naelektryzowane i zjonizowane) w znacznych stężeniach. Cząsteczki te powodują występowanie intensywnych zjawisk triboelekrycznych, wydzielają się w postaci oddzielnej warstwy dobrze przewodzącej prąd elektryczny, a strefa poślizgu generuje cząsteczki o podwyższonej energii, które oddziałują na warstwę graniczną.

EN

The aim of this paper is to reveal the mechanism of boundary layer formation. Significant concentrations of electrified particles, ions and non-neutral particles appear in the friction zone in appropriate conditions. Above particles cause intensive triboelectric phenomena and form as a separate layer conducting electric current and generates particles of elevated energy in the sliding zone that influence the boundary layer.

5

Possibility of assessment of elements interaction dynamics change in frictional contact with triboelectrical effects used

Cypko E., Kałdoński T.

Journal of KONES

|

2007

|

Vol. 14, No. 2

99-106

EN

In the paper are presented results of triboelectrical effects investigations occurring during frictional process of metal elements. In non-lubricated contacts triboelectrical effects, are observed as "friction microcurrents". It is possible to discriminate three phases of generation. In the first phase of interaction value increase of "friction microcurrent" is proportionally low. This phase meets so called running-in period, when active contact surface of interaction elements is increase. In the second phase, after increased of contact surface, decreased of resistance and increased of electrons energy, value intensely increases. In the third phase, state of thermic equilibrium forms for accept investigation conditions and "friction microcurrents" and has maximal, quasi-stabilized value. In lubricated contacts triboelectrical effects, are observed as "generated potential difference". It is possible to discriminate three phases of generation. The first phase measured from moment of start elements assessment interaction to moment of start potential difference generated, says about ability of tribological system to forming of oil wedge. The second phase says about intensity of phisico-chemical processes, proceed at surface layers of elements. The third phase says about stabilisation tribological processes in frictional contact (running-in process was finished) and frictional contact can be full load for assume conditions of interaction.

PL

W referacie przedstawiono wyniki badań zjawisk triboelektrycznych, towarzyszących procesowi tarcia elementów metalowych W skojarzeniach niesmarowanych zjawiska tribologiczne obserwowane są jako "mikroprądy tarcia". Wyróżnić można trzy fazy generowania. W pierwszej fazie współpracy narastanie wartości jest stosunkowo niewielkie. Faza ta odpowiada tzw. okresowi docierania, w trakcie której zwiększa się powierzchnia czynna styku współpracujących elementów. W fazie drugiej, po zwiększeniu powierzchni styku i spadku rezystancji oraz zwiększeniu energii elektronów wartość intensywnie rośnie. W fazie trzeciej następuje stan równowagi termicznej dla zadanych warunków badań a "mikroprądy tarcia" i osiąga wartość maksymalną, ąuasi-ustaloną. W skojarzeniach smarowanych zjawiska tribologiczne obserwowane są jako "generowana różnica potencjałów". Wyróżnić można trzy okresy generowania. Okres pierwszy mierzony od chwili rozpoczęcia współpracy elementów skojarzenia do chwili powstania generowanej różnicy potencjałów, świadczy o zdolności układu tribologicznego do utworzenia klina smarnego. Okres drugi do osiągnięcia maksymalnej wartości GRP, świadczy o intensywności procesów fizyko-chemicznych, zachodzących na powierzchniach elementów. Okres trzeci informuje o stabilizacji procesów tribologicznych w węźle tarcia, to jest kiedy nastąpiło pełne dotarcie elementów a skojarzenie osiągnęło zdolność przenoszenia pełnego obciążenia dla zadanych warunków współpracy.

6

Wpływ zjawisk triboelektrycznych i magnetycznych na ukonstytuowanie się filmu olejowego i zużycie elementów maszyn

Kałdoński T.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2000

|

Vol. 49, nr 5

5-19

PL

W pracy omówiono wpływ zjawisk triboelektrycznych i magnetycznych na przebieg konstytuowania granicznego filmu olejowego i związany z tym przebieg procesu zużywania ściernego metalowych elementów maszyn. Zwrócono uwagę na możliwość zaistnienia negatywnych i pozytywnych skutków tych zjawisk, towarzyszących zwykle procesom zużywania tribologicznego.

EN

It is discussed the influence of tribo-electric and magnetic effects on the course of constitution of boundary oil film and connected with it the course of the abrasive wear of machine metal elements. It is mentioned the possibility of occurrence the negative and positive results of those effects, which usually accompany the processes of tribological wearing.