Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

O dwóch „historycznych” stacjach meteorologicznych w północno-wschodniej Polsce

Górniak Andrzej

Przegląd Geofizyczny

|

2023

|

Z. 1-2

55--64

PL

W artykule przedstawiono historię funkcjonowania dwóch dawnych stacji meteorologicznych w północno-wschodniej Polsce z początku XX w. Od ponad 70 lat nie prowadzi się na nich obserwacji, ale są one obecnie ważnym źródłem historycznych danych klimatologicznych. Stacja meteorologiczna w Wądołkach Borowych koło Zambrowa funkcjonowała w latach 1897-1924 dzięki Alfredowi Franciszkowi Wyszyńskiemu, który jako lokalny ziemianin i z własnej inicjatywy utworzył i prowadził stację meteorologiczną. Druga z historycznych stacji to inicjatywa dr Alfreda Lityńskiego, hydrobiologa i kierownika Stacji Hydrobiologicznej nad Wigrami koło Suwałk. W latach 1922-1927 działała początkowo w Płocicznie, na południowo-zachodnim brzegu jeziora, a w latach 1928-1943 w Starym Folwarku na północno-zachodnim krańcu Wigier. Dzięki zaangażowaniu i 17-letniej pracy Andrzeja Wasilenki oraz kilkuletnim obserwacjom jego syna Bogdana, seria pomiarów wigierskich stanowi istotny wkład w poznanie środowiska przyrodniczego Pojezierza Suwalskiego.

EN

The history of the functioning of two former meteorological stations in north-eastern Poland from the beginning of the 20 th century is presented. They have been out of observation for more than 70 years but are now an important source of historical climate data. The meteorological station in Wądołki Borowe near Zambrów conducted observations and measurements in the years 1897-1924, thanks to Alfred Franciszek Wyszyński, who, as a local landowner and on his own initiative, created and ran a meteorological station. The second of the historical stations is an initiative of Dr. Alfred Lityński, a hydrobiologist and manager of Hydrobiological Station at Lake Wigry near Suwałki, founded by Nencki Institute from Warsaw. In the years 1922-1927 it operated in Płociczno, on the south-western shore of the lake, and in the years 1928-1943 in Stary Folwark, on the north-western edge of Wigry Lake. Thanks to the commitment and 17 years of work of Andrzej Wasilenko and several years of observations of his son – Bogdan – the observation series is a significant contribution to the knowledge of the natural environment of the Suwałki Lake District.

2

Historia obserwacji i pomiarów meteorologicznych w Białymstoku

Górniak Andrzej

Przegląd Geofizyczny

|

2022

|

Z. 3-4

135--143

PL

Przedstawiono historię pomiarów i obserwacji meteorologicznych w Białymstoku prowadzonych od 1808 roku. Lokalizacja miejsc pomiarowych stacji meteorologicznej z profesjonalnym oprzyrządowaniem zmieniała się pięciokrotnie na terenie miasta. W XIX wieku szczególne zasługi w tym względzie mieli nauczyciele Szkoły Realnej w Białymstoku - Jan Wolski i Karol Czechowicz. Przerwy w ponad 210 letniej serii obserwacyjnej były skutkiem zmian obserwatorów oraz światowych wojen. Zebrane pomiary stanu pogody w Białymstoku są najdłuższą serią pomiarową w północno-wschodniej Polsce i mają duże znaczenie w ocenie wieloletnich zmian klimatu najchłodniejszego regionu kraju, o silnie zaznaczających się cechach kontynentalizmu termicznego.

EN

The history of meteorological measurements and observations in Białystok since 1808 is presented. The location of measuring points of a meteorological station with professional instrumentation changed five times in the city. In the nineteenth century, the teachers of the Real School in Białystok - Jan Wolski and Karol Czechowicz - had special merits in this regard. The breaks in the more than 210-year-long observation series were the result of changes in observers and world wars. The collected weather condition measurements in Białystok are the longest series of measurements in north-eastern Poland and are of great importance in the assessment of long-term climate changes in the coldest region of the country, with strong features of thermal continentalism.

3

Forest functions and abiotic threats in private forests : conclusions from an empirical analysis of stakeholder opinions

Wysocka-Fijorek Emilia, Gołos Piotr, Gil Wojciech

Ekonomia i Środowisko

|

2022

|

nr 3

342--360

EN

The study aimed to recognise the preferences of various stakeholder groups representing three regions of Poland towards the most important forest ecosystem services and to determine the threats to performing these functions resulting from the occurrence of extreme weather phenomena. The study was based on surveys conducted in 2019 among various stakeholders in three regions of Poland. The respondents assigned a point weight value to each of the seven indicated forest functions and reported the occurrence of extreme weather events causing damage to forests owned or supervised by them. The survey results indicate that for all stakeholders, the most important function of the forest is timber production. However, respondents from the southern region paid more attention to water protection through forests than respondents from other regions.

PL

Celem artykułu jest określenie preferencji różnych grup interesariuszy reprezentujących trzy regiony Polski wobec najważniejszych leśnych usług ekosystemowych oraz określenie zagrożeń dla pełnienia tych funkcji wynikających z występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych. Opinie zostały zebrane w badaniach ankietowych przeprowadzonych w 2019 r. Respondenci przypisali wartość wagową każdej z siedmiu wymienionych funkcji lasu oraz zgłaszali występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych powodujących szkody w lasach będących ich własnością lub przez nich nadzorowanych. Wyniki oceny istotności funkcji wskazują, że dla przedstawicieli wszystkich grup interesariuszy najważniejszą funkcją lasu była produkcja drewna. Respondenci z regionu południowego przykładali większą wagę do ochrony wód przez lasy, niż respondenci z innych regionów.

4

Pomiary i obserwacje opadów atmosferycznych i zjawisk pogodowych w Bytowie (1891-1917)

Kitowski Michał

Przegląd Geofizyczny

|

2021

|

Z. 1-2

21--41

PL

W niniejszej pracy dokonano próby analizy serii pomiarowej opadów atmosferycznych i zjawisk pogodowych w Bytowie w latach 1891-1917. Za materiał źródłowy posłużyły unikatowe, wcześniej niepublikowane meldunki opadowe pochodzące z terenów dawnego zaboru pruskiego. Na podstawie wyników analizy ustalono i opisano zarówno charakterystyki dobowe, sezonowe i roczne sum opadu, jak i określono warunki pluwialne panujące w Bytowie. W latach 1891-1917 średnia roczna suma opadów wynosiła 646,8 mm, a 33,1% sumy wszystkich opadów notowanych było w okresie lata. Średnia liczba dni z opadem atmosferycznym wyniosła 150. Najwięcej dni zostało sklasyfikowanych jako dni z opadem słabym (średnio 65), a najmniej jako dni z opadem bardzo silnym (średnio 3). Analiza warunków pluwialnych wykazała występowanie trzech charakterystycznych okresów (1891-1897, 1898-1907, 1908-1917) i pozwoliła na identyfikację charakteru pluwialnego poszczególnych lat. Dodatkowo przedstawiono strukturę występowania wybranych zjawisk pogodowych, wykazując m.in., że w miesiącach letnich zarejestrowano 68% przypadków wszystkich dni z burzą, a zimą 45% wszystkich przypadków "silnego wiatru”.

EN

This study is an attempt of analisys the atmoshpheric precipitation serie and wheather phenomena in Bytów (1891-1917). The source material is a unique, historical data from the former Prussian partition which has never been published before. Data was digitised from rain gauge reports. Due to results of the analysis: daily, seasonal and annual precipitation totals were determined and described, as well as classification of pluvial conditions in Bytów. In the period 1891-1917, the average annual total sums of precipitation was 646.8 mm, and 33.1% of the total precipitation was recorded during the summer. The average number of days with precipitation in Bytów in the years 1891-1917 was 150. Most days were classified as days with low precipitation rate (average 65) and the least as days with very high precipitation rate. The analysis of pluvial conditions showed the presence of 3 characteristic periods (1891-1897, 1898-1907, 1908-1917) and allowed for the identification of the pluvial character of particular years. Additionally, the structure of the occurrence of selected weather phenomena was presented, showing, among others things, that in the summer months 68% of all days with a storm were registered, and in winter 45% of all “strong wind” cases.

5

„Cyfrowe bliźniaki” w ograniczaniu skutków powodzi

Mankowski Robert

Technologia Wody

|

2020

|

Nr 1 (69)

4--7

PL

Ekstremalne zjawiska pogodowe i rosnąca liczba ludności znacząco obciążają istniejącą (a często niewystarczającą) infrastrukturę odwadniającą w miastach na całym świecie, prowadząc do powodzi, które niszczą budynki i infrastrukturę, zagrażają bezpieczeństwu ludzi i osłabiają gospodarkę.

6

Stabilne usługi wodociągowe w warunkach zmian klimatycznych : opinia EurEau w sprawie odporności sektora wodociągowego na zmiany klimatu

Ramm K.

Technologia Wody

|

2016

|

Nr 6 (50)

13--15

PL

Zmiany klimatu mają silny wpływ na sektor wodny. To oczywiste, dlatego potrzebuje on długoterminowej strategii, narzędzi wskazujących jak zachować efektywność funkcjonowania usług wodociągowych i kanalizacyjnych bez względu na zjawiska pogodowe, temperaturę itp. Nasz sektor ma też istotną rolę do odegrania w działaniach na rzecz łagodzenia zmian klimatu i redukcji emisji gazów cieplarnianych.

7

Znaczenie diagnozy stanu atmosfery dla opracowania prognoz pogody typu nowcasting

Kołodziej G.

Przegląd Geofizyczny

|

2012

|

Z. 2

197-209

PL

Celem pracy jest analiza wybranych przykładów trudności poprawnego zdiagnozowania stanu atmosfery i dokładnego określania przyczyn determinujących powstawanie zjawisk atmosferycznych, a także wskazanie ogólnych metod poprawienia tej diagnozy. Analizowane sytuacje zostały zaczerpnięte z codziennej praktyki operacyjnej. W artykule zaakcentowano różnicę, jaka występuje między jakością prognozy pogody przygotowanej na podstawie obserwacji dokonanej przez synoptyka a prognozą pogody na podstawie danych pochodzących z obserwacji wcześniej zinterpretowanej, np. opisanej kluczem SYNOP lub METAR. Główne rozważania przedstawione w pracy są skupione wokół próby określenia, jakich danych (narzędzi) brakuje, aby można było dać trafną diagnozę stanu atmosfery, aby na jej podstawie otrzymać wiarygodną prognozę warunków pogodowych. Istotę prognozy pogody o założonych w pracy parametrach czasowo-przestrzennych (prognoza zjawisk mezoskalowych na okres do 2 godzin) można sprowadzić w ogólności do dwóch etapów postępowania. Istotą pierwszego jest pełne zdiagnozowanie stanu atmosfery, drugi przewiduje jego ewolucję i jest określony jako trafne dobranie modelu zmian. I chociaż powyższy schemat jest typowy dla procesu przygotowania prognoz pogody, to w pracy zaakcentowano na podstawie 3 przykładów (niepoprawnego rozpoznania rodzaju chmur, zróżnicowanego wpływu warunków termiczno-wilgotnościowych na powstanie mgły, fluktuacji widzialności na stacji zlokalizowanej na linii brzegowej) niedoskonałości diagnozowania warunków atmosferycznych dla tego rodzaju prognoz, zwłaszcza w kontekście podejmowania decyzji mających istotny wpływ na zdrowie i życie ludzi. Autor sugeruje wprowadzenie nowej kategorii obserwacji pogody, które zawierałyby w sobie wyczerpujący opis procesów zachodzących w atmosferze. Obserwacje te powinny obejmować dane radarowe, zdjęcia satelitarne, obserwacje przyziemne, dane z sondaży aerologicznych, a także, o ile to możliwe, informacje od pilotów. Ponadto w pracy wskazano w jaki sposób brak dobrej informacji początkowej albo dysponowanie informacją fałszywą wpływa na wynik końcowy procesu diagnoza- -prognoza.

EN

Using some case studies the paper shows importance of accurate diagnoses of weather phenomena to a very short range forecasting, so called nowcasting. False or incorrect input information about weather conditions produces missed prediction the future. Author defines the process of weather forecasting in two stages. The first one refers to a precise description of meteorological conditions. The other one is a complex process of creation of extrapolating models that would help to predict changes of the initial state. Though the models use state-of-the- art technology, the role of knowledge and experience of a forecaster in the nowcasting process is still a key issue for many weather services. Author suggests introducing the new category of weather observation that would contain comprehensive description of atmospheric processes. The observation should comprise radar data, satellite pictures, surface weather observations, profiles and, if it is possible, information from pilots.