Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Identyfikacja włókien do celów konserwatorskich. Cz. 5, Włókna celulozy i jej chemiczne modyfikacje: bawełna, bawełna merceryzowana, wiskoza, fibra

Kozielec Tomasz, Zapolska Katarzyna

Przegląd Papierniczy

|

2020

|

R. 76, nr 7

397--406

PL

W piątej i ostatniej części cyklu artykułów na temat identyfikacji włókien do celów konserwatorskich zaprezentowano włókna bawełny oraz włókna celulozowe przetwarzane chemicznie. Podjęta tematyka jest związana zarówno z przemysłem papierniczym, jak i tekstylnym, ponieważ obydwie gałęzie przemysłu wzajemnie korzystały z własnych osiągnięć. W artykule przypomniano ważne wydarzenie, jakim było odkrycie obecności celulozy w tkankach roślinnych. Stało się to przyczynkiem do opracowania metod jej przemysłowego wyodrębniania z drewna oraz opracowania szeregu chemicznych modyfikacji celulozy pozwalających na uzyskanie włókien o nowych cechach użytkowych. Zaprezentowano przykłady wyrobów używanych w przemyśle papierniczym oraz tekstylnym. Szczególne miejsce w artykule zajmuje omówienie bawełny, będącej znakomitym, czystym surowcem do chemicznych modyfikacji celulozy. Omawiając badania mikroskopowe włókien zwrócono uwagę na wygląd mikroskopowy włókien bawełny, bawełny merceryzowanej, wiskozy oraz fibry. Niniejsze opracowanie jest krótką syntezą własnych obszernych doświadczeń zawodowych autorów, jak również próbą streszczenia bardzo obszernych zagadnień historyczno-technologicznych wybranych włókien na bazie celulozy.

EN

In the fifth and final part of the series of articles on fibre identification for conservation purposes, cotton fibres and chemically processed cellulose ibres were presented. The subject matter is related to both the paper and textile industry, because both industries shared their achievements. The article recalls an important fact, which was the discovery of cellulose presence in plant tissues. This became a reason to develop methods for its industrial extraction from wood and to develop a number of chemical modifications of cellulose that allow obtaining fibres with new functional properties. Examples of products used in the paper and textile industry are presented. A special place in the article is dedicated to cotton, which is an excellent, pure raw material for chemical modifications of cellulose. Discussing the microscopic examination of fibres, the attention was paid to the microscopic appearance of cotton, mercerized cotton, viscose and fibre. This study is a brief synthesis of the authors’ own extensive professional experience, as well as an attempt to summarize very extensive historical and technological issues of selected cellulose-based fibres.

2

Wytwarzanie warstwy wierzchniej wzbogaconej w cynk na magnezie przy użyciu pasty zawierającej chlorek cynku metodą obróbki cieplno-chemicznej

Bucki T., Mola R., Rzepa S.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2016

|

R. 61, nr 5

213--216

PL

Warstwę wierzchnią wzbogaconą w cynk na magnezie wytworzono metodą obróbki cieplno-chemicznej przy użyciu pasty zawierającej chlorek cynku. Próbki pokryte pastą wygrzewano w piecu komorowym w temperaturze 440oC przez okres 2 godz., bez używania atmosfery ochronnej. W wyniku tego procesu uzyskano na podłożu z magnezu warstwę wzbogaconą w cynk o grubości 200-240 μm. W mikrostrukturze warstwy zaobserwowano eutektoid składający się z fazy międzymetalicznej MgZn i roztworu stałego cynku w magnezie, na tle którego występowały dendryty roztworu stałego cynku w magnezie. Pomiędzy wytworzoną warstwą a podłożem magnezowym, zidentyfikowano cienką strefę przejściową zbudowaną z roztworu stałego cynku w magnezie. Mikrotwardość warstwy wzbogaconej w cynk wynosiła 110-164 HV0,1 i była 4-5 krotnie wyższa w stosunku do mikrotwardości podłoża-magnezu.

EN

A surface layer enriched with zinc was fabricated on a magnesium substrate by thermochemical treatment using a paste containing zinc chloride. Specimens painted with the paste were heated in a chamber furnace at 440oC for 2 h without protective atmosphere. The experimental results showed that the thickness of the alloyed layer was about 200-240 μm. The microstructure of the layer was comprised as eutectoid (an MgZn intermetallic phase + a solid solution of zinc in magnesium) and some dendrites of a solid solution of zinc in magnesium. At the interface between the alloyed layer and the magnesium substrate, there was a zone of a solid solution of zinc in magnesium. The microhardness of the Zn-rich layer was in the range of 110-164 HV0.1 and it was 4-5 times higher than that of the magnesium substrate.

3

Zagospodarowanie cynkonośnych odpadów przemysłowych w procesie wytwarzania soli cynku

Chamer R., Kalinowski R., Anyszkiewicz K., Benke G., Kuleba B.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2004

|

R. 49, nr 9

439-440

PL

Na przykładzie technologii produkcji chlorku cynku zaprezentowano realizowany w Oddziale Instytutu w Legnicy kierunek zagospodarowywania odpadów przemysłowych metodami hydrometalurgicznymi. Przedstawiono główne surowce cynkonośne oraz schemat procesowy wytwarzania wysokiej jakości elektrolitu chlorku cynku i jego pochodnych.

EN

Taking technology for zinc chloride production as an example, an approach to industrial scrap disposal by hydrometallurgical methods implemented at the IMN's Division in Legnica has been presented. The main zinc-containing input materials and technological flowsheet of the process of fabrication of high-quality electrolyte of zinc chloride and its derivatives have been described.

4

Electrochemical Intercalation of ZnCl2-CrO3-GIC phite Intercalation Compound) with Sulphuric Acid

Skowroński J., Urbaniak J.

Polish Journal of Chemistry

|

2004

|

Vol. 78 / nr 9

1339-1344

EN

The intercalation processes of CrO3 and H2SO4 into ZnCl2-GIC have been confirmed by X-ray diffraction analysis and voltammetric technique. The proposed mechanism of the intercalation of ZnCl2-GIC with CrO3 assumes the formation of co-intercalation domains within the interlayer spacings of the graphite structure. Upon the successive intercalation of the graphite compound with H2SO4, the peaks characteristic of ZnCl2 and CrO3 have been observed in the voltammogram. This is an evidence of the formation of quaternary ZnCl2-CrO3-H2SO4-GIC.

5

Zastosowanie generowanych in situ kwasów Lewisa do sieciowania elastomerów

Wolska B., Rzymski W.M.

Polimery

|

2004

|

T. 49, nr 7-8

514-521

PL

Opisano nową, niekonwencjonalną metodę sieciowania kauczuku butadienowo-styrenowego (SBR) i epoksydowanego kauczuku naturalnego (ENR) w obecności kwasu Lewisa generowanego in situ, w reakcji prekursorów kwasu - chlorosulfonowanych polietylenów (CSM) różniących się zawartością chloru i ZnO. W przypadku mieszanin SBR/CSM/ZnO oznaczano moment wulkametryczny (M), pęcznienie równowagowe oraz zawartość frakcji ulegającej ekstrakcji w wybranych rozpuszczalnikach (butan-2-onie, toluenie i tetrahydrofuranie), zawartość związanego Cl w badanych mieszaninach, stałe elastyczności Mooney'a-Rivlina, a także wytrzymałość na rozciąganie. Zbadano wpływ rodzaju i ilości CSM oraz ZnO, a także stosunku SBR/CSM na szybkość i stopień sieciowania SBR. W celach porównawczych w mieszaninie SBR/CSM zastępowano ZnO przez MnO2, CuO, SnO, Fe2O3; dopuszczalne, aczkolwiek wyraźnie gorsze wyniki uzyskano jedynie w przypadku SnO i Fe2O3. Określono też wpływ zawartości ZnO na szybkość i stopień usieciowania mieszanin ENR/CSM. Do analizy przebiegu sieciowania SBR i ENR zastosowano metodę FT-IR, dynamiczną analizę termomechaniczną (DMTA) oraz SEM. Sieciowanie SBR jest wynikiem alkilowania jego pierścieni fenylowych polimerycznym halogenkiem (CSM) oraz autoalkilowania łańcuchami SBR zawierającymi mery 1,2- i 1,4-cis-butadienowe, katalizowanego przez ZnCl2 powstający in situ z ZnO i CSM. Analiza widm IR prowadzi do wniosku, że sieciowanie ENR jest wynikiem polimeryzacji grup oksiranowych, również inicjowanej przez powstający in situ ZnCl2.

EN

New unconventional method of crosslinking of styrene-butadiene rubber (SBR) and epoxidized natural rubber (ENR) was elaborated. To initiate the crosslinking process, Lewis acids generated in situ in reaction of acid precursors - chlorosulfonated polyethylene (CSM), differing in chlorine content (CSM - Table 1), and ZnO were used. The following properties of SBR/CSM/ZnO blends were determined: vulcametric moment (M), equilibrium swelling (Q(v)) as well as the content of a fraction soluble in chosen solvents [2-butanone - MEK (Q(v)(MEK)), toluene - TOL (Q(v)(TOL)), or tetrahydrofurane - THF (Q(v)(THF)], the content of chlorine bounded in the blends investigated (Table 6), Mooney- Rivlin elasticity constants (2C1N) as well as tensile strength (TS(b)) (Table 2-4, 7). The effects of the type and amount of CSM (Figs. 2,3) and ZnO (Fig.l) as well as SBR/CSM ratio on SBR curing rate and degree were investigated. For comparison, ZnO in SBR/CSM blend was substituted with another oxides: MnO2, CuO, SnO or Fe2O3 (Fig. 8, Table 7). Only in the cases of SnO or Fe2O3 acceptable while significantly worse results were obtained. Effect of ZnO content on ENR/CSM blend curing rate and degree has been also determined (Fig 9). Courses of SBR and ENR curing were analyzed using FTIR spectroscopy (Fig. 4 and 10, Table 5), dynamic thermomechanical analysis (DMTA - Fig. 6) and SEM (Fig. 7). SBR curing is a result of its phenyl rings' alkylation with polymeric halide (CSM) and autoalkylation with SBR chains containing 1,2- and 1,4-cis-butadiene monomer units, catalyzed with ZnCl2 formed in situ from ZnO and CSM. IR spectra analysis leads to the conclusion that ENR curing is a result of oxirane groups' polymerization also catalyzed with in situ formed ZnCl2.

6

Dichlorek cynku - metoda oznaczania

Matczak W.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2003

|

Nr 4 (38)

37--41

PL

Metodę stosuje się do oznaczania zawartości dichlorku cynku, w powietrzu otaczającym stanowiska pracy, podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na zatrzymaniu dichlorku cynku na filtrze membranowym umieszczonym na podkładce (dwa Slry membranowe ułożone jeden na drugim), wymywaniu próbki wodą, sporządzeniu próbki w 0,1 mol/l roztworze kwasu azotowego i analizie cynku techniką płomieniową absorpcyjnej spektrometrii atomowej. Oznaczalność metody wynosi 0,15 mg/m3.

7

Skuteczność działania chlorku cynku i naftenianu kobaltu jako promotorów adhezji

Zaborski M., Lipińska M., Marasek T.

Elastomery

|

2003

|

T. 7, nr 5

9-19

PL

Kordy poliamidowe (PA 6) i poliestrowe (PET) impregnowano w roztworze chlorku cynkowego lub naftenianu kobaltu albo warstwowo - najpierw w kąpieli RFL, a następnie w roztworze chlorku cynkowego lub naftenianu kobaltu oraz w celu porównania tylko w kąpieli RFL, po czym sprawdzano ich przyczepność do określonych mieszanek gumowych, niektóre z nich zawierały naftenian kobaltu lub zespół proadhezyjny RFS. Najaktywniejszym promotorem adhezji włókien okazał się naftenian kobaltu. Naniesienie tej substancji na kordy poliamidowe i poliestrowe spowodowało znaczny wzrost siły połączenia pomiędzy kordem a typową mieszanką gumową stosowaną w technologii opon. Nie stwierdzono zjawiska synergizmu wskutek impregnacji warstwowej.

EN

Polymeric fibers PA 6, PET were modified with using zinc chloride and cobalt as well as doubly, first in RFL bath, second with using zinc chloride and cobalt naphthenate. For comparison the fibers were impregnated also by RFL system. The adhesion between modified in this way fibers and rubber vulcanizates was invesitigated. To some rubber mixes the RFS proadhesion system was added. The more effective adhesion promoter were cobalt naphthenate. This type of modification caused increase the adhesion between fibers and typical rubber mix using in tires technology. The activity synergism was not observed in the case of different types of impregnation.

8

Dichlorek cynku – dymy : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Jakubowski M.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2000

|

Nr 2 (24)

15--22

PL

Dichlorek cynku (chlorek cynku) jest bezbarwną, krystaliczną substancją, która tworzy białe dymy i jest stosowana jako środek chwastobójczy, w pastach do lutowania, w procesie galwanizacji żelaza, w dezodorantach, do zabezpieczania drewna i w elektrolitach suchych akumulatorów. Jest także głównym składnikiem świec dymnych stosowanych do rozpraszania tłumu oraz w trakcie ćwiczeń wojskowych i pożarniczych. Cynk jest pierwiastkiem niezbędnym dla ludzi i zwierząt. Efekty toksyczne związków cynku występują przy nadmiernym narażeniu na jego działanie. Po podaniu drogą pokarmową lub dermalną działanie toksyczne wszystkich jego związków jest podobne, lecz skutki działania w wyniku narażenia drogą inhalacyjną są zróżnicowane. Skutki działania cynku i jego związków zostały opisane w dokumentacji dotyczącej tlenku cynku, którego toksyczność w wyniku narażenia inhalacyjnego jest mniejsza niż chlorku cynku. W związku z tym wartość NDS, wynosząca dla tlenku cynku 5 mg/m , po¬winna zabezpieczać przed możliwością wystąpienia innych skutków działania chlorku cynku niż lokalne działanie drażniące. W niniejszej dokumentacji zostaną omówione jedynie skutki dotyczące tego zakresu działania związku. Opublikowano kilka prac na temat skutków narażenia inhalacyjnego na dymy chlorku cynku. Informacje te dotyczyły głównie żołnierzy. W wyniku narażenia inhalacyjnego występowało u ludzi pieczenie gardła, duszność, kaszel, ból w klatce piersiowej, ostre zapalenie płuc w wyniku podrażnienia układu oddechowego oraz zespół ostrego wyczerpania oddechowego dorosłych (ARDS). Część zatruć kończyła się zgonem.. Istniejące dane wskazują na konieczność stosowania w przypadkach zatruć ostrych dymami tlenku cynku przedłużonej obserwacji klinicznej. Istnieje bowiem możliwość wystąpienia okresu latencji między wczesnymi objawami i ARDS. Narażenie w warunkach przemysłowych na dymy chlorku cynku o stężeniach 0,07 - 0,4 mg/m3 w ciągu 30 minut nie powodowało wystąpienia objawów podrażnienia układu oddechowego. Narażenie o średnim stężeniu, tj. 4,8 mg/m3 w ciągu 30 min, powodowało niewielkie, przejściowe podrażnienie układu oddechowego. Opisano kilka przypadków zatrucia chlorkiem cynku drogą pokarmową. Opisane objawy dotyczyły depresji ośrodkowego układu nerwowego, oparzenia jamy ustnej i przełyku o różnym stopniu nasilenia, przejściowego podwyższenia poziomu amylazy i lipazy oraz fosfatazy alkalicznej w surowicy oraz krwiomoczu. Wartość LCsow wyniku 10-minutowego narażenia szczurów na ZnCl2 wynosi około 2000 mg/m3. Zwierzęta padły w ciągu trzech dni po zakończeniu narażenia. Na podstawie wyników badań mikroskopowych płuc stwierdzono niedodmę, krwawienia i obrzęk płuc. Wartość lĄo po podaniu chlorku cynku do przewodu pokarmowego wyniosła 1101 mg Zn/kg masy ciała dla szczurów i 1261 mg Zn/kg masy ciała dla myszy. Związek ten można zaliczyć do grupy związków szkodliwych. Wartości średnich stężeń ważonych czasem (NDS) dichlorku cynku wynoszą we wszystkich państwach (wymienionych w tab. l.) l mg/m3. W większości przypadków ustalono także wartość NDSCh na poziomie 2 mg/m3. Proponowane wartości NDS i NDSCh, wynoszące odpowiednio l mg/m3 i 2 mg/m3, mają na celu zminimalizowanie potencjalnych skutków podrażnienia układu oddechowego.

EN

Zinc chloride is a colourless, cristalline substance. Forms white fumes. It is used as a herbicyde and for the protection of wood. Is used as an ingredient in soldering pastę. Effects of toxic properties of zinc and its compounds have been described in documentation for zinc oxide. The OEL for zinc oxide of 5 mg/m3 should protect workers against possible health effects of zinc chloride other than local irritation. Therefore in the present documentation only local irritative properties of zinc chloride have ben described. A number of authors have described the conseąuences of acute inhalation of hexite smoke containing mainly zinc oxide, but exposure to other compounds such as zinc oxide, hexachloroethane, calcium silicate, was also possible. The intoxicated patients were mostly soJdiers. Cough and hoarse or sore throath were the cornmon early symptoms. Lateonset symptoms included nausea, fatigue, headache, pulmonary fibrosis, severe respiratory fadure and severe adult respiratory distress syndrome (ARDS). Some of intoxicated persons died. Exposure to zinc chloride fume levels between 0.07 and 0.4 mg/m3 for 30 min failed to elicid sensory effects. An average concentration of 4.8 rng/m'1 over 30 min period caused mild, translent irrilation of the respiratory tract in bearing manufacture workers. Zinc chloride ingeslion results mainly in local corrosive effects. There is no correlation between plasma Zn leveis and generał manifestation. To minimize the potential of respiratory irritation and pulmonary toxicty from occupational exposure to zinc chloride fume the OEL Expert Group recommended the MAC of I mg/m3 and the MAC-STEL of 2 mg/m3.