Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Bioindykacyjna ocena stopnia zagrożenia metalami ciężkimi zbiorowisk leśnych Załęczańskiego Parku Krajobrazowego przy wykorzystaniu zdolności kumulacji plech porostu Hypogymnia physodes L.

Bąbelewska A., Musielińska R., Ciesielski W.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2018

|

T. 6

479--496

PL

Ocenę stopnia zagrożenia chronionych zbiorowisk leśnych Załęczańskiego Parku Krajobrazowego zanieczyszczeniami przemysłowymi, tj metalami ciężkimi, dokonano przy użyciu metod biologicznych (bioindykacyjnych) i chemicznych. W metodzie bioindykacyjnej został wykorzystany aspekt kumulacji metali ciężkich w plechach porostu Hypogymnia physodes L., które w dalszej kolejności zostały ilościowo zbadane przy wykorzystaniu metod instrumentalnych. Hypogymnia physodes L. jest porostem powszechnie występującym w środowisku, dostępnym całorocznie i wykazującym dużą tolerancję dla badanych zanieczyszczeń. Celem badań była ocena stopnia zagrożenia metalami ciężkimi: Zn, Mn, Cu, Pb, Ni, Cd, Fe, Cr, Co zbiorowisk leśnych Załęczańskiego Parku Krajobrazowego (ZPK) przy pomocy bioindykatora o właściwościach kumulacyjnych - porostu Hypogymnia physodes (L.). ZPK został wybrany do badań ze względu na niekorzystne usytuowanie, ze względu na stały napływ zanieczyszczeń przemysłowych wraz z wiatrami z terenów województwa śląskiego, opolskiego i łódzkiego. Na terenie parku wyznaczono 10 stanowisk zbioru prób plech porostu do analiz ilościowych, równomiernie rozmieszczonych na całym jego terenie. Zawartość wybranych pierwiastków oznaczono metodą atomowej spektrometrii absorpcyjnej (ASA) z wykorzystaniem aparatu VARIAN AA 240. Analizy zawartości metali ciężkich: Zn, Mn, Cu, Pb, Ni, Cd, Fe, Cr, Co w plechach pustułki pęcherzykowatej na 10 stanowiskach badawczych w Załęczańskim Parku Krajobrazowym wykazały niskie stężenia badanych metali ciężkich, w porównaniu do stężeń tych metali w parkach krajobrazowych południowej części województwa śląskiego. Najwięcej w ZPK plechy pustułki pęcherzykowatej zgromadziły żelaza (35,2-43,6 µg/g), najmniej kobaltu (0,002-0,010 µg/g), chromu (0,021-0,038 µg/g), miedzi (0,011-0,027 µg/g) i kadmu (0,020-0,043 µg/g). Kumulacja niebezpiecznego dla organizmów ołowiu na wszystkich stanowiskach badawczych była zbliżona i wynosiła: 1,573-1,940 µg/g. Analiza stężeń dziewięciu badanych pierwiastków w plechach Hypogymnia physodes na 10 stanowiskach parku, przedstawiona jako sumaryczny indeks obciążenia metalami ciężkimi (Sj), wykazała najwyższe jego wartości w północnej części ZPK (stanowisko nr 1 - Sj = 1,23) oraz w jego części środkowej i wschodniej (stanowiska nr 5 (Sj = 1,03) i 6 (Sj = 1,01)), co oznacza, że obszary te są najsilniej obciążone metalami ciężkimi. Najmniej metalami ciężkimi są obciążone zbiorowiska leśne w południowo-wschodniej części ZPK - stanowisko nr 7 (Sj = -1,21). Przyczyną większego zanieczyszczenia części północnej ZPK w porównaniu do jego części południowo-wschodniej jest fakt napływu zanieczyszczeń wraz z wiatrami z kierunku południowo-zachodniego, głównie z aglomeracji opolskiej.

EN

The assessment of the degree of threat to protected forest communities of Załęczański Landscape Park with industrial pollution, i.e. heavy metals, was made using biological (bioindicative) and chemical methods. In the bioindication method, the aspect of heavy metals accumulation in Hypogymnia physodes L. lichen lichen was used, which were subsequently quantitatively tested using instrumental methods. Hypogymnia physodes L. is a lichen commonly found in the environment, available all year round and showing high tolerance for the pollutants tested. The aim of the research was to assess the risk of heavy metals: Zn, Mn, Cu, Pb, Ni, Cd, Fe, Cr, Co forest communities of Załęcze Landscape Park (ZPK) using a bioindicator with cumulative properties - Hypogymnia physodes (L.). ZPK was selected for research due to the unfavorable location, due to the constant inflow of industrial pollution along with the winds from the areas of the Śląskie, Opolskie and Łódzkie Voivodships. In the park, 10 sets of lichen sample sets were designated for quantitative analyzes, evenly distributed throughout its entire area. The content of selected elements was determined by atomic absorption spectrometry (ASA) using the camera VARIAN AA 240. Analysis of heavy metals content: Zn, Mn, Cu, Pb, Ni, Cd, Fe, Cr, Co in the H. physodes of the alveolus at 10 test sites in Załęcze Landscape Park showed low concentrations of the heavy metals tested, compared to the concentrations of these metals in landscape parks of the southern part of the Silesian Voivodship. The most in ZPK H. physodes accumulated iron (35.2-43.6 μg / g), the least cobalt (0.002-0.010 μg / g), chromium (0.021-0.038 μg / g), copper (0.011-0.027 μg / g) ) and cadmium (0.020-0.043 μg / g). The accumulation of dangerous for organisms of lead at all research stands was similar and amounted to: 1.573-1.940 μg / g. Analysis of the concentrations of the nine elements studied in the Hypogymnia physodes at 10 park sites, presented as a summary index of heavy metals load (Sj), showed its highest values in the northern part of the ZPK (stand 1 - Sj = 1.23) and in its central part and eastern (stand number 5 (Sj = 1.03) and 6 (Sj = 1.01)), which means that these areas are heavily loaded with heavy metals. The smallest heavy metals are loaded with forest communities in the south-eastern part of the ZPK - stand no. 7 (Sj = -1.21). The reason for the greater pollution of the northern part of the ZPK in comparison to its south-eastern part is the fact that the inflow of pollutants along with the winds from the south-western direction, mainly from the Opole agglomeration.

2

Zbiorowiska leśne terenów podmokłych doliny Noteci na odcinku Radolin - Radolinek

Grzelak M., Bocian T., Gajewski P., Kaczmarek Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 1

75-86

PL

Badania zbiorowisk leśnych doliny Noteci na odcinku Radolin - Radolinek, w powiecie czarnkowsko- trzcianeckim w województwie wielkopolskim przeprowadzono w 2003 oraz 2004 r. Zbiorowiska leśne na badanym terenie występują w dolinach wzdłuż głównych cieków, tzn. Łagi i Kanału Romanowskiego, tworząc zwarte, lecz o stosunkowo niewielkiej powierzchni płaty. W płatach tych dominuje olsza czarna (Alnus glutinosa Gaertn.). W większości przypadków zbiorowiska te mają charakter juwenilny. W ramach badań siedliskowych na poszczególnych stanowiskach wykonano odkrywki glebowe. Opisano budowę morfologiczną oraz systematykę gleb. Wszystkie badane gleby reprezentowały dział gleb hydrogenicznych, rząd gleb pobagiennych oraz typ gleb murszowych.

EN

Investigations on forest communities were carried out in years 2003 and 2004 along the Noteć River valley at the segment from Radolin to Radolinek in Czarnków-Trzcianka district situated in Wielkopolska Voivodeship. Forest communities in the examined region are found along the main water courses in the area of the valley, i.e. the Łaga River and Romanowski Canal and form compact but not very extensive patches. These patches are dominated by black alder (Alnus glutinosa) and, in the majority of cases, are of juvenile nature. Within the framework of performed investigations, soil pits were carried out on individual sites. All the examined soils represented the section of hydrogenic soils, the order of semi-bog soils and the type of mucky soils. It was found that the occurrence of forest communities in the examined region was associated with high level of ground waters.

3

Forest communities in the Kuźnica Warężyńska sand-pit

Kompała-Bąba A., Błońska A., Bąba W.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2004

|

nr 131(12)

197-204

EN

The forest communities, which developed on the reclaimed areas of the Kuźnica Warężyńska sand-pit (Silesian Upland), approximate in reference to floristic composition Querco roboris-Pinetum. It occurs from 14 to 45 species in patches. The participation of character species of the Vaccinio-Piceetea class is relatively low and species from other phytosociological units such as Molinio-Arrhenatheretea class appear more frequently and abundantly. The phytocoenoses show significant differentiation which reflects moisture and trophic conditions, so two subassociations were distinguished: wet Querco roboris-Pinetum molinietosum, which is distinguished by wet meadow species, peat-bog plants and rush species and drier Querco roboris-Pinetum typicum with the participation of psammophilous species of the Koelerio-Corynephoretea class. The method [Krzaklewski, 1999], including in reclamation works plant communities, which develop during natural succession, increases success for re-establishment of self-regulating ecosystems and let create mosaic of plant communities, sometimes very interesting from the scientific point of view and valuable for biodiversity conservation.

PL

Fitocenozy leśne, które wykształciły się na objętych rekultywacją obszarach piaskowni Kuźnica Warężyńska (Wyżyna Śląska) są zbliżone pod względem fitosocjologicznym do boru mieszanego Querco roboris-Pinetum. Poszczególne płaty buduje od 14 do 45 gatunków. Udział gatunków charakterystycznych klasy Vaccinio-Piceetea jest stosunkowo niewielki, natomiast większe znaczenie mają gatunki przechodzące z innych klas zbiorowisk roślinnych. Płaty wykazują zróżnicowanie odzwierciedlające panujące warunki wilgotnościowe i troficzne, dzięki czemu możliwe było wydzielenie na tym terenie dwóch podzespołów: wilgotnego Querco roboris-Pinetum molinietosum, którego fitocenozy wyróżniają gatunki wilgotnych łąk, torfowisk czy też zbiorowisk szuwarowych oraz suchszego z udziałem gatunków psammofilnych z klasy Koelerio-Corynephoretea. Zastosowana na tym terenie obok całkowitego zalesiania, metoda sukcesji kierowanej [Krzaklewski i in. 1999], włączająca do procesu rekultywacji, zbiorowiska pochodzące z naturalnej sukcesji zwiększa szanse na odtworzenie się w pełni funkcjonalnych ekosystemów oraz pozwala na wytworzenie mozaiki zbiorowisk roślinnych często interesujących i wartościowych z punktu widzenia ochrony bioróżnorodności.

4

Rezerwat Jastkowice

Święs F.

Ekoinżynieria

|

1998

|

nr 9

29-36

PL

W artykule scharakteryzowano walory przyrodnicze i praktyczne możliwości ochrony zagrożonego rezerwatu 'Jastkowice' , który jest rezerwatem leśnym i podlegalącym ochronie częściowej. Na szczególną uwagę zasługują w nim zachowany stary fragment Puszczy Sandomierskiej, z 100 - 150 letnimi okazami drzew. Ponadto licznie występują w nim rzadkie gatunki roślin zielonych, krzewów i grzybów. Proponuje się zwiększenie powierzchni tego rezerwatu.