Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Towards the integrated protection of historic networked architectural resource of water towers in Western Poland

Barełkowski Robert

Przestrzeń i Forma

|

2023

|

nr 53

9--42

EN

The present paper treats the network of railway water towers as a group of architectural objects forming the system of multi-dimensional connections - historic networked architectural resource (HiNAR). HiNAR functions within dimensions: technological one, reflecting technical and processrelated basis of the erection and functioning of towers as railway facilities; the organisational one as an object serving specific transport connections; the typological one at levels – local/regional, national or international. Perceiving a single tower as an architectural object does not allow to assess its significance and thus to correctly categorise the object in connection with the needs of conservator’s protection, as it is necessary to accept the role that it may be serving in a broader dimension.

PL

W niniejszym artykule sieć kolejowych wież ciśnień rozpatrywana jest jako grupa obiektów architektonicznych tworzących system wielowymiarowych powiązań – zabytkowy zasób sieciowy architektury (HiNAR). HiNAR funkcjonuje w wymiarach: technologicznym, odzwierciedlającym techniczno-procesualne podstawy powstania i funkcjonowania wież jako obiektów kolejowych; organizacyjnym, jako obiekt obsługujący konkretne połączenia komunikacyjne; typologicznym, w skalach – lokalnej/regionalnej, krajowej lub międzynarodowej. Postrzeganie pojedynczej wieży jako obiektu architektonicznego nie pozwala ocenić jej znaczenia, a co za tym idzie, skategoryzować w sposób prawidłowy obiektu pod względem potrzeb ochrony konserwatorskiej, konieczne jest bowiem uznanie roli, jaką może ona pełnić w szerszym wymiarze.

2

Osady denne - charakterystyka, kryteria oceny stopnia zanieczyszczenia, regulacje prawne oraz zagospodarowanie

Tytła Malwina

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2023

|

nr 3

25--29

PL

Osady denne powstające w rzekach oraz innych zbiornikach wodnych, w świetle prawa stanowią odpad, który należypoddać unieszkodliwieniu lub zagospodarować.

3

The railway water towers resource in Western Poland in the years 1870-1965 versus the international resource

Barełkowski Robert, Szaflik Władysław

Przestrzeń i Forma

|

2022

|

nr 52

211--254

EN

It has been intended to present international typological, formal and chronological relations of these types of structures in the context of the selected technical and technological solutions that would influence the emergence of architectural structures. Railway infrastructure used to develop both with reference to specific actions undertaken within the framework of activities of state administration as well as constituted the expression of universal needs and technological requirements. The essence of this analysis is to recognise which of these typologies can be referred to as functioning within the national resource and which within the international one.

PL

Intencją jest ukazać międzynarodowe relacje typologiczne, formalne oraz chronologiczne tego typu obiektów, w kontekście wybranych rozwiązań technicznych i technologicznych, które rzutowały na powstawanie form architektonicznych. Infrastruktura kolejowa rozwijała się zarówno w odniesieniu do konkretnych działań podejmowanych w ramach działań administracji kraju, jak i stanowiła wyraz ogólnych potrzeb i wymagań technologicznych. Istotą tej analizy jest rozpoznanie, które z typologii są typologiami funkcjonującymi w zasobie krajowym, a które w zasobie międzynarodowym.

4

Dotychczasowe konferencje zbiornikowe organizowane przez poznański SITWM

Wosiewicz Bogdan J., Kałuża Tomasz

Gospodarka Wodna

|

2022

|

Nr 9

2--4

PL

Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Wodnych Melioracji Oddział w Poznaniu, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu jako organizatorzy zaprosili środowiska naukowe, projektowe i wykonawcze do udziału w kolejnej, już piątej z kolei, konferencji zbiornikowej: V Konferencja Naukowo-Techniczna, Eksploatacja i Oddziaływanie Zbiorników Wodnych, Mikorzyn - Jeziorsko 28-30.09.2022 r. Konferencja odbywa się pod patronatem Rektora Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Prezesa PGE Wody Polskie oraz patronatem medialnym czasopisma Gospodarka Wodna.

5

Krakowska zieleń w obliczu zmian klimatu

Wagner Aleksandra, Mazur Agata, Mazur Robert

Przegląd Komunalny

|

2021

|

nr 1

46--49

PL

Zmiany klimatyczne związane ze wzrostem temperatury mogą prowadzić do ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak wydłużone okresy suszy oraz zwiększona liczba dni upalnych. Wpływa to niekorzystnie na tereny zieleni. Szczególną rolę w sytuacji podwyższonych temperatur odgrywają zbiorniki wodne.

6

Możliwości powiększania pojemności zaporowych zbiorników wodnych

Dąbkowski Szczepan L., Winter Jan

Gospodarka Wodna

|

2021

|

Nr 10

7--11

PL

Omówiono możliwości powiększania pojemności istniejących zbiorników zaporowych, w szczególności poprzez podwyższenie poziomu piętrzenia. Zwrócono uwagę na zastosowanie przelewów labiryntowych i innych rozwiniętych w planie, w tym wywrotnych stawideł. Przytaczając charakterystyki wybranych zbiorników zaporowych w Polsce, wskazano na możliwości podniesienia na nich normalnego poziomu piętrzenia (NPP).

EN

The paper discusses the possibility of increasing the capacity of the existing dam reservoirs, in particular by increasing the damming level. The authors point out to the application of labyrinth weirs and other [solutions] developed in the plan, including subversive ponds. Quoting the characteristics of selected dam reservoirs in Poland, the paper indicates that there is a possibility to increase the normal water damming level.

7

Liptovská Mara – Bešeňová water management system versus extreme hydrological phenomena

Bednárowa Emília, Škvarka Juraj, Václavík Patrik, Poórová Jana

Gospodarka Wodna

|

2021

|

Nr 9

5--9

EN

The Liptovská Mara – Bešeňová water management system (1967–1975) located in the northern part of central Slovakia is one of the key hydraulic structures of the Slovak Republic. The system is located in the upper section of the river Váh. Its purpose is to produce electricity in peak hours, to ensure flood control and improve flows of the Váh River for the industry and agriculture purposes. The Liptovská Mara reservoir, together with the Orava reservoir on the Orava River, which is the right-side tributary of Váh, are the two main reservoirs to control flows in Váh up to its mouth to the Danube River. Both hydraulic structures use the rivers’ energy potential, significantly reducing flood flows and mitigating possible flood damage. Through coordinated, systemic action they improve the river flow rates, which increases the resources of domestic water and industrial water for irrigation. They also enable the dilution of wastewater and improve self-purification of the river, as well as play a significant role in ensuring a sufficient flow in the Váh River and its derivation channels while using the Vážská cascade hydropower potential. Both reservoirs constitute an important element of the landscape and an integral part of the country’s [economy], being a popular destination for water sports and contributing to the development of tourism. Recurring hydrological extremes are phenomena that accompany the observed climate change and global warming. Short-term flood flows alternate with long periods of drought. Thus, the question of the large water reservoirs’ influence on the hydrological regime of the catchment basin becomes of utmost importance. In this paper, we present the impact of the Liptovská Mara – Bešeňová water management system operation on the runoff conditions in the Váh River.

PL

System gospodarowania wodą Liptovská Mara – Bešeňová (1967–1975), w północnej części Słowacji środkowej, jest jedną z najważniejszych budowli hydrotechnicznych Republiki Słowacji. System jest zlokalizowany w górnym odcinku rzeki Wag. Celem jego jest produkcja energii elektrycznej w godzinach szczytu, kontrola powodzi i poprawa przepływu w Wagu dla potrzeb przemysłu i rolnictwa. Zbiornik Liptovská Mara razem ze zbiornikiem Orawa na rzece Orawa, która jest prawostronnym dopływem Wagu, są górnymi zbiornikami sterującymi przepływami Wagu do jego do ujścia do Dunaju. Obie budowle hydrotechniczne wykorzystują potencjał energetyczny rzek, znacznie redukując przepływy powodziowe i zmniejszając ewentualne szkody powodziowe. Dzięki skoordynowanemu działaniu w systemie poprawia się przepływ w rzece z korzyścią dla zasobów wody użytkowej i przemysłowej lub nawadniania. Umożliwiają również rozcieńczanie ścieków i poprawiają samooczyszczanie rzeki. Odgrywają również znaczącą rolę w zapewnieniu wystarczającego przepływu w Wagu i jego kanałach derywacyjnych przy wykorzystaniu potencjału hydroenergetycznego kaskady Wagu. Oba zbiorniki tworzą jednocześnie scenerię krajobrazu. Zbiorniki te stanowią integralną część kraju, umożliwiają uprawianie sportów i sprzyjają rozwojowi ośrodków turystyki. Powtarzające się ekstrema hydrologiczne są również cechą towarzyszącą rejestrowanym zmianom klimatu i globalnemu ociepleniu. Krótkotrwałe powodzie występują na przemian z długimi okresami suszy. Na pierwszy plan wysuwa się zatem kwestia wpływu dużych zbiorników wodnych na reżim hydrologiczny w zlewni. W niniejszym artykule przedstawiamy wpływ funkcjonowania systemu gospodarki wodnej Liptovská Mara -Bešeňová na warunki odpływu ze zlewni rzeki Wag.

8

Retencja w lasach

Wojtkowiak Roman

Technologia Wody

|

2020

|

Nr 6 (74)

36--40

PL

Tyle się słyszy o zmianach klimatu, stepowieniu Europy, a zwłaszcza Wielkopolski. Ogłasza się szumne projekty, w których ogromne gremia ludzkie, między innymi szarzy obywatele, mają prawo zabierać głos i wysuwać swoje propozycje. Można by się zastanawiać, czy rzeczywiście chodzi o działania mające zapobiegać tej oczywistej klęsce, jaka w najbliższym czasie może spotkać Wielkopolskę czy też ma to tylko cel PR. Chodzi o tak popularny ostatnio slogan Public Relations (PR) to z angielskiego: relacje publiczne, czyli o „odpowiednie” kontakty z otoczeniem, inaczej imagistyka społeczna – kształtowanie stosunków publicznie działającego podmiotu z jego otoczeniem, których celem jest dbałość o dobry wizerunek, akceptację i życzliwość wobec działań polityków, decydentów, danej osoby lub organizacji.

9

Automated decryption of bodies of water on the basis of LANDSAT-8 satellite images with reference to controlled classification

Palamar Mykhaylo

Przegląd Elektrotechniczny

|

2020

|

R. 96, nr 11

115--118

EN

An operative method of automated decryption of Landsat-8 satellite images allowing for detection of water bodies is created. Application of the developed method allows for the detection of water bodies more than 30 m in size and specifies the obtained masks of water bodies significantly.

PL

Przedstawiono metodę automatycznego odszyfrowywania zdjęć satelitarnych Landsat-8 umożliwiającą wykrywanie części wód. Zastosowanie opracowanej metody pozwala na wykrycie zbiorników wodnych większych niż 30 m.

10

Effect of Buffer Zone Structure on Diversity of Aquatic Vegetation in Farmland Water Bodies

Kujawa Krzysztof, Arczyńska-Chudy Ewa, Janku Krzysztof, Mana Mostefa

Polish Journal of Ecology

|

2020

|

Vol. 68, nr 4

263--282

EN

Farmland water bodies (FWBs) are marginal habitats in the agricultural landscape. However, regardless of their small size, they are refuges for natural vegetation and species-rich animal assemblages. They are especially important in areas where the intensification of agricultural activities reduces the ecological quality of the landscape. The study aimed to evaluate the effect of the habitat structure of the FWB buffer zone on macrophyte association diversity in the FWBs (n = 49). As many as 175 species of vascular plants, three stoneworts, and 40 (41-49 according to Chao2 estimator) plant associations were recognized, including 19 of high conservation priority. The occurrence of threatened associations (0-5 per FWB) was not correlated with the number of common (unthreatened) ones. The most important predictors of plant diversity (at the species level and the association level) were the connection of the FWB with a watercourse (positive effect), and the distance from the FWB to the nearest built-up areas (positive effect). The results suggest that even though the high percentage cover of perennial vegetation mitigates the effect of diffused pollutions of agricultural origin on FWB biota, its significance may become low when the distance from a built-up area to FWBs is small.

11

Spuścizna po pandemii. Środki dezynfekcyjne w ściekach

Ginter-Kramarczyk Dobrochna, Kruszelnicka Izabela

Kierunek Wod-Kan

|

2020

|

Nr 3

44--49

PL

Intensywne użycie żeli antybakteryjnych i środków dezynfekujących, zawierających do niedawna triklosan - o którym więcej w niniejszym artykule - przyczynia się niestety do wzrostu ich zawartości w ściekach. Konsekwencją tego będzie prawdopodobnie ich kumulacja w zbiornikach wodnych i osadach rzecznych, co potwierdzają prowadzone badania.

12

Spatiotemporal variability in spate irrigation systems in Khirthar National Range, Sindh, Pakistan (case study)

Soomro Abdul Ghani, Babar Muhammad Munir, Arshad Muhammad, Memon Anila, Naeem Babar, Ashraf Arshad

Acta Geophysica

|

2020

|

Vol. 68, no. 1

219--228

EN

Satellite remote sensing and geographical information system (GIS) have been used successfully to monitor and assess the land use and land cover (LULC) dynamics and their impacts on people and the environment. LULC change detection is essential for studying spatiotemporal conditions and for proposing better future planning and development options. The current research analyzes the detection of spatiotemporal variability of spate irrigation systems using remote sensing and GIS in the Khirthar National Range, Sindh Province of Pakistan. We use Landsat images to study the dynamics of LULC using ArcGIS software and categorize fve major LULC types. We obtain secondary data related to precipitation and crop yield from the provincial department of revenue. The maximum likelihood supervised classifcation (MLSC) procedure, augmented with secondary data, reveals a signifcant increase of 86.25% in settlements, 83.85% in spate irrigation systems, and 65% in vegetation, and a substantial negative trend of 39.50% in water bodies and 20% in barren land during the period from 2013 to 2018. Our study highlights an increase in settlements due to the infow of local population for better means of living and an increase in spate irrigation systems, which indicates the water conservation practices for land cultivation and human purpose lead to the shrinkage of water bodies. The confusion matrix using Google Earth data to rectify modeled (classifed) data, which showed an overall accuracy of 82.8%–92%, and the Kappa coefcient estimated at 0.80–0.90 shows the satisfactory results of the LULC classifcation. The study suggests the need to increase water storage potential with the appropriate water conservation techniques to enhance the spate irrigation system in the hilly tracts for sustainable develop‑ ments, which mitigates drought impact and reduces migration rate by providing more opportunities through agricultural activities in the study area.

13

Naegleria fowleri – niebezpieczna ameba w zbiornikach wodnych

Lemiech-Mirowska Ewelina, Kiersnowska Zofia, Ginter-Kramarczyk Dobrochna, Kruszelnicka Izabela

Technologia Wody

|

2019

|

Nr 5 (67)

55--66

PL

Skażenie wody oraz zmiany klimatyczne bezpośrednio wpływają na występowanie wielu chorobotwórczych pasożytniczych form dyspersyjnych. Do najgroźniejszych dotychczas poznanych organizmów wodnych zalicza się Naeglerię fowleri, potocznie zwaną ,,amebą wyjadającą mózg’’. Uznawana jest za czynnik etiologiczny pierwotnego zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych (Primary Amebic Meningoencephalitis, PAM). Śmiertelność tej choroby sięga blisko 99% i dotyczy głównie osób korzystających z wodnych form rekreacji. Pojedyncze przypadki zarażenia pierwotniakiem odnotowano po spożyciu wody wodociągowej.

EN

Contamination of water and climate change directly affects the occurrence of many pathogenic parasitic forms dispersion. For the most dangerous aquatic organisms known so far include Naeglerię fowleri amoeba commonly called ,, eat the brain “. It is considered to be the primary etiologic factor for encephalitis and meningitis (Primary Amebic Meningoencephalitis, PAM). The mortality rate of this disease is nearly 99% and concerns mainly people who use forms of aquatic recreation. Isolated cases of infection with the protozoan observed after the consumption of tap water.

14

Verification of the Methods for Calculating the Probable Maximum Flow in the Widawa River in the Aspect of Water Management in the Michalice Reservoir

Gruss Łukasz, Wiatkowski Mirosław, Buta Bogna, Tomczyk Paweł

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 1

566-585

EN

Flows with a given probability of exceedance are important from the point of view of water management, especially in water reservoirs. By determining these flows, it is possible to design a reservoir adapted to local conditions that will operate in line with the assumed function. Various methods exist in the world for determining the probable maximum flows; these methods are based on various assumptions. The aim of the article is to verify and assess the applicability of the Flood Frequency Analysis (FFA) and the IMGW method for use in catchments of controlled rivers where a retention reservoir was built during the hydrological observation period. This is important in updating the water management instructions and in designing new retention reservoirs. The authors undertook to investigate whether a series of maximum flows prepared for the IMGW method allows one to recognize the regime change, caused by the construction of the retention reservoir, in the water gauge Zbytowa profile on the Widawa River, using the Mann-Kendall test. The following distributions were used in the study: Pearson type III, log-normal and Weibull. The Mann-Kendall test showed homogeneity of three observational series: 1971-2000, 2001-2017 and 1971-2017 prepared for the FFA method despite the fact that in 2001 the Michalice retention reservoir was commissioned on the Widawa river and the water management in the basin changed this watercourse. However, the observational series prepared for the IMGW method were homogenous only prior to the construction of the reservoir (1971-2000). The observational series prepared in this way enabled the Mann-Kandall test to exclude the homogeneous series caused by the regime change as a result of the construction and operation of the Michalice retention reservoir. Only after the construction of the retention reservoir the observational series from the winter half-year were homogeneous. This is due to the fact that the flows in the winter half-year are definitely lower than those in the summer half-year. The best-fitting distribution for the empirical distribution for the Widawa (the Zbytowa profile) in the analyzed series is a log-normal distribution that can be used to calculate the probable maximum flows needed to update the reservoir's water management instructions. The Wilcoxon test showed no difference between the calculation methods analyzed and used to estimate the probable maximum flows in the Zbytowa profile on the Widawa river. Therefore, as a method for calculating the probable maximum flows for the Widawa river (the Zbytowa profile) in the aspect of managing the Michalice reservoir or some other river with controlled catchment and parameters similar to those of the Widawa (in the Zbytowa profile), one can recommend either of the two analyzed methods: both FFA and IMGW.

PL

Przepływy o zadanym prawdopodobieństwie przewyższenia są istotne z punktu widzenia gospodarowania wodami na zbiornikach wodnych. Dzięki wyznaczeniu tych przepływów możliwe jest zaprojektowanie zbiornika dostosowanego do lokalnych warunków, który będzie funkcjonował zgodnie z założoną funkcją. Na świecie obowiązują różne metody wyznaczania przepływów maksymalnych prawdopodobnych, które bazują na odmiennych założeniach. Celem artykułu jest weryfikacja i ocena możliwości zastosowania metody Flood Frequency Analysis (FFA) i metody IMGW do zastosowania w zlewniach rzek kontrolowanych, na których w okresie obserwacji hydrologicznej wybudowano zbiornik retencyjny. Ma to znaczenie w aktualizacji instrukcji gospodarowania wodą oraz w projektowaniu nowych zbiorników retencyjnych. Autorzy podjęli się zbadania czy serie przepływów maksymalnych przygotowane dla metody IMGW pozwalają na rozpoznanie zmiany reżimu, w rzece Widawie w przekroju Zbytowa, przy pomocy testu Manna-Kendalla, spowodowanej wybudowaniem zbiornika retencyjnego. W pracy wykorzystano następujące rozkłady: Pearsona typ III, logarytmiczno-normalnego oraz rozkład Weibulla. Test Manna-Kendalla wykazał jednorodności trzech serii obserwacyjnych: 1971-2000, 2001-2017 i 1971-2017 przygotowanych dla metody FFA pomimo, że na rzece Widawie w 2001 roku został oddany do eksploatacji zbiornik retencyjny Michalice i zmieniło się gospodarowanie wodą w zlewni tego cieku. Natomiast serie obserwacyjne sporządzone dla metody IMGW były jednorodne jedynie przed budową zbiornika (okres 1971-2000). Tak przygotowana seria obserwacyjna umożliwiła testowi Manna-Kandalla wykluczyć serie jednorodne spowodowane zmianą reżimu na skutek wybudowania i pracy zbiornika retencyjnego Michalice. Jedynie po budowie zbiornika retencyjnego serie obserwacyjne z półrocza zimowego były jednorodne. Jest to spowodowane tym, że przepływy w półroczu zimowym są zdecydowanie niższe niż przepływy w półroczu letnim. Najbardziej dopasowanym rozkładem zmiennej Qmax dla rzeki Widawy (profil Zbytowa) w analizowanych seriach jest rozkład logarytmiczno-normalny, który może zostać wykorzystany do obliczeń przepływów maksymalnych prawdopodobnych potrzebnych do aktualizacji instrukcji gospodarki wodnej zbiornika. Test Wilcoxona wykazał, brak różnic pomiędzy analizowanymi metodami obliczeniowymi użytymi do obliczeń maksymalnych przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia rzeki Widawy (profil Zbytowa), dlatego też jako metodę do obliczania przepływów maksymalnych prawdopodobnych w zlewni rzeki Widawy w profilu Zbytowa w aspekcie gospodarowania wodami zbiornika retencyjnego Michalice lub innej rzeki o zlewni kontrolowanej o podobnych parametrach zlewni co zlewnia rzeki Widawa (profil Zbytowa), można wskazać obie analizowane metody: FFA i IMGW.

15

Zagrożenia osuwiskowe dla sztucznych zbiorników wodnych w Karpatach

Perski Zbigniew, Nescieruk Piotr, Wojciechowski Tomasz

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 5

332--338

EN

Starting from 2011, landslides in Łaski over the Żywieckie lake and in Piaski-Drużków over the Czchowskie Lake have been included into the landslide monitoring program as a part of the SOPO project of PGI-NRI. Both landslides present a real hazard to hydrotechnical constructions. In 2018 the monitoring has been extended for the Łaski landslide including the on-line component. The article presents the subsurface and surface monitoring systems and discusses the results of over 7-years observations. In both discussed cases, the landslides have long, multi-stage history. The measurement data show that, their activity has decreased since the activation impulse in 2010. However, they remain active, especially on the deep slip surfaces. High porosity and, consequently, rapid changes in the groundwater level and rainfall intensity confirm the unstable nature of these landforms. This also confirms that the possibility of further activation or sudden landslide descent into water reservoirs is still a real hazard.

16

Wykorzystanie wybranych zasobów wodnych regionu radomskiego dla celów turystyki i rekreacji

Matysiak Klaudia, Perzyński Tomasz

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 6

332--336

PL

W artykule przedstawiono opis wybranych zbiorników wodnych okolic Radomia pod kątem ich wykorzystania dla celów turystyki i rekreacji. Autorzy przedstawili wyniki sondażu diagnostycznego dotyczącego potrzeb i oczekiwań związanych z wypoczynkiem nad zbiornikami wodnymi.

EN

The article presents a description of the possibility of using selected water reservoirs near Radom for tourism and recreation. The authors presented the results of a diagnostic survey on the needs and expectations related to leisure over selected reservoirs.

17

Woltamperometryczne oznaczanie zawartości metali ciężkich w próbkach wodnych pobranych w pobliżu zakładów ZGH Bolesław

Cieśla Małgorzata, Koclęga Angelika, Szubra Natalia

Analit

|

2019

|

Nr 7

2--16

PL

W niniejszej pracy oznaczono zawartość metali ciężkich takich jak: kadm, ołów, miedź i cynk w próbkach środowiskowych pobranych ze zbiorników wodnych znajdujących się w pobliżu Zakładów Górniczo-Hutniczych „Bolesław”. Celem eksperymentu było oszacowanie wpływu industrializacji na zawartość metali w stawie znajdującego się na terenie zrekultywowanego wyrobiska piaskowni znajdującego się w Żuradzie oraz cieku wodnego z kanału odprowadzającego wodę z osadnika odpadów poflotacyjnych. Pomiary dokonano przy wykorzystaniu metody woltamperometrii stripingowej z użyciem elektrody rtęciowej o kontrolowanym wzroście kropli CGMDE. Uzyskane wyniki przedstawiono na woltamperogramach, a następnie porównano je ze sobą ze względu na zawartość poszczególnych jonów metali ciężkich w zależności od miejsca pobrania próbki.

EN

That research aim was determination of heavy metals like cadminium, lead, copper and zinc concentrations in the samples collected from the area near ZGH “Bolesław” factory. The another purpose of this experiment was to determine the influence of industrialization on the presence of heavy metals in a pond located in the reclaimed sand pit found in Żurada and the watercourse from the channel discharging water from the post-flotation tailings pond. The measurements were made using stripping voltamperometry using a controlled-growth mercury drop electrode. The results were presented on voltamperograms and compared with each other considering the concentration of individual heavy metal ions in relation to the sampling place.

18

Contents of selected macronutrients in bottom sediments of two water reservoirs and assessment of their suitability for natural use

Wójcikowska-Kapusta A., Smal H., Ligęza S.

Journal of Water and Land Development

|

2018

|

no. 38

147--153

EN

The purpose of the present study was to analyse the contents of calcium, magnesium, potassium, and sodium in bottom sediments of two water reservoirs. The chemical composition of the bottom sediments and the ratios between the studied macronutrients were assessed, taking into account the nutritional requirements of plants, to determine whether the sediments were suitable for use in natural/agricultural settings. The study was conducted at two water reservoirs: the Brody Iłżeckie reservoir built on the Kamienna River in the Świętokrzyskie Province, and Zalew Zemborzycki, lake on the Bystrzyca River in the Lublin Province. Both bodies of water serve as flood water diversion and leisure facilities, and are also used, to a small extent, by the industry. They have a similar age and surface area. Bottom sediments were collected from the reservoirs a single time: 14 samples from Zalew Zemborzycki and 17 from Brody Iłżeckie. Samples were tested for total contents of Ca, Mg, K, and Na. The bottom sediments from Zalew Zemborzycki contained higher amounts of calcium, magnesium, and potassium than the material from Brody Iłżeckie. The values of ratios between K:Mg and K:(Ca + Mg) were similar for both reservoirs, and Ca:Mg and Ca:K were slightly more favourable for the sediments taken from Brody Iłżeckie.

PL

Celem pracy była analiza zawartości wapnia, magnezu, potasu i sodu w osadach dennych dwóch zbiorników wodnych. Ocena składu chemicznego oraz stosunków pomiędzy badanymi makroelementami, uwzględniającymi wymagania żywieniowe roślin, były podstawą do określenia przydatności do przyrodniczego/rolniczego wykorzystania osadów dennych. Zadania prowadzono na dwóch obiektach – zbiorniku Brody Iłżeckie, w województwie świętokrzyskim, zbudowanym na rzece Kamienna, oraz Zalewie Zemborzyckim na rzece Bystrzycy, w województwie lubelskim. Oba zbiorniki pełnią funkcje przeciwpowodziowe i rekreacyjne, są też w niewielkim stopniu wykorzystywane przez przemysł. Są podobne pod względem wieku i powierzchni. Osady denne pobrano jednorazowo – 14 próbek z Zalewu Zemborzyckiego i 17 ze zbiornika Brody Iłżeckie. Analizowano w nich całkowitą zawartość Ca, Mg, K, Na. Osady denne z Zalewu Zemborzyckiego zawierały znacznie więcej wapnia, magnezu i potasu niż ze zbiornika Brody Iłżeckie. Stosunki analizowanych makroelementów były podobne (K:Mg; K:(Ca+Mg) w osadach obu zbiorników lub nieco korzystniejsze (Ca:Mg; Ca:K) w osadach zbiornika Brody Iłżeckie niż Zalewu Zemborzyckiego.

19

Waloryzacja przyrodnicza zbiornika retencyjnego Mściwojów

Pluskota P., Malczewska B., Kempiński J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 6

65--70

PL

W pracy przeprowadzono hydro-morfologiczną waloryzację przy użyciu: terenowej metody Ilnickiego i Lewandowskiego oraz brytyjskiej metody River Habitat Survey (RHS), dostosowanej do warunków polskich. Omawiany w pracy zbiornik jest jednym z dwóch w województwie dolnośląskim obiektem małej retencji posiadającym zbiornik wstępny. Zbiornik ten służy do magazynowania wody i ochrony przed falą powodziową, przeznaczony jest również na cele rekreacyjne i wypoczynkowe. Zastosowane w zbiorniku przegrody biologiczne oddzielają zbiornik główny od zbiornika wstępnego, dzięki czemu stanowią wyspy dla ptactwa wodnego i innych zwierząt.

EN

The paper assesses the hydro-morphological of the Misciwojow retention reservoir. The evaluation was carried out using the Ilnicki and Lewandowski’s method and the British River Habitat Survey (RHS), adapted to Polish conditions. The reservoir discussed in this paper is one of two small retention facilities in the Lower Silesian Voivodship with a preliminary reservoir. Apart from the function of water storage and flood protection, the main reservoir is also intended for recreational purpose. The biological barriers used separate the main reservoir from the initial reservoir, making it an island for waterfowl and other animals.

20

Prekursorzy konstrukcji zbiorników wodnych wież ciśnień

Lidzbarski R.

Forum Eksploatatora

|

2018

|

Nr 2 (95)

48-54

PL

Wodociągowe wieże ciśnień w dużej mierze przetrwały tylko w archiwalnych dokumentach lub na starych fotografiach. Nieliczne pozostały w krajobrazie, ale zachwyt nad nimi pozostaje cały czas niezmienny. Fascynują architekturą i konstrukcją budowlaną determinowaną w istotnym stopniu rodzajem zbiornika do gromadzenia wody.