Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rola zbiorników małej retencji w kształtowaniu jakości wód powierzchniowych na Podlasiu

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wiater J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 4

148--154

PL

Celem badań była ocena jakości wody w dwóch małych zbiornikach retencyjnych oraz oszacowanie ilości zatrzymanych zanieczyszczeń przez oba zbiorniki. Badania zmian jakości wody oraz analizę czynników ją determinujących prowadzono na dwóch zbiornikach małej retencji położonych w województwie podlaskim: Ciechanowiec, zlokalizowanym na rzece Nurzec oraz Bobra Wielka umiejscowionym na rzece Biebrza. Podstawowe parametry fizyko-chemiczne wód zbiorników oraz wód je zasilających w większości nie wykraczają poza wartości dopuszczalne dla klas I-II. Jedynie wysokie stężenia fosforanów, dopływające bezpośrednio do rzek zasilających zbiorniki, wielokrotnie przekraczają ilości dopuszczalne i mogą być potencjalnym źródłem zanieczyszczenia badanych akwenów. Coroczne zwiększanie się ilości dopływających zanieczyszczeń wskazuje na powolny wzrost poziomu degradacji zalewów. Badane zbiorniki należy poddać zabiegom rekultywacyjnym ponieważ nie spełniają roli w ograniczaniu zanieczyszczeń dopływających ze zlewni.

EN

The purpose of the research was to evaluate the water quality in two small retention reservoirs, as well as assessing the amount of quality indicators retained by both of them. Water quality studies and the analysis of factors determining it were conducted on two small retention reservoirs situated in the Podlaskie Voivodeship: Ciechanowiec, located on the Nurzec River and Bobra Wielka situated on the Biebrza River. The basic physicochemical parameters of the water reservoirs and of the water supplying them mostly do not exceed the limits for classes I-II. High concentration of phosphates, which flow directly into the river supplying the reservoirs, exceed the permissible amounts by many times and may be a potential source of contamination of the examined water reservoirs. The yearly increase of the considered contaminants indicates a slow degradation of reservoirs. The reservoirs should be subjected to reclamation as they are inefficient in limiting pollution from the catchment area.

2

Zanieczyszczenia fosforem jako bariera jakości wód zbiorników małej retencji na Podlasiu

Szczykowska J. E., Siemieniuk A., Wiater J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 48

202--207

PL

Celem badań była ocena jakości wód dopływających do zbiorników małej retencji ze względu na stężenie w nich fosforu ogólnego i fosforanów. Do badań wybrano trzy zbiorniki małej retencji położone na terenie gmin: Brańsk, Dubicze Cerkiewne i Kleszczele w województwie podlaskim. Doboru obiektów badawczych dokonano z uwagi na podobieństwo rodzaju zagospodarowania zlewni cieku dopływającego, sposobów wykorzystania retencjonowanej wody oraz niewielką powierzchnię zbiorników. Dopływający do zbiornika ciek wnosi wraz z wodą substancje biogenne, które wpływają na jakość jego wód w sposób bezpośredni, powodując wysokie stężenia w wodzie, albo pośredni polegający na inicjowaniu lub przyspieszaniu procesów degradacji zbiornika i utratę jego walorów użytkowych. Stwierdzono, że stężenia fosforu ogólnego jedynie w przypadku 20,8% próbek wody pobieranych z rzeki Nurzec, zasilającej zbiornik Otapy-Kiersnówek, około 25% próbek wody rzeki Orlanki, zasilającej zbiornik Bachmaty i 17% próbek pobieranych z cieku zasilającego zbiornik Repczyce odpowiadały wartościom określonym dla drugiej klasy w obowiązującym Rozporządzeniu Ministra Środowiska. Spowodowane jest to długotrwałym nawożeniem nawozami naturalnymi, co w konsekwencji doprowadziło do przesycenia gleb i przedostawania się związków fosforu do wód rzecznych na terenach użytkowanych rolniczo. Zwłaszcza w okresach wczesnowiosennych rosnąca temperatura wraz z opadami deszczu powodowała rozmarzanie gleby co skutkowało rosnącymi stężeniami zanieczyszczeń wnoszonymi wraz ze spłukiwanymi cząsteczkami gleby podczas spływu powierzchniowego i podpowierzchniowego. Obliczone wartości TSI(TP) w zbiorniku Otapy-Kiersnówek wyniosły 112,4 w 2012 roku hydrologicznym a 112,7 w 2013 r., w zbiorniku Bachmaty 73,04–75,71 i w zbiorniku Repczyce 101,07–102,12, co pozwoliło je zakwalifikować jako hipertroficzne.

EN

The aim of study was to evaluate the quality of water flowing into small retention reservoirs in terms of the concentration of total phosphorus and phosphates. The study involved three small retention reservoirs located in the municipalities of: Bransk, Dubicze Cerkiewne and Kleszczele in Podlasie region. Selection of the research facilities was made due to the similarity in the soil management type within catchment of the flowing watercourse, retained water utilization ways, and a small surface of reservoirs. Watercourse reaching the reservoir provides biogens along with water, which directly affect the water quality resulting in high concentrations in water, either indirectly by initiating or accelerating the process of degradation of the reservoir and the loss of its usability. We found that total phosphorus only of 20.8% of water samples from Nurzec river feeding the Otapy-Kiersnówek reservoir, about 25% of water samples of Orlanka river feeding Bachmaty reservoir, and 17% of samples taken from the watercourse supplying Repczyce reservoir, corresponded to values specified for the second class in the current Regulation of the Minister of the Environment. It can be assumed that this situation is caused by a long-term fertilization using manure, which in consequence led to the oversaturation of soils and phosphorus compounds penetration into the river waters in areas used for agricultural purposes. Especially in the early spring periods, rising temperature together with rainfall caused soil thawing resulting in increasing concentrations of contaminants carried along with the washed soil particles during the surface and subsurface runoff. Values of TSI(TP) calculated for Otapy- Kiersnówek reservoir amounted to 112.4 in hydrological year 2012 and to 112.7 in 2013, for Bachmaty reservoir 73.04–75.71, and for Repczyce reservoir to 101.07–102.12, which allowed for qualifying them as hypertrophic.

3

Porównanie stanu troficznego zbiorników Dojlidy i Zarzeczany

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wawrentowicz D.

Instal

|

2013

|

nr 4

42-44

PL

Badania miały na celu porównanie stanu troficznego dwóch zbiorników małej retencji charakteryzujących się różnym zagospodarowaniem zlewni i zróżnicowaną powierzchnią zbiornika (34 ha – Dojlidy i 8,75 ha - Zarzeczany). Na podstawie wykonanych oznaczeń parametrów fizyko-chemicznych w wodach omawianych zbiorników obliczono poszczególne wskaźniki cząstkowe i wartość średnią wskaźnika trofii (OPT – ogólny poziom trofii) w poszczególnych porach roku. Wskaźniki ogólnego poziomu trofii badanych zbiorników retencyjnych przyjmowały wartości 42,0 – 64,37 w Zarzeczanach oraz 47,78 – 68,31 w Dojlidach. Na podstawie danych literaturowych oba zbiorniki można zaklasyfikować do eutroficznych. Największy wpływ na stan trofii miało stężenie fosforu ogólnego, a wraz z nim obliczone wartości TSI(TP). Największym zagrożeniem eutrofizacyjnym dla zbiorników jest wynoszenie fosforu deponowanego w osadach dennych zbiorników do toni wodnej.

EN

Studies aimed comparison of the trophic state of two small retention reservoirs characterized by various catchment management and different water-table surface (3,4 acres – Zarzeczany and 8,75 acres – Dojlidy podlaskie viovodship). On the basis of the carried out physico-chemical researches it had calculated partial and the average trophic state index (OPT – general trophic level) during the various seasons of the year. During the period of researches values of general trophic levels were 42,0 – 64,37 in Zarzeczany and 47,78 – 68,31 in Dojlidy. On the basis of literature database both reservoirs can be classified to eutrophic. The greatest impact on trophic state was the total phosphorus concentration and with it calculated values of TSI(TP). The biggest eutrophication treat for retention reservoirs is leaching of phosphorus from floating bottom sediments to the water.

4

Mała retencja jako efektywna forma poprawy gwarancji zaopatrzenia w wodę

Więzik B.

Technologia Wody

|

2012

|

Nr 1 (15)

35-39

PL

Jednym z racjonalnych sposobów zwiększenia zasobów eksploatacyjnych w przekrojach ujęć wody jest jej okresowe magazynowanie w zbiornikach małej retencji. W artykule przedstawiono alternatywną ocenę gwarancji poboru wody z ujęcia zlokalizowanego na potoku górskim w warunkach nieuregulowanego przepływu oraz w przypadku wyrównania odpływu po wybudowaniu zbiornika retencyjnego. Na przykładzie ujęcia wody na potoku Wilkówka w gminie Wilkowice pokazano wpływ retencjonowania wody na kształtowanie się przepływów niskich i efektywność gospodarki wodnej w okresie deficytowym.

EN

Periodical water storing in small reservoirs is one of the rational methods of increasing available water amount at non-individual rural water intakes. An assessment of the reliability of water abstraction from the water intake situated on a stream with non-controlled flow and the flow controlled after reservoirs is built is presented in the paper. Using data from the water intake on the Wilkówka stream, Wilkowice community, the influence of water storing on low flow forming and water management efficiency during deficit period is shown.