Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Systems for spatial and physico-chemical parameters mapping of anthropogenic landscape forms and plants formations in mining areas with the use of photogrammetry and remote laser sensing from low height

Motyka Z.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 2/II

173--184

EN

Selected remote measuring systems were presented suitable for use on Unmanned Aerial Vehicles (UAV) in order to provide data for mapping of spatial and physicochemical parameters of anthropogenic landscape forms, including sinkholes, landfills and plant formations around the urban industrial areas, especially burdened with heavy mining activity. Applications of UAV systems already used by GIG for needs of air pollution monitoring were mentioned. A photogrammetry for needs of mapping of the anthropogenic terrain changes were presented on examples of closed coal mine in Katowice for needs of land reclamation. Applications of photogrammetry from low altitudes for mapping of anthropogenic invasive alien plants formations were presented on an example of Giant hogweed in locations in the municipality of Piekary Śląskie and the municipality Łodygowice of Silesian Voivodeship. New UAV platform was proponed for the remote laser scanning of terrain from a low altitude, comprised of inertial system, 2D laser scanner, and system recorder. Examples of scans obtained using 2D laser scanner in the laboratory conditions were presented. The laser mining scanner with a self-propelled layout for underground applications was also presented for mapping results of underground anthropogenic activities, including applications of 2D scanners not only for mapping geometry of underground workings, but also the interior of test boreholes in a rock mass, as well as for depicting artificially produced fractures for the degassing of the rock mass. The test configuration and introductory results of measurements in external environment of the slope geometry using a laser scanner 2D were also presented.

PL

Omówiono wybrane zdalne systemy pomiarowe przydatne do wykorzystania na mobilnych bezzałogowych platformach latających, w celu dostarczania danych dla mapowania parametrów przestrzennych i fizykochemicznych antropogenicznych form krajobrazowych, w tym zapadlisk, wysypisk i formacji roślinnych wokół zurbanizowanych terenów przemysłowych, zwłaszcza obciążonych ciężką działalnością górniczą. Wymienione zostały zastosowania systemów UAV wykorzystywane już przez GIG dla potrzeb monitoringu zanieczyszczenia powietrza. Wykorzystanie fotogrametrii dla potrzeb mapowania antropogenicznych zmian ukształtowania terenu zostało przedstawione na przykładzie poddawanego rekultywacji terenu zamkniętej kopalni w Katowicach. Zastosowania fotogrametrii od mapowania z niskich wysokości antropogenicznych formacji obcych roślin inwazyjnych zostały przedstawione na przykładzie barszczu olbrzymiego dla wybranych miejsc jego występowania w gminach Piekary Śląskie i Łodygowice, w Województwie Śląskim. Została zaproponowana nowa platforma UAV do zdalnego laserowego skanowania terenu z niskiej wysokości, składająca się z układu inercyjnego, skanera laserowego 2D i układu rejestratora. Przedstawiono przykłady obrazów przestrzennych uzyskane za pomocą skanowania laserowego 2D w warunkach laboratoryjnych. Przedstawiono również skaner laserowy 2D do zastosowań górniczych w układzie samojezdnym do mapowania wyników podziemnych działań antropogenicznych, w tym zastosowań nie tylko do skanowania 2D geometrii wyrobisk podziemnych, ale również wnętrza otworów badawczych w górotworze, jak również do obrazowania przestrzennego sztucznie wytworzonych szczelin dla odgazowania górotworu. Przedstawiono również konfigurację testową oraz wstępne wyniki pomiarów w środowisku zewnętrznym geometrii skarpy przy użyciu skanera laserowego 2D.

2

Analiza stateczności płytkiego wyrobiska w aspekcie możliwości wystąpienia zapadliska na powierzchni

Strzałkowski P.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2017

|

nr 2

1--5

PL

W ramach pracy przedstawiono analizę przypadku sprawdzenia stateczności płytkiego wyrobiska korytarzowego. Analiza ta została wykonana przy zastosowaniu metody A. Sałustowicza oraz numerycznie za pomocą programu Phase2. Wyniki obliczeń wskazują jednoznacznie na zachowanie wyrobiska w stanie stateczności. Tym samym stwierdzono, że na powierzchni nie może dojść do powstania zapadliska, gdyż wyrobisko w rozpatrywanym warunkach nie przejdzie w stan zawału. Wyrobisko to rzeczywiście wykazuje się statecznością na rozpatrywanym odcinku pozostawionym bez obudowy. Zakłada się przy tym jego dalsze użytkowanie do celów turystycznych. Biorąc to pod uwagę, wyciągnięto wniosek, że określanie stopnia zagrożenia terenu powstaniem zapadlisk na podstawie prawdopodobieństwa zajścia takiego zdarzenia rozpocząć należy od zbadania stateczności wyrobiska.

EN

The article presents an analysis of the case study of verifying the stability of a shallow roadway. This analysis was carried out using A. Salustowicz method and numerically with the use of the Phase2 program. The results of the calculations clearly indicate to the behavior of the roadway in the status of stability. Thus, it has been found that there is no risk of the sink's occurrence on the surface, because excavation under the consideration would transfer into the state of a cave-in. The workings indeed shows to be stable along the section under consideration which had been left without a support. It is therefore assumed to further used for tourist purposes. Taking the aforesaid into account, it was concluded that the determination of the risk of sinks on the basis of the probability of occurrence of such an event should be started by examining of the stability of the roadway.

3

Zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego na przykładzie usuwania zapadliska w gminie Świerklany

Karkula P., Kopiec W.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2017

|

nr 5

3--6

PL

Artykuł przedstawia współdziałanie organów samorządu terytorialnego i nadzoru górniczego oraz zakładu górniczego w zakresie likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa powszechnego ze strony zapadliska o nieustalonej genezie, jakie ujawniło się w Jankowicach w 2015 r., a następnie reaktywowało w 2016 r.

EN

A subsidence created in October 2015 in Jankowice, in the form of a cone with a diameter of ca. 12 m and a depth of 7 m. It has been shown upon the examination carried out by the District Mining Office in Rybnik that the subsidence area is not affected by mining operations, and the excavation that could result in deformations in this area was carried out until 1992. The findings did not allow for a clear determination of the cause of the subsidence. The subsidence was filled with aggregate produced from a gangue. The subsidence reactivated in September 2016. Geological survey carried out by the PGI-NRI Carpathian Branch also did not provide a direct cause of the formation of the subsidence. It was recommended to exclude from the development of the area where the subsidence occurred and to develop geological and engineering documentation as well as a construction design on the basis of such documentation - if it is planned to construct buildings or structures in the area of subsidence. The subsidence was filled up again and the area was subject to surveying monitoring. Finally, in collaboration with: Świerklany Commune Office, Poviat Starosty in Rybnik, the management of “Jankowice” colliery and the District Mining Office in Rybnik, it was possible to remove the hazard promptly by filling the subsidence with excavation waste.

4

Płytkie pustki na terenach górniczych a możliwość powstania zapadlisk

Strzałkowski P.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2015

|

nr 2

30--34

PL

Pod dużą powierzchnią obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego znajdują się płytkie, stare wyrobiska górnicze, które stanowią zagrożenie występowaniem zapadlisk. W artykule przedstawiono studium przypadku wystąpienia zapadliska, chociaż prawdopodobieństwo jego powstania było bardzo małe. Przykład ten potwierdza, że do powstania zapadliska – jako przypadku losowego – może dojść zawsze przy występowaniu płytkich pustek. Zachodzi zatem konieczność likwidacji zagrożenia zapadliskami przez wypełnianie pustek występujących w górotworze na głębokościach mniejszych niż 100 m.

EN

There are shallow, old mine workings that pose a threat of occurrence of sinkholes under the large surface area of the Upper Silcsian Coal Basin. The article presents a case study ofa sinkhole occurrence, although the likelihood of its creation was very small. This example confirms that the formation ofa sinkhole - as the case of random - can always occur on areas with the presence of shallow voids. Therefore it is necessary to combat the hazard of sinkholes occurrence by tilling of the voids which occur in the rock mass at the depth less than 100 m.

5

Analiza wystąpienia zapadlisk na powierzchni nad płytką eksploatacją górniczą

Strzałkowski P.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2014

|

nr 3

1--4

PL

W artykule przedstawiono przypadek powstania sześciu zapadlisk nad płytką eksploatacją górniczą. Do celów określenia prawdopodobieństwa powstania zapadlisk posłużono się metodą M. Chudka - W. Olaszowskiego. Korzystając z tej metody, przedstawiono również wyniki obliczeń wysokości pustek, dla których prawdopodobieństwa wystąpienia zapadlisk przyjmowały wartość 1.

EN

This article presents a case of creation of six sinkholes over mining operations run at shallow depth. The method by M. Chudek - W. Olaszowski was used for the determination of the probability of sinkholes occurrence. Using this method, also the results of calculations of the depth of cavities, for which the probability of occurrence of a sinkhole adopted the value of 1.

6

Numeryczna symulacja procesu zapadliskowego w warunkach geologicznych i górniczych niecki bytomskiej na terenie pogórniczym płytkiej eksploatacji złóż rud metali

Krawiec K., Pilecki Z.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2012

|

R. 51, nr 1

47-60

PL

W pracy przedstawiono sposób symulacji numerycznej procesu zapadliskowego w warunkach geologicznych i górniczych niecki bytomskiej na obszarze Górnego Śląska. Teren ten był przedmiotem intensywnej płytkiej eksploatacji złóż rud metali do lat osiemdziesiątych XX w. oraz nadal podlega wpływom głębokiej eksploatacji pokładów węgla. Do tej pory w niektórych rejonach występują zapadliska aktywizowane głównie intensywnymi opadami atmosferycznymi, wiosennymi roztopami pokrywy śnieżnej lub eksploatacją pokładów węgla. Przedstawiona symulacja numeryczna rozwoju strefy zniszczenia w stropie pustki składa się z czterech podstawowych etapów od redystrybucji naprężenia w wyniku wytworzenia pustki do ujawnienia się zapadliska na powierzchni terenu. Charakterystycznym i nowym rozwiązaniem jest sposób deklaracji w symulacji numerycznej kształtu strefy zniszczenia w stropie pustki i kryteriów jej propagacji ku powierzchni terenu. W symulacji procesu zapadliskowego przyjęto, że rozwój zniszczenia zachodzi wewnątrz strefy naprężenia rozciągającego i niewielkiego naprężenia ściskającego w polu naprężenia pionowego. Maksymalny zasięg strefy zniszczenia jest określony przez kształt pola naprężenia pionowego przy założeniu braku wytrzymałości na rozciąganie ośrodka. Wykonane symulacje dla budowy i właściwości górotworu charakterystycznego dla rejonu silnie zagrożonego potwierdzają możliwość wystąpienia zapadliska na powierzchni terenu. Symulacje przeprowadzono w ośrodku ciągłym sprężysto-plastycznym z osłabieniem za pomocą programu FLAC 2D v. 7.0.

EN

This work presents the methodology of a numerical simulation of the sinkhole-forming process under geological and mining conditions of the Bytom syncline in the Upper Silesian Coal Basin. Intensive, shallow mining of metal ore deposits was carried out until the 1980s in that area, which is still influenced by the deep exploitation of hard coal seams. Sinkholes still occur in this region and are activated mainly due to intense precipitation, the spring thaw of snow or the mining of hard coal. The presented numerical simulation of the development of the sinkhole-forming process in the void roof is composed of four basic stages, from stress redistribution as a result of void formation to the appearance of a sinkhole on the surface of the terrain. The distinctive new solution presented in this work is based on the methodology of determination, by numerical modeling, of the shape of the damage zone in the void roof and the criteria of its propagation to the surface of the terrain. Development of the damage zone, in simulations of the sinkhole-forming process, occurs within the zone of tensile and small compressive stress in the vertical stress field. The maximum extent and shape of the damage zone is determined by the shape of the vertical stress field in the void roof, assuming lack of tensile strength in the rock mass. Simulations performed under the conditions of the rock mass structure and properties characteristic for the highly endangered region confirm the possibility of sinkholes occurring on the terrain surface. Simulations were carried out in the elastic-plastic weakening medium using FLAC 2D v. 7.0.

7

Katastrofy kanalizacyjne i ich przyczyny

Kuliczkowski A., Kuliczkowska E.

Przegląd Budowlany

|

2008

|

R. 79, nr 3

31-34

PL

Podano definicje katastrofy kanalizacyjnej oraz przykłady kilku poważnych w skutkach katastrof. Omówiono mechanizm powstawania podobnych katastrof oraz wymieniono i usystematyzowano uszkodzenia kanałów inicjujące ich powstawanie.

EN

The paper contains a definition of a sewer disaster and several examples of disasters which have had serious consequences. It describes a mechanism by which similar disasters arise, and lists and systematizes the types of damage to sewers which lead to such events.

8

The Tatras - nappes and landscapes

Felisiak I.

Geoturystyka

|

2008

|

nr 2

75-87

EN

Geological structure of the Tatra Mts is a result of long-lasting processes. The key nappes have already been completed some 65 Ma ago. However as a mountain range the Tatras has emerged at the surface only 5 Ma ago, when a piece of continental crust separated from African continent at the beginning of Mesozoic era ultimately collided with Europe. Thus, the crystalline core of the Tatras, which builts also the highest crest is a fragment of Africa. This monumental mountains are, however, not an effect of the overthrusting but they resulted from young, vertical tectonic movements, which are still active and which sometimes shake the whole Podhale region. The following paper explains how the Tatras were formed. The figures enclosed illustrate the succeeding formation stages of the mountain range and the photographs allow the Reader to compare drawings with the field. Welcome to the Tatras.

PL

Struktura geologiczna Tatr formowała się bardzo długo, a kluczowe dla niej płaszczowiny były już gotowe przed 65 milionami lat. Pomimo tego jako góry Tatry zaczęły się wyraźnie zaznaczać na powierzchni dopiero 5 mln lat temu. Trzeba było aby kawał skorupy kontynentalnej, oderwany od Afryki z początkiem ery Mezozoicznej, ostatecznie wbił się w kontynent Europejski. Jego fragmentem, okruchem Afryki, jest trzon krystaliczny tworzący m. in. Tatry Wysokie. Ich imponujący wygląd nie jest wszakże efektem ruchów nasuwczych a młodych przesunięć pionowych, które do dziś czasami trzęsą Podhalem. Jak to się stało opisuje poniższy artykuł. Zamieszczone w nim rysunki ilustrują kolejne stadia rozwoju Tatr. Liczne zdjęcia pozwalają porównać papierowe konstrukcje z rzeczywistymi dziełami natury. Zapraszam do lektury i wycieczki w Tatry. Autor.

9

Problemy ujawniania się deformacji nieciągłych nad płytkimi wyrobiskami górniczymi

Szafulera K.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2007

|

z. 276

161-171

PL

W artykule przedstawiona została problematyka ujawniania się deformacji nieciągłych nad płytkimi wyrobiskami górniczymi. Występowanie tych deformacji często powoduje degradację krajobrazu, uszkodzenia budowli inżynierskich oraz szlaków komunikacyjnych. W ramach pracy przeprowadzono również analizę wpływu warunków geologiczno-górniczych na ujawnienie się wybranej deformacji nieciągłej.

EN

The paper presents problems of revealing discontinuous deformation over shallow mining excavation. Occurrence discontinuous deformation often causing landscape degradation, damage of engineering objects and communication route. In frame of this paper carried out analysis influence of mining-geological condition on revealing discontinuous deformation.

10

Wpływ sposobu likwidacji szybu na zagrożenie powierzchni w jego otoczeniu

Czaja P., Gąsiorczyk A.

Geoinżynieria : drogi, mosty, tunele

|

2006

|

nr 1

22-26

PL

Drugiego stycznia 2000 r. około godziny 9 na osiedlu mieszkaniowym w Bochum (Niemcy) powstało zapadlisko, którego krater szybko się powiększał, osiągając ostateczną szerokość dochodząca do 15 m i głębokość około 20 m. Kolejne zapadlisko podobnych rozmiarów powstało następnej nocy około godziny 3, kilka metrów dalej na wschód, pochłaniając garaż, wysokie drzewa i krzewy ozdobne. W wyniku szybko przeprowadzonych badań i konsultacji ustalono, że zapadliska powstały obok zlikwidowanego szybu IV, zamkniętej w 1906 r. kopalni węgla kamiennego "Vereinigte Maria Anna und Steinbank". Zapadliska zastabilizowano wypełniając je mieszaninami betonopodobnymi. Równolegle do prac zabezpieczających rozpoczęto badania mające na celu wyjaśnienie przyczyn powstania zapadlisk. W badaniach uwzględniono wszystkie naturalne geologiczne i antropogeniczne czynniki, mogące mieć wpływ na stateczność górotworu w otoczeniu zlikwidowanych szybów. Artykuł prezentuje wyniki tych badań.

EN

After finishing mine operations, all galleries and shafts lining cannot be continually controlled by the mining teams. In such cases the problem of mine's long-term stability in condition of the dynamic geological and others processes is very difficult for description. From the land owner point of view surface destruction hazard is very important. The results of some underground process can be observed at the surface even dozens or hundreds of the years. Very interesting results of the observations and protection works around closed down in 1906 year mining shaft "Wattensheid" in Bochum (Germany) has been shown in the paper. In some day of the year 2000 two very large craters were created at the surface near the forgotten shaft even in the years of 1980 some protection injections has been done. Example presented in the paper should be a warning for all designers of shaft liquidation and post-mining land owners.

11

Problemy ochrony powierzchni w polskim górnictwie solnym

Kortas G.

Prace Naukowe Instytutu Geotechniki i Hydrotechniki Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 75, nr 41

307--316

PL

Praca zawiera przegląd podstawowych problemów ochrony powierzchni nad podziemnymi kopalniami soli w Wieliczce, Bochni, Kłodawie, Sieroszowicach, Wapnie i Inowrocławiu oraz otworowymi w Baryczy, Lężkowicaeh, Mogilnie i Górze. W trakcie wybrania złoża dominującym czynnikiem deformacji są niewielkie ciągłe odkształcenia natychmiastowe, a po zakończeniu eksploatacji - skutki konwergencji wyrobisk spowodowanej pełzaniem. Deformacje nieciągłe powstają w wyniku wdarcia wód do podziemnych kopalń oraz zawałów płytkich niezabezpieczonych komór. Zapadliska nad otworowymi kopalniami soli spowodowane są niekontrolowanym rozlugowaniem złoża. Likwidacja kopalń soli, polegająca na zatopieniu wyrobisk podziemnych, może być szczególnie niebezpieczna dla powierzchni w przypadku mioceńskich kopalń soli. Nadmierne ciśnienia w kawernach z rozszczelnieniem starzejącej się cementacji otworów wiertniczych powodować będzie wyciskania solanki i skażenie wód podziemnych i powierzchniowych. Osiadania nad zatopionymi kopalniami soli są procesem wielowiekowym.

EN

This paper contains a short review of main problems connected with ground surface protection in the areas subjected to rock salt exploitation. Presented results refer to polish underground salt mines in Wieliczka, Bochnia, Kłodawa, Sieroszowice, Inowrocław and Wapno, and solution mining in Barycz, Łężkowice, Mogilno and Góra. lt should be expressed that the instantaneous strains are dominant components of deformation process during excavation. After finishing the excavation the strains are caused only by convergence caused by creep process. Discontinuous strains appear as results of water inrush in underground salt mines after roof landslide. Hollows over solution mining are caused by uncontrolled leaching of salt strata on small deep. A salt mine suppression by flooding it by water can be dangerous for miocen salt mines. High pressure in caverns with fractured concrete of pipe shoe causes a brine migration in rock mass and contamination of water aquifers. Subsidence over flooded salt mines is a very long lasting process.

12

Wrotki (Rotifera) planktonowe w zapadlisku na rzece Łąkawce (Bojszowy - Jedlina)

Bielańska-Grajner I., Niesler A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2002

|

Vol. 28, no. 4

81-88

PL

W okresie od marca do listopada 2000 roku badano wrotki planktonowe w zapadlisku Bojszowy -Jedlina. Stwierdzono bogatą faunę Rotifera w tym zbiorniku. Wśród 71 taksonów występował nowy dla Górnego Śląska gatunek Erignatha clastopis (Gosse). Skład jakościowy zgrupowania wrotków w tym zapadlisku różnił się od składu wrotków w innych badanych zapadliskach. Struktura dominacji i stałości zgrupowania wskazywała na zrównoważony charakter pomimo oznak wysokiej trofii.

EN

From March to November 2000 planctonic Rotifera of the collapse pond Bojszowy - Jedlina were studied. Rich fauna of Rotifera (71 taxons) was recorded. One new for Silesia Region species Erignatfia clas-topis (Gosse) was found. The qualitative composition of the Rotifera community in that pond differed from other investigated collapse ponds. In spite of high eutrophy domination and constance structure indicated staid character of the Rotifera community in the Bojszowy - Jedlina pond.