Zanieczyszczenie światłem to zaburzenie środowiska naturalnego poprzez nadmierna i niewłaściwe wykorzystanie światła sztucznego w porze nocnej. Oświetlenie elektryczne, a w szczególności oświetlenie zewnętrzne, które jest źle zaprojektowane i nieprawidłowo eksploatowane ma negatywny wpływ na cały ekosystem. Zakłóca naturalny cykl dobowy zarówno człowieka, jak i zwierząt oraz roślin. Utrudnia, a czasami wręcz uniemożliwia obserwacje nocnego nieba. Skutkuje daleko idącymi konsekwencjami klimatycznymi i ekonomicznymi. Obecnie nie ma uregulowań prawnych dotyczących ograniczenia zanieczyszczenia światłem. Wymagania i zalecenia polskich norm dotyczące ograniczenia światła przeszkadzającego nie są obligatoryjne.
EN
Light pollution is the disruption of the environment through the excessive and inappropriate use of electric light at night. Electric lighting, especially outdoor lighting that is poorly designed and improperly operated, has a negative impact on the entire ecosystem. It disrupts the natural diurnal cycle of both humans, animals and plants. It makes it difficult and sometimes even impossible to observe the night sky. It results in far-reaching climatic and economic consequences. Currently, there are no legal regulations to limit light pollution. The requirements and recommendations of Polish standards for limiting light pollution are not mandatory.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This publication is devoted to the problem of lighting in parking spaces ina housing estate. Both aspects related to the safety of their users and thepotential impact on the natural environment through the phenomenon of lightpollution are discussed. Parking spaces are classified in terms of their purposeand lighting. It was found that half of them are insufficiently illuminated, often bylight sources originally intended to illuminate green areas or streets. As a result,the illuminance of their surface is much lower than the value specified bystandards for this type of public space. It was found that this form of outdoorlighting does not directly make a noticeable contribution to the artificial skyglow, which is the main form of light pollution. However, isolated cases ofexcessive lighting in parking spaces have been recorded. In this case, the lightreflected from the pavement or the street makes a significant contribution toartificial sky glow. It is suggested to replace the lighting in parking spaces withdedicated sets of LED or MH luminaires, which would minimise the impact ofthis lighting on the environment while ensuring the proper lighting of both thesurface and the vehicles parked on them.
Pollution of the night sky by artificial light has now become an important element of the modern city landscape. The decline in the quality of the sky observed at night in urban areas has already been noticed even by residents unaware of its origin. A starry sky is nowadays not easy to observe even in places far from large conurbations or smaller cities. More and more places are losing access to the previously natural privilege of observing the dark sky, and their inhabitants are thus systematically exposed to all the direct and indirect negative effects of this phenomenon. Monitoring the brightness of the night sky is gaining interest from a growing number of interdisciplinary research groups being established around the world, including Poland. In Toruń, the first measurements of the magnitude of this phenomenon, together with the determination of its spatial scale, were started using handheld devices in 2017. In the following years, efforts were made to improve the data acquisition process by creating a prototype – a technology demonstrator and, consequently, a commercial version of an automatic device measuring the surface brightness of the night sky. This paper presents the stages of the project aimed at developing a light pollution monitoring system, which has been consistently implemented in Toruń. The most important component of this system is a measuring device of our own design and construction. The monitoring system designed and operating in Toruń, starting in 2019, is being further developed with new components and monitoring (measurement) sites being systematically added, making the city’s observation network increasingly dense. The devices built using the LoRa standard for wireless data exchange implement the concept of the Internet of Things, fitting in with the objectives of a smart city.
Light pollution has a detrimental effect on astronomy. Artificial light emitted from outdoor lighting increases the brightness of the night sky, making it difficult to observe astronomical objects. The spectral power distribution of artificial light sources is one of the key factors determining how much the night sky is deteriorated by light pollution. The ongoing replacement of discharge lamps with LED sources may have a major impact on astronomy because LED spectra usually cover the entire visible radiation range. This paper provides an analysis of the impact of LED sources with correlated color temperature in the range from 1000 K to approximately 10 000 K on visual and instrumental astronomical observations. For each analyzed artificial source, the Starlight Contamination Degree (SCD) index, i.e. a quantity that allows for quick evaluation of the impact of the sources on the night sky, is calculated. The reflection of artificial light from different ground surfaces and its scattering in the atmosphere was included in the calculation of the SCD index. LED lamps with very low values of correlated color temperature (CCT) and color rendering index (CRI) were found to possibly have a similar or even smaller impact on astronomical observations than sodium discharge lamps. Moreover, professional astronomical observations are more affected by LED lamps than visual observations, even for lamps with the lowest CCT and CRI. Thus, additional measures (e.g. reducing lumen output) should be applied to protect observational conditions. The results of the study help to assess which LED lamps can be used, and which should be avoided in the protection zones around astronomical observing sites.
Łódź, podobnie jak większość polskich miast, jest ośrodkiem prześwietlonym i pogrążonym w chaosie świetlnym. Brak dokumentów planistycznych określających spójną strategię oświetleniową dla miasta. Znalezienie sposobu na ograniczenie chaosu świetlnego jest kluczowe dla jej dalszego prawidłowego rozwoju i zapewnienia odpowiedniej jakości życia mieszkańcom. Badania i koncepcje przedstawione w artykule identyfikują zjawiska złego oświetlenia, a następnie - na trzech poziomach szczegółowości: całego miasta, kluczowych typów przestrzeni publicznych oraz szczegółów projektowania architektonicznego i technicznego - prezentują metody poprawy. Autorzy wychodzą z inicjatywą tworzenia planów oświetleniowych, które powinny stać się ważnym narzędziem planowania miejscowego i strategicznego. Umożliwi to koordynację transformacji energetycznej, obniży emisyjności układów przestrzennych i podniesie walory estetyczne przestrzeni.
EN
There is a lack of urban planning documents defining a coherent lighting strategy for the city. Finding a way to reduce light chaos is crucial for the city's further proper development and ensuring a good quality of life for its residents. The research and concepts presented in the article identify the aspects of poor lighting and then, at three levels of detail: the entire city, key types of public spaces, and urban and technical design details, present methods for improvement. The authors propose the creation of lighting masterplans, which should become important tools for local and strategic planning. This will enable the coordination of energy transformation, reduce the emissions of spatial systems, and enhance the aesthetic qualities of the spaces.
Łuna, poświata, zanieczyszczenie światłem, olśnienie, strefa blasku, zaświecenie i wtargnięcie światła – to kilka pojęć związanych z nadmiernym i złym oświetleniem naszych miast. Depresja, nadpobudliwość, problemy ze wzrokiem i koncentracją, a nawet zaburzenia kardiologiczne – to skutki nadmiaru światła w naszym życiu.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper is devoted to the extremely important issue of lighting pedestrian and pedestrian-driving routes within a housing estate. Both aspects are discussed with regard to the safety of route users and the potential impact on the natural environment through the phenomenon of light pollution. It was found that most of the outdated high-pressure sodium lamps present in the analysed Podwawelskie housing estate in Kraków do not fulfil their basic purpose, which is to sufficiently illuminate the ground below. Nevertheless, the light of these lamps does not make a noticeable contribution to the basic form of light pollution, which is the city's sky glow. It has been suggested that it would be best to replace these types of lamps with LED lighting, which has already been partly done. The LED lamps provide lighting that is sufficient to ensure the safety of residents. However, their improper installation may cause glare for pedestrians or residents of neighbouring houses. Additionally, their light reflected from an excessively bright pavement makes a significant contribution to the artificial sky glow. Solutions are proposed that minimise the negative impact of this lighting on the environment while ensuring comfort for the residents of the estate, which is in line with the principles of sustainable development.
Niewłaściwie zastosowane lub rozmieszczone na zewnątrz urządzenia oświetleniowe wywołują efekt immisji światłem otaczającej nas przestrzeni. Problem obejmuje szereg aspektów – od bezpieczeństwa, poprzez ekologię, do ekonomii. W wielu krajach ochrona przed światłem niechcianym jest uregulowana prawnie. W Polsce oprócz Polskich Norm [2] istnieje dość skromny zapis poświęcony temu zagadnieniu w warunkach technicznych [1]
EN
Incorrectly applied or positioned outdoor lighting has the effect of immersing the surrounding space in light. The problem covers a number of aspects - from safety, ecology to economics. In many countries protection against unwanted light is regulated by law. In Poland, apart from the Polish Standards, there is a rather modest provision devoted to this issue in the technical conditions.
W artykule w szczególny sposób zwraca się uwagę na rolę oświetlenia wnętrza urbanistycznego, które z jednej strony stanowi zasadniczy element kreujący przestrzeń miejską, a z drugiej strony jest istotnym źródłem zanieczyszczenia światłem. Jednym z czynników generujących zanieczyszczenie światłem jest zastosowanie oświetlania o zbyt wysokim natężeniu, czyli zbyt silnego. Na potrzeby niniejszego opracowania za emitery zanieczyszczenia światłem uznano jedynie instalacje oświetlenia ulicznego. Występowaniu zjawiska zanieczyszczenia światłem sprzyjają unormowania prawne, dotyczące między innymi oświetlenia dróg. W pracy wskazano, że spójna strategia oświetleniowa przestrzeni miejskiej obejmująca między innymi dobór takich parametrów, jak: typ źródeł światła, w tym temperatura barwowa i natężenie emitowanego światła, oprawa, lokalizacja instalacji oświetleniowej, może ograniczać zanieczyszczenie światłem.
EN
This article focuses, in particular, on the role of urban interior lighting, which on the one hand is a crucial element for creating urban space and on the other hand is a significant source of light pollution. One of the factors generating light pollution is the use of lighting with too high an intensity. For the purposes of the study, only street light installations were considered as light polluting emitters. The occurrence of light pollution is facilitated by legal regulations, including road lighting. The paper shows that the selection of parameters such as: type of light sources, colour temperature, intensity of emitted light, luminaire and location of lighting installation can mitigate light pollution.
Light pollution is one of the types of environmental pollution. The sky illuminated by the excessive light emission is an inherent element of the modern world. This phenomenon has been known for over a century, but research has been carried out only for several decades. Analysis of the brightness of the sky was made for Toruń (Poland) and neighboring areas. The main aim of the study was to study the distribution of brightness of the sky over a medium-sized city. The basic research method was a direct measurement of brightness made with the SQM photometer. The conducted research was carried out throughout the calendar year on 24 measurement stations located in Toruń. Measurement stations represented various types of buildings occurring in every city. On the basis of the obtained data, a map was made showing the extent of light pollution and its intensity, as well as the spatial distribution of this phenomenon. The brightness of the sky was also examined in terms of astronomical and weather conditions. Each aspect is documented in tabular and visual form.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Około 100 lat temu, patrząc w niebo w bezchmurną noc, moglibyśmy dostrzec drogę mleczną. Dziś większość z nas może oglądać ją tylko na zdjęciach. Dlaczego? Powodem jest nierozsądne i nadmierne użycie sztucznego światła. Moglibyśmy to zignorować, jeśli byłby to problem tylko natury estetycznej, jednak smog świetlny (ang. light pollution) ma wpływ na przyrodę, konsumpcję energii oraz bezpośrednio na nasze zdrowie. W kwietniu obchodziliśmy już XVI Międzynarodowy Tydzień Ciemnego Nieba, jednak o zanieczyszczeniu światłem nadal słyszeli nieliczni.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest opisanie ewolucji podejścia do regulacji sztucznego światła na obszarach miejskich oraz przedstawienie przykładów istniejących praktyk w tym zakresie. Autorki prezentują teoretyczną debatę na temat zjawiska zanieczyszczenia światłem i przedstawiają współczesne argumenty przemawiające za planowaniem oświetlenia jako elementu szerszej polityki miejskiej. Przedstawione przykłady kompleksowego podejścia do planowania oświetlenia miejskiego zostały oparte na wynikach międzynarodowej kwerendy przeprowadzonej w 2018 roku.
EN
The aim of the paper is to describe an evolution of approaches to regulation of artificial light in urban areas and present examples of existing practices in this regard. The authors introduce the theoretical debate on the lighting pollution phenomenon and outline the contemporary arguments for lighting planning as an element of broader urban policy. Presented examples of comprehensive approaches to urban light planning have been based on the results of international inquiry curried out in 2018.
W niniejszym artykule przedstawione zostały możliwości analizy poziomu zanieczyszczenia nieboskłonu nocnego światłem sztucznym, pochodzącym z obiektów sportowych, takich jak stadiony, czy boiska piłkarskie. Za pomocą oprogramowania symulacyjnego DIALux stworzono model komputerowy Stadionu Miejskiego, znajdującego się w Białymstoku oraz wykonano symulacje i obliczenia, na podstawie których określono ilość strumienia świetlnego, wydobywającego się poza obszar badanego obiektu. Pomiary przeprowadzono dla różnych wysokości chmur, uwzględniając odpowiedni współczynnik odbicia światła. Jednocześnie oznaczono poziom natężenia oświetlenia na powierzchni dróg, biegnących obok Stadionu Miejskiego oraz przeanalizowano możliwości wykorzystania światła pochodzącego z obiektu sportowego, w celu poprawy efektywności energetycznej oświetlenia drogowego w okolicy badanego budynku.
EN
This article presents the possibilities of analyzing the level of the night sky pollution by artificial light from sports buildings such as stadiums and football pitches. Using the DIALux simulation software, a computer model of the Municipal Stadium in Bialystok was created and simulations and calculations were also made. On this basis, the number of luminous flux emitted outside the area of the tested object was determined. The measurements were carried out for different cloud heights, taking into account the appropriate light reflection coefficient. At the same time, the level of illuminance on the roads surfaces next to the Municipal Stadium was determined and the possibilities of using the light coming from the sports buildings were analyzed in order to improve the energy efficiency of road lighting in the area next to analyzed building.
Szklarnie są obiektami, w których bez odpowiedniej osłony ścian bocznych oraz sufitu, na skutek ucieczki strumienia świetlnego, duża ilość światła tracona jest bezpowrotnie. Ponadto przy nieosłoniętych przeszklonych powierzchniach szklarni zapewnienie odpowiednich warunków oświetleniowych do wzrostu roślin wymaga zastosowania większej liczby opraw oświetleniowych, powodując tym samum wzrost zużycia energii elektrycznej na cele oświetleniowe, a więc niższą efektywność energetyczną oświetlenia i większe koszty. W artykule przedstawiono wyniki pomiarów rozkładów natężenia oświetlenia we wnętrzu oraz luminancji na zewnętrznych powierzchniach jednej ze szklarni w Wielkopolsce. Ponadto przedstawiono wyniki obliczeń zmian parametrów oświetleniowych po zastosowaniu specjalnych kurtyn ograniczających emisję światła na zewnątrz szklarni. Przeprowadzono ocenę poprawy efektywności energetycznej instalacji oświetleniowej w szklarni.
EN
Greenhouses are objects in which, without the proper protection of the walls and the ceiling, as a result of the escape of the luminous flux, a large amount of light is lost forever. In addition, in the case of glass surfaces of the greenhouse, ensuring adequate lighting conditions for plant growth requires the use of more luminaires, causing the same increase in energy consumption for lighting purposes, and thus lower energy efficiency of lighting and higher costs. The paper presents the results of measurements of illuminance distribution in the interior and luminance on the external surfaces of the greenhouses placed in Wielkopolska. In addition, the results of calculation of changes in lighting parameters are presented after the use of special curtains limiting light emissions outside the greenhouse. The assessment of the energy efficiency improvement of the lighting installation in the greenhouse was carried out.
Nocne zdjęcia satelitarne Ziemi prezentują przesycone blaskiem, rozległe aglomeracje miejskie, okręgi przemysłowe czy szlaki komunikacyjne, które wyznaczają granice cywilizacji. Na ich podstawie można określić ilość sztucznego światła uciekającego nocą w kosmos. Problem zanieczyszczenia światłem można jednak rozwiązać dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przeanalizowany został wpływu typu oprawy oświetleniowej oraz rodzaju źródła światła na efekt zanieczyszczenia nieboskłonu światłem. W rozważaniach uwzględniono typowe, stosowane w oświetleniu terenów zewnętrznych oprawy ze źródłami typu HPS, MH i LED. Założono, że emitują one jednakowy strumień świetlny. Wykazano, że stopień zanieczyszczenia światłem zależny zarówno od rodzaju krzywej światłości użytkowanej oprawy oświetleniowej i zastosowanego źródła światła oraz właściwości odbiciowych podłoża w miejscu ich zainstalowana.
EN
In the paper there are presents the impact of the type of luminaire and light source on the effect of pollution of the night sky light. Into account were taken typical outdoor lighting fixtures with HPS, MH and LED lamp. It was assumed that luminaires are emit the same luminous flux. It has been shown that the degree of light pollution dependent on lighting fixture intensity curve, the type of light source and the reflective properties of places where lamp is installed.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł porusza zagadnienia związane z oświetleniem barwnym występującym w przestrzeni miejskiej. Na przykładzie miasta stołecznego Warszawa zostały pokazane aplikacje barwnych iluminacji oraz omówiona została zasadność użycia barwy w poszczególnych przypadkach. Dokonano przeglądu literatury dotyczącej negatywnego wpływu niepożądanego światła na organizmy żywe. W artykule zwrócono również uwagę na właściwe planowanie i modernizację oświetlenia w taki sposób, aby ograniczyć negatywne ingerencje światła w ekosystem.
EN
The article touches on issues related to colour lighting which occurs in the urban space. For example in Warsaw colour floodlighting applications was discussed and the legitimacy of the use of colour in individual cases. Reviewed of literature on negative effects of unwanted light on organism. Pointed out on proper planning and modernization of lighting in such as way as to reduce the negative interference of light in the ecosystem.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Dynamiczny rozwój obszarów zurbanizowanych i coraz intensywniejsze ich naświetlenie, powodujące zanieczyszczenie światłem (light pollution), może mieć daleko idący wpływ na wiele organizmów żywych. Jak wykazały przeprowadzone obserwacje zanieczyszczenie środowiska sztucznym światłem może mieć wpływ nie tylko na naturalne reakcje owadów na światło – fototropizm i fotoperiodyzm, ale także w konsekwencji na zaburzenie ich występowania w środowisku naturalnym. Szczególnie groźne może być to w przypadku gatunków o bardzo wysokiej specjalizacji pokarmowej, które w środowisku zurbanizowanym nie znajdą warunków do swego rozwoju.
EN
The dynamic development of urbanized areas and the increasing intensity of their exposure to light pollution may have far-reaching effects on many living organisms. Observations have shown that environmental pollution by artificial light can affect not only the natural reactions of insects to light – phototropism and photoperiodism, but also as a consequence to the disturbance of their occurrence in the natural habitat. It may be dangerous for the species with very high food specialization, that will not find conditions for their development in the urban environment.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł zawiera wyniki badań dotyczących efektu zanieczyszczenia otoczenia światłem. Przeanalizowany został wpływ zastosowanego typu oprawy oświetleniowej oraz rodzaju podłoża, na którym jest ona zainstalowana, na względne wartości natężenia oświetlenia nad daną lampą. W rozważaniach uwzględniono typowe, stosowane w oświetleniu terenów zewnętrznych, oprawy oświetleniowe umiejscowione na podłożu typu: trawa, gleba, beton, asfalt i śnieg. Założono, że oprawy te emitują jednakowy strumień świetlny. Obliczenia przeprowadzono wykorzystując program komputerowego wspomagania projektowania oświetlenia DIALux. Wykazano, że stopień zanieczyszczenia światłem otoczenia zależny nie tylko od krzywej światłości oprawy oświetleniowej, ale także od właściwości odbiciowych podłoża na którym umiejscowiono tę lampę.
EN
The article contains the research results on light pollution relative values. The effect of used luminaire type was analyzed and the kind of ground on which the lamp was installed. Calculations were performed by using professional computer-aided lighting design software DIALux. A number of typical outdoor lighting fixtures were taken into account. These lamps were placed on a grass, soil, concrete, asphalt and snow ground. It was assumed that these luminaires emit the same value of luminous flux. It has been shown that the degree of light pollutions dependent not only on the intensity curve of given luminaire but also on the reflective properties of the ground under the lamp.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.