Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pine bark as indicator of selected anthropogenic pollutants

Chrzan Anna, Marko-Worłowska Maria

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2018

|

Vol. 25, nr 2

153--165

EN

Environmental monitoring of potentially toxic trace elements is important to control their concentrations in the environment. The suitability of bark and topsoil for monitoring of these heavy metals and acidifying gases pollution was investigated. Concentrations of Pb, Cd, Ni were determined in topsoil and in samples of necrotic bark of Pinus sylvestris L. collected along transects around the Skawina industry center and in parts of Bielansko-Tyniecki Landscape Park in Krakow. After comparing the concentration of heavy metals and pH value in pine bark with topsoil, it was observed that topsoil is better biomonitor for lead and nickel than bark of Pinus sylvestris and that bark appear to be suitable bioindicator of atmospheric deposition only for cadmium and acidifying components. The results obtained confirm the negative impact of aluminium work, power plant and transport on quality and number of environmental pollutants at the sites situated near these industries and road with intensive traffic. Therefore, the constant monitoring of these localities is necessary.

PL

Monitorowanie stężenia potencjalnie toksycznych pierwiastków śladowych w środowisku jest bardzo ważne. W tym celu zbadano przydatność kory sosny i wierzchniej warstwy gleby do monitorowania metali ciężkich i związków zakwaszających w środowisku. Stężenia Pb, Cd, Ni określano w glebie oraz w próbkach kory Pinus sylvestris L. zebranych wokół centrum przemysłowego Skawiny oraz na terenie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego w Krakowie. Badania porównawcze wykazały, że gleba jest lepszym wskaźnikiem zanieczyszczenia ołowiem i niklem niż kora sosny, natomiast kora wydaje się być odpowiednim bioindykatorem tylko dla kadmu i związków zakwaszających. Uzyskane wyniki potwierdzają negatywny wpływ huty aluminium, elektrowni i transportu na jakość i wielkość zanieczyszczeń środowiska w miejscach położonych w pobliżu tych gałęzi przemysłu i drogach o intensywnym ruchu. Dlatego konieczne jest stałe monitorowanie tych miejsc.

2

Lantanowce jako wskaźnik zanieczyszczeń antropogenicznych obecnych w warszawskiej wodzie kranowej

Rogowska A. M., Kutyła-Olesiuk A., Wysocka I. A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2018

|

nr 2

44--49

PL

Z opublikowanych badań wynika, że nawet proces oczyszczania ścieków nie eliminuje niektórych zanieczyszczeń generowanych przez człowieka. Profile zawartości REE w wodach kranowych na terenie Warszawy, Londynu i zachodnich dzielnic Berlina są podobne z charakterystyczną pozytywną anomalią gadolinu.

3

Dynamics of physicochemical parameter concentrations in the Graniczna Woda stream water

Żarnowiec W., Policht-Latawiec A., Pytlik A.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 35

281--289

EN

The paper presents variability of physicochemical parameter concentrations and determined the potential and chemical status of water in the Graniczna Woda stream, the right bank tributary to the Stoła River. The stream catchment area of 41.5 km2 is covered mainly by forests. A lowland stream flows through part of the Upper Silesia Industrial Region through three districts. A biological-mechanical municipal sewage treatment plant operates in the area of Miasteczko Śląskie, as well as a factory sewage treatment plant of Zinc Plant. The data base used in the papers consisted of the results obtained from the Provincial Inspectorate of the Environmental Protection in Katowice, monthly analyses of water samples collected in the years 2009–2013 in the control-measurement points located by the mouth of the Stoła River. 34 physicochemical indices were analyzed in the paper. Statistically significant upward trends were determined over the period of investigations for values of electrical conductivity (EC), total suspended solids, Cl, SO4, NO2-N and Zn in the stream water. Statistically significant downward trend was noted for total hardness. It was stated that both the potential and chemical status o the stream water were below good. Exceeded limit values for quality class II determined for oxygen and organic indices (chemical oxygen demand COD-Mn, total organic carbon TOC), salinity (EC, SO4, Cl, Ca, hardness) and biogenic indices and substances particularly harmful for aquatic environment (Zn, Tl) as well as exceeded allowable heavy metal concentrations may evidence a constant inflow of heavy metals to the aquatic environment of the Graniczna Woda stream from municipal and industrial sewage.

PL

W pracy przedstawiono zmienność wartości wybranych parametrów fizykochemicznych oraz określono potencjał i stan chemiczny wody potoku Graniczna Woda, prawostronnego dopływu rzeki Stoły. Obszar zlewni potoku, o powierzchni 41,5 km2, zajmują głównie tereny leśne oraz w mniejszym stopniu tereny zurbanizowane, przemysłowe i użytki rolne. Potok nizinny żwirowy (typ abiotyczny 18) przepływa przez północną część Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz gminy Tworóg, Tarnowskie Góry i Miasteczko Śląskie. Na terenie Miasteczka Śląskiego funkcjonuje biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia ścieków komunalnych i zakładowa oczyszczalnia ścieków Huty Cynku „Miasteczko Śląskie”. Bazę danych wykorzystanych w pracy stanowiły wyniki, pozyskane z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach, comiesięcznych analiz próbek wody pobranej z potoku w latach 2009–2013 w punkcie pomiarowo-kontrolnym usytuowanym w miejscowości Hanusek, przy odcinku ujściowym do rzeki Stoły. W pracy przeanalizowano, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem MŚ z 2016 r., 34 wskaźniki fizykochemiczne. W okresie badań ustalono istotnie statystycznie trendy rosnące wartości przewodności elektrycznej (EC) i stężenia zawiesiny ogólnej, chlorków (Cl), siarczanów (SO4), azotu azotanowego (III) (N-NO2) oraz cynku (Zn) w wodzie potoku. Statystycznie istotny trend malejący stwierdzono w odniesieniu tylko do jednego parametru – twardości ogólnej. Stwierdzono, że potencjał i stan chemiczny wody potoku były poniżej dobrego. Przekroczone wartości graniczne dla II klasy jakości stwierdzone w przypadku wskaźników tlenowych i organicznych (chemiczne zapotrzebowanie na tlen – ChZT-Mn, ogólny węgiel organiczny – OWO, zasolenia (EC, SO4, Cl, wapń – Ca, twardość ogólna), biogennych (azot amonowy – N-NH4, azot Kjeldahla, azot azotanowy (V) – N-NO3, azot azotanowy (III) – N-NO2, azot ogólny – N, fosfor fosforanowy (V) – P-PO4) i substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (cynk – Zn, tal – Tl) oraz przekroczone dopuszczalne wartości stężenia metali ciężkich (ołów – Pb, kadm – Cd), mogą świadczyć o ciągłym dopływie zanieczyszczeń do środowiska wodnego potoku Graniczna Woda ze ścieków komunalnych oraz przemysłowych.

4

Wykorzystanie atomowej spektrometrii absorpcyjnej w ocenie wpływu zanieczyszczeń antropogenicznych na stan wybranych elementów środowiska naturalnego na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego

Leńczyk E., Pączek A., Reczyński W.

Analit

|

2017

|

Nr 4

91--119

PL

Celem pracy było określenie stanu czystości wód powierzchniowych Ojcowskiego Parku Narodowego oraz ocena wpływu zanieczyszczeń antropogenicznych na środowisko wodne. Wytypowano 15 punktów pomiarowych (potoki Prądnik i Sąspówka, staw i źródła) uwzględniających zarówno warunki środowiskowe jak i możliwy wpływ działalności człowieka. Pobrano próbki jesienią i wiosną, w trakcie poboru próbek wody oznaczono pH, przewodnictwo i temperaturę, a w laboratorium stężenia siarczanów i fosforanów oraz wybranych metali. W oparciu o uzyskane dane, analiza chemometryczna pozwoliła na określenie jakości wód powierzchniowych na obszarze Ojcowskiego Parku Narodowego.

EN

The purpose of this project was to determine the quality of the surface waters of the Ojcowski National Park and to evaluate the impact of anthropogenic pollutants on the aquatic environment. 15 measurement points were selected (Prądnik and Sąspówka, pond and source streams), taking into account both the environmental conditions and the possible impact of human activity. Samples were taken in the autumn and spring, pH, conductivity and temperature were measured during the water sampling, whereas the concentrations of sulphates and phosphates and selected metals were measured in the laboratory. Based on the obtained data, the chemometric analysis allowed to determine the quality of surface waters in the area of the Ojcowski National Park.

5

Transboundary water management priorities in Central Asia countries – Tobol River case study in Kazakhstan

Yunussova G., Mosiej J.

Journal of Water and Land Development

|

2016

|

no. 31

157--167

EN

Changes in transboundary water resources management in Central Asia brought the river pollution issue even more up to date than runoff and water distribution problems. This survey demonstrates that the analysis of river flow dynamics. Their water consumption and pollution makes it possible to prioritize these aspects of water management. As in the case of the Tobol-Torgay basin in Kazakhstan it was shown that for this type of basins. anthropogenic pollution remains a priority factor in transboundary water management. The Tobol River a tributary of the Ob and the Irtysh rivers belongs to the Kara Sea basin and is situated in the territory of Kazakhstan and Russia. Tobol-Torgay River basin located within borders of Kostanay region of Kazakhstan covers the upper reaches of the Tobol River and its tributaries. It has been determined that the water quality of the rivers in the region is stable for the decade under study and its formation remains due to natural factors. The priority contaminants in the basin are heavy metals and organic matter introduced by anthropogenic sources. The idea of the article was to present the issues of cross-border water management, one of the largest in terms of area countries in the world (ranked 9th in the world in terms of area), Kazakhstan. In the scientific community involved in water management Kazakhstan is usually associated with a catchment area of two large bodies without the possibility of outflow – the Aral Sea and the Caspian Sea.

PL

Główną przesłanką opracowania artykułu było przedstawienie problemów transgranicznego gospodarowania wodą w jednym z największych pod względem obszaru krajów świata (9. miejsce na świecie pod względem powierzchni) i największego w Azji Środkowej – Kazachstanu. W społeczności naukowej zajmującej się zarządzaniem zasobami wodnymi Kazachstan postrzegany jest zwykle jako kraj związany z dorzeczami dwóch dużych unikatowych bezodpływowych akwenów – Morzami Aralskim i Kaspijskim. Praca dotyczy tej części Kazachstanu, która położona jest w zlewisku Oceanu Arktycznego. Zmiany w transgranicznym zarządzaniu zasobami wodnymi w państwach Azji Środkowej spowodowały konieczność aktualizacji priorytetów, a przede wszystkim konieczność wprowadzenia kryteriów jakościowych w miejsce dotychczas stosowanych – wartości odpływu – i zaspokojenia potrzeb wszystkich użytkowników. W artykule przedstawiono na przykładzie rzeki Toboł, że nawet w przypadku deficytu wody możliwe jest uwzględnienie priorytetów jakościowych w transgranicznym zarządzaniu zasobami wodnymi. Zanieczyszczenia antropogeniczne pozostają priorytetem w transgranicznym gospodarowaniu zasobami wodnymi rzeki Toboł, będącej dopływem rzek Ob i Irtysz, należącej do zlewiska Morza Karskiego i znajdującej się na terytorium Kazachstanu oraz Rosji. Stwierdzono, że jakość wody w rzekach w regionie była stabilna w okresie 2000–2010, a jej jakość była kształtowana czynnikami naturalnymi. Główne zanieczyszczenia w zlewni to metale ciężkie i substancje organiczne wprowadzone ze źródeł antropogenicznych.

RU

Идея статьи заключается в том, чтобы представить вопросы управления трансграничной водой, в одной из крупнейших стран мира (занимает 9 место в мире по площади) – Казахстане. В научном со- обществе, занимающим управлением водными ресурсами, Казахстан, как правило, ассоциируется с площадью водосбора двух крупных закрытых водоёмов (без возможности оттока) – Аральского моря и Каспийского моря. Статья относится к той части Казахстана, которая расположена в водосборе Север- ного Ледовитого Океана. Изменения в трансграничном управлении водными ресурсами стран Центральной Азии актуализи- ровали вопрос о приоритетности проблемы загрязнения речных вод в сравнении с проблемами стока и водораспределения. В данной работе продемонстрировано, что анализируя динамики стока рек, их во- допотребления и загрязнения, можно установить приоритетность этих аспектов для водного менеджмента. На примере Тобол-Торгайского бассейна Казахстана показано, что для бассейнов такого типа ан- тропогенное загрязнение остается приоритетным фактором трансграничного водного менеджмента. Бас- сейн реки Тобол, впадающей в реки Иртыш и Обь, относится к бассейну Карского моря и расположен на территории Казахстана и России. Тобол-Торгайский водохозяйственный бассейн, расположенный в Кос- танайской области Казахстана, охватывает верховья реки Тобол и ее притоки. Установлено, что качество воды рек области стабильно в течение изучаемого десятилетия и по-прежнему формируется в основном природными факторами. Приоритетными загрязнениями в изучаемом бассейне являются тяжелые метал- лы и органические вещества, вносимые антропогенными источниками.

6

Anthropogenic soils pollution within the Legnica-Głogów copper district

Lis J., Pasieczna A.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2005

|

Vol. 17

42-48

EN

The industrial complex of the Legnica-Głogów Copper District (LGCD) with two copper smelters, tailings ponds, a few shafts, and copper ore reloading facilities are the main sources responsible for pollution of soils with heavy metals. A geochemical soil survey was conducted in the LGCD in 1996. The survey was arranged with a 1x1 km grid pattern while the field work in the regions of particular interest (of copper smelting industry and copper mining) followed the more detailed grid pattern of 500x500 m. Samples were leached with aqua regia; next, using the ICP-AES method, determinations of Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mg, Ni, P, Pb, S, Sc, Sr, V, and Zn concentrations were made. As far as Hg was concerned, its concentration was measured using the CV-AAS method. Sieve analysis and laser method were employed to define grain-size composition of soils. The geochemical survey of the LGCD area soils revealed that occurrence of elements such as Al, Co, Cd, Mg, Ni, Sc, Sr, Ti, and V was mainly related to the structure of geological basement. Mining, ore processing, and copper ore smelting were the main sources of anthropogenic pollution of soils by copper and lead as well as by silver arsenic, zinc, cobalt, and nickel (to smaller degree). Other local sources of soil pollution were towns with associated industry, transport system, and local emissions of dust and gases from coal burning households and local heating plants. Geochemical anomalies that are related to the copper industry cover vast areas with high copper and lead concentrations in the "Głogów" and "Legnica" copper smelters environs. Increased content of other elements, such as silver, arsenic, zinc, cobalt, and nickel occurs within copper-lead anomalies areas. Urban soils in Legnica and Głogów, in the areas affected by smelters, are significantly polluted with copper and lead.

PL

Kompleks przemysłowy Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (LGOM-u), na który składają się kopalnie rud miedzi, dwie huty miedzi, zakłady przeróbcze i osadniki odpadów poflotacyjnych, jest głównym źródłem zanieczyszczenia gleb tego rejonu. Opróbowanie gleb na terenie LGOM-u przeprowadzono w 1996 r. stosując gęstość podstawową 1x1 km oraz zagęszczenia do siatki 500x500 m w rejonach hut i obszarach górnictwa miedziowego. Próbki gleb trawiono wodą królewską, a następnie oznaczano w nich zawartość Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mg, Ni, P, Pb, S, Sc, Sr, V i Zn metodą ICP-AES. Analizy Hg przeprowadzono metodą CV-AAS, a oznaczenia składu granulometrycznego wykonano metodą sitową w połączeniu z laserowym pomiarem wielkości cząstek. Badania geochemiczne ujawniły, że spośród analizowanych pierwiastków można wydzielić te, które związane są przede wszystkim ze składem chemicznym skał macierzystych (Al, Co, Cd, Mg, Ni, Sc, Sr, Ti i V). Wydobycie rud miedzi, ich przeróbka i procesy hutnicze są głównym źródłem zanieczyszczenia gleb miedzią i ołowiem, szczególnie w bezpośrednim sąsiedztwie hut. W glebach na terenie rozległych anomalii miedzi i ołowiu wokół hut obserwuje się również podwyższone ilości srebra, arsenu, cynku, kobaltu i niklu. W obszarach miejskich kontaminacja pochodzi również z emisji innych gałęzi przemysłu, transportu, elektrociepłowni i palenisk domowych. Gleby miejskie Legnicy i Głogowa w obszarach narażonych na emisje z hut są znacznie wzbogacone w miedź i ołów.

7

Uzdatnianie wody o podwyższonej zawartości zanieczyszczeń antropogenicznych

Nikoładze G. I.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

1998

|

nr 12

510-514

EN

Scheme of water treatment using double-chamber filters, ozonization and powdered active carbon. Examples of water treatment technologies for waters with increased antropogenic pollution.