Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ochrona przeciwpożarowa hal przemysłowych i magazynów

Zalesińska Marta

Nowoczesne Hale

|

2024

|

Nr 1

50--54

PL

System przeciwpożarowy powinien spełniać wymogi określone w przepisach prawnych. Jak zadbać o skuteczną ochronę przeciwpożarową hal?

2

Zagrożenia pożarowe związane z panelami solarnymi na dachu

Papis Bartłomiej

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 7

71--74

3

Rozdzielnice niskich napięć – wpływ temperatury na bezpieczeństwo eksploatacji rozdzielnic niskiego napięcia (zagadnienia wybrane). Cz. 1

Orzechowski Marcin

Elektro Info

|

2024

|

nr 1-2

18--23

PL

W artykule przedstawiono zagrożenia wynikające z niewystarczających wymagań w zakresie temperatury wewnątrz rozdzielnicy. Pominięcie tej wielkości fizycznej w praktyce może doprowadzić do uszkodzenia rozdzielnicy lub przyczynić się do jej niepoprawnej pracy, a w skrajnym przypadku – do jej całkowitego zniszczenia.

EN

The article presents the threats resulting from insufficient temperature requirements inside the switchgear. Omitting this physical quantity in practice may result in damage to the switchgear or contribute to its incorrect operation and, in extreme cases, to its complete destruction.

4

Rozdzielnice niskich napięć – wpływ temperatury na bezpieczeństwo eksploatacji rozdzielnic niskiego napięcia. Cz. 2, Przykłady praktyczne

Orzechowski Marcin

Elektro Info

|

2024

|

nr 3

46--50

PL

W artykule przedstawiono zagrożenia wynikające z niewystarczających wymagań w zakresie temperatury wewnątrz rozdzielnicy. Pominięcie tej wielkości fizycznej w praktyce może doprowadzić do uszkodzenia rozdzielnicy lub przyczynić się do jej niepoprawnej pracy, a w skrajnym przypadku – do jej całkowitego zniszczenia.

EN

The article presents the threats resulting from insufficient temperature requirements inside the switchgear. Omitting this physical quantity in practice may result in damage to the switchgear or contribute to its incorrect operation and, in extreme cases, to its complete destruction.

5

Fotowoltaika w zastosowaniach domowych – zagrożenia pożarowe i metody ich neutralizacji (część 1.)

Sarniak Mariusz

Elektro Info

|

2023

|

nr 11

78--82

PL

W artykule przedstawiono najważniejsze aspekty neutralizacji zagrożeń pożarowych w domowych instalacjach fotowoltaicznych (PV). Zwrócono uwagę na najsłabsze punkty systemu PV w tym zakresie, a w szczególności poprawność wykonywania złącz MC4, które mogą być przyczyną pożaru. Omówiono również różne rozwiązania alternatywne, a w szczególności koncepcję stosowania nowej generacji mikrofalowników PV. Podano również podstawowe zasady bezpieczeństwa stosowania coraz powszechniejszych magazynów energii. Rozważania przeprowadzono w aspekcie zmieniających się w Polsce przepisów dotyczących budowy systemów PV i mechanizmów wsparcia ekonomicznego tego typu inwestycji.

EN

The paper presents the most important aspects of neutralizing fire hazards in domestic PV systems. Attention was paid to the weakest points of the PV system, in particular, the correctness of making MC4 connectors, which can cause fire. Various alternatives were also discussed, particularly the concept of using a new generation of PV microwaves. The basic safety principles of using more common energy storage are also given. The discussion was carried out on changing regulations in Poland concerning the construction and mechanisms of economic support of PV systems.

6

Górniczy światłowodowy system pomiaru temperatury (Komunikat)

Lewandowski Zbigniew, Garlej Grzegorz, Chyra Dariusz

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2023

|

nr 8

19--21

EN

Mining for layers of thick coal seams, including those with a high propensity for spontaneous combustion, results in a high fire hazard at the Mysłowice-Wesoła coal mine. During the preparatory work for longwall 530 in deck 510, mining and geological conditions affected the elevated level of fire hazard. Therefore, continuous temperature measurement using the mining fiber-optic temperature measurement system (GŚPT) from DMP System sp. z o.o. was applied here. A fiber-optic sensor cable was built into the excavations contouring the wall, and 66 short (2-4 m) holes were drilled, planted with pipes to allow the location of the sensor cable. The CHARON computer program was used to analyze the results, which, among other things, initiates warnings and alerts displayed on a computer screen and transmitted to the phones and computers of designated traffic supervisors. As a result, these people are able to interpret the results of the measurements very quickly and take the right action at an early stage of the temperature rise without involving large human and equipment resources. There has been no increase in fire danger since the launch of the GŚPT system. It allows detection of temperature changes in a designated area, enabling rapid localization of self-heating areas and conducting fire prevention on a continuous basis, which protects against the origin or development of endogenous fires and the resulting losses.

PL

W artykule przedstawiono przyczyny i doświadczenia z zastosowania górniczego światłowodowego systemu pomiaru temperatury w PGG S.A. Oddz. KWK Mysłowice-Wesoła.

7

Charakterystyki wytrzymałości udarowej wyłączników nadprądowych dobezpieczających ograniczniki przepięć

Wiater Jarosław

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2022

|

R. 90, nr 6

11--13

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań wytrzymałości udarowej wyłączników nadmiarowo-prądowych stosowanych do dobezpieczania ograniczników przepięć. Zestawione zostały w tabeli, w której rozróżniono trzy możliwe stany pracy wyłącznika nadmiarowo-prądowego, tj.: brak działania, wyłączenie, uszkodzenie. Miniaturowe wyłączniki nadmiarowo-prądowe (MCB) cechują się bardzo niskim prądem zadziałania przy prądzie piorunowym 10/350 μs. Bez względu na wartość znamionową wyłączanego prądu zadziałanie występuje dla udaru o średniej wartości szczytowej 1,4 kA.

EN

The article presents the lightning surge characteristics of miniature circuit breakers (MCB) used for backup protection of surge protection devices (SPD). They are summarized in a table which distinguishes three possible operating states of the overcurrent switch, i.e. no operation, disconnection, damage. MCBs have a very low tripping current for a lightning impulse current of 10/350 μs. Regardless of the rated value of the cut-off current, the tripping occurs for a surge with an average peak value of 1.4 kA.

8

Assessment of the Costs of Preventive Works Concerning Fire Hazard on the Example of Selected Longwalls of Two Mining Companies

Musioł Dariusz

Safety & Fire Technology

|

2022

|

Vol. 59, iss. 1

182--197

EN

Aim: The article aims to present and evaluate the costs of preventive works carried out in 16 selected longwall panels in the mines of two coal mining companies. The article is based on the analysis of data made available by the companies, which the author has properly prepared to enable their comparison. Introduction: Fires occurring in coal mines are one of the more frequent technical hazards. Consequently, the mine’s ventilation departments are responsible for carrying out preventive measures to limit and minimise the fire risk. The danger of a fire in mine workings is connected not only with the possibility of exogenic fire, which is influenced by external factors such as machine and equipment failures, short-circuits in electrical installations or the possibility of a fire on transport routes, but also with endogenic fire, which the low-temperature oxidation of coal may cause with the remains left in longwall caving. The costs of prevention depend on the method of ventilation of the longwall faces and the coal’s susceptibility to spontaneous combustion. Methodology: The costs of coal mining are very high. They are related to the increasingly difficult mining conditions, which are influenced mainly by the increasing depth of exploitation and the increase in natural and technical hazards during mining work. The costs of mining within a longwall area are usually divided into the costs of starting up the longwall, its exploitation and liquidation. Within this division, more detailed cost analyses are rarely conducted. As part of the research conducted since 2015, ways of cost assessment were developed on the basis of appropriately prepared cost tables for various natural and technical hazards occurring within the ventilation hazards presented in the example discussed in the article. Based on the analyses of unit costs of fire hazard prevention elements obtained in coal companies and the developed cost tables, the costs of prevention works were compiled. The costs of prevention works were evaluated and compared for 16 longwall faces using the elaborated indices. Conclusions: Correctly applied fire hazard prevention in hard coal mines is one of the main elements of maintaining functional safety. Costs of hazard prevention in mines were usually compared together with the costs of exploitation, longwall equipment, media and crew working days. Cost tables were developed as part of the research to allow for cost assessment and determination of fire prevention cost indices.

PL

Cel: Celem artykułu jest przedstawienie i ocena kosztów prac prewencyjnych prowadzonych w 16 wybranych ścianach eksploatacyjnych w kopalniach dwóch spółek węglowych. Artykuł opiera się na analizie udostępnionych przez spółki danych, które zostały odpowiednio przygotowane przez autora w celu możliwości ich porównania. Wprowadzenie: Pożary występujące w kopalniach węgla kamiennego są jednymi z częściej pojawiających się zagrożeń technicznych. W związku z tym niezbędne jest prowadzenie profilaktyki ograniczającej ryzyko powstania pożarów przez działy wentylacji w kopalniach. Niebezpieczeństwo powstania pożaru w wyrobiskach górniczych dotyczy nie tylko możliwości powstania pożaru egzogenicznego, na który wpływ mają czynniki zewnętrzne związane z awariami maszyn i urządzeń, zwarciami w instalacjach elektrycznych czy możliwością powstania pożaru na drogach transportu, ale także pożaru endogenicznego, który może powstać na skutek niskotemperaturowego utleniania się węgla pozostawionego w zrobach zawałowych ścian eksploatacyjnych. Koszty prowadzonej profilaktyki są zależne od sposobu przewietrzania rejonów ścian oraz skłonności węgla do samozapalenia. Metodologia: Eksploatacja węgla kamiennego jest bardzo kosztowna ze względu na coraz trudniejsze warunki górnicze. Koszty prowadzonej eksploatacji w ramach rejonu ściany podzielone są najczęściej na koszty rozruchu ściany, jej eksploatacji i likwidacji. W tym zakresie rzadko prowadzi się bardziej szczegółowe analizy kosztów. W ramach badań prowadzonych od 2015 r. wypracowano sposoby oceny kosztów na podstawie odpowiednio przygotowanych tablic kosztowych. Bazując na analizach jednostkowych kosztów profilaktyki przeciwpożarowej, pozyskanych w dwóch spółkach węglowych oraz opracowanych tabel kosztowych, wykonano zestawienie kosztów tych działań. Wykorzystując opracowane wskaźniki kosztów, dokonano oceny i porównania kosztów prac profilaktycznych w 16 ścianach eksploatacyjnych. Wnioski: Właściwie stosowana profilaktyka zagrożenia pożarowego w kopalniach węgla kamiennego jest jednym z głównych elementów utrzymania bezpieczeństwa funkcjonalnego kopalni. Koszty prowadzonych działań profilaktycznych w obszarze zagrożeń występujących w kopalniach były najczęściej zestawiane wspólnie z kosztami prowadzenia eksploatacji, usprzętowienia ścian oraz mediów i roboczodniówek załogi.

9

Ocena stanu zagrożenia pożarowego w odniesieniu do rozrzedzenia gazów wydzielających się podczas utleniania węgla w zrobach ściany

Słowik Stanisław

Przegląd Górniczy

|

2022

|

T. 78, nr 2

7--17

PL

W artykule przedstawiono jak na interpretację stanu zagrożenia pożarowego, opierającą się o skład chemiczny próbki gazowej wpływa mieszanie się gazów wydzielanych z zagrzanego węgla z gazami wypełniającymi przestrzeń zawałową ściany, czyli tzw. gazami zrobowymi. W rozważaniach uwzględniono stopień zagrzania węgla i wydzielane w danej temperaturze gazy. Wzięto przy tym pod uwagę odległość miejsca zagrzania od miejsca pobierania próbki kontrolnej, określając ją przez wielkość rozcieńczenia gazów pochodzących z zagrzanego węgla. W analizie wykorzystano wyniki uzyskane z badań niskotemperaturowego wygrzewania próbek węgla oraz wyniki badań chromatograficznych próbek gazowych pobieranych ze zrobów ścian. Przeprowadzona analiza wykazała, że ognisko zagrzania węgla o niższej temperaturze, ale usytuowane bliżej miejsca poboru próbki oraz ognisko usytuowane w głębi zrobów, ale o wyższej temperaturze, sygnalizują podobny stan zagrożenia pożarowego. W związku z tym zaproponowano, aby interpretacja stanu zagrożenia pożarowego w oparciu o temperaturę zagrzanego węgla podawała wyznaczoną temperaturę jako wartość pozorną (quasi-temperaturę), określającą wypadkowy stan tego zagrożenia.

EN

The article presents how the interpretation of the fire hazard, based on the chemical composition of the gas sample, is influenced by the mixing of gases emitted from the heated coal with the gases filling the longwall collapse space i.e. so-called goaf gases. The considerations take into account the temperature of heating of the coal and the gases emitted at a given temperature. The distance between the place of heating the coal and the control sample collection point was also taken into consideration and determined by the amount of dilution of gases from the heated coal. In the analysis, the results obtained from low-temperature heating of coal samples and the results of chromatographic tests of gas samples taken from the longwall goafs were used. The analysis showed that that the source of heating coal with a lower temperature, but located closer to the sampling point, and the source of heating coal located deep in the longwall goaf, but with a higher temperature, indicate a similar state of fire hazard. Therefore, it was proposed that the interpretation of the fire hazard state based on the temperature of the heated coal should give the determined temperature as an apparent value, defining the resultant state of this hazard.

10

Modyfikacja kryterium oceny stanu zagrożenia pożarowego na przykładzie wskaźnika Grahama

Słowik Stanisław

Przegląd Górniczy

|

2022

|

T. 78, nr 4

45--55

PL

Przeanalizowano wyniki badań termicznego wygrzewania próbek węgli reprezentujących wszystkie grupy skłonności do samozapalenia wg klasyfikacji ujętej normą PN˗93/G˗04558. Zwrócono uwagę, że gazy wydzielane z zagrzewanych próbek osiągają różne stężenia w tej samej temperaturze zagrzania. Pokazano jak wpływa to na ocenę zagrożenia pożarowego przez wskaźnik Grahama. Spostrzeżenia odniesiono do warunków kopalnianych przeprowadzając analizę mieszania się gazów wydzielanych z zagrzanego węgla z powietrzem zrobowym dla dalekiej odległości ogniska zagrzania od miejsca pobrania próbki gazowej i bliskiej odległości. Omówiono wyniki tych analiz, które potwierdziły problem z interpretacją zagrożenia pożarowego w oparciu o wskaźniki pożarowe wykorzystujące gazy wydzielane podczas zagrzewania się węgla. Przykładem tego jest wskaźnik Grahama. Zaproponowano w jaki sposób temu przeciwdziałać. Podstawą jest ograniczenie rozrzutu wartości wskaźnika Grahama dla tej samej temperatury zagrzanego węgla oraz ustalenie wzorca pełniącego funkcję Wzorca odniesienia, do którego porównywane są przebiegi termicznego utleniania badanych próbek węgla i na tej podstawie korygowane są wartości kryterialne wskaźnika Grahama.Opisano przykład weryfikacji kryterium wskaźnika Grahama dla wybranych węgli. Podczas korygowania granic wskaźnika Grahama uwzględniono stopień rozcieńczenia gazów wydzielanych z zagrzanego węgla gazami zrobowymi i wpływ wartości niewiarygodnych wskaźnika Grahama na interpretację zagrożenia pożarowego.

EN

The results of thermal annealing of coal samples representing all groups of spontaneous combustion according to the classification included in the PN˗93/G˗04558 standard were analyzed. It was noted that gases released from the heated samples reach different concentrations at the same heating temperature. It is shown how this influences the assessment of fire hazard by the Graham’s ratio. The observations were related to mine conditions by analyzing the mixing of gases emitted from the heated coal with the longwall goafs air for the far distance of the source of heating from the gas sampling point and the near distance. The results of these analyzes are discussed, which confirmed the problem of interpreting the fire hazard based on fire indicators that are based on the concentrations of gases emitted when coal heats up. An example of this is the Graham’s ratio. It has been proposed how to counter this. The basis is to limit the scatter of Graham’s ratio values calculated for the same temperature of heated coal and to establish a standard, which serves as a Reference standard to which the courses of thermal oxidation of tested coal samples are compared and on this basis the criterion values of the Graham’s ratio are corrected. An example of verification of the Graham’s ratio criterion for selected coals is described. When correcting the limits of the Graham’s ratio, the degree of dilution of the gases emitted from the heated coal with the longwall goafs gases and the effect of the unreliable values of the Graham’s ratio on the interpretation of the fire hazard were taken into account.

11

Zagrożenie pożarowe powodowane przez nawierzchnie sportowe z tworzyw sztucznych

Dobrzyńska Renata

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 9

94--96

PL

W artykule przedstawiono wybrane czynniki zagrożenia pożarowego stwarzanego przez nawierzchnie sportowe z tworzyw sztucznych. Zaprezentowano wyniki badań reakcji na ogień przeprowadzonych metodami stosowanymi do klasyfikacji tego typu materiałów zgodnie z PN-EN 13501-1:2019. Wykonano również dodatkowe badania na kalorymetrze stożkowym w celu wyznaczenia innych właściwości palnych materiałów, które mogą wpływać na bezpieczeństwo ludzi znajdujących się w strefie objętej pożarem.

EN

The article presents selected factors of fire hazard posed by sports surfaces made of plastics. The results of reaction to fire tests carried out with the method sused for the classification of this type of materials in accordance with the PN-EN 13501-1:2019 standard are presented. Additional tests were also carried out on the cone calorimeter to determine other flammable properties of materials that may affect the safety of people in the fire zone.

12

Bezpieczeństwo pożarowe budynków w aspekcie zagrożeń spowodowanych wybranymi pyłami spożywczymi

Półka Marzena

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 8

57--60

PL

Celem artykułu była analiza porównawcza parametrów zapalności i palności wybranych rodzajów pyłów herbat pobranych z obiektu przemysłowo-magazynowego. Stwierdzono, że pył z herbaty zielonej aromatyzowanej spośród przebadanych pyłów stanowi największe zagrożenie pożarowe. Ma najniższą temperaturę zapłonu i największą wartość ciepła spalania, a dopuszczalna temperatura powierzchni urządzeń pracujących w obecności warstwy tego pyłu o grubości 5 mm nie może przekroczyć 215°C.

EN

The aim of the article was a comparative analysis of the ignitability and flammability parameters of selected types of tea dusts collected from an industrial and warehouse facility. It was found that among the tested dusts, the dust of flavored green tea is the greatest fire hazard. It has the lowest ignition temperature and the highest combustion heat values, and the permissible surface temperature of devices operating in the presence of this dust for a layer with a thickness of 5 mm, cannot exceed 215°C.

13

Analiza bezpieczeństwa pożarowego składowiska biomasy przeznaczonej do celów energetycznych

Nowak Mirosław, Ptak Szymon

Energetyka

|

2022

|

nr 12

614--620

PL

W artykule opisano wybrane kwestie związane z wykorzystaniem biomasy do celów energetycznych. Szczególną uwagę zwrócono na proces samonagrzewania, który często występuje w pryzmach biomasy, a spowodowany jest głównie procesami biologiczno-chemicznymi zachodzącymi w ich wnętrzu. Opisano na wybranym przykładzie system kamer termowizyjnych monitorujących składowaną biomasę. Podano zasadę działania systemu, a uzyskane dane poddano analizie, zestawiając z wynikami ręcznych pomiarów temperatur w wytypowanych punktach oraz z danymi meteorologicznymi. Artykuł prezentuje potencjał systemu monitoringu, możliwości jakościowej i ilościowej analizy danych i wskazuje potencjalne kierunki rozwoju badań.

EN

Described are selected issues related to the use of biomass for energy generation purposes in power plants. Particular attention is paid to the process of selfheating which often occurs In biomass heaps and is mainly caused by biological and chemical processes taking place inside them. Described is, based on a selected example, a system of thermal imaging cameras monitoring the stored biomass. Given is the principle of the system operation and the obtained data are analysed and then compared with meteorological data and the results of manual temperature measurements at selected points. Presented is the potential of the monitoring system, the possibilities of qualitative and quantitative data analysis and indicated are potential directions of further research.

14

Wiatr - ekologiczne źródło energii elektrycznej dla domu (cz. 3)

Katolik Zygmunt

Budownictwo i Prawo

|

2022

|

R. 25, nr 4

31--35

PL

W kolejnej części artykułu przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące pożarów przydomowych elektrowni wiatrowych, ryzyka zagrożenia pożarowego występującego w turbinach i współpracujących z nimi urządzeniach, a także przyczyn powstawania pożarów ze wskazaniem działań prewencyjnych dla ich zapobieżenia. Omówiono też zasady postępowania w przypadku zaistnienia zdarzenia pożarowego w instalacjach tego typu. Ponadto opisano rozwiązania systemowe przeznaczone dla przydomowych siłowni wiatrowych.

EN

The next part of the article presents selected issues related to fires in domestic wind farms, the risk of fire hazards occurring in turbines and associated devices, as well as the causes of fires with an indication of preventive measures to prevent them. The rules of conduct in the event of a fire incident in installations of this type were also discussed. In addition, system solutions for home wind farms have been described.

15

Ocena ryzyka zawodowego pracownika produkcji prefabrykatów

Romanowska Justyna

Promotor BHP

|

2021

|

nr 10

8--10

PL

Prefabrykaty to najczęściej gotowe elementy budowlane, które łączy się z innymi elementami w celu uzyskania całości. W omawianym przypadku produkowany jest prefabrykat betonowy wraz ze zbrojeniem. Z jakimi zagrożeniami może spotkać się pracownik?

16

Manufacturing entities flare systems fire hazard analysis

Afanasenko Kostiantyn, Lypovyi Volodymyr, Zimin Serhii

Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych

|

2021

|

Nr 1

9--14

EN

Industrial enterprises of chemical, petrochemical, energy complexes, in the technological process of which combustible gases, flammable and combustible liquids rotate, have flare systems, which are designed for smokeless combustion of combustible and toxic gases or vapors as a result of their periodic, emergency or permanent venting. The main task of flare systems at enterprises is to prevent gas from atmosphere entering by flaring. Flare systems of a manufacturing entities are a complex of structures of high fire danger. The task of the work is to analyze the parameters of the explosion that may occur during the formation of an emergency situation on flare systems.

17

Wentylacja garaży, samodzielnych urządzeń gaśniczych i konstrukcji obiektów

Joniec Waldemar

Elektro Info

|

2021

|

nr 5

64--66

PL

Płonące pojazdy hybrydowe i elektryczne są tematem dyskusji nie tylko w branży motoryzacyjnej. Producenci wycofali już z rynku tysiące samochodów, głównie z powodu zagrożenia pożarem, którego przyczyną może być bateria stanowiąca magazyn energii. Pożary samochodów hybrydowych i elektrycznych to także poważny problem dla budownictwa w kontekście zabezpieczeń konstrukcji garaży – ich przebieg jest inny niż pożarów samochodów z silnikami spalinowymi na paliwa płynne lub gazowe.

18

The influence of nitrogen inertisation on Graham’s ratio value

Świerczek Lucjan

Archives of Mining Sciences

|

2021

|

Vol. 66, no. 2

197--211

EN

As a preliminary point, four longwalls, where inertisation of goafs using nitrogen was applied, have been characterised. Next, the issue concerning the unreliable Graham’s ratio values, which occur in certain ranges of its denominator value, were discussed. The reliability criterion of this indicator was also quoted. Afterwards, a basic statistical sample consisting of the results of chromatographic analyses of air samples taken from longwalls areas, where nitrogen inertisation was not applied and were classified by Graham’s ratio as samples safe from endogenous fire hazard was described. Then, the results of comparative analyses of the base sample with the concentrations of gases contained in air samples taken from the areas of the previously described four longwalls, which according to Graham’s ratio, were also safe from the endogenous fire were presented. Comparative analyses were performed before and after applying Graham’s ratio reliability criterion.

19

Zagrożenia pożarowo-wybuchowe związane z elektrostatycznym nanoszeniem powłok z tworzyw sztucznych

Bielawski Jakub

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2020

|

Nr 75 (tom 3)

7--21

PL

W niniejszym artykule przedstawiono zagrożenia pożarowo-wybuchowe występujące podczas nanoszenia powłok metodą elektrostatyczną, przedstawiono przebieg operacji oraz charakterystykę farb proszkowych jako materiału palnego. Zidentyfikowano potencjalne źródła zapłonu, które mogą zainicjować pożar warstwy pyłu lub wybuch mieszaniny pyłowo-powietrznej. Przedstawiono minimalne wymagania i rekomendacje podnoszące poziom bezpieczeństwa w obszarze instalacji lakierniczej.

EN

This paper presents fire and explosion hazards during electrostatic powder coating, and describes the course of the process as well as the characteristics of powder coating as a combustible material. Potential sources of ignition that could initiate a fire of a dust layer or an explosion of a dust-air mixture have been identified. The minimum requirements and recommendations raising the level of safety in the area of coating installations are presented.

20

Temperaturnij vpliv landšaftnih požež na ekologìčnij stan edafotopu

Popovych Vasyl, Hapalo Andriy

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2020

|

Nr 76 (tom 4)

29--45

RU

В Україні лісові пожежі набувають значних обсягів та перетворюються на надзвичай- ні ситуації загальнодержавного значення. Внаслідок локалізації та ліквідації великих і особливо великих лісових пожеж, пожеж у природних екосистемах, залучається значна кількість особового складу та техніки. Знищуються практично усі компоненти довкілля – флора, фауна, ґрунти, забруднюються річки, водойми, повітря. Пожежі у природних екосистемах спричиняють потрапляння в атмосферу значної кількості летких продуктів горіння та небезпечних речовин і сполук. Метою роботи є висвітлення результатів досліджень моніторингу довготривалого впливу лісових пожеж на один із найважливіших компонентів екосистеми – едафотоп. Для досягнення поставленої мети були сформовані такі основні завдання: провести аналіз наукових та літературних джерел щодо проблематики впливу лісових пожеж на едафотоп у вітчизняному та зарубіжному контекстах; дослідити модельне вогнище стосовно температурного та вологісного режимів; встановити температуру полум’я на різних ділянках модельного вогнища; встановити потужність еквівалентної дози фотонного іонізуючого випромінювання на місці проведення експерименту. Теплові режими Малого Полісся є достатніми для розвитку багатьох рослин. Веге- таційний період триває понад 200 днів, а період з активними температурами (понад + 10°С) – 150–160 днів. Більше 100 днів у році мають середньодобову температуру понад + 15°С (період інтенсивної вегетації). Відлиги, які понижують морозостійкість лісових та сільськогосподарських культур, затяжні весни у зв’язку з повільним таненням снігу гальмують швидкий прихід тепла. Експериментальні дослідження з вивчення впливу ландшафтних пожеж на екологіч- ний стан едафотопу здійснювалися на території Малого Полісся поблизу Рава-Руського лісництва в селі Лавриків Жовківського району Львівської області. Відбір проб ґрунтів для досліджень їхнього екологічного стану здійснювався із врахуванням давності (за роками) горіння рослинності та лісової підстилки. Також було створено штучне модельне вогнище ландшафтної пожежі (низової, лісової) на відкритому просторі з дотриманням усіх вимог Правил пожежної безпеки в лісах України з метою фіксування температури та вологості ґрунту в зоні горіння, а також аналізу відібраних ґрунтових проб із ділянок горіння. Встановлено, що температура полум’я під час горіння лучної рослинності в початковий момент часу становила +66,7°С. У процесі горіння, через 20 секунд, температура полум’я сягнула +352,5°С, максимальною температура полум’я була +715,7°С після вигорання всього горючого матеріалу (через 2,5 хв після початку досліду). Водночас, на глибині 5 см у початкових точках горіння температура едафотопу підвищується із +7°С до +20 ± 24°С. Яскраво вираженого діапазону зміни вологості на глибині 5 см не спостерігалося. Отримані результати є важливими з точки зору вивчення впливу підвищених температур на компоненти біосфери, а також відновлення девастованих територій.

EN

In Ukraine forest fires are becoming more significant and transform in emergencies of national importance. Due to the localization and elimination of large and especially large forest fires, fires in natural ecosystems a significant number of personnel and equipment is involved. Almost all components of the environment are destroyed flora, fauna, soils; rivers, reservoirs, air are polluted. Fires in natural ecosystems cause a significant amount of volatile combustion products and hazardous substances and compounds enter the atmosphere. The objective of the work is to highlight the results of research monitoring the long-term impact of forest fires on one of the most important components of the ecosystem – edaphotope. To achieve this goal, the following main tasks were formed: to analyze scientific and literary sources on the impact of forest fires on edaphotope in domestic and foreign contexts; to investigate the model hearth in relation to temperature and humidity regimes; set the flame temperature in different parts of the model hearth; set the power of the equivalent dose of photon ionizing radiation at the site of the experiment. Thermal regimes of Male Polissya are sufficient for the development of plants. The growing season lasts more than 200 days, and the period with active temperatures (over + 10°C) – 150–160 days. More than 100 days a year have an average daily temperature is above + 15°C (period of intensive vegetation). Thaws, which reduce the frost resistance of forest and agricultural crops, and long springs due to the slow melting of snow inhibit the heat arrival. Experimental studies of landscape fires impact on the ecological condition of the edaphotope were carried out in the territory of Maly Polissya near Rava-Rusky forestry in the village of Lavrykiv, Zhovkva district, Lviv region. Sampling of soils was carried out taking into account the age (by years) of burning vegetation and forest litter. Also, an artificial model of landscape fire body (grassland, forest) was created in the open space in compliance with all requirements of the Rules of fire safety in the forests of Ukraine in order to record soil temperature and humidity in the combustion zone, and to analyze the soil samples from combustion sites. It was found that the flame temperature during the burning of meadow vegetation at the initial time was + 66.7°C. During the combustion process, after 20 seconds, the flame temperaturę reached + 352.5°C, the maximum flame temperature was + 715.7°C after burning all the combustible material (2.5 minutes after the start of the experiment). At the same time, at a depth of 5 cm at the initial burning points, the temperature of the edaphotope rises from + 7°С to +20 ± 24°С. A pronounced range of changes in humidity at a depth of 5 cm was not observed. The obtained results are important from the point of view of studying the influence of elevated temperatures on the components of the biosphere, as well as the restoration of devastated areas.

PL

Na Ukrainie pożary lasów stają się coraz bardziej poważne i przeradzają się w kataklizmy o skali narodowej. Ze względu na lokalizację i eliminację dużych i bardzo dużych pożarów lasów oraz pożarów w ekosystemach naturalnych konieczne jest angażowanie znacznej liczby personelu i dużych ilości sprzętu. Zniszczeniu ulegają prawie wszystkie elementy składowe środowiska – zanieczyszczenie obejmuje florę, faunę, gleby, rzeki, zbiorniki wodne oraz powietrze. Pożary występujące w ekosystemach naturalnych powodują powstanie znacznych ilości lotnych produktów spalania i przeniknięcie do atmosfery substancji niebezpiecznych i ich związków. Celem pracy jest podkreślenie wyników badań monitoringowych długotrwałego wpływu pożarów lasów na najważniejsze komponenty ekosystemu – edafotopu. W tym celu przeprowadzone zostały następujące główne zadania: analizowanie źródeł naukowych i danych uzyskanych z literatury dotyczących wpływu pożarów lasu na edafotop w kontekście narodowym i międzynarodowym; badanie modelowego pieca w nawiązaniu do warunków związanych z temperaturą i wilgotnością; ustalenie temperatury płomienia w rożnych miejscach modelowego pieca; ustalenie siły równoważnej dawki promieniowania jonizującego na miejscu przeprowadzanego eksperymentu. Warunki termiczne w Male Polissya są odpowiednie dla wzrostu roślin. Okres wegetacyjny trwa ponad 200 dni, a okres z aktywnymi temperaturami (ponad + 10°C) – 150–160 dni. Przez ponad 100 dni w roku przeciętna dzienna temperatura wynosi ponad + 15°C (okres intensywnej wegetacji). Roztopy zmniejszają odporność na mróz terenów leśnych i upraw rolnych, a długie wiosny wynikające z powolnego roztapiania się śniegu opóźniają pojawienie się ciepła. Badania eksperymentalne wpływu pożarów terenów zielonych na stan ekologiczny edafotonu zostały przeprowadzone na terytorium Maly Polissya w pobliżu leśnictwa Rawa Ruska we wsi Lavrykiv, rejon żółkiewski, obwód lwowski. Pobieranie próbek gleby przeprowadzono, biorąc pod uwagę wiek (określony w latach) płonącej zieleni i ściółki leśnej. Dodatkowo opracowano sztuczny model pożaru zieleni (pastwiska, las) na otwartej przestrzeni zgodnie z wszystkimi wymaganiami zasad bezpieczeństwa pożarowego w przypadku pożarów lasu na Ukrainie w celu rejestrowania temperatury i wilgotności gleby w strefie spalania i analizowania próbek gleby z obszarów spalania. Stwierdzono, że temperatura płomienia w trakcie spalania roślin pastwiskowych w okresie wstępnym wynosiła + 66.7°C. W czasie procesu spalania, po 20 sekundach, temperatura płomienia osiągnęła + 352.5°C, natomiast maksymalna temperatura płomienia wynosiła + 715.7°C po całkowitym spaleniu materiału palnego (2.5 minut po rozpoczęciu eksperymentu). Jednocześnie na głębokości 5 cm we wstępnych punktach spalania temperatura edafotonu wzrasta od + 7°С do +20 ± 24°С. Nie zaobserwowano znacznej skali zmian wilgotności gleby na głębokości wynoszącej 5 cm. Uzyskane wyniki są istotne z punktu widzenia badania wpływów podwyższonych temperatur na poszczególne składniki biosfery, jak również na odnawianie zniszczonych terenów.