Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Iskrobezpieczne pneumatyczne źródło sejsmiczne do monitorowania i obrazowania górotworu w górnictwie podziemnym

Sierodzki Przemysław, Remiorz Leszek, Ćwiękała Mateusz, Krawiec Krzysztof

Napędy i Sterowanie

|

2023

|

R. 25, nr 7/8

82--87

PL

Do najbardziej zagrożonych tąpaniami i wyrzutami skał i gazów rejonów kopalń w Polsce należą rejony ścian wydobywczych, w których podejmowane są próby wczesnego wykrywania tych zagrożeń z wykorzystaniem metod aktywnego prześwietlania rejonu ścian wydobywczych. Dotychczas były one realizowane głównie z wykorzystaniem małych ładunków wybuchowych, co nie zawsze jest możliwe ze względu na duże zagrożenie gazowe i obostrzenia z tym związane. Powszechne jest oczekiwanie na umożliwienie w przyszłości bezpiecznego i tańszego prześwietlania górotworu na bieżąco z wykorzystaniem iskrobezpiecznych lekkich mobilnych pneumatycznych wzbudników podczas wydobycia, w celu wczesnego wykrywania miejsc koncentracji naprężeń charakteryzujących się zmianami prędkości rozchodzenia się wzbudzanych fal sejsmicznych, towarzyszących niebezpiecznym odkształceniom górotworu, które mogą prowadzić do zagrożeń. Opracowane w Centrum Transferu Technologii EMAG pneumatyczne, iskrobezpieczne źródło sejsmiczne WZB-2 umożliwia generowanie fal sejsmicznych oraz prowadzenie aktywnych badań sejsmicznych w rejonie zagrożenia. W porównaniu do materiałów wybuchowych wzbudnik pneumatyczny jest źródłem bezpiecznym, mobilnym, tańszym w użyciu i może być również używany w trakcie prowadzenia wydobycia. Wyzwalany z powierzchni w krótkich odstępach czasu, przy współpracy z aparaturą sejsmoakustyczną, może pomóc w uzyskaniu wysoko rozdzielczej informacji o zmianie prędkości fal sejsmicznych w górotworze. W artykule przedstawiono opis rozwiązania oraz charakterystykę techniczną urządzenia. Wykonano pierwsze testy aparatury w warunkach dołowych. Wyniki testów potwierdzają wysoką skuteczność aparatury w prześwietlaniu 200 m ściany pokładu węgla. W rezultacie sumowania rejestracji otrzymanych z 18 uderzeń wzbudnika w ocios uzyskano odpowiedź w przeciwległym chodniku w zakresie do 500 Hz.

EN

The regions of mines in Poland most at risk of rock bursts and rock and gas outbursts include longwall areas where attempts are made to detect these threats early using methods of active scanning of the longwall area. So far, they have been carried out mainly with the use of small explosives, which is not always possible due to the high gas hazard and the related restrictions. It is common to expect safe and cheaper scanning of the rock mass in the future with the use of intrinsically safe lightweight mobile pneumatic exciters during mining in order to early detect stress concentration points characterized by changes in the propagation speed of induced seismic waves accompanying dangerous deformations of the rock mass, which may lead to hazards. The WZB-2 pneumatic intrinsically safe seismic source developed at the CTT EMAG allows seismic waves to be generated and active seismic surveys to be carried out in the hazard region. Compared to explosives, the pneumatic exciter is a safe, mobile, less expensive source and can also be used during mining operations. Triggered from the surface at short intervals, in cooperation with seismoacoustic apparatus, it can help to obtain high-resolution information about the change in seismic wave velocity in the rock mass.The paper presents a description of the solution and the technical characteristics of the apparatus. The first tests of the apparatus in underground conditions were carried out. The test results confirm the high effectiveness of the apparatus in screening a 200 m long coal seam. As a result of the summation of the registrations obtained from the 18 strokes of the exciter in the wall face, a response of up to 500 Hz was obtained in the opposite gallery.

2

Energia emisji sejsmoakustycznej i energii wstrząsów jako podstawa liniowej prognozy zagrożenia sejsmicznego

Kurzeja J.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2009

|

R. 47, nr 6

11-17

PL

Kilka lat temu przedstawiono Czytelnikom MiAG (Kornowski, Kurzeja 2004) zwięzły opis tak zwanej liniowej prognozy zagrożenia sejsmicznego, na podstawie rutynowych obserwacji AE i wstrząsów. Niniejszy artykuł opisuje dalszy rozwój tej metody i pomyślany został jako zachęta do jej stosowania. W kolejnych rozdziałach przedstawiono definicje całkowitej energii sejsmicznej oraz zagrożenia sejsmicznego oraz (w zarysie) sposób szacowania energii bez lokalizacji źródeł AE z równoczesną estymacją tłumienia przed frontem ściany. Eksperymentalna eksploatacja metody w bardzo zróżnicowanych warunkach górniczych upoważnia do wniosku, że metoda - choć oczywiście nie zmniejsza zagrożenia ani nie jest rozwiązaniem, które w pełni usatysfakcjonować by mogło górników - działa lepiej od metod obecnie stosowanych, przede wszystkim ograniczając liczbę fałszywych alarmów. Istotną nowością - w porównaniu ze znanymi metodami - jest oparcie prognozy na mierzonej za pomocą aparatury ARES (produkcji EMAG), energii AE (a nie na tak zwanej aktywności), co umożliwia uzyskanie jednoznacznych prognoz.

EN

Several years ago the MiAG (Kornowski, Kurzeja 2004) presented to the readers a concise description of a so-called linear forecast of a seismic hazard made on the basis of routine observations of AE and bumps. The later development of that method has been presented in this paper. The paper has been designed to be an incentive to use that method. There have been presented in the successive chapters the definitions of a total seismic energy and a seismic hazard as well as a method (in outline) of energy assessment without location of the AE sources together with a simultaneous estimation of attenuation in front of the longwall face. The experimental operation of that method under very diverse mining conditions has allowed the following conclusion to be formulated: the method is functioning better than the other methods being currently in use, first of all regarding decrease in false alarms - even though the method obviously neither decreases the hazard nor is a solution which would fully satisfy the miners. A significant novelty in comparison to the well-known methods is to base the forecast on the energy AE (and not on so-called activity) measured by means of the ARES equipment (made by EMAG). This allows the explicit forecasts to be obtained.

3

Poziom zagrożenia sejsmicznego w kopalniach węgla kamiennego a prowadzenie eksploatacji w warunkach skrępowanych

Burtan Z., Chlebowski D.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2007

|

R. 45, nr 9

28-33

PL

W górnictwie węgla kamiennego coraz częściej o wielkości zagrożenia wstrząsami i tąpaniami decydują skrępowane warunki eksploatacji wynikające z konieczności wybierania pokładów w strefach zaburzeń sedymentacyjnych i tektonicznych, w obszarach resztek i filarów ochronnych oraz w rejonach oddziaływania zaszłości eksploatacyjnych. Przejawami niekorzystnych wpływów tych elementów jest występowanie w górotworze rozległych stref koncentracji naprężeń, które zaburzając pierwotny stan równowagi stają się czynnikami decydującymi o możliwości wystąpienia zjawisk geodynamicznych, w tym wysokoenergetycznych wstrząsów i tąpnięć. Bazując na skali zagrożenia wstrząsami i tąpaniami w kopalniach węgla kamiennego przeprowadzono analizę kształtowania się tego zagrożenia w wytypowanych sytuacjach górniczo-geologicznych determinujących złożone warunki wybierania. Analiza ta jednoznacznie wskazuje na istotny wpływ skrępowanej eksploatacji na wysoki poziom zagrożenia sejsmicznego.

EN

The rugged conditions of mining caused by necessity of extraction the seams in sedimentation and tectonic hazardous zones as well as in the areas of residual and safety pillars and in the zones of activities of the past events decide more often a largeness of the rock bump hazards in the hard coal mining. The symptoms of the unfavourable impact of the above mentioned elements are occurrence of large zones of stress concentration in the rock mass, which upset the primary state of equilibrium and they are the decisive factors of possibility of occurrence of geodynamic events including the high-power rock bumps. Basing on the scale of rock bump hazard in the hard coal mines, there has been made the analysis of development of this hazard in selected geological conditions which determine the complex mining conditions. The analysis has proven explicitly that the hampered mining has a great impact on the high level of a rock bump hazard.

4

Systemy do oceny zagrożeń sejsmicznych w kopalniach. Cz. 1

Isakow Z.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2004

|

R. 42, nr 4

5-18

PL

Scharakteryzowano typowe zagrożenia sejsmiczne w kopalniach, przedstawiono najnowsze systemy opracowane w Zakładzie Systemów Geofizycznych Centrum EMAG do oceny tych zagrożeń (tąpania) oraz zagrożeń towarzyszących, związanych ze szkodliwym oddziaływaniem wstrząsów górniczych na infrastrukturę kopalni oraz powierzchni. Omówiono doświadczenia uzyskane w czasie ich dotychczasowej eksploatacji i przewidywane kierunki dalszego rozwoju.

EN

The article describes the typical seismic hazards at mines and presents the newest systems, developed by Department for Geophysical Systems of EMAG CENTRE, for evaluating these hazards (bounces) and others related to the effects of mine tremors on the mine and surface infrastructure. The experience gained till now during the systems operation and expected trends of their further development.