Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  zagrożenia geodynamiczne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych mechanicznego zachowania się sześciu rodzajów skał przy dynamicznych obciążeniach. Do badań wybrano piaskowce i mułowce z utworów karbońskich towarzyszących pokładom węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, dolomity i piaskowce szare ze złoża rud miedzi w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym oraz wapienie i piaskowce z utworów triasowych ze złoża wód termalnych w niecce podhalańskiej. W pierwszej kolejności przeprowadzono badania podstawowych parametrów fizyczno-mechanicznych, a następnie wyznaczono parametry amplitudowo-czasowej charakterystyki deformacji próbek skalnych obciążonych dynamicznie. Ustalono zdolność badanych skat do dylatancji przy nierównomierności obciążenia dzeta = sigma3/sigma-1 <0,2...03. Przedstawiono ogólne prawidłowości rozwoju dylatancji i określono podstawowe deformacyjne właściwości skał jako ośrodków dylatancyjnych. Przeprowadzono analizę zmiany energii procesów deformacji w warunkach osłabienia dylatancyjnego. Sformułowano podstawowe zależności matematyczne do oceny energochłonności procesów deformacyjnych. Wyznaczono akustyczne właściwości skał oraz podano sposób sejsmicznego rozpoznania rozwoju procesu dylatancji. Przytoczono przykłady praktycznego wykorzystania zjawiska dylatancji w górnictwie.
EN
This article presents the results of laboratory tests on the mechanical behavior of six types of rock under high dynamic loads. Selected for testing were sandstones and siltstones of Carboniferous formations associated with coal strata in the Upper Silesian Basin, dolomites and sandstones from copper ore deposits in the Legnica-Głogów Copper District, and Triassic limestones and sandstones from the deposits of thermal waters in the Podhale syncline. An examination was carried out on the basic physical and mechanical parameters, and then the parameters of the amplitude-time characteristics of the rock samples loaded dynamically. The study investigated the tendency of rocks to dilatancy under an uneven load dzeta = sigma3/sigma-1 <0.2...0.3. The overall principles of dilatancy development have been presented and the basic deformation properties of rocks as a dilatancy medium have been defined. The energy of deformation processes in conditions of dilatancy weakening has been analyzed. The basic mathematical relations for the evaluation of energy consumption of deformation processes have been formulated. Acoustic properties of rocks have been determined and a way to recognize the development process of dilatancy with the help of the seismic method has been shown. Examples of the practical use of the phenomenon of dilatancy in mining have been presented.
EN
Geological risks in Poland are related to surface mass movements and processes stimulated by human activity. The main geological risks include landslides occurring in mountain slopes, river slopes and coastal cliffs. Lately, the geodynamic processes have activated especially in the Carpathians and the Baltic Sea coast. The development of landslides is most probably related to strong atmospheric precipitation or other factors of natural origin, however, it can be also induced by incompetent human activity. Since the question of natural geological risks is growing, the State administration has taken measures to identify the range of the problem, control hazardous phenomena and eliminate their negative effects. The undertaken actions include the project "Identifying and cataloguing natural geological hazards (especially landslides and other geodynamic phenomena) over Poland's territory". The goal of the project is to create a domestic database with geodynamic risks, which can be used in taking preventive action and spatial management of areas at risk. The inventory is carried out based on archive data which are verified and updated and supplemented with new field data. The acquired data are stored in an open-structure digital database which is adapted to the needs of the State administration. The database will be used to make maps of hazards for administrative units of Poland.
PL
Na obszarze Polski zagrożenia geodynamiczne wiążą się głównie z powierzchniowymi ruchami masowymi oraz procesami stymulowanymi przez działalność człowieka. Najważniejsze spośród nich to procesy osuwiskowe, zaznaczające się na górskich zboczach, w skarpach dolin rzecznych oraz strefach wybrzeża klifowego. W ostatnich latach odnotowano uaktywnienie tych procesów, zwłaszcza w Karpatach i w niektórych strefach wybrzeża Bałtyku, gdzie miejscami przybrały rozmiary katastrofalne. Nasilenie procesów osuwiskowych wiąże się prawdopodobnie z intensywnymi opadami atmosferycznymi lub innymi czynnikami naturalnymi, może być jednak stymulowane przez nieracjonalną działalność człowieka. Narastający problem zagrożeń naturalnych wymusił działania administracji państwowej zmierzające do rozpoznania skali zjawisk, ich kontroli oraz likwidacji ich negatywnych skutków. Jednym z przejawów tej działalności jest projekt geologiczny "Rejestracja i inwentaryzacja naturalnych zagrożeń geologicznych (ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk i innych zjawisk geodynamicznych) na terenie całego kraju". Jego głównym zadaniem jest opracowanie krajowej bazy danych na temat zagrożeń wywołanych zjawiskami geodynamicznymi, niezbędnej dla planowania działań profilaktycznych i zagospodarowania przestrzennego obszarów zagrożonych. Inwentaryzacja wykonywana jest na podstawie danych archiwalnych oraz weryfikowana i uzupełniania poprzez badania terenowe. Zgromadzone informacje umieszczane są w elektronicznej bazie danych o otwartej strukturze, dostosowanej do potrzeb administracji terytorialnej państwa. Na ich podstawie opracowane zostaną mapy zagrożeń zgodne z administracyjnym podziałem kraju.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.