Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Technology for increasing the level of environmental safety of iron ore mines with use of emulsion explosives

Khomenko Oleh, Kononenko Maksym, Myronova Inna, Kovalenko Ihor, Cabana Edgar Caceres, Dychkovskyi Roman

Mining Machines

|

2023

|

vol. 41, iss. 1

48--57

EN

Laboratory and industrial studies have established the total impact of environmentally hazardous substances, taking into account the distance from the source of emissions and the specific consumption of explosives. With the help of physicochemical analysis and biological testing, the dependence of the change in the conditional indicator of damage to bioindicators with an increase in the distance from the source of emission and the specific annual consumption of explosives was revealed. A methodology for calculating the environmental assessment of the state of atmospheric air around the mine ventilation shaft has been developed. The exponential dependence of the influence of surface concentrations of environmentally hazardous substances on the damage of bioindicators at the cellular and organismic levels has been established, which makes it possible to assess the state of atmospheric air at industrial sites of iron ore mines. The proposed technology of sand drilling, which involves the use of emulsion explosives in mining ore deposits in chamber development systems will reduce emissions of environmentally hazardous substances into the atmosphere and increase the level of environmental safety of iron ore mines.

2

Zagrożenia środowiskowe a COVID-19

Ginter-Kramarczyk Dobrochna, Kruszelnicka Izabela

Wodociągi - Kanalizacja

|

2021

|

nr 11

20--22

3

Zagrożenia systemów środowiskowych

Rak Janusz R.

Instal

|

2020

|

nr 3

42--44

PL

Zagrożenia środowiskowe mają wieloaspektowy charakter. Występowanie ryzyka w życiu społecznym i gospodarczym przyczyniło się do rozwoju metod jego zarządzania. Poważne awarie mogą mieć nawet charakter transgraniczny. Władza publiczna na każdym poziomie ma obowiązek ostrzegania obywateli o zagrożeniach. Prawo do informacji jest gwarancją działania na rzecz redukcji ryzyka. W pracy przedstawiono przykłady międzynarodowych konfliktów o wodę. Odniesiono się także do procesów zapobiegania stratom i trybie ich ewentualnych napraw.

EN

Environmental threats have a multi-faceted character. The occurrence of risk in social and economic life results in the development of management methods. Major accidents may even be cross-border in nature. Public authorities at every level have a duty to alert citizens to threats. The right to information guarantees action to reduce risk. The paper presents examples of international conflicts over water. Reference was also made to start prevention processes and their possible repairs.

4

Gazohydraty. Energetyczna przyszłość świata ?

Szamałek Krzysztof

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2019

|

Nr 4

60--63

PL

Czy na Ziemi istnieją jeszcze niezagospodarowane, perspektywiczne zasoby surowców energetycznych? To pytanie nurtuje polityków, ekonomistów oraz specjalistów z branży energetycznej.

5

Analiza zagrożeń środowiskowych w firmie produkującej sklejkę profilowaną

Bajdur W. M., Polak T., Kula M., Mielczarek B.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2018

|

T. 6

709--717

PL

Współczesne badania nad ryzykiem zawodowym prowadzą do wniosku, że nie ma możliwości sformułowania jednej obiektywnej i uniwersalnej definicji ryzyka. W artykule przedstawiono identyfikację podstawowych zagrożeń i ocenę ryzyka zawodowego w małym przedsiębiorstwie produkującym sklejkę profilowaną. Zaprezentowano krótką charakterystykę przemysłu drzewno-papierniczego, do którego zalicza się firma, a także przedstawiono ogólną struktura przedsiębiorstwa. W dalszej części przybliżono oraz omówiono proces technologiczny produkcji sklejki, a także sporządzono charakterystykę stanowisk pracy, na których przeprowadzono analizę zagrożeń środowiska - bliższego i dalszego otoczenia oraz ocenę ryzyka zawodowego. Badania dowiodły, że w wytwórni elementów sklejkowych pracownicy stosują się do zaleceń pracodawcy, co skutkuje brakiem cięższych obrażeń pracowników oraz brakiem wypadków w miejscu pracy.

EN

Modern research on occupational risk leads to the conclusion that it does not exist the possibility of formulating one objective and universal definition of risk. The article presents the identification of basic hazards and the assessment of occupational risk in a small company producing profiled plywood. Presented short characteristics of the wood and paper industry, which includes the company, as well the overall structure of the company is presented. In the following, approximate and the technological process of plywood production was discussed, and the characteristics were prepared workplaces on which the analysis of threats to the environment - closer and closer further environment and occupational risk assessment. Research has shown that at the label plywood elements employees follow the employer's instructions, which results in a lack heavier worker injuries and no accidents in the workplace.

6

Badanie możliwości platformy Arduino w kontekście monitorowania zagrożeń środowiskowych

Lenart Krzysztof, Plechawska-Wójcik Małgorzata

Journal of Computer Sciences Institute

|

2018

|

Vol. 8

277--281

PL

Artykuł opisuje badania polegające na analizie możliwości jakie oferuje platforma Arduino w kontekście monitorowania środowiska i wykrywania zagrożeń. Do realizacji badan wykorzystano czujniki kompatybilne z Arduino umożliwiające monitorowanie środowiska. Badania polegały na monitorowaniu parametrów środowiska, monitorowano m. in. temperaturę i wilgotność powietrza, poziom natężenia dźwięku lub gazy szkodliwe dla zdrowia. Na podstawie uzyskanych rezultatów nastąpiła analiza możliwości platformy.

EN

The paper describes results of the possibility analysis of environmental monitoring and detection threats with the Arduino platform. Sensors compatible with Arduino enabling environmental monitoring were used to conduct research. The research consisted in monitoring environmental parameters, monitoring among others air temperature and humidity, sound level or gases harmful to health., Capabilities of the platform have been analyzed based on the obtained results.

7

Zagrożenia środowiskowe eksploatacji kruszywa naturalnego w dolinie Bobru

Kołodziejczyk U., Czarna M.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2016

|

nr 6

3--6

PL

W dolinie rzeki Bóbr (zachodnia Polska) ma miejsce intensywna eksploatacja kruszyw naturalnych. W artykule przedstawiono zagrożenia środowiskowe wynikające z projektowanego powiększenia terenu eksploatacji złoża kruszywa naturalnego „Gryżyce” (woj. lubuskie). Zagrożenia te odniesiono do dwóch rozważanych wariantów eksploatacji. W wariancie pierwszym założono eksploatację w całym obszarze górniczym, natomiast w drugim − ograniczenie wydobycia do środkowej i północnej części złoża. Z przeprowadzonej analizy wynika, że wariant pierwszy wymagałby zniszczenia trzech cennych siedlisk przyrodniczych, a ponadto kilku stanowisk chronionych gatunków roślin i zwierząt oraz okazów drzew o wymiarach pomnikowych. Natomiast eksploatacja złoża według wariantu drugiego nie naruszy cennego przyrodniczo obszaru i nie spowoduje ujemnych zmian w środowisku przyrodniczym, w tym również − zagrożenia powodziowego.

EN

In the valley of the river Bóbr (western Poland) there is the number of the quarries exploiting natural aggregates. The article presents the environmental risks arising from the planned expansion of exploitation of the natural aggregates deposit “Gryżyce”. These threats were related to the two options considered exploitation. The first option assumes operation of the entire mining area, while the second one – limitation of mining operations to the central and northern part of the deposit. The analysis shows that the first option would require the destruction of three natural habitats and also a number of positions of protected plant and animal species and specimens of trees of monumental dimensions. The exploitation of the deposit according to the second option will not violate the valuable natural area and will not cause negative changes in the environment (including flood hazard).

8

Impact of landfilling of red mud waste on local environment – the case of Górka

Pietrzyk-Sokulska E., Kulczycka J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2015

|

T. 31, z. 2

137--156

EN

Despite stricter environmental regulations, degraded post-industrial areas continue to exist in Europe which pose a serious threat to the environment and health. An example of these high-risk areas are red mud dumps which are highly alkaline and often contain toxic elements. Worldwide approximately 2.7 billion tons of red mud have been stored. The present article describes the issues that have arisen in the case of an abandoned red mud dump located in Trzebinia (southern Poland). Identifying the changes taking place in the dump last years and the resulting effects on the environment made it possible to determine what action can be taken to minimize risks to the environment. During the 30-year existence of the excavation, studies on the infiltration of the dump by rainwater and groundwater were carried. In this period of time the infiltration resulted in the formation of a deep reservoir of highly alkaline leachate (pH > 13), whichmay have a negative impact on the water and soil environment. In 2000, the raising the level of leachate in the tank threatened to spill out into thesurrounding area and pose a risk for human health. The response to this threat – the pumping of excess of leachate, prevented an environmental catastrophe. Due to the fact that the chemical composition of the red mud waste could pose a potential threat to the environment due to leaching toxic substances from the waste, which may contribute to the contamination of the soil and water around the reservoir, analysis leachates in Górka reservoir, soil around Górka reservoir, water and sludge bottom in Balaton lake (located near landfill) were presented. Red mud remains a problem which can only be solved if the waste pile undergoes proper treatment. It could take place in the 2015 thanks to reclamation efforts part-financed by national and EU funding.

PL

Pomimo zaostrzenia wymagań środowiskowych, na terenie Europy nadal występują zdegradowane obszary przemysłowe, które stanowią poważane zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzi. Jednym z nich są składowiska odpadów typu red mud o silnie alkalicznym odczynie, często zawierające toksyczne związki. Na całym świecie jest zmagazynowanych około 2,7 mld Mg odpadów typu red mud. W artykule przedstawiono problemy związane ze składowiskiem odpadów tego typu, zlokalizowanym w opuszczonym kamieniołomie pomarglowym w Trzebini (Polska południowa). Identyfikacja zachodzących w nim zmian w ostatnich latach oraz związanego z nimi wpływu na środowisko pozwoliła wskazać sposób postępowania minimalizujący istniejące zagrożenia. Przeprowadzone w trakcie 30-letniego istnienia wyrobiska badania wskazują, iż zachodząca w tym czasie infiltracja zgromadzonych na zwałowisku odpadów przez wody deszczowe i podziemne była powodem powstania głębokiego zbiornika silnie alkalicznych odcieków (pH >13), które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko wodno-glebowe. W 2000 r. podniesienie poziomu odcieków w zbiorniku do krawędzi wyrobiska zagroziło ich przelaniem na otaczający teren, stwarzając zagrożenie dla zdrowia ludzi. Działania zaradcze, w postaci odpompowywania nadmiaru odcieków, zapobiegły czasowo ekologicznej katastrofie. Ze względu na to, że skład chemiczny odpadów red mud może stwarzać potencjalne zagrożenie dla środowiska ze względu na wypłukiwanie z nich substancji toksycznych, które mogą przyczynić się do skażenia gleby i wody wokół zbiornika, szczegółowe analizy odcieków ze zbiornika Górka, gleby wokół zbiornika Górka, wody i osadów dennych w jeziorze Balaton (znajdującego się w pobliżu składowiska) zostały przeanalizowane. Składowany odpad przestanie stanowić zagrożenie dopiero dzięki całkowitej utylizacji. Może to nastąpić w roku 2015 dzięki realizacji kompleksowych prac rekultywacyjnych dofinansowanych z funduszy rządowych i UE.

9

Analysis of Environmental Issues of Mining Enterprises Basing on Integral Environmental Hazard Index

Khokhryakov A. V., Fadeichev A., Tseytlin E.

Inżynieria Mineralna

|

2014

|

R. 15, nr 1

283--285

EN

In comparison with other industrial complexes, mining enterprises generate the most multifold negative impact on all environmental components: atmosphere, hydrosphere, lithosphere. In the current context of resource limitation, the objective assessment of the level of environmental safety of different technology concepts and organizational decisions, mining enterprises is a vital need. Today, there are three different approaches to environmental safety assessment of industrial enterprises. The main disadvantages of these approaches are complication in specific environmental consideration of mining enterprises; difficulty of top environmental target selection, subjectivity of enterprises ranking by level of environmental safety. It was proposed a new approach of environmental safety and negative impact assessment (with help of integral environmental hazard index of mining) in the light of specific features of mining. It is based on complex affine environmental, technology and geological factors. This approach is admitting to rank mining enterprises in negative impact descending order, define top environmental targets for mining enterprises and the most effective every environmental action.

PL

W porównaniu z innymi gałęziami przemysłu, przedsiębiorstwa górnicze generują najbardziej negatywny wpływ na wszystkie komponenty środowiska: atmosferę, hydrosferę, litosferę. W obecnej sytuacji ubożenia zasobów, istnieje potrzeba oceny poziomu bezpieczeństwa środowiskowego dla różnych technologii. Obecnie istnieją trzy sposoby oceny bezpieczeństwa środowiskowego przedsiębiorstw przemysłowych. Główne wady tych rozwiązań to skomplikowane rozwiązania technologiczne przedsiębiorstw górniczych, trudności w wyborze rozwiązania docelowego, subiektywność rankingu rozwiązań. Zaproponowano nowe podejście do oceny bezpieczeństwa środowiskowego i oceny skutków dla środowiska za pomocą integralnego wskaźnika zagrożenia środowiska w górnictwie. Jest on oparty na złożonych czynnikach środowiskowych, technologicznych i geologicznych. Takie podejście pozwala ocenę przedsiębiorstw górniczych pod katem malejącego negatywnego wpływu na środowisko i wskazanie najbardziej skutecznych działanie.

10

Środowiskowe implikacje gazu łupkowego

Macuda J., Hadro J., Łukańko Ł.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2011

|

nr 6

3-11

PL

Artykuł omawia wpływ eksploatacji gazu łupkowego na środowisko. Szczególną uwagę zwraca na szczelinowanie hydrauliczne, stwarzające największe zagrożenia dla środowiska gruntowo-wodnego. Zagrożenia te występują już na etapie prac przygotowawczych, w wyniku magazynowania środków chemicznych i wody, oraz w trakcie ich realizacji, w formie możliwości ich przedostania się do utworów wodonośnych. Negatywne oddziaływanie na środowisko może również wystąpić w trakcie utylizacji ciekłych odpadów wiertniczych (zużytej cieczy szczelinującej). Na podstawie analizy zalegania łupków w Polsce stwierdzono, że u nas praktycznie nie występuje zagrożenie degradacji wód podziemnych. Miąższe utwory o niskiej przepuszczalności w nadkładzie praktycznie eliminuje bowiem możliwość migracji cieczy szczelinujących do użytkowych poziomów wodonośnych. Zwrócono również uwagę, że większość dodatków chemicznych do cieczy szczelinujących jest powszechnie używana w gospodarstwach domowych oraz przemyśle. Podkreślono też konieczność zmniejszenia wielkości terenu zajmowanego pod wiertnie i drogi dojazdowe oraz ograniczenia emisji hałasu do środowiska.

EN

The article discusses the impact of shale gas exploitation on the environment. Particularattention is paid to the hydraulicfracturing, posing the biggest threat to ground-water environment. These threats are already at the stage of preparatory works, asa result of stor-age of Chemicals and water, and during their implementation, in the form of the possibility of seepage into water-bearing tracks. Negative environmental impact can also occur during the disposal of fluid drilling wastes (used drilling fluids). Based on the analysis of the deposition of shale found in Poland, it has been found that there is virtually no risk of degradation of groundwater. In fact, thicker formations with Iow permeability in the overburden, virtually eliminate the possibility of fracturing fluids migration to exploitable aquifers. It was also noted that most chemical additives for fracturing fluids are commonly used in households and industry. The need to reduce the size of land occupied in drilling and service roads as well as reducing environmental noise has also been stressed.

11

Zagrożenia wynikające ze stanu sanitacyjnego wsi

Kaca E.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2010

|

R. 18, nr 3

5-15

PL

W pracy zwrócono uwagę na ten rodzaj zagrożenia środowiska, szczególnie zaś wiejskich wód powierzchniowych i gruntowych oraz zdrowia ludzi i dobrostanu zwierząt, który jest spowodowany niewłaściwą gospodarką wodno-ściekową na wsi. Wykazano m.in., że komunalna gospodarka wodno-ściekowa w obszarach wiejskich nie jest zrównoważona. Dominują systemy wodociągowe bez kanalizacyjnych. Taki stan jest korzystny dla zdrowia ludzi i dobrostanu zwierząt gospodarskich, a niekorzystny dla jakości wód gruntowych i wiejskich wód powierzchniowych. Istotne zagrożenie jakości wód wiejskich, szczególnie powierzchniowych, wynika z niedostatku zbiorczych oczyszczalni ścieków w obszarach wiejskich. Z oczyszczalni tych korzysta tylko 26% ludności wiejskiej, najwięcej w województwie pomorskim, a najmniej - w łódzkim. W 2015 r. ze zbiorczych oczyszczalni będzie korzystać ok. 35-40% ludności wiejskiej. Poprawa stanu sanitarnego wsi polskiej, a tym samym ograniczenie zagrożenia jakości wód oraz zdrowia ludności wiejskiej i dobrostanu zwierząt gospodarskich, może być osiągnięte w wyniku przyspieszenia budowy, rozbudowy i modernizacji zbiorczych systemów kanalizacyjnych i zbiorczych oczyszczalni ścieków. Zwielokrotnione musi być tempo budowy lokalnych i indywidualnych oczyszczalni ścieków. W związku ze złą jakością wiejskich wód gruntowych, szczególnie pilne jest wyposażenie wsi w brakujące systemy wodociągowe.

EN

Attention was paid in the paper to specific kind of environmental emergency, particularly to rural surface and ground waters as well as to the human health and animal welfare, as resulted from improper water supply and sewage disposal service on the rural areas. Among the others, it was revealed that the municipal water supply and sewage disposal on rural areas are out of balance; water supply systems without sewerage are dominating. Such a situation may be to advantage of the human health and welfare of farm animals, but is most unfavourable for the quality of surface and ground waters on rural areas. Essential threat to water quality on rural areas, the surface waters in particular, results from shortage of the common sewage treatment plants on rural areas. Such treatment plants are accessible to 26% of rural population only, the most in Pomorskie province, while the least of all - in Łódzkie province. In 2015 the common sewage treatment plants should be available to 35-40% of rural population. Improving the sanitation state in Polish country side and thus - reduction of threats to water quality as well as to the health of rural population and farm animals' welfare, may be attained as a result of accelerated building, extension and modernization of common sewerage systems and sewage treatment plants. The rate of building local and individual sewage treatment plants has to be multiplied. Because of poor quality of the ground waters on rural areas, the equipment of villages with lacking water supply systems is paricularly urgent.

12

Trace element ratios in plants as indicators of environmental hazards

Łabuda S.Z.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 3

271-0

EN

Study was carried out on 12 traffic circles in Lublin at four sites of every circle. The 28 element ratios on the studied roundabouts in a system of particular element to the subsequent ones were calculated and statistically worked out by variability and shape of experimental data distribution. Application of trace elements ratios in plants for evaluation of natural environment and environmental hazards may be considered as an important method of scientific and practical usefulness. The largest number of elements in plants should be determined when analyzing the state of environment. Meanwhile element ratios in the plants tan be used as indices of anthropopression (an anthropopressure) and as the factors of the influences on the natural environment. However, not every influence is the pressure, though every pressure is the influence. The English terms anthropopression or anthropopressure mean human impact on the environment.

PL

Celem podjętych badań środowiskowych było określenie stosunków pierwiastków śladowych w roślinach jako wskaźników oceny stanu środowiska przyrodniczego i zagrożeń środowiskowych. Próbki roślinne pobierano z 12 rond drogowych w Lublinie z czterech miejsc każdego ronda. Obliczono 28 stosunki pierwiastków na badanych rondach drogowych w układzie kolejny pierwiastek z następnymi i opracowano statystycznie miarami położenia, zmienności i kształtu rozkładu danych eksperymentalnych. Uwzględnienie w badaniach środowiskowych stosunków pierwiastków śladowych w roślinach można uznać za praktycznie przydatny sposób w ocenie środowiska przyrodniczego i zagrożeń środowiskowych. Do rozpoznania stanu środowiska przyrodniczego powinno oznaczać się dużą liczbę pierwiastków w roślinach. Natomiast do oceny antropopresji jako zespołu czynników specyficznych oddziaływań człowieka na środowisko można wykorzystywać stosunki pierwiastków w roślinach jako wskaźników środowiskowych. Jakkolwiek nie każde oddziaływanie jest presją, to jednak każda presja jest oddziaływaniem. Angielskie terminy anthropopression lub anthropopressure oznaczają wpływ człowieka na środowisko.

13

Ryzyko związane z geologicznym składowaniem CO2

Uliasz-Misiak B.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2008

|

Tom 10

623-632

PL

Bezpieczeństwo składowania dwutlenku węgla zależy od rodzaju struktury geologicznej, procesów w niej zachodzących jak również stanu technicznego infrastruktury. Niezależnie od miejsca podziemnego składowania CO2, mogą występować wycieki gazu ze składowiska dwutlenku węgla poprzez nieszczelności w otworach zatłaczających i obserwacyjnych lub przez naturalne drogi migracji np. uskoki [9]. Przypuszcza się, że po kilkuset lub po kilku tysiącach lat część, a może nawet cały CO2, rozpuści się w płynach złożowych, część CO2 wejdzie w reakcje z minerałami i utworzy matrycę skalną. Po rozpuszczeniu lub przereagowaniu, dwutlenek węgla nie będzie już migrował ku powierzchni nawet przy braku dostatecznego uszczelnienia. Ryzyko jest iloczynem prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia i konsekwencji, jakie ono wywoła. Zależne jest od lokalizacji i czasu oraz proporcjonalne do skali potencjalnego zagrożenia i prawdopodobieństwa jego wystąpienia [1, 7]. Ryzyko związane z geologicznym składowaniem CO2 jest kluczowym zagadnieniem wpływającym na społeczną akceptację tej technologii oraz przepisy prawne i standardy regulujące zastosowanie składowania dwutlenku węgla w skali przemysłowej. Problem ten uwzględniono w propozycji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywy Rady 85/337/EWG, 96/61/WE, dyrektywy 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006. Podkreślono w niej potrzebę wykonywania zintegrowanej oceny ryzyka wycieku CO2, tak aby zminimalizować ryzyko wycieku, zasad monitorowania i sprawozdawczości, w celu weryfikacji składowania i podejmowania odpowiednich środków zaradczych w odniesieniu do każdej potencjalnej szkody. W artykule przedstawiono ryzyko związane z transportem (rurociągi), instalacją zatłaczania oraz ze składowaniem w strukturze geologicznej.

EN

Geological storage of CO2 is carried out in three stages: capture, transport and injection and its storage. The human and environmental threats result from large, uncontrolled amounts of carbon dioxide reaching the atmosphere. CO2 transport risk (f. ex.: pipelines) and thronging (surface and deep-seated equipment of boreholes) is well recognized and may be minimized by the use of suitable technologies decreasing the possibility of failure. The process of carbon dioxide storage is complex and that is why the evaluation of probability of involved threats occurrence and their scale estimation is difficult and dependent on many factors, such as the trapping mechanisms, boreholes quality and cohesion of overburden rocks. Drills, faults and fractures are the main paths where CO2 escape from storage site may occur. Risk minimizing is implemented through monitoring carried out while storage and after its completion. The risk connected with geological storage of CO2 is the key issue influencing the social approval of this technology and legal regulations as well as technological standards applied in industrial storage of carbon dioxide. Carbon dioxide in large concentrations can influence people, animals and ecosystem. Negative environmental effects caused by effluent of stored CO2 may be considered in the global and local scale. Gas migrating from the structure in which it is stored towards the surface can cause change of quality of superficial and underground waters, soils and changes surface and subsurface ecosystems. If carbon dioxide will get to level of drinking waters, then even its small quantities can change of chemism and deterioration of quality of these waters. Dissolved CO2 creates carbon acid, changing pH of water and causing sequence of indirect effects such as: mobility of toxic metals, chlorides and sulfides. Increased concentration of CO2 in soil will cause decrease of its pH, will influence negatively chemism of nutritious substances and will cause mobility of trace metals (IPCC, 2005). Stored CO2 can influence plants and animals. Its influence on microorganisms living deep in the ground and on plants and animals living in shallow layers of the ground is anticipated. Influence of increased CO2 concentration on microorganisms is subject of many investigations at present. Results show that there is a group of microorganisms which develop well at increased concentration of carbon dioxide [12].

14

Migracja WWA z nieuszczelnionego składowiska odpadów do wód podziemnych

Rosik-Dulewska C., Karwaczyńska U., Ciesielczuk T.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2007

|

Tom 9

335-343

PL

Odpady komunalne deponowane na składowiskach stanowią potencjalne zagrożenie dla środowiska wód podziemnych. [6]. Jednak w przypadku stosowania współczesnych uszczelnień to zagrożenie jest minimalizowane. Powstające odcieki które są zwykle znacznie obciążone zarówno związkami nieorganicznymi jak i organicznymi [11], są usuwane poza obręb składowiska i poddawane oczyszczaniu. Jednak gdy miejsca składowania nie uszczelniono, odcieki składowiskowe gromadzące się w spągu składowiska mogą przenikać w głąb gruntu, stanowiąc poważne obciążenie wód podziemnych. Szczególnie istotne jest to w przypadku skał spękanych i skawernowanych. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) są zanieczyszczeniem szeroko rozpowszechnionym i występują w mieszaninie we wszystkich komponentach środowiska [1, 3, 10]. WWA wraz z innymi związkami organicznymi występującymi w odciekach składowiskowych mają swoje źródło w materiałach zdeponowanych na składowisku jak również powstają w czasie rozkładu materii organicznej zawartej w odpadach [2, 7÷9]. Węglowodory te jakkolwiek słabo rozpuszczalne w wodzie, mogą jednak przemieszczać się w tym środowisku z uwagi na to iż inne związki organiczne współwystępujące w odciekach pełnią niejako rolę rozpuszczalników [10]. Związki te zawarte w wodach podziemnych które mogą być wykorzystywane jako wody pitne, ze względu na swoje mutagenne oddziaływanie stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi. Celem prowadzonych badań było określenie migracji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych zawartych w wodach odciekowych składowiska odpadów do poziomów wód podziemnych występujących w obszarze jego oddziaływania.

EN

Municipal wastes deposited on landfills make up the potential threat for the environment of underground waters. However this threat is minimalized in the case of applying modern sealing. Leachate, forming in the landfill, usually contain high load of both inorganic and organic compounds, and are removed beyond area of landfill and subjected to treatment. However when landfill was not sealed up, landfill leachate gathering in the bottom may penetrate through the ground, making up the serious threat for underground waters. It is particularly essential in the case of cracked and cavernous rocks. Polyaromatic hydrocarbons (PAHs) are widespread pollution and they occur in the mixture in all components of the environment. PAHs together with other organic compounds contained in leachate from landfill have their source in materials deposited in landfills and they also are formed during decomposition of organic matter contained in wastes. These hydrocarbons are hardly solvable in water, but they however may move in this environment because of other organic compounds occurring in leachate function as solvents so to say. These compounds contained in underground waters which can be used as drinking waters, because of their mutagenic properties make up threat for human health. Monitoring of piezometric water lead to control of landfill tightness and estimate of potential hazards for groundwater. In case of no existing sealing lead to read of impact of leachate on groundwater. Organic compounds contained in wastes are often toxic and lead to decrease of quality groundwater. In the examined landfill area there are two levels of groundwater - turonian and cenomanian. This paper presents results of three analyses of water from landfill piezometers and piezometers localized on inflow and outflow on two levels of groundwater. Analysis of PAHs concentration, indicated a great load of those substances to groundwaters from landfill. Great exceeds of PAHs standards shown load of ground water by landfill leachate. In 1997 short after big flood PAHs concentrations were relatively high from 3.324 in inflow water, to 9.03 žg/dm3 in outflow of turonian level. After nine years PAHs concentrations dropped to 0.33 in inflow to 1.71 žg/dm3 in outflow. In cenomanian level during first period of researches PAHs content was high (8.54 žg/dm3), but in the second period concentrations were over 8 times lower than in first period (0.73-1.08 žg/dm3), but equal or higher than in turonian water. It shows on a possible hydraulic connection between both water levels.

15

Badania specjacji arsenu w łatwo wymywanych frakcjach osadów jeziornych

Kozak L., Dostatni A., Niedzielski P.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2007

|

Tom 9

313-322

PL

Arsen należy do pierwiastków śladowych występujących w środowisku. Zainteresowanie oznaczeniem tego pierwiastka wynika z wielu przyczyn. Pierwiastek ten bardzo rzadko przyjmuje stężenia toksyczne nawet w zanieczyszczonym środowisku, jednakże dawka przyjmowana przez organizmy (często wręcz konieczna dla prawidłowego ich funkcjonowania) wymaga kontroli. Badania takie rozszerzają wiedzę na temat środowiska i często stanowią punkt odniesienia dla określenia tendencji zachodzących w ekosystemach. Oznaczenie ogólnej (całkowite) zawartości arsenu w próbce środowiskowej nie wskazuje procesów w jakich uczestniczy on w środowisku, a w konsekwencji nie daje pełnej informacji na temat rzeczywistej jego toksyczności, biodostępności czy kumulacji. Wyodrębnienie poszczególnych form danego pierwiastka określane w toku analizy specjacyjnej pozwala nie tylko uchwycić istotne zależności pomiędzy nim a środowiskiem, ale również określić efekty jego oddziaływania. Niniejsza praca przedstawia wyniki oznaczeń nieorganicznych form arsenu As(III) i As(V) we frakcji wymiennej osadów jeziornych oraz wodach nadosadowych i powierzchniowych. Jeziora, z których pobrano próbki znajdowały się w obrębie aglomeracji miejskiej, co sugeruje potencjalny wpływ antropopresji na ich skład chemiczny.

EN

Arsenic is one of trace elements to be found in the environment. Interest in determination of this element results from many causes. This element rarely I sfound in toxic concentrations even in polluted environment, yet dose accepted by organisms (often outright necessary for their correct functioning) requires control. Such investigations expand knowledge on the environment and often make up point of reference for determination of tendencies happening in ecosystems. Because arsenate ions are very mobile, they easily migrate from lithosphere to hydrosphere, that is why arsenic is the natural component of superficial and underground waters. Yet its content in waters is very diverse and depends on many factors, geological structure of terrain, pollution, and most importantly on biological processes of methylation among others. 1 ng/ml is considered to be natural concentration of this element in superficial waters (admissible content in drinking water is 10 ng/ml according to Polish and EU standards). In dependence on environmental conditions (mainly oxidation - reductive) forms of arsenic undergo mutual conversions. Determination of total content of arsenic in environmental sample does not show processes in which it participates in the environment, and in consequence does not give full information on its real toxicity, bioavailability or accumulation. Isolating individual forms of given chemical element determined during spetiational analyses allows not only find out essential dependences between it and the environment, but to also qualify the effects of its influence. This paper presents the results of arsenic determination in exchangeable fraction of bottom sediments, surface water from the Jelonek lake and Winiary lake. The lakes are probably under the great antropopression because both of them are located within the city. Two the most toxic inorganic forms of arsenic As(III) and As(V) were determined by high performance liquid chromatography with hydride generation atomic absorption spectrometry (HPLC-HG-AAS). Because of the high level of arsenic speciation analysis in the mobile fraction of sediments (extraction with buffer at 80OC ), the extraction of soluble fraction and extraction of mobile fraction at room temperature was made. As(III) concentration was higher then As(V) in all of the sediments. The concentration of As(III) was also higher in the water above the sediments then in surface water. It shows the dynamic processes between sediments and water above them

16

Badania azbestu i materiałów zawierających azbest w obecności fosforytów ze złóż Syrii i Tunezji

Domka L., Jałoszyńska M., Kozak A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2007

|

Tom 9

345-358

EN

Asbestos (from the Greek word asbestos) means indestructable, inextinguishable. This is trade name regarding group of six minerals with fibrous structure, resistant to acids and bases, fire-proof, not conducting heat and electricity. These are hydrated silicates belonging to two groups of minerals: serpentinites and amphiboles. Minerals from group of serpentinites are characterized by chain structure where n of anions [SiO3] are repeated through the whole crystal along the single chain in the direction of the axis. Minerals from the group of amphibole have the ribbon type of structure, forming in the result of silica - oxygenic tetrahedrons chains overlapping. These chains are bound between themselves with bonds of interpolated cations. Sodium, magnesium, iron and calcium belong to main cations contained in amphiboles. Initially asbestos was treated as the harmless substance. Only in eighties and nineties of XX century suitable services took concrete position in the matter of harmfulness of asbestos on human health and natural environment. Investigations proving above every doubt harmfulness of asbestos filaments on human health were carried out in early seventies of the last century. Since then process of withdrawing asbestos from production has started and arduous and expensive process of removing materials containing asbestos. Samples of asbestos together with phosphorite were irradiated by microwave field of 80 W of power and then melted in muffle stove for 2 hour in the temperature 1000oC in the presence of KHSO4 as the flux, in the carried out investigations. Second series of samples (mixture of asbestos and phosphorite) was subjected to only microwave field of 80 W of power. Results of both series were followed in scanning electron microscope SEM and on the basis of derivatographic and X-ray analysis results. In both cases, when samples underwent one cycle of microwaves and ten cycles of microwaves one can see the clear change of the sample structure in the SEM photographs. In both cases fibers of asbestos melted into one piece (photo 2 and 3). Photo 3 of sample subjected to ten cycles of microwaves shows change of the sample structure from fibrous to amorphous additionally, which is devoid of carcinogenic properties

17

Bariery we wdrażaniu rozwoju zrównoważonego - spojrzenie ekofilozofa

Pawłowski A.

Problemy Ekorozwoju

|

2007

|

Vol. 2, nr 1

59-65

PL

Koncepcje rozwoju zrównoważonego wypromowano w 1987 r. Zarysowane wówczas problemy, w dużej mierze nie zostały jednak rozwiązane. Artykuł wskazuje podstawowe bariery we wdrażaniu nowej wizji rozwoju odnoszące sie do poszczególnych płaszczyzn rozwoju zrównoważonego (moralnej, ekologicznej, technicznej, ekonomicznej, prawnej, społecznej i politycznej). Szczególną uwagę poświęcono przy tym moralnym uwarunkowaniom, które stanowią punkt zaczepienia dla wszystkich innych grup problematycznych zwiazanych z rozwojem zrównoważonym.

EN

The idea of sustainable development was established in 1987 by United Nations report. Many of the problems recognized at that time have still not been solved. The article presents the main barriers to introducing this new understanding of development (connected with moral, technical, ecological, social and political issues). In this work the focus is on moral issues which are the basis for other groups of problems connected with sustainable development.

18

Zagrożenia środowiskowe związane z transportem substancji niebezpiecznych rurociągami dalekosiężnymi

Dziubiński M., Markowski A., Frątczak M.

Przemysł Chemiczny

|

2005

|

T. 84, nr 7

481-486

19

Transport azbestu w środowisku naturalnym. Cz. 1

Obmiński A.

Przegląd Komunalny

|

2005

|

nr 10

40-41

PL

Skały, gleba oraz wyroby i odpady zawierające azbest wraz z ich eksploatacją, obróbką mechaniczną, naturalnymi procesami postępującej degradacji, erozji i starzenia - wszystkie te czynniki powodują uwalnianie się włókien azbestu do otoczenia.

20

Środowiskowy sondaż

Jarosz W.

Przegląd Komunalny

|

2005

|

nr 10

24-25

PL

Postrzeganie związku pomiędzy stanem środowiska a zdrowiem jest powszechne. Polacy podkreślają jednak ograniczony dostęp do informacji o zagrożeniach zdrowia wynikających ze stanu środowiska. Zagrożenia środowiskowe, które budzą największe emocje, to stres, toksyczne substancje chemiczne obecne w środowisku, stan środowiska przyrodniczego, uzależnienia oraz brak poczucia bezpieczeństwa.