Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie jednolitej bazy danych geologicznych do tworzenia cyfrowego modelu geologicznego złoża węgla brunatnego Złoczew

Borowicz A., Duczmal M., Ślusarczyk G., Frankowski R.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2014

|

R. 55, nr 2-3

111-115

PL

W artykule, w sposób syntetyczny przedstawiono realizowane w ostatnich latach prace nad Jednolitą Bazę Danych Geologicznych złoża węgla brunatnego Złoczew oraz wykorzystaniem jej przy aktualnie opracowywanym cyfrowym modelu geologicznym złoża. Tworzony w systemie MineScape przestrzenny model geologiczny złoża Złoczew, zarówno odwzoruje stan wiedzy o złożu na podstawie posiadanej dziś dokumentacji geologicznej, jak i pozwoli w przyszłości na aktualizowanie go nowymi informacjami geologicznymi o złożu z odwierconych otworów.

EN

In this article Uniform Geological Database of Złoczew brown coal deposit which will be applied to acquisition of geological model of this deposit was presented. This MineScape System geological model bases on actual state of geological documentaction of Złoczew deposit. In the future updating of the model will be possible.

2

Ewidencjonowanie złóż kopalin skalnych dla systemu geoinformacji

Borowicz A., Duczmal M., Ślusarczyk G.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 5-6

151--159

PL

W artykule przedstawiono opracowaną w Poltegor-Instytut IGO Bazę Danych Surowców Skalnych umożliwiającą ewidencjonowanie złóż kopalin skalnych oraz prowadzenie wszechstronnych analiz zawartych w niej danych pod kątem możliwości właściwego zagospodarowania tych złóż.

EN

In this article Rock Raw Materials Database worked in Poltegor-Instytut IGO was presented. This database is make to possible recording of rock raw material deposits and make versatile analyses of their proper development.

3

Górnictwo odkrywkowe wapieni i margli w Polsce. Zasoby, wydobycie i stan zagospodarowania złóż

Szewczyk M., Kacprzak M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2013

|

T. 29, z. 2

69--77

PL

Rozbudowane górnictwo surowców skalnych w Polsce obejmuje przede wszystkim tereny południowej i centralnej części kraju. Szczególnie mocno rozwinięty jest tu przemysł wydobywczy surowców węglanowych, gdzie geologiczne zasoby bilansowe wapieni i margli na koniec 2011 r. wyniosły powyżej 18 mln t. W czołówce pod względem eksploatacji skał wapiennych znajduje się m.in. region opolski, krakowsko-częstochowsko-wieluński, świętokrzyski i lubelski. Sektor cementowo-wapienniczy w tych regionach obejmuje największe kopalnie z rocznym wydobyciem przekraczającym 1 mln t/rok. Pod względem wielkości wydobycia górnictwo wapieni i margli w Polsce zajmuje znaczną pozycję z rocznym wydobyciem na poziomie 49 mln t/rok. Największy udział w wydobyciu wapieni i margli przypada dla województw: świętokrzyskiego powyżej 22 mln t/rok i opolskiego powyżej 9 mln t/rok. Zakłady górnicze eksploatujące kopaliny dla przemysłu cementowego i wapienniczego w całości są sprywatyzowane, a ich właścicielami są renomowane europejskie i światowe firmy, których inwestycje produkcyjne i proekologiczne powodują, że branża ta staje się jedną z najnowocześniejszych w Polsce. Pomimo postępującego rozwoju branży cementowo-wapienniczej stan zagospodarowania złóż wapieni i margli kształtuje się na średnim poziomie. Obecnie eksploatowanych jest około 33,6 % rozpoznanych złóż, gdzie udział złóż rozpoznanych zarówno wstępnie jak i szczegółowo, w zasobach geologicznych bilansowych, przekracza 60%. Na stan zagospodarowania surowców cementowo-wapienniczych mają wpływ przede wszystkim ograniczenia sozologiczne, z tego względu, że złoża często położone są w regionach o szczególnych wartościach przyrodniczych oraz wysokie koszty nabycia terenów i opłaty ponoszone w związku z koniecznością zmiany funkcji terenu. Dlatego często koszty związane z nabyciem terenu i zmianą jego przeznaczenia czynią eksploatację złoża nieopłacalną.

EN

Developed mining of rock raw materials in Poland includes mainly the southern and central part of the country. In this area particularly developed is the mining of carbonate raw materials, where the geological resources of limestone and marl at the end of 2011 amounted to over 18million tonnes. In the forefront in terms of carbonate raw materials exploitation are regions such as: opolski, krakowsko-czestochowsko-wielunski, swietokrzyski and lubelski. Cement and lime industry in these regions include the largest mines with an annual exploitation of more than 1 million tonnes per year. In terms of exploitation of limestone and marl mining in Poland occupies a significant position in the annual exploitation of 49 million tonnes per year. The largest share in the exploitation of limestone and marl falls to provinces swietokrzyskie more than 22 million tonnes per year and opolskie than 9 million tonnes per year. Mining exploiting minerals for cement and lime industry are fully privatized and their owners are European and world renowned companies whose productive and ecological investment cause that industry is becoming one of the most modern in Poland. Despite the progressive development of cement-lime sector the status of management of limestone and marl deposits is at a medium level. Currently exploitation is about 33,6% of the identified deposits, where the share of deposits identified in both pre-and in detail the geological resource balance exceeds 60%. On the state of management of cement-lime materials influenced mainly sozological restrictions, therefore, that the deposits are often located in areas with special natural values and the high cost of land acquisition and fees incurred in connection with the need to change the function of the site. So often the costs associated with the acquisition of land and change his destiny make exploataion of deposit unprofitable.

4

Potencjał wydobywczy złóż gubińskich ze szczególnym uwzględnieniem złoża Gubin-Zasieki-Brody

Kasztelewicz Z., Zajączkowski M., Sikora M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2012

|

nr 147 (27)

28-37

PL

W pracy przedstawiono potencjał wydobywczy złóż gubińskich, do których zaliczono złoże "Gubin" oraz "Gubin-Zasieki-Brody". Zaakcentowano przy tym nierównomierne rozpoznanie tych złóż, których wschodnia część udokumentowana jest w najniższej kategorii D. Wyznaczono więc nowe granice zasobów bilansowych złóż gubińskich, a ich potencjał określono uwzględniając Best Available Techniques, jakimi są obecnie bloki 1100 MW.

EN

The thesis presents extraction potential of lignite deposits in Gubin region which include 'Gubin' and 'Gubin-Zasieki-Brody' lignite deposits. Irregular recognition of a deposits has accepted. Documentation of the eastern part of deposits has been done at the least accurate recognition category 'D'. The new boundary of balance coal reserves in 'Gubin' deposits was defined and their potential taking into account Best Available Techniques which are 1100MW power units.

5

Eksploatacja złóż węgla brunatnego w warunkach ograniczeń przestrzennych i ekologicznych, studium przypadku złoże Gubin

Uberman R., Naworyta W.

Polityka Energetyczna

|

2012

|

T. 15, z. 4

29-41

PL

W XXI wieku surowce energetyczne s1 najważniejszymi noonikami energii, umożliwiającymi nowoczesny rozwój owiata i Europy, w tym również Polski. Nie ma żadnych wątpliwości, że kraj, który bedzie posiadał i eksploatował własne surowce, bedzie niezależny gospodarczo, a przede wszystkim bezpieczny energetycznie. Surowce energetyczne juz dzisiaj są specyficzną bronią XXI wieku i narzedziem geopolityki realizowanym przez bogate kraje surowcowe. W ciągu ostatnich 20 lat wydobycie wegla kamiennego na owiecie podwoiło sie, osiągając poziom blisko 7 mld ton. W Polsce w tym samym czasie zanotowano jego obniżenie o blisko 50% do poziomu 76 mln ton. Wydobycie wegla brunatnego na owiecie wynosi obecnie ponad 1 mld ton, a w naszym kraju w omawianym okresie obniżyło sie z 70 do 60 mln ton. Z powyższych danych wynika, że jedynym krajem na owiecie, który posiadając bogate zasoby wegla kamiennego obniża jego wydobycie, jest Polska. Z kraju eksportera wegla kamiennego stajemy sie na trwałe jego importerem. W ostatnich latach gospodarka krajowa przy swoich zasobach sprowadzała ponad 15 mln ton wegla rocznie. Tymczasem globalne prognozy przewidują, że światowe wydobycie wegla do 2030 roku wzroonie jeszcze ponad dwukrotnie. Dzisiaj owiatowa energetyka opiera sie w 41% na weglu, a w 2030 roku udzia3 ten ma sie powiekszya do 44%.

EN

Lignite exploitation in an open-pit mine is restricted by various factors. The rules of spatial and environmental conditions have to be considered and respected in the design process for lignite deposit development. As an illustration of the problem, this paper presents the example of the open-pit Cottbus Nord in Lusatia, Germany. In the case mentioned, German land authorities allowed mining activity in a restricted natural area (Natura 2000) in order to exploit the resources of the lignite deposit. Mining activity was considered to be a venture of high public importance due to energy production needs and keeping jobs in a region characterized by a high rate of unemployment. In order to compensate for the encroachment into this natural landscape, Vattenfall Europe Mining AG has been obliged to support extensive environmental protection measures. The attitudes of the investor in the legal process aimed at obtaining the mining permit in the protected area have been emphasized in this paper. The conclusions from the German lignite mine Cottbus Nord can be applied in the development process of the Gubin lignite deposit in Poland. In 2009, a new, restricted natural area, Nature 2000 – Jeziora Brodzkie, has been established in the area of the deposit. Therefore, there now exists an almost identical problem to that mentioned above at the Cottbus Nord lignite mine, considering the involved area and the amount of lignite which should be excluded from the mining process. The exploitation of lignite from the Gubin deposit does not require such drastic measures as in the German case; however, a compromise between rational exploitation of the lignite resources and the protection of valuable natural habitats has to be found. A meeting held in the headquarters of Vattenfall Europe Mining AG in Cottbus was an inspiration for this paper. The topic of the meeting was focused on the experience exchange concerning the unprecedented legal process

6

Ochrona zasobów kopalin – droga trudnego kompromisu

Radwanek-Bąk B., Nieć M.

Przegląd Górniczy

|

2011

|

T. 67, nr 10

7--15

PL

Złoża kopalin stanowią składnik nieodnawialny środowiska przyrodniczego. Konieczność ochrony i racjonalnego wykorzystania ich zasobów wynika z zasad zrównoważonego rozwoju. W artykule przedstawiono podstawowe problemy związane z ochroną niezagospodarowanych złóż kopalin oraz obszarów rokujących perspektywy surowcowe, ze szczególnym uwzględnieniem rodzajów konfliktów, w których stronami są: właściciele terenu, potencjalni inwestorzy, władze samorządowe i administracyjne różnych szczebli, tzw. „ekologiczne” (zielone) organizacje pozarządowe oraz poszczególni obywatele. Osiągnięcie kompromisu, gwarantującego zabezpieczenie dostępności terenów złożowych, jest trudne i wymaga zrozumienia celów działań i dobrej woli wszystkich uczestników procesu decyzyjnego. Zdaniem autorów, dla poprawy efektywności działań w tym zakresie niezbędne są odpowiednie regulacje prawne. Przeprowadzona analiza SWOT dotycząca wprowadzenia takich regulacji, której tok i wyniki zaprezentowano w niniejszej publikacji, pozwala na identyfikację źródeł konfliktów i trudności związanych z ich rozwiązaniem. Wskazano, że filarami kompromisu są: właściwa edukacja społeczeństwa w zakresie potrzeb surowcowych i warunków niezbędnych dla ich zaspokojenia, pełna i dostępna informacja w tym zakresie oraz rzeczowe, pozbawione emocji, konsultacje zarówno wśród decydentów, jak i społeczności lokalnych.

EN

Mineral deposits constitute a non-renewable component of the natural environment. The necessity of their protection and rational use of their resources results from the principles of sustainable development. The article presents basic problems connected with the protection of undeveloped mineral deposits and areas promising raw materials perspectives, with particular regard to conflicts where the parties are: ground owners, potential investors, self-government and administrative authorities of various levels, so-called “ecological” (green) non-government organisations and individual citizens. The achievement of a compromise, ensuring the protection of accessibility of deposit grounds, is difficult and requires understanding of aims of actions and goodwill of all participants of the decision-making process. According to the opinion of the authors, for the improvement of action effectiveness in this field necessary are appropriate legal regulations. The SWOT Analysis carried out, concerning the introduction of such regulations, the course and results of which have been presented in this publication, allows to identify the sources of conflicts and difficulties regarding their solution. It has been indicated that the pillars of a compromise are: suitable education of the society with respect to raw materials needs and necessary conditions for their fulfilling, complete and accessible information in this field and objective, free of emotion, consultations both among decision-makers and local societies.

7

Kopaliny pospolite - stan obecny i kierunki zmian

Baradziej M.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2011

|

nr 12

22-29

PL

W pracy podjęto próbę przedstawienia grupy odkrywkowych zakładów górniczych wydobywających kopaliny pospolite. Na przestrzeni lat 2002 - 2010, artykuł przedstawia informacje na temat: wydobywanych w Polsce kopalin, udzielonych koncesji, liczby zakładów górniczych nadzorowanych przez organy nadzoru górniczego, stanu zagospodarowania złóż oraz struktury wydobycia i zatrudnienia. W sposób statystyczny obrazuje prowadzoną działalność górniczą w podziale na poszczególne województwa oraz wskazuje główne kierunki obserwowanych zmian.

EN

This paper tries to present a group of open pit plants mining common minerals. The article contains information with reference to the period between 2002 - 2010 on: the minerals mined in Poland, granted concessions, the number of mining plants supen/ised by the mining supervision authorities, the condition of deposit management and the structure of mining and employment. It shows in statistics the conducted mining activity classified according to particular voivodships and indicates main directions of observed changed.

8

Perspektywy rozwoju bazy zasobowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.

Plutecki J., Niemiec G., Jarek A.

Przegląd Górniczy

|

2010

|

T. 66, nr 3-4

8-14

PL

W artykule przybliżono perspektywy rozwoju bazy zasobowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. Pokazano aktualną bazę zasobową jaką dysponują kopalnie JSW S.A. wraz z strukturą zasobów. Zaprezentowano także strategiczne kierunki rozwoju zagospodarowania złóż oraz opisano zamierzenia w zakresie udostępnienia pól "Bzie-Dębina 1-Zachód" oraz "Pawłowice 1". Opisano również możliwość eksploatacji zasobów zalegających w obszarach macierzystych kopalń na większych głębokościach. W aspekcie maksymalnego wykorzystania zasobów zastosowano w JSW S.A. technikę strugową w eksploatacji cienkich pokładów węgla.

EN

Development prospects of reserves base of Jastrzębie Coal company (JSW S.A.) are discussed. The present resources base being at JWS SA mines disposal and their qualitative structure are shown. Strategic directions of deposits management development are also presented as well as in the range of opening panels: "Bzie-Dębina 1-West" and "Pawłowice-1" described. The mining possibilities of reserves bedded within mine fields of mines on the bigger depths are described as well. In the aspect of maximum use of reserves in JSW S.A. the plough technology is used in the thin coal seams.

9

Zagospodarowanie złóż surowców skalnych : aspekt ekonomiczny i organizacyjny

Stryszewski M., Łochańska D.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2009

|

nr 5

73-75

PL

Prowadzenie eksploatacji odkrywkowej złóż związane jest zarówno ze sferą poznawczą, warunkującą racjonalne ich wykorzystanie, jak i organizacyjną. Ta ostatnia obejmuje obsługę wierceń, roboty strzelnicze, transport, remonty, rekultywację itd., zależnie od specyfiki eksploatacji. Wykonawstwo owych prac może byc prowadzone środkami własnymi, bądź zlecane na zewnątrz. Decyzja w tym zakresie jest zwykle podejmowana w oparciu o rachunek kosztów. Ostateczny wybór wykonawstwa tych prac w podstawowym zakresie warunkuje zagospodarowanie złóż.

10

Stopień geologiczno-górniczej atrakcyjności udokumentowanych złóż kruszyw naturalnych żwirowych

Górecki J., Sermet E.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2009

|

nr 2

16-19

PL

Pozyskiwanie kruszyw naturalnych żwirowych oraz łamanych rosło w Polsce w ostatnich latach, zwłaszcza w związku z rozbudową i modernizacją sieci drogowej. W 2007 r. wydobycie kruszyw piaszczysto-żwirowych oraz kamieni drogowych i budowlanych wyniosło ponad 185 mln ton, w tym niemal 140 mln ton (przeszło 75%) pochodziło ze złóż piasków i żwirów [Bilans zasobów, 2008]. Poziom ich zużycia na jednego mieszkańca ciągle odbiega wyraźnie od wielkości średniej w krajach UE i USA [Górecki, 2006]. Nawet w obliczu dekoniunktury związanej z kryzysem gospodarczym w skali globalnej krajowe wydobycie kruszyw nie powinno istotnie zmaleć. W artykule scharakteryzowano typy genetyczne i rozmieszcenie złóż w kraju, opisano stan udokumentowania i zagospodarowania złóż oraz przytoczono czynniki atrakcyjności i bariery zagospodarowania złóż kruszywa żwirowego.

11

Uwarunkowania środowiskowe zagospodarowania zasobów złóż kopalin skalnych w województwie podkarpackim

Radwanek-Bąk B., Malata T.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2009

|

R. 50, nr 2-3

5-15

PL

Województwo podkarpackie zajmuje 17,9 tys. km², co stanowi około 5,5% powierzchni kraju. Zamieszkuje je ponad 2,1 min ludności, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 118 mieszkańców na km:. Stopień urbanizacji jest najniższy w kraju - 41 %. Omawiany region odznacza się wysokimi walorami środowiska przyrodniczego: dużymi, zwartymi kompleksami naturalnych lasów, bogatą florą i fauną, pięknymi krajobrazami, znacznymi zasobami wód powierzchniowych i podziemnych (główne zbiorniki wód podziemnych), użytków rolnych, a także bogatym dziedzictwem kulturalnym. Najbardziej cenne przyrodniczo fragmenty województwa (około 47,6% jego powierzchni) są objęte różnymi formami prawnej ochrony. Województwo dysponuje zasobami różnych kopalin: ropy naftowej, gazu ziemnego, siarki rodzimej oraz znaczną bazą zasobową kopalin skalnych: kamieni budowlanych i drogowych (głównie piaskowców), kopalin okruchowych (piaski i żwiry) oraz ilastych ceramiki budowlanej. Są one (poza złożami węglowodorów) eksploatowane metodami odkrywkowymi. Konieczność ochrony środowiska przyrodniczego oraz wzrost zabudowy i infrastruktury terenu powoduje narastanie konfliktów związanych z możliwością zagospodarowania złóż. Przedstawienie tych uwarunkowań i trudności na tle ogólnej charakterystyki regionu, stanowiło główny cel artykułu.

EN

The Podkarpackie Voivodship covers 17,9 thousand sq km of area which is 5,5% of Poland's. It has a population about 2,1 million with 118 people per sq km. The urbanization ratio is about 41 %. This region characterized by outstanding nature values: big natural forest complexes, rich flora and fauna, beautiful landscape, main ground water reservoirs, significant agricultural areas, as well as culture heritage. The most valuable elements of the nature (about 47,6% of the total area), have been covered by various forms of legal protection. The region is rich in mineral resources like: crude oil, natural gas, native sulphur and several industrial rock minerals like: ceramic (brick) clays, natural aggregate, road and building stones (mainly sandstone), diatomite and gypsum. Some of them were mined for the long time by using the opencast methods. Nature protection and growth of housing and infrastructure causes numerous conflicts between mining and spatial planning. Presentation of this conditioning of the management of mineral deposits was the aim of presented paper. They have been shown on the background of general description of the region.

12

Ostoje sieci Natura 2000 jako element środowiskowych uwarunkowań eksploatacji kopalin

Pietrzyk-Sokulska E.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2009

|

R. 50, nr 2-3

16-26

PL

Natura 2000 to europejska sieć obszarów chronionych, której celem jest zachowanie bioróżnorodności poprzez ochronę ekosystemów. Obszary te pomimo iż stanowią znaczną wartość przyrodniczą, nie obligują do zaprzestania prowadzonej na ich terenie działalności gospodarczej. W artykule przeprowadzono analizę 692 złóż różnych rodzajów kopalin leżących na terenie wyznaczonych obszarów sieci Natura 2000 (koniec kwietnia 2006 roku) ze względu na ich położenie w poszczególnych obszarach sieci Natura 2000 (OSO czy SOO), stan zagospodarowania, wielkość udokumentowanych zasobów geologicznych i przemysłowych oraz wielkość wydobycia. Analizie poddano także wartość przyrodniczą i znaczenie ostoi, w obrębie których znalazły się złoża. Wyniki przedstawiono w formie wykresów i tabel.

EN

Natura 2000 is a network of protected areas, and its main goal is conservation of biodiversity by protection of existing ecosystems. The economic activity is possible in these areas, even though they have significant value for the nature. The paper presents the analysis of 25 different raw materials, which are deposits located within Natura 2000 network as of the end of April 2006. The analysis of 692 deposits encompassed the location in particular Natura 2000 network (OSO or SOO), their state of management, the proved and probable mining reserves and the mining output. The currently exploited deposits are the largest group located within Natura 2000 networks.

13

Raport w sprawie wydobywania kopalin pospolitych w 2007 roku

Baradziej M.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2008

|

nr 7

3-10

PL

Raport sporządzono w celu dokonania analizy oraz podsumowania realizacji zadań urzędów górniczych, wynikających z nadzoru i kontroli nad ruchem odkrywkowych zakładów górniczych wydobywających kopaliny pospolite w 2007 roku. W raporcie przedstawiono informacje na temat: wydanych koncesji na eksploatację złóż kopalin pospolitych, zakresu sprawowanego nadzoru górniczego, rodzajów wydobywanych kopalin i stanu zagospodarowania złóż, sprawowania nadzoru i kontroli nad zakładami górniczymi, problemu nielegalnej eksploatacji kopalin.

EN

The report was elaborated in order to analyse and summarise the tasks accomplished by the mining supervision organs that result from the surveillance and control over operation of mining plants extracting common minerals in 2007. The report presents information on: concessions issued for the extraction of common minerals, scope of performed mining surveillance, kinds of extracted minerals and state of managed deposits, tasks of mining supervision organs arousing from performed supervision and control over mining plants, problem of illegal extraction.

14

Baza zasobowa węgla kamiennego Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego - zmiany w okresie restrukturyzacji górnictwa i perspektywy zagospodarowania

Ihnatowicz A., Jureczka J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2008

|

nr 429

51-57

PL

W artykule omówiono stan zasobów złóż węgla kamiennego pozostawionych po likwidacji kopalń w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym. W 1990 roku - rozpoczynającym restrukturyzację górnictwa - w 7 złożach zagłębia (w tym 5 eksploatowanych) było 457 min t zasobów bilansowych 1313 min t zasobów pozabilansowych, głównie węgla koksowego, specjalnego i antracytu. Obecnie, po zakończeniu eksploatacji i całkowitej likwidacji wszystkich kopalń, zasoby geologiczne całego zagłębia stanowią wyłącznie zasoby pozabilansowe w ilości 369 min t. Pojawiająca się w ostatnich latach koniunktura na światowych rynkach węgla (zwłaszcza na węgiel koksowy) spowodowała zainteresowanie niektórymi złożami węgla zlikwidowanych kopalń i możliwościami wznowienia eksploatacji. Wśród złóż kopalń wałbrzyskich na większą uwagę zasługuje złoże kopalni Victoria (pola Barbara i Witold). Występuje tu niemal wyłącznie węgiel koksowy, specjalny i antracytowy. Jego zasoby w pokładach o grubości przynajmniej 1,20 m (kryterium stosowane obecnie do obliczenia zasobów przemysłowych węgla koksowego i specjalnego) wynoszą ok. 58,5 min t. Ujemną cechą tego złoża są niekorzystne warunki geologiczno-górnicze, w tym zwłaszcza zagrożenia gazowe i wyrzutowe. Interesujące mogłyby być również zasoby antracytu w złożu Wałbrzych-Gaj (jedyne tego typu złoże w Polsce), jednak wobec całkowitej likwidacji infrastruktury kopalni, w tym szybów, zasoby te wydają się być stracone (ok. 20 min t zasobów przemysłowych przed zakończeniem eksploatacji). W podobnej sytuacji są pozostałe złoża w rejonach Wałbrzycha i Nowej Rudy; niewielkie ilości zasobów o znaczeniu przemysłowym, trudne warunki geologiczno-górnicze i brak dostępu do ztóż ze względu na całkowitą likwidację szybów wydają się wykluczać możliwości ich udostępnienia metodami górniczymi, czyli poprzez budowę nowych kopalń. Można jednak założyć ponowne zagospodarowanie tych złóż w przyszłości metodami niekonwencjonalnymi poprzez zgazowanie pokładów węgla.

EN

The paper presents the study results concerning the hard coal reserves still existing after closure of coal mines in the Lower Silesian Coal Basin (SW Poland). In 1990, when the coal industry restructuring process started, there were seven coal deposits (of which five still under exploitation). They consisted of 457 million tons of economic and potentially economic reserves and 313 million tons of potentially economic reserves represented mainly by coking coal, anthracite coal and anthracite. Nowadays, after the end of coal mining, the geological reserves of the Lower Silesian Coal Basin are 369 million tons of potentially economic reserves. The boom that occurred over the last years in the world coal market (especially demand for coking coal) has caused an increased interest in the abandoned coal deposits and possibilities of exploitation reopening. In the Wałbrzych area, the most interesting among the existing coal deposits is that of the former Victoria mine (Barbara and Witold coalfields). It predominantly contains coking coal, anthracite coal and anthracite. Its reserves amount to 58.5 million tons (calculated for at least 1.20 m thick seams). Disadvantage of the deposit is unfavourable geological and mining conditions, especially danger of coal and gas outburst. The anthracite reserves of the Wałbrzych-Gaj deposit (the only Poland's deposit of this type) are interesting, but as the entire mine's processing buildings, shafts etc. have been pulled down, the reserves seem to be lost (approx. 20 million tons just before the end of mining). The remaining deposits in the Wałbrzych and Nowa Ruda regions are in a similar situation. Insignificant amounts of economic reserves, difficult mining conditions, total demolishment of mineshafts and processing plant buildings etc. give no chance for exploitation by deep mining methods through establishing of new mines. It can be assumed that the potential future development of coal deposits in the Lower Silesian Coal Basin is possible by unconventional methods, like the underground gasification of coal seams.

15

Niektóre aspekty ponownego zagospodarowania wybranych złóż zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym

Jureczka J., Galos K.

Polityka Energetyczna

|

2007

|

T. 10, spec. 2

645-662

PL

Artykuł prezentuje proces transformacji górnictwa węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym od roku 1989, który związany był m.in. z likwidacją ponad 30 kopalń w tym regionie. Omówione są zmiany bazy zasobowej związane ze wspomnianą likwidacją kopalń. Zaprezentowano podstawowe dane na temat stanu technicznego zlikwidowanych kopalń w kontekście wykorzystania pozostałej infrastruktury dla celów ponownego zagospodarowania złóż. W końcowej części przedstawiono ocenę perspektyw ponownego zagospodarowania złóż zlikwidowanych kopalń, biorąc pod uwagę możliwości techniczne i przestrzenne oraz wielkość pozostawionych w złożach zasobów. Spośród ośmiu wyselekcjonowanych złóż, za najbardziej perspektywiczne uznano złoże Dębieńsko, perspektywiczne - złoże Morcinek, a mało perspektywiczne - złoża Żory i Jan Kanty. W przypadku pozostałych złóż perspektyw ich ponownego zagospodarowania praktycznie brak.

EN

The paper presents the process of transformation of hard coal mining in the Upper Silesian Basin since 1989, connected with liquidation of over 30 hard coal mines in this area. It gives some details on changes of hard coal reserves connected with such liquidation. Paper presents basic data on the technical state of abandoned mines in the context of potential use of existing infrastructure for deposits' redevelopment. Finally, some appraisal of perspectives of redevelopment of hard coal mines in abandoned mines is given, which takes into account technical and spatial possibilities, as well as amount of reserves left in abandoned deposits. Form among eight deposits being selected, Dębieńsko deposit is recognized as the most perspective for redevelopment, Morcinek deposit as perspective one, while Żory and Jan Kanty as low perspective ones. In case of other abandoned deposits, there is a lack of possibilities of their redevelopment.

16

Uniwersalna metoda programowania zagospodarowania złóż w wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego. Cz. 1

Kasztelewicz Z.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2007

|

R. 49, nr 1-2

89-99

PL

Proponowana uniwersalna metoda programowania zagospodarowania złóż w wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego została opisana i przedstawiona w dwóch częściach. W pierwszej części omówiono plan badań zakładający rozwiązanie czterech głównych problemów badawczych, które stanowią myśl metody. Do głównych problemów badawczych zaliczono: strategię sektora paliwowo-energetycznego, model kopalni wieloodkrywkowej, kolejność zagospodarowania złóż i docelowe wyposażenie wybranych odkrywek w maszyny podstawowe. Natomiast w drugiej części przedstawiono optymalizację wielohyterialną i ekonomiczną ocenę przyjętego wariantu eksploatacji oraz weryfikację metody.

EN

Proposed method of deposit management programming in multi-pit lignite opencast mines is being presented in two parts (of two articles). Part one is describing research plans, which assume jour main research problems solution that are the idea of this method. Main research problems are: strategy of fuels and energy sector, multi-pit mains models, deposits management order and target equipment of selected opencast mines. Part two is presenting multi-criteria optimization and economical assessment of selected way of exploitation and verification method.

17

Uniwersalna metoda programowania zagospodarowania złoż w wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego. Część 2

Kasztelewicz Z.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2007

|

R. 49, nr 1-2

100-108

PL

W pierwszej części przedstawiono ogólny model decyzyjny metody programowania zagospodarowania złóż w wielood-krywkowej kopalni węgla brunatnego. Natomiast w drugiej części omówiono optymalizację wielohyterialną wyboru wariantu zagospodarowania złóż perspektywicznych i ekonomiczną ocenę eksploatacji złóż dla przyjętego wariantu eksploatacji kopalni wieloodkrywkowej. Metodę zweryfikowano w obiekcie badań. Na obiekt badań wybrano Kopalnię Węgla Brunatnego "Konin", która w swojej 60-cio letniej historii wyeksploatowała już pięć złóż węgla brunatnego. Obecnie prowadzi wydobycie na czterech złożach, a dla spełnienia zapotrzebowania dwóch lokalnych elektrowni w okresie najbliższych 30 lat powinna zagospodarować trzy dalsze złoża.

EN

Part one is presenting general decision model of deposit management programming in multi-pit lignite opencast mines. Multi-criteria optimization of variant choice of perspective deposits management and economic assessment of deposits exploitation for selected variant of multi-pit mine exploitation is being discussed in part two. The method has been verified in research object. Konin Brow Coal Mine, which exploited five brown coal deposits, has been selected. Presently this mine exploits four deposits and because of two local power plants' demands it should exploit three further deposits within thirty years.

18

The universal method of deposit management programming in multi-pit lignite opencast mines. Part I

Kasztelewicz Z.

Archives of Mining Sciences

|

2006

|

Vol. 51, no 3

391-411

EN

The aim of the study is to reveal the need for the methodology of deposit management in multi-pit mines as well as to elaborate a method of strategic deposit management programming in such plants. The issue is not widely recognized in the part concerning the methodology of prospective deposit management programming in multi-pit mines. A general model of the method described in the work determines the following sequence of solving the research problems: I. Elaboration of strategy for fuel-energy sector development. 2. Creation of a multi-pit mine model. 3. Determination of prospective deposits management sequence. 4. Adoption of the exploitation technology and final providing the open cast mines with excavators and stackers. The elaborated method of deposit programming in multi-pit lignite mines is a new method applying the newest tools used for solving decisive problems in opencast mining. The method includes additional "mechanisms" which enable the final product - long-term strategy of a multi-pit mine - optimization considering numerous criteria and economic aspects, with a possibility of continuous updating of the assumptions for research projects. This universal method is characterized with high utilitarian values for a direct application in multi-pit mines. The method has enabled the elaboration of the optimal version of long-term exploitation of prospective deposits in "Konin" opencast lignite mine and can be applied in "Adamow" mine, newly designed "Legnica" lignite mine and similar opencast mines exploiting other useful minerals all over the world.

PL

Celem pracy było wykazanie potrzeby opracowania metodologii zagospodarowania złóż kopalni wieloodkrywkowej i opracowanie metody strategicznego programowania zagospodarowania złóż w takiej kopalni. Zagadnienie to jest mało poznane w części dotyczącej metodologii programowania zagospodarowania złóż perspektywicznych w kopalni wieloodkrywkowej, Ogólny model metody opisanej w pracy proponuje następującą kolejność rozwiązywania problemów badawczych: I. Opracowanie strategii rozwoju sektora paliwowo-energetycznego. 2. Stworzenie modelu kopalni wieloodkrywkowej. 3. Określenie kolejności zagospodarowania złóż perspektywicznych. 4. Przyjęcie technologii eksploatacji i docelowego wyposażenia odkrywek w koparki i zwałowarki. Opracowany sposób programowania złóż w wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego jest nową metodą wykorzystującą najnowocześniejsze narzędzia stosowane w rozwiązywaniu problemów decyzyjnych w górnictwie odkrywkowym. W metodzie opracowano dodatkowe "mechanizmy", które pozwalają na poddanie produktu końcowego - długookresowej strategii kopalni wieloodkrywkowej - optymalizacji wielokryterialnej i ekonomicznej wraz z możliwością ciągłej aktualizacji założeń do projektów badawczych. Proponowana uniwersalna metoda posiada duże wartości utylitarne służące bezpośredniemu zastosowaniu w kopalniach wieloodkrywkowych. Metoda pozwoliła opracować wariant optymalny, długookresowej eksploatacji złóż perspektywicznych w KWB ,,Konin" i może być wykorzystywana także w kopalni ,,Adamów", w nowo projektowanej kopalni węgla brunatnego ,,Legnica" oraz w podobnych kopalniach odkrywkowych na świecie wydobywających inne kopaliny użyteczne.

19

The universal method of deposit management programming in multi-pit lignite opencast mines. Part II

Kasztelewicz Z.

Archives of Mining Sciences

|

2006

|

Vol. 51, no 3

413-434

EN

The aim of the study is to reveal the need for the methodology of deposit management in multi-pit mines as well as to elaborate a method of strategic deposit management programming in such plants. The issue is not widely recognized in the part concerning the methodology of prospective deposit management programming in multi-pit mines. A general model of the method described in the work determines the following sequence of solving the research problems: I. Elaboration of strategy for fuel-energy sector development. 2. Creation of a multi-pit mine model. 3. Determination of prospective deposits management sequence. 4. Adoption of the eXploitation technology and final providing the open cast mines with excavators and stackers. The elaborated method of deposit programming in multi-pit lignite mines is a new method applying the newest tools used for solving decisive problems in opencast mining. The method includes additional "mechanisms" which enable the final product - long-term strategy of a multi-pit mine - optimization considering numerous criteria and economic aspects, with a possibility of continuous updating of the assumptions for research projects. This universal method is characterized with high utilitarian values for a direct application in multi-pit mines. The method has enabled the elaboration of the optimal version of long-term exploitation of pr0spective deposits in "Konin" opencast lignite mine and can be applied in "Adamow" mine, newly designed "Legnica" lignite mine and similar opencast mines exploiting other useful minerals all over the world.

PL

Celem pracy było wykazanie potrzeby opracowania metodologii zagospodarowania złóż kopalni wieloodkrywkowej i opracowanie metody strategicznego programowania zagospodarowania złóż w takiej kopalni. Zagadnienie to jest mało poznane w części dotyczącej metodologii programowania zagospodarowania złóż perspektywicznych w kopalni wieloodkrywkowej. Ogólny model metody opisanej w pracy proponuje następującą kolejność rozwiązywania problemów badawczych: l. Opracowanie strategii rozwoju sektora paliwowo-energetycznego. 2. Stworzenie modelu kopalni wieloodkrywkowej. 3. Określenie kolejności zagospodarowania złóż perspektywicznych. 4. Przyjęcie technologii eksploatacji i docelowego wyposażenia odkrywek w koparki i zwałowarki. Opracowany sposób programowania złóż w wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego jest nową metodą wykorzystującą najnowocześniejsze narzędzia stosowane w rozwiązywaniu problemów decyzyjnych w górnictwie odkrywkowym. W metodzie opracowano dodatkowe ,,mechanizmy", które pozwalają na poddanie produktu końcowego - długookresowej strategii kopalni wieloodkrywkowej - optymalizacji wielokryterialnej i ekonomicznej wraz z możliwością ciągłej aktualizacji założeń do projektów badawczych. Proponowana uniwersalna metoda posiada duże wartości utylitarne służące bezpośredniemu zastosowaniu w kopalniach wieloodkrywkowych. Metoda pozwoliła opracować wariant optymalny, długookresowej eksploatacji złóż perspektywicznych w KWB "Konin" i może być wykorzystywana także w kopalni "Adamów", w nowo projektowanej kopalni węgla brunatnego "Legnica" oraz w podobnych kopalniach odkrywkowych na świecie wydobywających inne kopaliny użyteczne.

20

Racjonalne wykorzystanie węgla brunatnego czynnikiem determinującym bezpieczeństwo energetyczne kraju

Uberman R.

Polityka Energetyczna

|

2004

|

T. 7, spec.

49-58

PL

Węgiel brunatny należy w Polsce do paliw zajmujących znaczącą pozycję w bilansie paliwowo-energetycznym. Zapewnia w dużym stopniu bezpieczeństwo energetyczne. Osiągnięty w polskich kopalniach poziom techniczny wydobycia, duże zasoby w złożach udokumentowanych i perspektywicznych, oraz większa w porównaniu z innymi paliwami efektywność ekonomiczna produkcji energii elektrycznej, uzasadniają nie tylko utrzymanie ale i rozwój górnictwa węgla brunatnego. W artykule zaprezentowano argumenty potwierdzające wyrażony pogląd, przywołując dodatkowo na poparcie obserwowane zagranicą tendencje wzrostu znaczenia tego paliwa. Zwrócono też uwagę na różnorodne ograniczenia i utrudnienia, przede wszystkim natury formalno-prawnej, ale także ekologiczne, organizacyjne i finansowe, które już obecnie są poważnym utrudnieniem w funkcjonowaniu czynnych kopalń i mogą stanowić istotną przeszkodę w budowie nowych.

EN

The lignite takes an important position in a fuel-energy balance in Poland. The lignite to a large extent ensures an energy safety. Not only keeping on the present level but a development of the lignite mining is justified by a technical level of extraction, which is achieved in the Polish mines, big reserves in the substantiated and perspective deposits as well as higher economic efficiency of energy production comparing to other fuels. Arguments that justify the expressed opinions are presented in the paper. Additionally, the noticed abroad tendency of increasing role of this fuel are stated. Attention is paid on different limitations and difficulties, first of all formal-legal, but also ecological, organisational and financial. Above mentioned problems are important difficulties in the operating mines functioning and might be essential obstacles in building new ones.