Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Tożsamość krajobrazu wsi Pomorza Zachodniego

Rzeszotarska-Pałka M.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2016

|

T. 1

149--162

PL

Krajobraz kulturowy Pomorza Zachodniego został ukształtowany w wyniku przemian cywilizacyjnych i politycznych trwających od X w. do czasów współczesnych. Najbardziej charakterystyczne elementy krajobrazu obszarów wiejskich regionu zostały wykształcone w okresie średniowiecza oraz późniejszego rozwoju wielkiej własności ziemskiej. Są to zachowane do dzisiaj średniowieczne układy ruralistyczne i obiekty sakralne, a także folwarki i założenia rezydencjonalne oraz zabudowa mieszkalna i gospodarcza pochodząca głównie z XIX w. oraz końca XVIII w. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie najbardziej charakterystycznych elementów krajobrazu wiejskiego oraz przyczyn problemów związanych z poszukiwaniem regionalnej tożsamości kulturowej mieszkańców Pomorza Zachodniego.

EN

The cultural landscape of the Western Pomerania was formed as a result of civilization and political transformations lasting from the 10th century up to contemporary times. The most characteristic elements of the landscape of country areas of the region were created in the period of the Middle Ages and the development of the great land ownership. These are rural layouts and churches from the Middle Ages, as well as manor farms and residential layouts and also the residential and farm buildings coming mainly from the 19th century and the end of the 18th century. The aim of that paper is to present characteristic elements of the rural landscape of Western Pomerania and causes of the problems associated with the search the cultural identity of residents of that region.

2

Możliwości zachowania cech architektury regionalnej w Kotlinie Kłodzkiej

Trocka-Leszczyńska E., Nykiel J.

Materiały Budowlane

|

2015

|

nr 11

169--171

PL

Współczesne próby utrzymania cech architektury regionalnej (wernakularnej) na terenach wiejskich Kotliny Kłodzkiej, to zagadnienie trudne ze względu na szybko niszczejące zasoby zabudowy regionalnej, wzniesionej najczęściej przed 1945 r. oraz dużą swobodę realizacji nowych budynków, najczęściej katalogowych, obcych miejscowym tradycjom. Celem artykułu jest pokazanie sposobów utrzymania cech regionalnej architektury kłodzkiej przez prawidłowo prowadzone remonty, a także organizowanie konkursów architektonicznych na współczesną zabudowę.

EN

The contemporary attempt to sustain the regional characteristics of local architecture of the Klodzko Valley’s countryside has to be considered as a difficult challenge especially regarding the rapid aging and decay of vernacular buildings that were put up before 1945. Moreover a lack of clear and define guidelines for new architecture allows introducing alien forms, mostly coming from house catalogues, that stay in discordant relation with the traditional landscape. A mail goal of the article is stating the preservation measures such as apposite renovations and architectural competitions that are or ought to be undertaken in order to keep the regional tradition alive.

3

Wybrane zagadnienia przemian funkcjonalnych i przestrzennych gmin podmiejskich na przykładzie gminy Dobrzeń Wielki

Szachowicz U., Niedźwiecka-Filipiak I.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 2b

185-194

PL

W ostatnich latach obserwuje się znaczne przekształcenia funkcjonalne oraz przestrzenne wsi. Podlegają im przede wszystkim wsie położone w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji miejskich. O atrakcyjności lokowania na terenie wsi domostw osób pracujących w mieście decydują takie czynniki, jak: bliskość miejsca pracy, dogodne połączenia komunikacyjne, atrakcyjne ceny działek budowlanych oraz przyjazne warunki bytowania bliżej natury. W artykule zaprezentowano wyniki analiz dotyczących gminy Dobrzeń Wielki, znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie Opola. Wykorzystano badania procesów demograficznych, rodzajów zabudowy, sposobu urządzania terenu, lesistości oraz ochrony krajobrazu. Krajobraz jest sumą elementów przyrodniczych oraz antropogenicznych i o jego typie decyduje stosunek udziału tych elementów. Zachwianie proporcji otwartych przestrzeni uprawnych i zajętych przez substancję budowlaną ma niekorzystny wpływ na jakość życia na wsi, jednocześnie rzutując na aspekt wizualny. Charakter, skala, zagęszczenie nowo powstałej substancji mieszkaniowej kreuje nowy krajobraz osiedli wiejskich, które formą skłaniają się ku terenom miejskim. Przyczyn tych zjawisk jest kilka. Powstaje między innymi zabudowa nieuporządkowana, o różnej formie, skali i kolorystyce, między innymi na skutek wytyczania kilkuarowych działek budowlanych i braku standardów urbanistycznych. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie zapewniają utrzymania charakteru zabudowy. Ponadto na przyległe do miast tereny wiejskie wkracza zabudowa usługowa i przemysłowa o odmiennej od zabudowy wiejskiej formie, technologii budowy i kubaturze. Estetyka i regionalizm powoli zaczynają być doceniane jedynie w obiektach związanych z usługami gastronomicznymi, rozrywkowymi oraz rekreacją. W gminie Dobrzeń Wielki obserwujemy pełne spektrum problemów przekształceń krajobrazu wiejskiego, wynikających z oddziaływania miasta na przyległe tereny wiejskie.

EN

Remarkable functional and spatial transformation of rural areas has been observed in the recent years. This is especially true for villages situated near municipal agglomerations. People working in the town are attracted to settle in the countryside because of: close vicinity of the workplace, convenient transport, attractive prices of lands and nature-friendly life conditions. This paper presents the results of analyses pertaining to Dobrzeń Wielki - a commune situated in the close neighbourhood of Opole. Presented analyses explore the studies of demographic processes, types of housing, land management, forest cover and landscape protection. Any landscape is a sum of natural and anthropogenic elements and its type is determined by the proportion of these elements. Disturbing the ratio between open cropland areas and those covered by housing exerts an unfavourable impact on rural life quality and visual aspects. The character, scale and density of new-built housing create a new landscape of rural settlements which begin to resemble town grounds. There are several reasons of such phenomenon. Housing of variable form, scale and colour is out of order because of setting small building plots and a lack of any development standards. Local plans of spatial management do not secure the maintenance of residential character. Moreover, rural suburban areas are invaded by industrial and service sector buildings which differ from typical rural housing in the building technology and capacity. Aesthetics and regional values are being acknowledged only in objects associated with catering, entertainment and recreation. In the Dobrzeń Wielki commune we observe full spectrum of problems associated with the transformation of rural landscape originating from the urban impact on adjacent rural areas.

4

Bilanse składników nawozowych w gospodarstwie ukierunkowanym na produkcję mleka na bazie pasz z użytków zielonych położonych na glebach organicznych

Pietrzak S., Chrzanowski S., Zielazny M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 2b

129-142

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań bilansów azotu, fosforu i potasu w Zakładzie Doświadczalnym IMUZ w Biebrzy - gospodarstwie ukierunkowanym na produkcję mleka, bazującym na paszach z użytków zielonych położonych głównie na glebach torfowo-murszowych. W badaniach wykorzystano metodę bilansowania składników nawozowych "u wrót gospodarstwa" (ang. "farm gate balance"). Stwierdzono, że średnie nadwyżki azotu, fosforu i potasu w ZD IMUZ Biebrza latach 2002-2006 wynosiły kolejno 40,7 kg N·ha-¹ lub 18,9 kg N · 1000-¹ l mleka, 8,1 kg P·ha-¹ i 47,5 kg K·ha-¹, a wykorzystanie tych składników kształtowało się odpowiednio na poziomie: 28,4, 29,8 i 9,1%. Jednostkowe nadwyżki azotu, fosforu i potasu w Zakładzie były znacznie mniejsze od nadwyżek tych składników w indywidualnych gospodarstwach o podobnym profilu produkcji z podregionów łomżyńskiego i ostrołęckiego, posiadających w większości gleby mineralne. Uznano, że ilość stosowanych nawozów fosforowych w Zakładzie można zmniejszyć, natomiast celowe jest zwiększenie ilości potasu. Wskazano na potrzebę opracowania wskaźników ilości azotu mineralnego uwalnianego w procesie mineralizacji gleb organicznych, z uwzględnieniem różnych czynników wpływających na ten proces.

EN

Balances of nitrogen, phosphorus and potassium are presented for a dairy farm, the Experimental Farm IMUZ in Biebrza, basing on fodder from grasslands situated mainly on peat-moorsh soils. The method of nutrient balancing "at the farm's gate" was used in the study. Mean surplus of nitrogen, phosphorus and potassium for the years 2002-2006 in Experimental Farm IMUZ Biebrza was 40.7 kg N·ha-¹ or 18.9 kg N · 1000-¹ l milk, 8.1 kg P·ha-¹ and 47.5 kg K·ha-¹, and the efficiency of nutrient utilisation was 28.4, 29.8 and 9.1%, respectively. Specific surplus of nitrogen, phosphorus and potassium in the Experimental Farm was considerably smaller than the surplus of these components in private farms of similar production from łomżyński and ostrołęcki regions of mostly mineral soils. It was estimated that the level of phosphorus fertilization in the Experimental Farm could be diminished while an increase of potassium fertilization appeared reasonable. The need was underlined of elaborating the indices of mineral nitrogen release during mineralisation of organic soils with regard to various factors affecting this process.

5

Architektura drewniana Norwegii

Trocka-Leszczyńska E.

Architectus

|

2001

|

Nr 1-2(9-10)

39--52

PL

Wśród czynników, które wpływały na rozwój architektury wiejskiej znajdują się uwarunkowania przyrodnicze: ukształtowanie terenu, klimat, szata roślinna. Występowanie naturalnych materiałów budowlanych - kamienia, gliny, czy drewna - w bezpośredni sposób wpływało na rozwiązania konstrukcyjne budynków. Obfitość drewna w lasach szpilkowych, na obszarze Półwyspu Skandynawskiego, a także Europy Środkowej i Wschodniej, przyczyniła się do powszechnego stosowania konstrukcji drewnianych, zwłaszcza wieńcowych. W rejonach natomiast gdzie odczuwano jego niedostatek (Europa Centralna i Zachodnia), pojawiały się oszczędne w drewno konstrukcje ryglowe. Można powiedzieć, że granica oddzielająca lasy szpilkowe od liściastych oddzielała też obszary, na których wznoszono konstrukcje wieńcowe i ryglowe. Jednym z krajów skandynawskich, o znacznych zasobach drewna i o rozwiniętych tradycjach budownictwa drewnianego, jest Norwegia. Lasy występujące tu z jednej strony były przyjazne, dostarczały bowiem drewna, z którego domy zbudowane na zrąb, chroniły mieszkańców przed ostrym, górskim klimatem [4, s. 2-14], z drugiej natomiast zalesione obszary górskie były niebezpieczne i trudne do zasiedlania, dlatego nieustającej walce człowieka z siłami przyrody towarzyszył baśniowy świat trołi, który wyrażał zarówno obawy, jak też sposoby unikania problemów z ich pomocą [6]. Wierzenia te, stanowiące fragment bogatej kultury i tradycji norweskiej, zwracały uwagę na to, co trzeba wiedzieć i kochać w Norwegii, aby móc tam żyć i budować. Ich wyrazem były różnego rodzaju ozdoby w postaci rzeźbionych drewnianych elementów budynku lub barwne malowidła we wnętrzach chat.

EN

Amongst the elements which influenced the development of rural architecture are natural conditions. The abundance of wood in Norway's coniferous forests was responsible for the general use of wooden constructions. These forests on one hand friendly as they supplied wood protecting the inhabitants against the severe mountain climate, were on the other hand dangerous and difficult as a settling terrain. Hence, the incessant struggle of man with the forces of nature was accompanied by the fairylike world of trolls, which expressed both fears as well as offered ways of avoiding problems, with their help [6]. Three types of wooden constructions developed in Norway: the oldest the log constructions, the log and vertical post constructions used since the 12Ih century and the frame constructions widespread since the 17,h and 18lh centuries. Apart from the log constructions (in Norwegian laft ) with a round cross-section of the logs, and later oval, octagonal and rectangular, characteristic of Norway was the construction linking log solutions with vertical posts (Norwegian stave), in which the vertical supports, the posts, supported the roof, freeing the log walls from loads (sometimes built of vertical logs), common in churches, later in cottages, barns, granaries and sheds. It was characteristic for the roofs of these constructions to be covered with turf on the base of peat which in time was overgrown by grass. Settlement in Norway was based on the development of farms (Norwegian tun), as there were no villages. Numerous buildings of the farm formed a kind of hamlet of various arrangements (Figs. 1-3). The basic kind of habitable construction was formed of three accommodations: the porch, the main room (reaching the roof) and a small room (the alcove). In the 17th century the projections of cottages became symmetrically planned, with an entrance in the form of a porch (Fig. 4). Their interiors: the walls and ceilings were painted, for example in colourful styled roses. Among the numerous farm buildings the most important was the granary (loft and slabbur) - farm treasury (Figs. 5-7). Its ground floor was usually a log construction (Norwegian laft) and the upper floor was of post construction (slave). In the 18lh century, porches were introduced into the granaries, and thus began the building of sto-reyed granaries. The most interesting constructions evolved in sacred buildings where frame construction solutions became widespread, with wooden, self-supporting shielding walls (slave). In the oldest churches of this kind, on foundations of loosely arranged stones, a frame of four mighty logs was placed stiffened by the planks of the floor, on this was arranged a system of posts, with the main ones in the corners of the frame. The beams of the walls, sticking out upwards, supported other, higher elements of the church. A further variation, were churches with an inner pole supporting the tower. Next, churches of a complicated projections' arrangement, with inner, free-standing supports, which were stiffened in the upper part by frameworks, letting in little light to the dark interior, then later solutions with projections in the form of a cross, or central solutions (Figs. 9, 10). In many cases the existing wooden buildings do not meet the requirements of contemporary life. They undergo modernization as a result of which modern functions are introduced into the existing building structure, whilst traditional solutions and the character of Norwegian architecture are preserved.