PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 33

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  zabezpieczenia odległościowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Zabezpieczenia podimpedancyjne w sieciach wysokich napięć
Skuza Aleksandra, Suproniuk Marek
Wiadomości Elektrotechniczne
|
2021
|
R. 89, nr 3
36--39
PL
Artykuł powstał na podstawie pracy dyplomowej realizowanej w Wojskowej Akademii Technicznej. Omówiono w nim zagadnienia zwarć dwufazowych na linii wysokiego napięcia. Przedstawiono przebiegi prądów i napięć podczas zwarcia dwufazowego oraz reakcję zabezpieczenia odległościowego na zwarcie jednofazowe. Badaniu zostały poddane dwa rodzaje zabezpieczeń - cyfrowe oraz elektromechaniczne, które reprezentują dwa różne typy charakterystyk rozruchowych.
EN
The article is based on the diploma thesis carried out at the Military University of Technology. It discusses the issue of two-phase short circuits on high voltage lines. The paper presents the waveforms of currents and voltages during a two-phase short as well as the reaction of a distance protection device to a single-phase short. Two types of protections were examined: digital and electromechanical, which represent two different types of start-up characteristics.
2
Fałszowanie pomiaru impedancji w sieciach elektroenergetycznych wysokiego napięcia
Skuza Aleksandra, Suproniuk Marek
Wiadomości Elektrotechniczne
|
2021
|
R. 89, nr 12
35--39
PL
W artykule powstałym na podstawie wyników otrzymanych w ramach pracy dyplomowej zrealizowanej w Wojskowej Akademii Technicznej omówiono zagadnienie pomiaru impedancji w sieciach elektroenergetycznych wysokiego napięcia. Przedstawiono przebiegi napięć i prądów podczas zwarcia bezpośredniego i pośredniego, podczas pracy dwóch źródeł na zwarcie oraz przebiegi impedancji podczas kołysań mocy.
EN
The paper, based on the results obtained during the diploma thesis carried out at the Military University of Technology, discusses the issue of impedance measurements in high voltage power networks. Voltage and current waveforms during a direct indirect short-circuit, during operation of two sources on short-circuit and impedance waveforms during power swings were presented.
3
Czynniki wpływające na błędy pomiaru impedancji w sieciach elektroenergetycznych wysokiego napięcia
Skuza Aleksandra, Suproniuk Marek
Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania
|
2021
|
Vol. 62, nr 10
9--13
PL
Artykuł powstał na podstawie pracy dyplomowej zrealizowanej w Wojskowej Akademii Technicznej. Wyniki opisujące zagadnienia pomiaru impedancji w sieciach elektroenergetycznych wysokiego napięcia pozwoliły na analizę możliwości sfałszowania pomiarów w wyniku powstania zakłóceń. Przedstawiono przebiegi napięć i prądów podczas zwarcia bezpośredniego pośredniego oraz podczas pracy dwóch źródeł na zwarcie, a także przebiegi impedancji podczas kołysań mocy.
EN
The article is based on the diploma thesis carried out at the Military University of Technology. The results describing the impedance measurement issues in high voltage power networks allowed for the analysis of the possibility of falsifying the measurements as a result of disturbances during normal and fault operations. Voltage and current waveforms during a direct indirect short-circuit, during operation of two sources on short-circuit and impedance waveforms during power swings were presented.
4
Content available The real-time simulator using MATLAB/Simulink software for closed-loop coordination protection devices testing
Smolarczyk Adam, Łapczyński Sebastian, Szulborski Michał, Kolimas Łukasz, Kozarek Łukasz
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
|
2021
|
Vol. 69, nr 4
art. no. e137413
EN
This paper aims to discuss the behavior of the proprietary real-time simulator (RTS) during testing the coordination of distance relay protections in power engineering. During the construction process of the simulator, the mapping of various dynamic phenomena occurring in the modeled part of the power system was considered. The main advantage to the solution is a lower cost of construction while maintaining high values of essential parameters, based on the generally available software environment (MATLAB/Simulink). The obtained results are discussed in detail. This paper is important from the point of view of the cost-effectiveness of design procedures, especially in power systems exploitation and when avoiding faults that result from the selection of protection relay devices, electrical devices, system operations, and optimization of operating conditions. The manuscript thoroughly discusses the hardware configuration and sample results, so that the presented real-time simulator can be reproduced by another researcher.
5
Działanie zabezpieczeń odległościowych podczas zwarć jednofazowych
Skuza Aleksandra, Suproniuk Marek
Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania
|
2020
|
Vol. 61, nr 9
23--27
PL
W referacie, który powstał na podstawie badań wykonanych na potrzeby pracy dyplomowej zrealizowanej w Wojskowej Akademii Technicznej omówiono zagadnienie zwarć jednofazowych na linii wysokiego napięcia. Przedstawiono przebiegi napięć i prądów podczas zwarcia bezpośredniego oraz reakcję zabezpieczeń podimpedancyjnych na tego rodzaju zakłócenie. Badaniu zostały poddane dwa rodzaje zabezpieczeń, reprezentujących dwie różne charakterystyki rozruchowe: zabezpieczenie cyfrowe oraz elektromechaniczne.
EN
In the paper, which is a summary of a part of the diploma thesis realized at the Military University of Technology - the issue of single- phase short circuits on high voltage lines was discussed. The courses of voltages and currents during a direct short circuit are presented, as well as the reaction of subimpedance protections to such a disturbance. Two types of protections, representing two different start-up characteristics were tested: digital and electromechanical.
6
Nowoczesne metody badania poprawności dzialania blokad kołysaniowych zabezpieczeń odległościowych
Smolarczyk Adam Krzysztof
Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Elektryka
|
2019
|
z. 149
3--180
PL
Zabezpieczenia odległościowe są jednymi z podstawowych zabezpieczeń stosowanych do ochrony przed skutkami zakłóceń linii napowietrznych wysokich i najwyższych napięć. Ponadto są one wykorzystywane, jako zabezpieczenia rezerwowe, do ochrony innych elementów systemu elektroenergetycznego (SEE) takich, jak: transformatory sieciowe, duże generatory, bloki wytwórcze generator-transformator, sprzęgła szyn stacji. Mimo stosowania w coraz szerszym zakresie zabezpieczeń odcinkowych do ochrony linii przesyłowych rola zabezpieczeń odległościowych jako „drugich” zabezpieczeń podstawowych nie będzie malała. Zabezpieczenia odległościowe mimo ciągłego udoskonalania ich algorytmów pomiarowo-decyzyjnych mogą nie działać poprawnie. Należy podkreślić, że pod pojęciem „zabezpieczenie odległościowe” rozumie się obecnie urządzenie mikroprocesorowe, które ma w swoich algorytmach wewnętrznych zaimplementowane (oprócz podstawowej funkcji zabezpieczenia odległościowego) również funkcje dodatkowe wspomagające działanie funkcji podstawowej w stanach zakłóceniowych. Z punktu widzenia zabezpieczeń jako „typowe” zakłócenia w SEE można uznać zwarcia metaliczne lub zwarcia o małej rezystancji przejścia w chronionym elemencie SEE. Do nietypowych stanów zakłóceniowych, w których funkcja zabezpieczenia odległościowego może działać niezgodnie z oczekiwaniami można zaliczyć: kołysania mocy, zwarcia występujące podczas kołysań mocy w trakcie działania blokady kołysaniowej, zmiany obciążeń ruchowych powodujących powolne zmiany impedancji ruchowej, które mogą być mylnie uznane za kołysania mocy, zwarcia wysoko-oporowe, kołysania mocy podczas przerwy bezprądowej cyklu SPZ 1-fazowego. Zadaniem dodatkowych funkcji w zabezpieczeniach odległościowych jest wspomaganie podstawowej funkcji zabezpieczenia odległościowego w nietypowych stanach zakłóceniowych SEE. Do funkcji dodatkowych „wspomagających” podstawową funkcję zabezpieczenia odległościowego można zaliczyć: funkcję blokady kołysaniowej (główny przedmiot zainteresowania w niniejszej monografii), funkcję telezabezpieczenia, funkcję blokady przed załączeniem na zwarcie, funkcje prądowe, funkcje napięciowe, funkcję rezerwy wyłącznikowej i inne. W monografii opisano wyniki analizy wybranych stanów zakłóceniowych wpływających na poprawność działania zabezpieczeń odległościowych. Na podstawie przeprowadzonej analizy zaproponowano odpowiednie układy testowe i zestawy badań funkcji blokad kołysaniowych. Wykonano badania funkcji blokady kołysaniowej wybranego przekaźnika odległościowego. Do wykonania zaproponowanych badań wykorzystano modele testowe zbudowane w programie PSCAD/EMTDC oraz zbudowany symulator IEn-RTS działający w czasie rzeczywistym zjawisk dynamicznych w SEE. Na podstawie przeprowadzonych badań wyciągnięto wnioski odnośnie poprawności działania badanej funkcji blokady kołysaniowej.
EN
Distance protection is one of the basic safeguards used to protect high voltage overhead lines from the effects of disturbances, In addition, they are used as backup protection to protect other elements of the power system such as network transformers, large generators, generator-transformer generator blocks, station bus couplings. Despite the increasingly widespread use of differential-current and phase-comparision protection for transmission line protection, the role of distance protection as “secondary” basic safeguards will not be reduced. Distance protection despite the continuous improvement of their algorithms and logic operation may not work selectively. It should be emphasized that the term “distance protection” is understood to mean a microprocessor device which has in its internal algorithms in addition to the basic distance protection function also additional function algorithms supporting its operation in fault states. From a security point of view, as “typical” disturbances in the power system, one can consider metallic short circuits or low-resistance short circuits with in the protected element of the power system. For unusual disturbance states, in which the distance protection function may not work as expected, you can include: power swings, short circuits occurring during power swings during the power swing blocking function action, changes causing slow changes in the load impedance, which may be mistaken for power swings, high-resistive short circuit, power swings during dead time single-phase automatic reclosing cycle. The task of additional functions in distance protection algorithms is to support the basic distance function in atypical disturbances of the power system. The additional functions "supporting" the basic distance function of the distance protection include the power swing blocking function, the transfer trip logic, switch on to fault logic, current functions, voltage functions, breaker failure protection function and others. The monograph describes the results of the analysis of selected disturbance states affecting the selectivity of distance protection and occurring during power swings. Based on the analysis, appropriate test systems and test sets for the power swing blocking function were proposed. The power swing blocking lock function of the selected distance relay has been tested. The test models built in the the PSCAD/EMTDC software and the buil-in IEn-RTS simulator operating in real-time dynamic phenomena in the power system were used to perform the proposed tests. Based on the tests, conclusion were drawn regarding the correctness of the power swing blocking function being tested.
7
Problemy pracy zabezpieczeń odległościowych linii 400 kV w Polsce północno-wschodniej
Dobrzyński K., Klucznik J., Lubośny Z.
Wiadomości Elektrotechniczne
|
2017
|
R. 85, nr 6
14--19
PL
Przedstawiono analizę wpływu połączenia polskiego systemu elektroenergetycznego z systemem Litwy na detekcję zakłóceń przez zabezpieczenia odległościowe linii 400 kV znajdujących się w najbliższym otoczeniu stacji Ełk Bis.
EN
Analysis of influence of Polish and Lithuania power systems integration on faults detection by distance protection of 400 kV transmission lines in the surroundings of Ełk Bis substation is presented.
8
Content available remote Ocena zdolności wykrywania zwarć pośrednich dla różnych sposobów parametryzacji zabezpieczeń odległościowych linii wysokich napięć o zintensyfikowanych zdolnościach przesyłowych - Część II (efektywność działania)
Niedopytalski M.
Prace Naukowe Politechniki Śląskiej. Elektryka
|
2015
|
z. 2
115--124
PL
W artykule przedstawiono wybrane sposoby określania zasięgów rezystancyjnych stref działania zabezpieczenia odległościowego linii napowietrznych WN o zintensyfikowanych zdolnościach przesyłowych. Dla przykładowego układu sieciowego dobrano zasięgi stref działania zabezpieczenia odległościowego oraz określono efektywność jego działania pod kątem wartości rezystancji przejścia wykrywanych zwarć.
EN
The article presents selected methods for determining the resistive ranges of operating zones of distance protection measures HV overhead lines with increased transmission capacity limit. The ranges of distance protection devices have been selected for a given network system. Efficiency of the device has been calculated from the viewpoint of transition resistance of detected faults.
9
Content available remote Ocena zdolności wykrywania zwarć pośrednich dla różnych sposobów parametryzacji zabezpieczeń odległościowych linii wysokich napięć o zintensyfikowanych zdolnościach przesyłowych - Część I (sposoby parametryzacji)
Niedopytalski M.
Prace Naukowe Politechniki Śląskiej. Elektryka
|
2015
|
z. 2
101--114
PL
W artykule przedstawiono wybrane sposoby określania zasięgów rezystancyjnych stref działania zabezpieczenia odległościowego linii napowietrznych WN o zintensyfikowanych zdolnościach przesyłowych. Dla przykładowego układu sieciowego dobrano zasięgi stref działania zabezpieczenia odległościowego oraz określono efektywność jego działania pod kątem wartości rezystancji przejścia wykrywanych zwarć.
EN
The article presents selected methods for determining the resistive ranges of operating zones of distance protection measures HV overhead lines with increased capacity limit. The ranges of distance protection devices have been selected for a given network system. Efficiency of the device has been calculated from the viewpoint of transition resistance of detected faults.
10
Zabezpieczenie odległosciowe linii N-odczepowych : ocena istniejących struktur zabezpieczeniowych
Halinka A., Szablicki M.
Śląskie Wiadomości Elektryczne
|
2014
|
Nr 1 (112)
13--17
PL
W artykule przedstawiono rozważania teoretyczne i wyniki badań symulacyjnych określające poprawność detekcji i eliminacji zwarć przez zabezpieczenia odległościowe linii wieloramiennych.
EN
The article presents theoretical analyses and the results of simulation researches which state the correctness of detection and elimination of short-circuits by the distance protection o the at faults in the multi-ended power lines. Distance protections on the multi-ended power lines.
11
Content available remote Series compensator ‘s influence on the distance protection operation
Szubert K.
Przegląd Elektrotechniczny
|
2014
|
R. 90, nr 3
136--138
EN
In the paper, the rules for finding formulas which describe the value of impedance measured by a distance protection due to the series compensator’s influence are presented. The graphical interpretation of the formulas has been shown and the digital simulation-based verification of the formulas has been carried out. The modifications required in the protection settings under the standard operation of the series compensator as well as with the fault current limitation available have been defined. Influence of the shunt network failure on the operation of protections has been considered.
PL
W artykule podano zasady wyznaczania wzorów opisujących wartość pomierzonej impedancji przez zabezpieczenie odległościowe na skutek oddziaływania kompensatora szeregowego. Podano interpretację graficzną tych wzorów oraz dokonano ich weryfikacji poprzez symulację cyfrową. Określono wymagane zmiany w nastawach zabezpieczeń w przypadku standardowej pracy kompensatora szeregowego jak i z możliwością ograniczania prądów zwarciowych. Rozważono wpływ awarii układu bocznikującego na pracę zabezpieczeń.
12
Content available remote Influence of phase shift transformer on distance protection’s operation
Szubert K.
Przegląd Elektrotechniczny
|
2013
|
R. 89, nr 7
177--181
EN
In the paper, the model, as simplified as possible, with which the influence of the phase shift transformer (PST) on the impedance’s measurement carried out by the distance protection has been proposed. Referring to a single case, the idea of the model’s mathematical description has been briefly presented. The formulas obtained have been interpreted in graphical way. Consistency regarding the adequate protection settings has been underlined. The results have been verified using a digital model.
PL
W artykule zaproponowano maksymalnie uproszczony model pozwalający badać wpływ przesuwnika fazowego (sterownika PST) na pomiar impedancji przez zabezpieczenie odległościowe. Na pojedynczym przykładzie w sposób skrócony przedstawiono ideę opisu matematycznego tego modelu. Przeprowadzono graficzną interpretację otrzymanych wzorów. Zwrócono uwagę na konsekwencję odnośnie prawidłowych nastaw zabezpieczeń. Wyniki zweryfikowano na modelu cyfrowym.
13
Content available remote Metoda estymacji składowych impedancji niewrażliwa na odczepowe przyłączanie źródeł wiatrowych (część 1 – minimalizacja wpływu zjawiska spływu prądów zwarciowych)
Halinka A., Szablicki M.
Przegląd Elektrotechniczny
|
2012
|
R. 88, nr 9a
1-6
PL
W artykule przedstawiono, opracowaną przez autorów, metodę estymacji składowych impedancji pętli zwarcia dedykowaną zabezpieczeniom odległościowym linii, która pozwala ograniczyć skalę zafałszowania estymat impedancji spowodowaną obecnością generacji wiatrowej w strukturze sieci dystrybucyjnej WN.
EN
The article presents, developed by the authors, the estimation method of impedance’s components for the line distance protection, which allows reduce the impedance measurement errors. This errors are caused by the wind generation, which is connected to the structure of the HV distribution grid.
14
Content available remote Metoda estymacji składowych impedancji niewrażliwa na odczepowe przyłączanie źródeł wiatrowych (część 2 – minimalizacja wpływu niezerowej wartości rezystancji przejścia w miejscu zwarcia)
Halinka A., Szablicki M.
Przegląd Elektrotechniczny
|
2012
|
R. 88, nr 9a
7-11
PL
W artykule przedstawiono, opracowaną przez autorów, metodę estymacji składowych impedancji pętli zwarcia dedykowaną zabezpieczeniom odległościowym linii, która pozwala ograniczyć skalę zafałszowania estymat spowodowaną niezerową wartością rezystancji przejścia w miejscu zwarcia na ciągach liniowych z odczepowo przyłączonymi źródłami generacji wiatrowej.
EN
The article presents, developed by the authors, the estimation method of impedance’s components for the line distance protection, which allows reduce the impedance measurement errors caused by the non-zero fault resistance in the three terminal lines with wind generation connected to this line.
15
Zabezpieczenia odległościowe i ich testowanie
Nogal Ł., Patynowski D.
Elektro Info
|
2012
|
nr 7-8
37-38
PL
W artykule omówiono podstawowe zagadnienia dotyczące zabezpieczeń odległościowych stosowanych m.in. w liniach przesyłowych i ich testowania. Przedstawiono zasadę działania funkcji zabezpieczenia odległościowego oraz określono wymagania stawiane tym zabezpieczeniom. Następnie sklasyfikowano różne rodzaje badań elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej. Przedstawiono metodykę przeprowadzania badań załączając również przykładowe wyniki testów dla urządzenia zabezpieczeniowego L90 firmy General Electric pracującego na linii przesyłowej 110 kV. Złożoność budowy, szerokie możliwości dopasowania konfiguracji produkowanych obecnie zabezpieczeń w konfrontacji z wymaganą pewnością i niezawodnością działania zmuszają do badania zabezpieczeń zarówno na etapie projektowania, jak i przed przekazaniem do eksploatacji.
EN
The aim of presented paper is to present the basic issues connected with distance relays used in protection of high-voltage power transmission lines and their testing. Such issues as: impedance measurement method, requirements for distance relays were discussed. Subsequently, the various types of power protection relay tests were classified. The methodology also attaching the distance function tests for line transmitting energy at 110 kV and working in a close-loop system of GE’s relay L90 was presented. The complexity of construction, flexible configuration of currently manufactured relays in the confrontation with the required correctness and the reliability of the relays force to study both during the design and before hand down to exploitation.
16
Sposoby projektowania charakterystyk czworobocznych funkcji zabezpieczeń odległościowych
Smolarczyk A.
Automatyka Elektroenergetyczna
|
2011
|
nr 4 (73)
16-20
PL
W artykule opisano dwa sposoby projektowania charakterystyk czworobocznych zabezpieczeń odległościowych stosowane przez producentów urządzeń zabezpieczeniowych. Pierwszy ze sposobów polega na tym, że do nastawiania charakterystyk stref działania uwzględnia się połowę pętli zwarciowej. Drugi polega na tym, że do nastawiania charakterystyk stref działania uwzględnia się całą pętlę zwarciową. Podano przykłady przekaźników odległościowych, w których zastosowano pierwszy i drugi sposób projektowania charakterystyk. Opisano jak należy konfigurować moduł testowy oprogramowania testera CMC do sprawdzania charakterystyk czworobocznych jednego i drugiego rodzaju. Artykuł recenzowany.
EN
The submitted paper describes two methods designing quadrilateral characteristics of the distance protection functions used by manufacturers of protective devices. The first method lies in the fact that, for setting the characteristics of the zones is used half short-circuit loop (ohm-phase domain). The second lies in the fact that, for setting the characteristics of the zones is used all short-circuit loop (ohm-loop domain). It was given examples, using the first and second method designing characteristics. It was described how to configure a software tester test module to check the quadrilateral characteristics one and the second kind.
17
Sytuacje i czynniki mogące powodować nieprawidłowe działanie blokad przeciwkołysaniowych
Smolarczyk A.
Wiadomości Elektrotechniczne
|
2010
|
R. 78, nr 11
7-12
PL
Opisano sytuacje i czynniki, które mogą mieć wpływ na niepoprawne działanie blokad przeciwkołysaniowych w zabezpieczeniach odległościowych.
EN
The author describes situations and factors that could result in incorrect operation of surge guards in distance protections.
18
Blokady przeciwkołysaniowe stosowane w zabezpieczeniach odległościowych
Smolarczyk A.
Wiadomości Elektrotechniczne
|
2010
|
R. 78, nr 10
21-28
PL
Przedstawiono rozwiązania blokad przeciwkołysaniowych stosowanych w zabezpieczeniach odległościowych.
EN
The paper presents surge guard solutions that are used in remote protective equipment.
19
Content available remote System Automatyki Układów Odczepowych (SAUO)
Halinka A., Szablicki M.
Przegląd Elektrotechniczny
|
2010
|
R. 86, nr 8
44-49
PL
Przedstawiono podstawowe założenia systemu automatyki układów odczepowych (SAUO), którego zastosowanie pozwoli znacząco poprawić skuteczność eliminacji zwarć w układach sieciowych z odczepowo przyłączonymi lokalnymi źródłami wytwórczymi. Zamieszczono wyniki badań symulacyjnych działania zabezpieczeń odległościowych zainstalowanych w sieci dystrybucyjnej WN, do której włączono farmę wiatrową. Badania te miały na celu ocenę wybranych aspektów poprawności działania tych zabezpieczeń. Liczne stwierdzone nieprawidłowości stały sięprzyczynkiem do opracowania idei systemu SAUO.
EN
This article presents general conception of automation system SAUO for three-terminal line. Use of SAUO will improve the efficiency of fault elimination especially in three-terminal line with local sources connection. This article shows the results of simulation researches into distance protection working in power distribution grid 110 kV with wind farm. The aim of this research is valuation of selected aspects of this protections functioning. Many anomalies were the reasons for creating system SAUO.
20
Wybrane aspekty parametryzacji zabezpieczeń odległościowych linii wysokich napięć z odczepowo przyłączoną farmą wiatrową
Halinka A., Sowa P., Rzepka P., Szewczyk M., Szablicki M.
Automatyka Elektroenergetyczna
|
2010
|
nr 4 (69)
9-15
PL
W artykule przedstawiono rozważania teoretyczne i wyniki badań symulacyjnych wpływu wybranych czynników wynikających z odczepowego przyłączenia farmy wiatrowej do struktur sieci dystrybucyjnej WN na poprawność estymacji parametrów impedancji pętli zwarcia symetrycznego przez zabezpieczenia odległościowe. Przeanalizowano wybrane aspekty parametryzacji zasięgów impedancyjnych stref pomiarowych tych zabezpieczeń metodami „klasyczną” oraz uwzględniającą współczynnik rozgałęzieniowy. Artykuł recenzowany.
EN
This paper presents a theoretical analysis and results of simulations of the influence of selected factors, bound up with the wind farm connection in a three-terminal line configuration, on the proper estimation of the impedance loop parameters during symmetrical faults. Selected aspects of parameterization will be taken into consideration both using the classic method as well as the method involving the infeed factor.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.