Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rock salt production in O/ZG “Polkowice-Sieroszowice” – a case study

Urbański Piotr, Gawlik Artur

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2022

|

R. 60, nr 1

49--65

EN

The first works related to the exploration of the salt deposit in O/ZG “Polkowice- -Sieroszowice” took place in 1991. At that time, a number of opening-out headings to the salt deposit from the level of the copper ore level were begun. Currently, the total length of the excavations in the salt deposit is approximately 40 km. It should be noted that, depending on the function, the volume of drifts is different, which results from the dimensions of individual excavations. The total volume of drifts in the salt deposit is estimated to be approximately 2.5 million m3 . In the Sieroszowice mining area, salt occurs at a depth of 950 m above sea level. In November 2013, the mine obtained a license to extract rock salt from the “Bądzów” deposit (50 years). Part of the mining activities in the salt deposit are performed mechanically in a chamber system with the use of roadheaders. The applied technology for deposit extraction requires the methodology of headings mining. These headings (chambers) are made in layers, from top to bottom. The target transverse dimensions of the chambers are 15 m × 15 m (width × height) in a variety of lengths. Chambers are separated by inter- -chamber pillars 20 m wide. which should ensure the stability of the chambers and the pillars themselves. The remaining works consist of drifts driving with dimensions 7 m × 5 m (width × height). The mining works carried out so far take place more or less in the middle part of the deposit (understood in terms of thickness), and the excavations created as a result of these works are located in salts with various geomechanical parameters.

PL

Pierwsze prace związane z rozpoznaniem złoża solnego w O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” miały miejsce w 1991 r. Rozpoczęto wówczas drążenie szeregu wyrobisk udostępniających złoże solne z poziomu złoża rud miedzi. W chwili obecnej łączna długość wyrobisk górniczych w złożu soli wynosi około 40 km. Należy zaznaczyć, że w zależności od rodzaju wyrobiska ich kubatura jest różna, co wynika z gabarytów poszczególnych wyrobisk. Łączną kubaturę wyrobisk wykonanych w złożu solnym szacuje się na około 2,5 mln m3 . W obszarze górniczym Sieroszowice sól występuje na głębokości 950 m p.p.t. W listopadzie 2013 r. kopalnia uzyskała koncesję na wydobywanie soli kamiennej ze złoża „Bądzów” (50 lat). Część robót górniczych w złożu solnym prowadzona jest systemem komorowym, mechanicznie, z wykorzystaniem kombajnów górniczych. Stosowana technologia urabiania złoża narzuca sposób wykonywania wyrobisk. Wyrobiska te (komory) wykonywane są warstwami z góry na dół. Docelowe wymiary poprzeczne komór to 15 m × 15 m (szer. × wys.) przy zróżnicowanej długości tych wyrobisk. Komory rozdzielone są filarami międzykomorowymi o szerokości 20 m, które powinny zapewnić zachowanie stateczności komór i samych filarów. Pozostałe roboty górnicze polegają na drążeniu wyrobisk korytarzowych o wymiarach 7 m × 5 m (szer. × wys.). Dotychczas prowadzone roboty górnicze mają miejsce mniej więcej w środkowej partii złoża (rozumiejąc ją jako miąższość), powstałe w wyniku tych robót wyrobiska zlokalizowane są w solach o zróżnicowanych parametrach geomechanicznych.

2

Produkcja soli kamiennej w O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” – studium przypadku

Urbański Piotr, Gawlik Artur

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2022

|

R. 60, nr 1

66--82

PL

Pierwsze prace związane z rozpoznaniem złoża solnego w O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” miały miejsce w 1991 r. Rozpoczęto wówczas drążenie szeregu wyrobisk udostępniających złoże solne z poziomu złoża rud miedzi. W chwili obecnej łączna długość wyrobisk górniczych w złożu soli wynosi około 40 km. Należy zaznaczyć, że w zależności od rodzaju wyrobiska ich kubatura jest różna, co wynika z gabarytów poszczególnych wyrobisk. Łączną kubaturę wyrobisk wykonanych w złożu solnym szacuje się na około 2,5 mln m3 . W obszarze górniczym Sieroszowice sól występuje na głębokości 950 m p.p.t. W listopadzie 2013 r. kopalnia uzyskała koncesję na wydobywanie soli kamiennej ze złoża „Bądzów” (50 lat). Część robót górniczych w złożu solnym prowadzona jest systemem komorowym, mechanicznie, z wykorzystaniem kombajnów górniczych. Stosowana technologia urabiania złoża narzuca sposób wykonywania wyrobisk. Wyrobiska te (komory) wykonywane są warstwami z góry na dół. Docelowe wymiary poprzeczne komór to 15 m × 15 m (szer. × wys.) przy zróżnicowanej długości tych wyrobisk. Komory rozdzielone są filarami międzykomorowymi o szerokości 20 m, które powinny zapewnić zachowanie stateczności komór i samych filarów. Pozostałe roboty górnicze polegają na drążeniu wyrobisk korytarzowych o wymiarach 7 m × 5 m (szer. × wys.). Dotychczas prowadzone roboty górnicze mają miejsce mniej więcej w środkowej partii złoża (rozumiejąc ją jako miąższość), powstałe w wyniku tych robót wyrobiska zlokalizowane są w solach o zróżnicowanych parametrach geomechanicznych.

EN

The first works related to the exploration of the salt deposit in O/ZG “Polkowice- -Sieroszowice” took place in 1991. At that time, a number of opening-out headings to the salt deposit from the level of the copper ore level were begun. Currently, the total length of the excavations in the salt deposit is approximately 40 km. It should be noted that, depending on the function, the volume of drifts is different, which results from the dimensions of individual excavations. The total volume of drifts in the salt deposit is estimated to be approximately 2.5 million m3 . In the Sieroszowice mining area, salt occurs at a depth of 950 m above sea level. In November 2013, the mine obtained a license to extract rock salt from the “Bądzów” deposit (50 years). Part of the mining activities in the salt deposit are performed mechanically in a chamber system with the use of roadheaders. The applied technology for deposit extraction requires the methodology of headings mining. These headings (chambers) are made in layers, from top to bottom. The target transverse dimensions of the chambers are 15 m × 15 m (width × height) in a variety of lengths. Chambers are separated by inter- -chamber pillars 20 m wide. which should ensure the stability of the chambers and the pillars themselves. The remaining works consist of drifts driving with dimensions 7 m × 5 m (width × height). The mining works carried out so far take place more or less in the middle part of the deposit (understood in terms of thickness), and the excavations created as a result of these works are located in salts with various geomechanical parameters.

3

A scalar-geometric approach for the probable estimation of the reserve of some Pb-Zn deposits in Ameri, southeastern Nigeria

Arinze Innocent J., Emedo Chidubem O., Ugbor Charles C.

Journal of Sustainable Mining

|

2019

|

Vol. 18, iss. 4

208--225

EN

The Cretaceous sedimentary sequence of the Asu River Group in Ameri, southeastern Nigeria play host to lead-zinc ore deposits in irregular mineralized veins of non-uniform geometry. Two deposits (designated DEPOSIT A and DEPOSIT B) were economically assessed using an integrated approach. This was performed by employing a geometry-based classical scheme involving the mathematical relationship between the three cardinal variables of ore reserve estimation namely: surface area, thickness and density. Firstly, detailed and extensive geological mapping was carried out to establish the geological attribute of the mineral deposits. Since reserve estimation extends beyond exposed faces, spontaneous potential traverse, vertical electrical sounding and horizontal profiling, being orthogonal to the trend of the enclosing veins were used to characterize the existing sub-surface stratification and create forward models that revealed the concealed ore geometry (limiting depth, lateral extents and thickness variations). Subsequent to delineation, the depth to the top of the target ore lodes was obtained by implementing the Peter's half slope technique on self-potential curves. Thickness values of the ore bodies of interest were applied in three numerical classical integration techniques, i.e. Trapezoidal, Simpson's and Simpson's third-eight rule, for volume estimation. To overcome the non-uniqueness problem of DC resistivity data interpretation, the available drilling data was applied. Samples retrieved from each lode were subjected to mass and volume analysis using the CS200 electronic balance and water displacement technique, to determine the average density of each lode. Results from 2D subsurface resistivity sections showed the lead-zinc deposits as zones of low resistivity in a background of high resistivity. The 1D stratigraphic models reveal a mean thickness estimate of 11.85 m and 10.50 m for DEPOSITs' A and B, respectively. Sample densities correlate well with the average density of pure galena. Applying the scalar-geometric rule, a combined estimate of 10,778.95tonnes was obtained, representing a relatively economically viable quantity worthy of medium scale extraction.

4

Homogenizacja emulsji o/w podczas przepływu przez złoże mikrocząstek węglika krzemu

Różański J., Kuczora A.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2018

|

Nr 4

116--117

PL

Przedstawiono wyniki badań przepływu rozcieńczonych emulsji olej-woda przez złoże mikrocząstek węglika krzemu (71÷100 µm). Olej mineralny był fazą rozproszoną (5 i 15% obj.), a Tween 40 wykorzystano jako emulgator. Przetłoczone przez złoże emulsje zawierały mniejsze krople oleju i były bardziej jednorodne od emulsji wstępnej. Użyte złoże przede wszystkim spowodowało zanik kropel o średnicy większej od 30 µm. Zaobserwowano również silny wpływ stężenia emulsji na spadek ciśnienia.

EN

The results of study on the flow of diluted o/w emulsions through packed beds of Silicon carbide microparticles (71÷100 µm) are reported. The mineral oil as dispersed phase (5 vol% and 15 vol%) and Tween 40 as emulsifier were used. The emulsions pressed through the packed bed contained smaller oil droplets and were more uniform than the preliminary emulsion. The packed bed used in the study caused mainly the disappearance of droplets with diameters greater than 30 µm. A strong effect of emulsion concentration on pressure drop was also observed.

5

Sequential extraction of carbonaceous siltstone rock for multielement analysis by ICP OES

Junussov M., Mádai F., Olivér B.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2018

|

Vol. 7, iss. 2

145--152

EN

The carbonaceous siltstone rock material is a disseminated sulfide-rich sedimentary rock from a sedimenthosted gold deposit of Bakyrchik. The Bakyrchik deposit is located in Eastern Kazakhstan, which includes in Qalba gold province. The main purpose of this paper is a demonstration on chemical extraction of heavy metals from the carbonaceous siltstone rock and detection of its elemental concentrations. In the work was used a rock sample from the deposit which is a sericizited carbonaceous-siltstone rock. In sequential extraction method was selected four stages such as water soluble fraction (reaction with deionized water) for extraction of water soluble metals, reducible metal fraction (reaction with hydroxyl ammonium chloride) for extracting all reducible metals, organics and sulfides (reaction with hydrogen peroxide) for dissolution of organics and copper sulfide, and extraction of metal oxides and residual fraction (reaction with aqua regia) for extracting of all remaining metals. The paper comprises analytical methods for research outlooks. They are X-Ray Diffraction (determination of mineralogical composition), X-Ray Fluorescence (determination of chemical composition) and Inductively Coupled Plasma - Optical Emission Spectrometry (determination of heavy metal concentrations).

6

Mineralogical and morphological studies of gold-bearing arsenopyrite and pyrite minerals of Bakyrchik and Bolshevik gold black shale deposits (Eastern Kazakhstan)

Junussov M., Umarbekova Z.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2018

|

Vol. 7, iss. 2

153--165

EN

Bakyrchik and Bolshevik both are sediment-hosted disseminated gold deposits. They are located in Eastern Kazakhstan (4 km in distance between deposits) and include in the Western Qalba metallogenic zone. They originated in late Paleozoic age along structured line between palaeocontinents of Kazakhstan and Altai-Mongol. The purpose of this paper is designation of typomorphic features of gold-bearing arsenopyrite and pyrite minerals, determination of chemical composition of these two sulfides minerals. The arsenopyrite and pyrite are the main objects for analytical study of gold-bearing sulfide minerals, their different textures, morphology of the crystals and aggregates. The studies of ore samples and minerals were carried out by methods of optical microscope, X-ray diffraction, X-ray fluorescence and electron microprobe analyses. The analytical study of sulphide minerals has shown that the arsenopyrite is acicular and tabular, pyrite has three varieties - globular, hexahedral and pentahedral forms in three rock samples of the carbonaceous-terrigenous formation in the deposits.

7

Wydzielanie metanu do ścian przy urabianiu strugiem

Sztefka T., Araszczuk D., Zmarzły M.

Wiadomości Górnicze

|

2017

|

R. 68, nr 9

432--440

PL

Stosowanie techniki urabiania strugiem węglowym może pozwolić na eksploatację części złóż węgla kamiennego w formie pokładów niskich o miąższościach poniżej 1,5 m. W publikacji zawarto uwagi dotyczące kształtowania się zagrożenia metanowego na podstawie doświadczeń uzyskanych podczas eksploatacji ścian strugowych w KWK „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie" Ruch „Zofiówka". Wraz ze wzrostem koncentracji wydobycia, jak i nasycenia metanem pokładów wybieranych na coraz większych głębokościach, konieczna jest weryfikacja i uściślenie wiedzy związanej z prognozowaniem wydzielania się metanu na podstawie bieżących eksploatowanych ścian. Sformowane wnioski pozwalają na szersze spojrzenie na prognozowanie zagrożenia metanowego oraz umożliwiają przyjęcie prawidłowych założeń i wskaźników związanych z planowanym wydobyciem w warunkach eksploatacji silnie metanowego złoża.

EN

The use of coal ploughing technique may allow the extraction of parts of hard coal deposits in the form of thin seams with a thickness of less than 1,5 m. The publication contains comments concerning the development of methane hazard on the basis of experience gained during the exploitation of longwalls mined by ploughing technique in „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie" mine „Zofiówka" mining area. Together with the concentration of production increase and methane saturation of deposits mined at increasing depths, it is necessary to verify and refine the knowledge connected with forecasting of methane emission on the basis of currently exploited longwalls. The conclusions reached allow for a broader view on forecasting of the methane hazard and allow for the adoption of correct assumptions and indicators related to the planned extraction in the conditions of exploitation of a highly gassy deposit.

8

Post factum, czyli: czy można zdemaskować ukrywających fakty i ustalić ilość kopaliny wydobytej w sposób nielegalny ? – studium przypadku

Gorol M., Mzyk T.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2017

|

Vol. 6, iss. 3

59--67

PL

W artykule przedstawiono przypadek łamania, na wielką skalę, przepisów ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Przedsiębiorca pod pozorem robót geologicznych prowadził regularną eksploatację iłu do produkcji wyrobów ceramiki budowlanej. Ostatecznie zmuszony do przeprowadzenia geodezyjnego obmiaru wyrobiska i rozliczenia zasobów złoża, prawie 11krotnie zaniżył ilość kopaliny pobranej w sposób nielegalny, czego dowiedziono wykorzystując metodykę obliczania zasobów metodą przekrojów. Procederowi sprzyjał brak zdecydowania w działaniu organu koncesyjnego.

EN

The article presents a case of large-scale violation of the Polish Geological and Mining Law. Under a disguise of geological works, an entrepreneur has conducted a regular mine working of clay for a production of ceramic construction products. Finally, forced to conduct a geodesic measurement of open-cut working and to provide the statement on the resources, they have understated estimated the amount of the illegally acquired mineral product 11-fold. This has been proved that using the methodology for the calculation of resources using sections method. The practice was encouraged by the hesitant activities undertaken by the licensing authority.

9

Dynamic model of a kaolin deposit

Staněk F., Jarošová M., Staňková J.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2017

|

Vol. 6, iss. 4

179--190

EN

This paper focuses on research within the project TE02000029 Competence Centre for Effective and Ecological Mining of Mineral Resources, granted by The Technology Agency of the Czech Republic, and, more specifically, on the research within its work package WP4 - Spatial modelling of mineral deposits. The focus of this work package is digital modelling of selected nonenergetic raw materials, which belong to the critical commodities, as defined by the European Union. For modelling these deposits, suitable mathematical procedures, based on study and reevaluation of archived data, are needed. One of the selected deposits is a kaolin deposit near the village Jimlíkov near the city Karlovy Vary. In this paper, we show a step-by-step procedure for creation, visualization and evaluation of a 3D model of the deposit. This methodology, along with our recently developed software allows a user to create a variant of this dynamic model for the same or similar types of deposits, enables rapid updating of these models when adding or changing the input data on the basis of new mining exploration or when changing modelling parameters such as using multiple variations interpolation parameters. Our methodology leads to a more advanced deposit evaluation, including adaptive estimates of the reserves based on the usability requirements we choose. In January 2017 our software was tried out in the company Sedlecký kaolin a. s. in Božičany and our dynamic model is fully applied in practice.

CS

Článek popisuje část řešení projektu TE02000029 - Centrum kompetence efektivní a ekologické těžby nerostných surovin (CEEMIR) financovaného Technologickou agenturou ČR, přesněji výsledky řešení Work Package WP4 - Prostorové modelování ložisek nerostných surovin. Hlavním cílem WP4 je digitální modelování vybraných neenergetických surovin, které se řadí mezi kritické komodity EU. Pro modelování ložisek se využívají vhodné matematické postupy na základě studia a přehodnocení dat z archivních materiálů. Jedním z vybraných ložisek je ložisko kaolínu v okolí obce Jimlíkov na Karlovarsku. V článku jsou popsány jednotlivé kroky metodického postupu tvorby, vizualizace a zhodnocení 3D modelu tohoto ložiska. Tato metodika spolu s nově vyvinutým programovým vybavením umožňuje vytvářet variantní dynamické modely ložiska tohoto a obdobných typů, umožňuje rychlé aktualizace těchto modelů při doplnění nebo změně vstupních dat na základě prováděného těžebního průzkumu (případně i parametrů modelování - například použití více variant parametrů interpolace). Uplatnění popsaného metodického postupu vede ke komplexnímu zhodnocení ložiska včetně variantních odhadů zásob podle zadaných podmínek využitelnosti. V lednu 2017 proběhlo zaškolení a instalace software u Sedleckého kaolinu a. s. v Božičanech a dynamický model je tak plně využíván v praxi.

10

Pomiar współczynnika wnikania ciepła w złożu warzyw przy zastosowaniu metody przedmuchowej

Łapiński A., Butrymowicz D.

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

2017

|

R. 52, nr 4-5

20--26

PL

W artykule przedstawiono wykorzystanie metody przedmuchowej do pomiaru współczynnika wnikania ciepła w upakowanym złożu warzyw. Została przedstawiona i opisana metoda przedmuchowa (ang. single blow technique), a także przystosowanie jej do pomiarów z elementami złoża o skomplikowanej geometrii. Dodatkowo przedstawiono stanowisko pomiarowe skonstruowane do metody przedmuchowej wraz z wynikami pomiarów, jakie uzyskano przy badaniu złoża marchwi.

EN

The paper presents the application of the single blow technique to mea-sure of heat transfer coefficient in packed bed of vegetables. The methodology of the measurement approach was presented along with its adjustment for the measurements with bed elements of complex geometry. The testing rig was also presented. The experimental results obtained for the packed bed composed of carrots were presented.

11

Natural Radioactivity at the Sin Quyen Iron-Oxide- Copper-Gold Deposit in North Vietnam

Nguyen D. C., Khanh P. L., Jodłowski P., Pieczonka J., Piestrzyński A., Van H. D., Nowak J.

Acta Geophysica

|

2016

|

Vol. 64, no. 6

2305--2321

EN

The field radiometric and laboratory measurements were performed at the Sin Quyen copper deposit in North Vietnam. The field gamma-ray spectrometry indicated the concentration of uranium ranging from 5.5 to 87 ppm, thorium from 5.6 to 33.2 ppm, and potassium from 0.3 to 4.7%. The measured dose rates ranged from 115 to 582 nGy/h, the highest doses being at the copper ore. Concentrations in the solid samples were in the range of 20-1700 Bq/kg for uranium, 20-92.7 Bq/kg for thorium, and 7-1345 Bq/kg for potassium. The calculated doses were from 22 to 896 nGy/h; both measured and calculated dose rates are mostly related to uranium. Concentrations of radium in water samples were below 0.17 Bq/L. Uranium in water samples was significantly higher than the hydrogeological background; the maximum of 13 Bq/L was at the waste zone pool, but neither radium nor uranium were present in tap water. Radon concentration in the dwelling air was from 42 to 278 Bq/m3 for 222 Rn and from 8 to 193 Bq/m3 for 220Rn. The estimated committed dose rates were principally related to 222Rn concentration and ranged from 1.1 to 8.1 mSv/y.

12

Hydrothermal metasomatism of a peralkaline granite pegmatite, Khaldzan Buragtag massif, Mongolian Altai; complex evolution of REE-Nb minerals

Bagiński B., Jokubauskas P., Domańska-Siuda J., Kartashov P., Macdonald R.

Acta Geologica Polonica

|

2016

|

Vol. 66, no. 3

473--491

EN

The low-temperature hydrothermal alteration of certain rare-metal minerals is recorded in a quartz-epidote metasomatite from the Tsakhirin Khuduk occurrence in the Khaldzan-Buragtag Nb-REE-Zr deposit, Mongolian Altai. A peralkaline granitic pegmatite was metasomatized by hydrothermal fluids released from associated intrusions, with the formation of, inter alia, chevkinite-(Ce), fergusonite-(Nd) and minerals of the epidote group. The textural pattern indicates recrystallization and coarsening of these phases. Later, low-temperature alteration byfluids resulted in the chevkinite-(Ce) being replaced by complex titanite-TiO2-cerite-(Ce)-hingganite-hydroxylbastnäsite-(Ce) assemblages. Calcite formed late-stage veins and patches. The hydrous fluids were poor in F and CO2 but had high Ca contents.

13

Ocena stanu spękania górotworu w rejonie georeaktora podziemnego zgazowania węgla

Merta G., Frejowski A.

Wiadomości Górnicze

|

2015

|

R. 66, nr 5

281--286

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dołowych górotworu w otoczeniu georeaktora PZW w pokładzie 501 w kopalni „Wieczorek". Badania przeprowadzono przy użyciu opracowanej w Zakładzie Tąpań i Mechaniki Górotworu Głównego Instytutu Górnictwa kamery introskopowej zmodyfikowanej w celu optymalnego zbadania stanu spękań górotworu przed rozpoczęciem procesu podziemnego zgazowania węgla. Przedstawiono budowę geologiczną złoża w rejonie georeaktora oraz wartości wytrzymałości na ściskanie skał go otaczających opracowane na podstawie badań in situ. Wyniki badań będą miały istotną rolę w ocenie wpływu zgazowania węgla w pokładzie na stan spękań górotworu.

EN

The article presents the results of underground investigations of rock mass in the surrounding of PZW geo-reactor in seam 501 in „Wieczorek" coal mine. The study was conducted using an introscope camera developed in Department of Rockbursts and Rockmechnics of the Central Mining Institute, modified for optimal examination of the cracking situation of the rock mass before commencing of the process of underground coal gasification. The article presents the geological structure of the deposit in the area of a geo-reactor and compressive strength values of the rocks surrounding it, developed on the basis of in situ investigations. The results of the research will have an important role in assessing of the impact of coal gasification in the seam on the situation of cracking of the rock mass.

14

Model złoża oparty na parametrach jakościowych węgli kamiennych – pierwszy komunikat

Poniewiera M., Jelonek I., Gąsior B.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 4

379--393

PL

Po przeanalizowaniu dostępnych publikacji oraz prowadzonych przedsięwzięć związanych z branżą geodezyjną i geologiczną w Polsce, napotkano na numeryczne modele złóż, które zostały skutecznie wdrożone na kopalniach węgla kamiennego, m.in. w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. Jeśli do utworzonych modeli dodać jakość węgli, otrzymamy wówczas Numeryczno-Jakościowy Model Złoża (NJMZ). Uzasadnioną przesłanką, stanowiącą podstawę do podjęcia działań w kierunku wdrożenia wyników badań podstawowych w praktyce gospodarczej, jest innowacyjność rozwiązania jakie proponują autorzy niniejszego artykułu. Oparte jest ono na wykorzystaniu badań petrograficznych i fizykochemicznych, które stanowią podstawę do określenia jakości i przydatności węgla. Ponadto informacje jakie będzie zawierał Numeryczno-Jakościowy Model Złoża (NJMZ) wypełnią lukę, jaka ciągle istnieje w sektorze węglowym pomimo tak wielu opracowań, które w większości dotyczą danych na temat właściwości fizykochemicznych i złożowych węgli.

EN

Based on the available publications and ongoing projects in the geodetic and geological industry, it has been found that the so-called numerical models of deposits are effectively implemented at hard coal mines e.g. in JSW S.A. If the coal quality is taken into account, the Numerical and Qualitative Model of the Deposit (NQMD) is obtained. The innovativeness of the proposed solution forms the basis to take actions aimed at implementing the results of basic research in business practice. The aforementioned innovativeness is based on the use of petrographic and physico-chemical studies that form the basis for determining the quality and suitability of coal. What is more, the data included in the Numerical and Qualitative Model of the Deposit will fill the gap that still exists in the coal sector despite numerous studies, usually focusing on both the physicochemical and reservoir properties of coal.

15

Mechaniczne urabianie skał zwięzłych kombajnami w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A.

Ziętkowski L., Młynarczyk J.

Inżynieria Maszyn

|

2014

|

R. 19, z. 2

17--27

PL

W artykule przedstawiono doświadczenia z mechanicznego urabiania skał zwięzłych kombajnami z głowicami obrotowymi, jakie przeprowadzono w KGHM Polska Miedź S.A. Omówiono stosowany obecnie sposób urabiania z wykorzystaniem techniki strzałowej. Scharakteryzowano próby pilotażowe mechanicznego urabiania skał zwięzłych (ruda miedzi i sól kamienna) kombajnami, które przeprowadzono w krajowym górnictwie miedziowym. Przedstawiono wyniki pracy kombajnów, które realizowały mechaniczne urabianie skał podczas wykonywania wyrobisk oraz eksploatacji złóż w Zakładach Górniczych Lubin i Polkowice-Sieroszowice. Zasygnalizowano także prace, jakie prowadzone są obecnie w KGHM Polska Miedź S.A., dotyczące mechanicznego urabiania złoża kombajnem ścianowym, których celem jest wdrożenie nowej technologii eksploatacji złoża rud miedzi.

EN

Experiences of solid rocks mechanical excavation with a roadheaders in KGHM Polish Copper S.A. are presented in article. There were also discussed currently used blasting methods. In article were described trial tests of solid rocks mechanical excavation with roadheaders taken in national copper mines. There were presented work results of mechanical excavation during heading and deposit exploitation in O/ZG Lubin and O/ZG Polkowice-Sieroszowice. There were also signalled the works that are currently taken in KGHM Polska Miedź S.A. about mechanical excavation with longwall shearer, which purpose is to implement a new technology for copper ore mining.

16

System wydobywania i uszlachetniania żwirów ze złoża Drahle III. Kopalnia Drahle. Grupa CRH

Mączka K.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2014

|

R. 55, nr 2-3

61--66

PL

W artykule opisano w jaki sposób realizowane jest wydobycie i uszlachetnianie żwirów ze złoża Drahle III, gdzie stosunkowo wysoki punkt piaskowy determinuje konieczność przemieszczania trzykrotnie większej masy niż ilość produkcji końcowej. W roku 1988 udokumentowane zostało złoże „Kamionka-Drahle " z zasobami 70 min ton w warstwie suchej i 151 min ton w warstwie zawodnionej. Po dokonaniu kilku podziałów ze złoża zasadniczego w 2000 roku wyodrębniono obszar ujęty w dokumentacji geologicznej pod nazwą „Złoże kruszywa naturalnego Drahle 111". Tak wydzielone złoże Drahle 111 z zasobami 36 min ton w warstwie suchej i 56 min ton w warstwie zawodnionej jest eksploatowane od 2008 roku. Zbudowany tu zakład przeróbczy daje możliwość wyprodukowania 1,2 min ton żwirów rocznie, co przy punkcie piaskowym aktualnie eksploatowanej partii złoża w granicach 58% - 70% stwarza konieczność wydobycia rocznie od 2,5 min ton do 3,5 min ton kopaliny.

EN

This article describes how it is implemented extraction and refining of gravel from the deposit Drahle III where a relatively high point of sand determines the need to extract and move ab. three times more weight of mass than the amount of the final production. In 1988, the deposit was documented deposit,, Kamionka - Drahle,, resource of 70 million tonnes in the dry layer and 151 million tonnes in the layer watered. After a few divisions with substantial deposits in 2000 were isolated area included in the geological documentation under the name of „ natural aggregate deposits Drahle III". Separated deposit Drahle III with resources of 36 million tonnes in the layer of dry and 56 million tonnes in the watered layer is operated since 2008. Processing plant built here gives the ability to produce 1.2 million tonnes of gravel per year, which at the point of sand in the part of deposits are currently exploited within 58% -70 %, create a need for extraction per year from 2.5 million tons to 3.5 million tons of minerals.

17

Czas dysocjacji termicznej trzech dolomitów z różnych złóż

Weisser P.

Cement Wapno Beton

|

2014

|

R. 18/80, nr 3

203--212

PL

Przeprowadzono badania procesu dekarbonatyzacji trzech dolomitów ze złóż: Ołdrzychowice, Brudzowice oraz Winna w pionowym piecu elektrycznym, z regulowanym składem mieszaniny gazów, podawanej do komory pieca. Mierzono masę próbek oraz temperaturę w geometrycznym środku próbki, na jej pobocznicy i górnej podstawie, w funkcji czasu. Wyznaczono czas dekarbonatyzacji próbek i jego różnice w zależności od rodzaju dolomitu. Otrzymane wyniki zostaną wykorzystane do modelowania termicznej dysocjacji dolomitów.

EN

The decarbonisation of three dolomites from deposits in: Ołdrzychowice, Brudzowice and Winna in a vertical electric furnace, with adjustable composition of the gas mixture supplied to the furnace chamber, was studied. The samples mass and temperature in the geometric centre of the sample, at its side surface and the top base in the function of time, was measured. Time of samples decarbonisation has been established, as well as its differences depending on the type of dolomite. Obtained results will be applied in modelling of the delomites thermal dissociation.

18

Badanie właściwości dolomitów z trzech złóż, przeznaczonych do przemysłowego stosowania

Weisser P., Lech R., Grabski J.

Cement Wapno Beton

|

2014

|

R. 18/80, nr 3

194--202

PL

Oznaczony skład chemiczny dolomitów: z Ołdrzychowic, z Brudzowic i z Winnej wykazuje, że zawierają one bardzo mało domieszek. Najmniej zawiera ich dolomit z Brudzowic, a pozostałe dwa wykazują około 3% SiO2, głównie kwarcu i około 1,5% Al2O3, głównie w formie miki. Badania termiczne pozwoliły na oznaczenie temperatur dwóch etapów dysocjacji dolomitu, które wynoszą odpowiednio 730oC i około 950oC. Badania mikrostruktury wykazały, że największe kryształy występują w dolomicie z Brudzowic, natomiast dolomit z Winnej wyróżnia się dużym zróżnicowaniem wielkości kryształów. Wszystkie trzy dolomity mają bardzo małą porowatość od 4,7% do 5,5%, a pętle histerezy adsorpcji wykazują, że w dolomitach z Ołdrzychowic i Winnej występują pory szczelinowe.

EN

The chemical composition of dolomites from Ołdrzychowice, Brudzowice and Winna is showing that they contain very low quantities of minor components. The lowest content of admixtures is in Brodzowice's dolomite, and remaining two have about 3% of SiO2, principally as quartz, and about 1.5% of AI2O3 in form of micas. The thermal examination gives the possibility to determine the temperature of two phases of dolomite dissociation, which are 730°C and 950°C respectively. The microstructure examination shows that the dolomite from Brudzowice is composed of the largest crystals, however in the dolomite of Winna the highest differentiation of crystals dimension was found. All three dolomites have very low porosity, from 4.7% to 5.5% and hysteresis loops show in that the dolomites from Ołdrzychowice and Winna these pores are slotted.

19

Testy stabilności znaczników fluorescencyjnych wykorzystywanych do śledzenia kierunku migracji płynów w złożach gazu ziemnego

Kania M., Matyasik I.

Nafta-Gaz

|

2013

|

R. 69, nr 4

289--296

PL

W artykule przedstawiono elementy optymalizacji metodyki analitycznej oznaczania znaczników wykazujących właściwości fluorescencyjne przy użyciu fluorymetru filtrowego Quantech, firmy Thermo Fisher Scientific Inc. Markery te mogą być wykorzystywane do monitorowania kierunku migracji wód zatłaczanych do złoża gazu ziemnego. Badania prowadzono dla dwóch wybranych barwników fluorescencyjnych, które wykazują: niską toksyczność, wysoką rozpuszczalność w wodzie, brak reakcji z wodą złożową i ośrodkiem skalnym, stabilność oraz niski poziom detekcji przy zastosowaniu nieskomplikowanej aparatury. W ramach badań laboratoryjnych wykonano test trwałości roztworów wzorcowych o znanych stężeniach znaczników fluorescencyjnych, które poddano działaniu czasu przy ograniczonym dostępie światła i bezpośredniej ekspozycji na światło widzialne przez okres czterech tygodni. Testowano także wpływ temperatury w trzech różnych zakresach w czasie trzech tygodni.

EN

This article presents the elements of the optimization of analytical methodology for the determination of tracers, exhibiting fluorescent properties, using the fluorometer filter Quantech from Thermo Fisher Scientific Inc. Those markers can be used when monitoring the direction of injected water migration in natural gas deposits. The research was performed for two selected fluorescent tracers, which exhibit: low toxicity, high solubility in water, no reaction with the reservoir water and the rocks, stability and low level of detection using a simple apparatus. The laboratory tests included stability studies of standard solutions of known concentrations of fluorescent markers, which were exposed to light for a limited time and direct exposure to visible light for a period of four weeks. The influence of temperature was also tested at three different ranges for a period of three weeks.

20

Badania mikrobiologiczne i analizy chemiczne zawartości związków siarki w mediach złożowych pochodzących z warstw solnych obiektu magazynowania gazu ziemnego

Turkiewicz A., Kania M., Janiga M.

Nafta-Gaz

|

2013

|

R. 69, nr 8

588--598

PL

W artykule przedstawiono rezultaty badań mikrobiologicznych i chemicznych przeprowadzonych na materiale pochodzącym z kawernowego podziemnego magazynu gazu wytworzonego w warstwach solnych. Prace badawcze prowadzono w latach 2009–2012 i porównano ich wyniki z rezultatami pierwszych prac na omawianym obiekcie, zrealizowanych w 2005 roku. Materiał badawczy stanowiły solanki złożowe, próbki soli z osadem wgłębnym, gaz ziemny deponowany w kawernach oraz gaz zatłaczany do magazynu. Badania wykazały obecność siarkowodoru i siarczków w solankach, szczególnie w początkowym etapie monitoringu PMG (podziemnego magazynu gazu). Podwyższonej zawartości H2S w solankach i magazynowanym gazie ziemnym towarzyszyła obecność bakterii beztlenowych. Należały do nich bakterie z grupy SRB (sulfate-reducing bacteria), wyizolowane w początkowym etapie badań, oraz bakterie redukujące siarczyny, z rodzaju Clostridium. Dokonano oceny ilościowej bakterii oraz zawartości poszczególnych związków siarki w badanych mediach.

EN

The paper reports on results of microbiological and chemical analyses of samples collected from a UGS. Samples of salines from the bottom of caverns, salts with sediments, stored gas, and natural gas before high pressure pumping, were examined. The studies were conducted between 2009–2012. The results of the monitored analyses were compared to the first works which took place during the exploitation of a UGS (underground gas storage) in 2005. Studies showed the presence of hydrogen sulfide and sulfides in brines, especially in the initial stage of monitoring. Increased amounts of H2S in brines and natural gas were accompanied by the presence of anaerobic bacteria. Microbiological tests confirmed the presence of sulfate-reducing bacteria (SRB) and sulfite-reducing Clostridium during the first analyses. The quantitative rating of bacteria and individual content of sulfur compounds in the examined reservoir media were evaluated.