Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Polish lignite resources, mining and energy industries - what is next?

Widera Marek, Urbański Paweł, Mazurek Sławomir, Naworyta Wojciech

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2024

|

T. 40, z. 2

5--28

EN

Poland is among the top ten countries in the world in terms of lignite resources (including reserves). With respect to lignite mining, its position is even higher at sixth in the world, fourth in Europe and second in the European Union (EU). The role of lignite in the Polish energy mix is crucial because ~27% of electricity was generated in lignite-fired power plants in 2022. However, there are countries in Europe where the dependence on lignite is much greater and currently in the range of 40-96%. Both the national and EU climate energy policy assumes the abandonment of lignite as a source of ‘dirty’ electricity within the next two decades. This ambitious goal is achievable but it may be threatened by the geopolitical situation. However, after 2040-2044, a large number of lignite deposits will remain in Poland. The deposits are well recognized and the detailed geology is well documented, with the estimated reserves intended for exploitation amounting to 5.8 Gt. These deposits, like the five which are currently mined, are stratigraphically diverse and characterized by a complex geology, representing different genetic types. In the context of a coal-free energy policy in the EU, the problem of the legal protection of lignite deposits remains. Thus, the question arises of what is next for Polish lignite deposits. They may be managed in the coming decades by using improved unconventional methods, such as in situ or ex situ gasification. Lignite deposits will constitute a strategic reserve in the event of a deep energy crisis caused by an unstable geopolitical situation. Finally, we suggest the urgent introduction of more precise legal changes that would protect at least part of the lignite resources in Poland for future generations.

PL

Polska znajduje się w pierwszej dziesiątce krajów na świecie pod względem zasobów i rezerw węgla brunatnego. Pod względem wydobycia węgla brunatnego jej pozycja jest jeszcze wyższa, tj. szósta na świecie, czwarta w Europie i druga w Unii Europejskiej (UE). Rola węgla brunatnego w polskim miksie energetycznym jest kluczowa, gdyż w 2022 roku w elektrowniach nim opalanych wytworzono ~27% energii elektrycznej. Zarówno krajowa, jak i unijna polityka klimatyczno-energetyczna zakłada w ciągu najbliższych dwóch dekad odejście od węgla brunatnego jako źródła „brudnej” energii elektrycznej. Ten ambitny cel jest możliwy do osiągnięcia, jednak może mu zagrozić sytuacja geopolityczna. Z drugiej strony, po latach 2040-2044, w Polsce pozostanie duża liczba złóż węgla brunatnego. Złoża są dobrze rozpoznane, szczegółowa budowa geologiczna dobrze udokumentowana, a szacowane zasoby przeznaczone do eksploatacji wynoszą 5,8 Gt. Złoża te, podobnie jak pięć obecnie eksploatowanych, są zróżnicowane stratygraficznie, charakteryzują się złożoną geologią oraz reprezentującą różne typy genetyczne. W kontekście bezwęglowej polityki energetycznej w UE pozostaje problem prawnej ochrony złóż węgla brunatnego. Rodzi się zatem pytanie: co dalej z polskimi złożami węgla brunatnego? Można je w nadchodzących dziesięcioleciach zagospodarować, stosując udoskonalone metody niekonwencjonalne, takie jak zgazowanie in situ lub ex situ. Złoża węgla brunatnego będą stanowić rezerwę strategiczną na wypadek głębokiego kryzysu energetycznego spowodowanego np. niestabilną sytuacją geopolityczną. Zatem sugerujemy pilne wprowadzenie bardziej precyzyjnych zmian prawnych, które chroniłyby przynajmniej część zasobów węgla brunatnego w Polsce dla przyszłych pokoleń.

2

Analiza rozwoju leja depresji odkrywki węgla brunatnego Tomisławice w latach 2009–2019 i jego wpływu na stosunki gruntowo-wodne Pojezierza Kujawskiego

Przybyłek Jan

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 7

527--542

EN

The Tomisławice lignite deposit is located in the Kujawy Lakeland (central Poland), on the water- shed between the Noteć River (including Gopło Lake) and the Zgłowiączka River (including Lake Głuszyńskie) catchment areas. The dewatering began in January 2009. In June 2011, the lignite seam was uncovered. The deposit was formed in a local Mesozoic depression within a tectonic structure, copmosed of Upper Cretaceous fractured marls. The average thickness of the lignite seam is about 7 m. All the boundaries of the Tomis³awice deposit are ero- sional. The top of the lignite seam, which is lowered to the north is at the average depth of between 38.3 m and 46.8 m. In the study area of the Kujawy Lakeland, groundwater with mineralization of up to 1g/dm 3 occurs down to a depth of 200 m in the Quaternary, Neogene-Paleogene, Cretaceous and Jurassic aquifers in the SE part of the area. The paper provides an analysis of the mine dewatering impact on aquifers within the cone of depression, over 270 kmsup>2 in area, and the mine water drainage rate up to 90 m3 /min. It is based on the data from the monitoring of the soil and water environment from 2008–2019 (groundwater, lakes). The analysis showed a particular mine dewatering impact of the developmnent of the Upper Cretaceous aquifer on the large-scale cone of depression around the Tomis³awice open pit mine. The described situation caused the mass drying up of farm wells and wetlands over a distance of up to 9 km from the open pit. The groundwater level on the moraine plateau has been almost completely drained and only to a small extent can it be periodically restored after longer periods of heavy rainfall.

3

Przemysłowa klasyfikacja złóż węgla brunatnego w Polsce i w NRD

Pilecki Jerzy

Górnictwo Odkrywkowe

|

2019

|

R. 60, nr 5

51--53

PL

Z okazji Jubileuszu 60 – lecia czasopisma „Górnictwo Odkrywkowe” („Surface Mining”) prezentacja reprodukcji artykułu zamieszczonego w numerze 1 w 1959 r. Biuletynu Techniczno - Ekonomicznego „Węgiel Brunatny”.

EN

On the occasion of the 60th anniversary of the „Górnictwo Odkrywkowe” („Surface Mining”) periodical, here is a presentation of the reproduction of the article published in issue 1 of the „Węgiel Brunatny”(„Lignite”) Technical and Economic Bulletin 1959.

4

Glaciotectonically deformed lignite deposits in the area between Łagówek and Sieniawa, western Poland

Kot W., Widera M.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2018

|

Vol. 28, no. 1

159--171

EN

The Sieniawa Lignite Mine, situated between Łagówek and Sieniawa in western Poland, has been operating for nearly 150 years. This territory was strongly affected by the Scandinavian ice sheets during the Pleistocene. The depth of these deformations reaches the main and currently exploited lignite seam of Miocene age, the second Lusatian lignite seam (LLS-2). Analysis of drilling profiles and observations of the lignite opencast walls allow documentation of the diversity and abundance of glaciotectonic deformation structures within Neogene and Quaternary sediments, which include upright and recumbent folds, normal and reversed faults, complementary joint sets, injection structures as well as shear surfaces.

PL

Obszar zachodniej Polski poddany został destrukcyjnej działalności kolejno zlodowaceń: południowo-, środko- i północnopolskich. Doprowadziły one do deformacji zarówno osadów czwartorzędowych, jak i neogeńskich, w tym węgli brunatnych 2. łużyckiego pokładu, który od blisko 150 lat jest eksploatowany przez KWB Sieniawa. Jego dobre rozpoznanie przy pomocy gęstej siatki wierceń oraz wydobycie z siodeł węglowych, tj. części antyklin położonych powyżej pierwszego poziomu wód podziemnych, pozwoliły na udokumentowanie licznych i bardzo zróżnicowanych morfologicznie deformacji glacitektonicznych. Na obszarze poddanym badaniom, zlokalizowanym między Łagówkiem a Sieniawą, stwierdzono dotychczas aż 27 takich siodeł węglowych. Są to makroskalowe deformacje wykształcone w postaci różnego typu fałdów i nasunięć, które są widoczne przede wszystkim na przekrojach geologicznych. Natomiast mezoskalowe deformacje glacitektoniczne można obserwować bezpośrednio w odkrywkach KWB Sieniawa. Należą do nich: fałdy stojące, pochylone i leżące, uskoki normalne i odwrócone, spękania komplementarne, struktury iniekcyjne i powierzchnie ścięcia spągowego. Powstanie wymienionych struktur deformacyjnych wyjaśniono zadowalająco przy pomocy tzw. statyczno-kinetycznej koncepcji powstawania deformacji glacitektonicznych W. Jaroszewskiego (1991). Ponadto, na podstawie rozciągłości makrodeformacji (fałdów i nasunięć) obliczono, że skandynawskie lądolody w plejstocenie nasuwały się na obszar położony między Łagówkiem a Sieniawą w przybliżeniu z NNE (azymut 23°) na SSW (azymut 203°).

5

Zasoby wybranych złóż węgla brunatnego rejonu lubuskiego na podstawie bazy danych geologicznych (BDG)

Maliszewski M., Borowicz A., Ślusarczyk G., Błach D.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2017

|

R. 58, nr 3

64--70

PL

W artykule przedstawiono dwa lubuskie złoża węgla brunatnego – Cybinkę i Torzym, które do celów analiz i koncepcji ich zagospodarowania, opisano cyfrowo, a informacje geologiczne zgromadzono w bazie danych. Utworzone oprogramowanie, umożliwiło graficzną prezentację warunków złożowych oraz wykonywanie wariantowych obliczeń. Stan rozpoznania i udokumentowania złóż pozwolił na uzyskanie szacunkowych wyników bilansowych zasobów węgla brunatnego.

EN

The article presents Cybinka and Torzym - two of lignite deposits from Lubuskie district. For the purpose of analyzing and developing the concept of their development, they are described digitally and geological information is collected in the database. The software developed, enabled graphical representation of the deposit parameters and performed variant calculations. The state of recognition and documentation of these deposits has allowed for an initial estimate of lignite resources.

6

Geologia złóż węgla brunatnego w południowo-zachodniej Wielkopolsce

Urbański P., Widera M.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 10

791--798

EN

The south-western Wielkopolska territory belongs to the richest lignite-bearing areas in Poland. In total, there are estimated over 6.4 billion Mg of lignite possible to extraction. The largest deposits are located in tectonic grabens. Many of currently used lithostrati- graphic units of the Paleogene and Neogene were created in this area. The major lignite seams are of the Middle Miocene age and occur within the Ścinawa Formation - the 2nd Lusatian group, and within the Grey Clays Member (Mid-Polish Member) - the 1st Mid-Polish group. The discussed in detail “Poniec-Krobia” and “Oczkowice’” deposits have very favorable geological and mining as well as chemical and technological parameters. Similarly, large resources, reaching nearly 1 billion Mg of lignite and the average calorific value exceeding 10 MJ/kg, have been determined in the most recent documentation for the “Oczkowice” lignite deposits.

7

Analiza zasobów węgla brunatnego w Polsce w kontekście możliwości zastosowania w technologii zgazowania

Bałazińska M., Zuwała J.

Polityka Energetyczna

|

2015

|

T. 18, z. 3

37--48

PL

Węgiel brunatny – ze względu na duże zasoby tego paliwa w Polsce – jest jednym z podstawowych surowców energetycznych. Udokumentowane zasoby geologiczne węgla brunatnego liczą ponad 26 mld ton, a możliwości występowania węgla brunatnego w obszarach potencjalnie węglonośnych ocenia się na ponad 140 mld ton. Pokazuje to potencjał dla energetycznego wykorzystania tego paliwa. Obecnie znajduje on zastosowanie na szeroką skalę w energetyce zawodowej. Jednocześnie energia elektryczna produkowana z węgla brunatnego w porównaniu do węgla kamiennego jest znacznie tańsza. To kolejny argument za energetycznym wykorzystaniem tego surowca. Polityka klimatyczna Unii Europejskiej związana z redukcją emisji CO2 skutkuje wdrożeniem instalacji CCS we wszystkich nowo budowanych elektrowniach o mocy powyżej 300 MWel. Zastosowanie technologii wychwytu CO2 w tradycyjnych układach prowadzi do spadku sprawności i wzrostu kosztów wytwarzania energii elektrycznej. Instalacje IGCC zapewniają niższy koszt usuwania CO2. Ponadto wytworzony gaz procesowy może zostać skierowany nie tylko do spalania z zachowaniem niższych emisji CO2, ale również może zostać zmagazynowany w celu późniejszego wykorzystania. Z tego względu zgazowanie stanowi przyszłościowe rozwiązanie dla energetycznego wykorzystania węgla brunatnego. Pozostawia to szeroki obszar do badań. Temat ten podjęto w projekcie „Wykorzystanie węgli brunatnych w procesie zgazowania fluidalnego dla wysokoefektywnej produkcji gazu syntezowego” realizowanym przez IChPW, PGE GiEK oraz IHI w ramach Polsko-Japońskiej Współpracy Badawczej. W artykule przedstawiono zakres prac planowanych do realizacji w projekcie oraz rezultaty uzyskane na obecnym etapie jego realizacji. Omówiono zasoby węgla brunatnego w Polsce oraz przeanalizowano właściwości fizykochemiczne tego paliwa, które w zależności od typu reaktora mają istotny wpływ na warunki prowadzenia procesu zgazowania. Wśród najistotniejszych parametrów dla reaktorów ze złożem stałym, fluidalnym i dyspersyjnych wymienia się m.in. reakcyjność, zawartość wilgoci, popiołu, siarki, chloru, a ponadto podatność przemiałową oraz temperaturę topnienia popiołu. W przypadku reaktorów dyspersyjnych należy jednocześnie zwrócić szczególną uwagę na lepkość żużla

EN

Lignite is one of the primary energy resources in Poland. This is caused by its large existing and perspective reserves in Poland. Documented lignite geological resources are more than 26 ∙ 109 Mg while the possibility of lignite occurrence is estimated to be 140 ∙ 109 Mg. It shows the potential for an application of this fuel as a future energy source. Currently, lignite is used in large scale utility boilers. Simultaneously, electricity produced from lignite is much cheaper compared to hard coal. This is another argument for use of this fuel in the energy sector. The European Union Climate Policy related to CO2 emission reduction will result in the implementation of CCS installations in all new power plants above 300 MWel output. Application The application of CO2 capture technologies in traditional utility plants leads to the efficiency drop and the increase of electricity generation cost. IGCC plants offer a lower cost of CO2 removal and also the produced syngas can not only be directly combusted with lower CO2 emission but also stored for future use. Thus, gasification technology is one of the most promising directions for using lignite. This topic was taken up in the project entitled Utilization of Low Rank Coal Under Fluidized Gasification for Highly-Efficient Syngas Production, which is being implemented by IChPw, PGE GiEK and IHI within Polish-Japanese Cooperation Research. The article presents the scope of the project and the results obtained at the current stage of implementation. Lignite resources in Poland were discussed and physicochemical properties of the fuel were commented on. Lignite properties have a significant impact on the operation of all types of gasification reactors. Among the most important parameters for reactors with fixed bed, fluidized bed and for entrained flow gasifiers are listed reactivityReactivity, grindability, melting point of the ash and content of such components such as moisture, ash, sulfur and chlorine are listed among the most important parameters for reactors with fixed bed, fluidized bed and for entrained flow gasifiers. A slag viscosity is especially taken into account in the case of entrained flow gasifiers.Keywords: lignite deposits, gasification.

8

Stan bazy zasobowej węgli w Polsce i jej problemy złożowo-środowiskowe w odniesieniu do eksploatacji metodą podziemnego zgazowania

Nieć M., Chećko J., Górecki J., Sermet E.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 11

28--37

PL

Ewidencjonowane w Polsce zasoby geologiczne złóż węgla kamiennego i brunatnego są bardzo duże. Istnieje jednak szereg ograniczeń dla wykorzystania złóż węgli przy zastosowaniu podziemnego zgazowania węgla (PZW). Są to miąższość pokładu/złoża, warunki hydrogeologiczne złoża i jego otoczenia, rodzaj, budowa i grubość nadkładu, tektonika, budowa wewnętrzna złoża (ciągłość, przerosty skał płonnych itp.). Efektem gazyfikacji są m.in. toksyczne produkty ciekłe i gazowe. Ich emisja do środowiska może powodować skażenia np. wód podziemnych, a także poważne zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego (np. migracja CO, CH4). Innymi negatywnymi zjawiskami mogą być deformacje i osiadanie powierzchni terenu.

EN

Registered geological resources of hard coal and lignite deposits are very large in Poland. However there are lots of limits to the use of coal deposits by applying the underground coal gasification (UCG). These are: seam or deposit thickness, hydro-geological conditions of the deposit and its environment, type, structure and thickness of the overburden, tectonics, structure of the deposit. The overburden increased permeability and subsidence, gas (CO, CO2, H2) and organic pyrolysis products emission, possible water and air contamination are the main negative events related to underground coal gasification.

9

Planistyczne i środowiskowe uwarunkowania obszaru udokumentowanych złóż węgla brunatnego na przykładzie złóż dolnośląskich

Blachowski J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2014

|

T. 30, z. 2

117--134

PL

Konieczność wyznaczenia obszarów funkcjonalnych strategicznych złóż kopalin i ich uwzględnienia w planach zagospodarowania przestrzennego, wynikająca z dokumentów rządowych takich jak KPZK 2030 powoduje, że niezbędne staje się opracowanie kryteriów delimitacji takich obszarów oraz związane z tym przeprowadzenie analizy uwarunkowań w obszarach udokumentowanych złóż węgla brunatnego, uwzględniających pełen zakres kryteriów (geologicznych, górniczych, przestrzennych, środowiskowych, społecznych oraz gospodarczych i innych) z zastosowaniem metody, która charakteryzowałaby się jak największym obiektywizmem ich oceny. W pracy zaproponowano wykorzystanie metodyki opartej na wielokryterialnej analizie hierarchicznej (Analytic Hierarchy Process – AHP) w celu określenia istotności uwarunkowań środowiskowych i planistycznych w generowaniu konfliktów z ochroną i potencjalną eksploatacją złóż węgla brunatnego. W szczególności w celu wskazania uwarunkowań i obszarów najbardziej i najmniej konfliktowych w granicach udokumentowanych złóż. Badania, poprzedzone charakterystyką uwarunkowań środowiskowych, analizą ustaleń studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz pokrycia obszarów złóż miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego wykonano na przykładzie dolnośląskich złóż węgla brunatnego ze szczególnym uwzględnieniem złoża Legnica. Stwierdzono, że do najistotniejszych uwarunkowań środowiskowych i planistycznych ograniczających możliwość ochrony i eksploatacji złóż węgla brunatnego należą przyrodnicze obszary chronione (waga 0,19), zabytki kultury (waga 0,14), obszary zabudowane (waga 0,09) oraz wody podziemne i powierzchniowe (wagi po ok. 0,09). Rezultaty te mogą posłużyć do wyznaczenia obszarów charakteryzujących się największą (współwystępowanie różnych i najistotniejszych form przeznaczenia terenu) i najmniejszą konfliktowością, a przez to do wspomagania prowadzenia zrównoważonej polityki przestrzennej na wszystkich poziomach administracji publicznej.

EN

The need to designate functional areas with respect to strategic mineral deposits, and their inclusion in spatial development plans arising from government documents such as the National Spatial Development Concept 2030, requires the development of delimitation criteria for such areas and an associated analysis of the conditions existing within the boundaries of documented brown coal deposits. The analysis should include a full range of criteria (i.e. geological, mining, spatial, environmental, social, economic, etc.) and needs to be done with methodology that guarantees the most objective assessment. This paper proposes the application of methodology based on the Analytic Hierarchy Process in order to assess the significance of environmental and planning conditions in conflict with the protection and potential development of brown coal deposits. In particular, it is recommended that the aim be to identify both the greatest and the least conflicting conditions and areas. This research, realized using the example of the Lower Silesian brown coal deposits with particular focus on that of Legnica, includes a description of the environmental conditions, an analysis of the designations of the studies of conditions and directions of spatial development in local communes, as well as the coverage of deposit areas with local spatial development plans. It has been found that the most significant environmental and planning conditions influencing the possibility to protect and exploit brown coal deposits are as follows: nature protection areas (weight 0.19), cultural heritage (weight 0.14), built-up areas (weight 0.09), and underground and surface waters (weight 0.09). These results may be used to select areas of the most (co-occurrence of various and significant land use forms) and the least conflicting areas, and further to aid sustainable spatial development policy on all levels of public administration.

10

50-lecie odkrycia złoża węgla brunatnego w Złoczewie

Podemski M.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

Vol. 60, nr 12

643–-645

EN

At the beginning of1962, a brown coal deposit has been discovered by the Złoczew IG-1 borehole drilled in the centre of a local negative gravity anomaly in Central Poland by the Polish Geological Institute. Thorough exploration of the deposit has established its brown coal reserves for about half a billion tons. Additionally, the discovery provedfor the first time that negative gravity anomalies could also be caused by brown coal concentrations, and not only by salt diapirs.

11

Studium porównawcze metod modelowania geostatycznego na przykładzie jednego ze złóż węgla brunatnego

Naworyta W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2011

|

R. 52, nr 1-2

37-45

PL

Właściwe rozpoznanie geometrii i parametrów jakościowych złoża jest podstawą jego optymalnego zagospodarowania. Do modelowania złóż można stosować różne metody. Wśród nich na uwagę zasługują metody oparte na założeniach geostatystycznych - leriging i symulacja warunkowa. Wybór jednej z nich zależy od celu modelowania. W pracy, w oparciu o dane z jednego ze złóż węgla brunatnego, przedstawiono efekty modelowania wykonanego różnymi metodami. Modele wykonane na bazie danych z dokumentacji geologicznej porównano z modelem referencyjnym opartym na danych z rozpoznania eksploatacyjnego. Modele poddano analizie wykorzystując kryteria dokładności predykcji, możliwości przewidywania prawdopodobieństwa przekroczenia wartości progowych oraz pod kątem dokładności odwzorowania charakteru zmienności analizowanego parametru. Na podstawie przedstawionych analiz sformułowano wnioski na temat zalet i wad metod modelowania oraz ich przydatności do rozwiązywania konkretnych zadań w zakresie projektowania górniczego zagospodarowania złóż.

EN

Appropriate recognition of a deposit geometry and quality parameters of commodity to be mined is a prerequisite for optical extraction of the deposit. Deposit models are generated using different approaches in geostatistics, depending on the problem to be solved. In this case study on a lignite deposit different geostatistical approaches were investigated and compared to in-situ data gained from survey activities during the operation process. The developed models were evaluated using the criteria of uncertainty in local prediction, probability of exceeding thresholds and capturing in situ — variability. Conclusions have been drawn on the advantages and drawbacks of the applied methods and their usefulness for mining purposes.

12

Złoże „Złoczew”. Koncepcja zagospodarowania paliwa

Matyśkiewicz K.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2011

|

Nr 10

38--40

PL

Produkcja energii elektrycznej w kompleksie energetycznym „Bełchatów” oparta jest na węglu brunatnym wydobywanym ze złóż „Bełchatów” oraz „Szczerców”. Szacuje się, że ich eksploatacja zapewni paliwo dla bełchatowskiej elektrowni w perspektywie lat 2035-2037. Zapewnienie bezpieczeństwa dostaw paliwa na lata kolejne powoduje, że konieczne staje się zagospodarowanie trzeciego złoża.

13

Strategie i scenariusze perspektywicznego rozwoju produkcji energii elektrycznej z węgla brunatnego w świetle występujących uwarunkowań

Bednarczyk J., Nowak A.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 4

67-83

PL

Przedstawiono rozwiązania przyjęte w światowych scenariuszach rozwoju energetyki do 2030 roku i porównano je z przyjętymi w "Polityce energetycznej Polski do 2030 roku". Pokazano wskaźniki charakteryzujące produkcję energii elektrycznej z węgla w Polsce w latach 2005-2009 i wynikające z nich zależności. Pokazano strategiczne zasoby węgla brunatnego w rejonach legnickim i gubińskim, oraz porównano ich podstawowe parametry. Zasygnalizowano rozwój technologii przetwarzania węgla brunatnego na energię elektryczną.

EN

Solutions accepted in world scenarios of energy development until 2030 have been presented in the paper and compared with the principles of "The Polish Energy Policy until 2030". Indicators characterizing production of electric energy from coal in Poland in 2005-2009 and resulting synthetic relationships have been given. Strategic brown coal reserves in Legnica and Gubin region have been discussed and their main parameters have been compared. Development of coal processing technology and electric energy production has been indicated.

14

Braunkohlelagerstätten beiderseits der Lausitzer Neisse und ihre sanierung am beispiel des Tagebaus Berzdorf

Grießl D., Bartholomäus U.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2010

|

No. 4

89-96

PL

Referat przedstawia w ogólnym zarysie złoża węgla brunatnego po obu stronach Nysy Łużyckiej - w Niemczech i w Polsce. W ogólnych zarysach omówiono zagadnienia rekultywacji na przykładzie Kopalni Odkrywkowej Berzdorf. Warunki przyrodnicze i geologiczne są podobne po obu stronach Nysy, stąd duże możliwości współpracy ponadgranicznej.

15

Zasoby węgla brunatnego w Polsce i perspektywy ich wykorzystania

Kasztelewicz Z.

Polityka Energetyczna

|

2008

|

T. 11, z. 1

181-200

PL

Węgiel brunatny jest obok węgla kamiennego podstawowym surowcem energetycznym do produkcji energii elektrycznej w Polsce. Pochodzi z niego około 35% najtańszej energii elektrycznej. Obecnie energia z węgla brunatnego jest o około 25 % tańsza niż energia elektryczna z węgla kamiennego i o ponad połowę od energii elektrycznej z gazu czy energetyki wiatrowej. Dlatego węgiel brunatny powinien mieć w przyszłości podstawowe znaczenie w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Bezpieczeństwo energetyczne Polski wymaga dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia w energię. Rozwój polskiej energetyki winien opierać się w pierwszym rzędzie na krajowych surowcach energetycznych tj. na węglu brunatnym i węglu kamiennym. Było dużym błędem gospodarczym nie w pełni wykorzystać "polskie złoto"- węgiel, a opierać rozwój energetyki na surowcach importowanych. Wykorzystanie rodzimych surowców energetycznych w okresie kilkudziesięciu lat daje także, co nie jest bez znaczenia, zatrudnienie dla wielu dziesiątków tysięcy ludzi w sektorze górniczym, energetycznym i w sektorach współpracujących.

EN

Lignite with hard coal is the basic energetic resources to production of electricity in Poland. The share in whole electricity production in Poland is about 35% and this is the cheapest electricity. Currently the electricity from lignite is 25% cheaper than electricity from hard coal and the price of electricity is half cheaper than electricity from natural gas or wind power. These arguments should be the most importance in the future to provide energy safety. The polish energy policy needs diversification of energy sources. The development of polish power industry should base mainly on indigenous energy resources: lignite and hard coal. It will be a big mistake not utilize a "polish gold" - coal, and base on imported sources. The utilization of indigenous energy resources in the future gives also a works for many thousands of people in mining sector, power industry and cooperative sectors.

16

Ochrona złóż - idea a rzeczywistość na przykładzie perspektywicznych złóż węgla brunatnego

Duczmal M., Ślusarczyk G., Specylak-Skrzypecka J., Borowicz A., Bednarz A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2008

|

R. 49/2, nr 2-3

86-92

PL

W artykule przedstawiono prawne aspekty ochrony złóż węgla brunatnego oraz podjęto próbą oceny rzeczywistego stanu ich ochrony na podstawie wybranych perspektywicznych obszarów występowania złóż węgli brunatnych w Polsce. Istniejące przepisy prawne (Prawo ochrony środowiska, Prawo geologiczne i górnicze) nie w pełni gwarantują ochronę złóż przed zagospodarowaniem powierzchni terenu i uniemożliwieniem późniejszej eksploatacji. Brak dostępnych, nowych złóż węgla brunatnego, w związku z rosnącym zapotrzebowaniem na energię elektryczną, grozi destabilizacją krajowej gospodarki.

EN

The lawful aspects of lignite deposit protection and the assessments of realistic condition of their protection, based on selected area of lignite deposits in Poland, have been shown in this article. The legal regulations don't guarantee protection of deposit against land development. Domestic economy is in danger of destabilization because of growing demand for electric energy and the absence of accessible and new lignite deposits.

17

O planach wobec węgla brunatnego

Kasztelewicz Z.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2008

|

Nr 6/1(2009)

128--131

PL

Energia elektryczna wytwarzana z węgla brunatnego jest dzisiaj najtańsza, dlatego racjonalne i optymalne gospodarowanie jego zasobami jest jednym z ważniejszych zadań w nadchodzącym okresie.

18

Przwiercanie świdrem 216 mm nowej generacji warstw pokładu złoża węgla brunatnego w BOT KWB "Bełchatów" S.A.

Bęben A., Maziarz M., Krokosz J., Urban W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2007

|

R. 49, nr 1-2

34-38

PL

W artykule omówiono przewiercanie pokładu węgla brunatnego w BOT KWB "BEŁCHATÓW" S.A. świdrem nowej generacji z obrotowymi nożami stycznymi. Podano wydajności przewiercania warstw węgla brunatnego oraz omówiono wyniki w porównaniu do uzyskiwanych dotychczas rezultatów wiercenia świdrem trójgryzowym uzębionym tej samej średnicy. Wykazano, że świder nowej generacji jest rozwiązaniem alternatywnym do powszechnie stosowanego świdra trójgryzowego o zębach frezowanych.

EN

In the paper are discussed drilling layers lignite deposit in BOT KWB "Bełchatów" S.A. of the new generation of the head with rotary tangens bit. In the paper have been given an efficiencies of drilling layers lignit. These test results have been compared with results drilling with rolling three-cone hit looks like the same diameter. Finally were pointed that new generation rotary bit is alternative solution to universal used roller three-cone bit.

19

Złoże węgla brunatnego "Złoczew" - budowa geologiczna, zasoby i perspektywy eksploatacji

Borowicz A., Frankowski R., Gądek A., Jończyk W., Specylak-Skrzypecka J., Ślusarczyk G.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2007

|

R. 31, z. 2

141-150

PL

Odkryte w latach 50. złoże węgla brunatnego "Złoczew" ze względu na porównywalne, w stosunku do złoża węgla brunatnego Bełchatów - Pole Szczerców, parametry jakościowo-ilościowe oraz swoją lokalizację (50 km na północny zachód od Elektrowni Bełchatów) może stać się w najbliższym czasie złożem satelitarnym dla BOT. Wymaga to jednak podjęcia pewnych działań wynikających z przepisów prawa geologicznego i górniczego oraz przeprowadzenia działań formalno-prawnych. Aktualnie złoże węgla brunatnego "Złoczew" zalegające w rowie tektonicznym udokumentowane jest w kat. C2 przy pomocy 64 otworów wiertniczych wykonanych w latach 1961-1979). Rów wypełniony jest osadami paleogenu i neogenu o miąższościach przekraczających 300 metrów. Kompleks serii węglowej, którą tworzą pokłady węgla przedzielone warstwami płonnymi iłów, mułków, piasków, gytii i kredy jeziornej, osiąga maksymalne miąższości (w centralnej części złoża) dochodzące do 130 m.

EN

"Złoczew" brown coal deposit discovered in the 1950s may become a satellite-bed for BOT in the near future, for the sake of comparable quality and quantity parameters in relation to Bełchatow brown coal deposit (Szczerców field) and because of localization (50 km to the north-west from Bełchatów power plant). This requires certain actions resulting from geological and mining regulations and from formal and legal activities. Presently "Złoczew" brown coal bed deposited in a rift valley is documented in C2 category by means of 64 boreholes made in 1961-1979. Paleogen and neogen sediments, over 300 m thick, fill the rift valley. The coal formation complex formed of coal beds separated by barren measures of clay, slime, sand, gyttja, lake-marl is maximally almost 130 m thick (in the central part of the bed).

20

Węgiel brunatny - perspektywy rozwoju

Kasztelewicz Z., Kozioł K., Kozioł W., Klich J.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2007

|

R. 31, z. 2

319-329

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę najbardziej perspektywicznych złóż węgla brunatnego w Polsce oraz zaprezentowano możliwość ich zagospodarowania na potrzeby energetyki, przedstawiając jej rozwój w oparciu o to paliwo na okres 100-120 lat. Analiza dotyczy strategicznych złóż "Legnica" i "Gubin - Mosty" oraz "Złoczew", jako złoża satelitarnego Kopalni "Bełchatów" dającego perspektywy funkcjonowania Elektrowni do 2070 roku.

EN

The paper characterizes the most promising Polish lignite deposits. It also presents the possibilities of using it for energy needs in the perspective of a 100-120 years. The study concerns such strategic deposits like "Legnica", "Gubin - Mosty" and "Złoczew". The last is the satellite deposit of "Bełchatów" Mine, making the prospect for Bełchatów Power Plant to be active until 2070.