Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Second World War and the Origins of Macro-Environmental Analysis for Change in Light of the Archives of the “Estezet” Polish Military Intelligence Station

Smyrgała Dominik

Kwartalnik Bellona

|

2021

|

Nr 4

27--38

EN

The article presents the origins of structured intelligence analysis in the Polish military intelligence service during the Second World War. It analyzes two conceptual papers on assessing the U.S. and Soviet realities found in the archives of the “Estezet” Independent Intelligence Station. It concludes that the Second Department of the Polish General Staff was a pioneer of macro-environmental analysis for change.

PL

W artykule przedstawiono początki ustrukturyzowanych metod analitycznych w działalności Oddziału II podczas drugiej wojny światowej. Przenalizowano dwa dokumenty koncepcyjne dotyczące oceny rzeczywistości amerykańskiej i sowieckiej, przechowywane w archiwum Samodzielnej Placówki Wywiadowczej „Estezet”. Badania pozwalają na stwierdzenie, że Oddział II Sztabu Naczelnego Wodza był pionierem analizy makrootoczenia.

2

German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects

Nowacki Krzysztof, Szymanowicz Adam

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2019

|

Vol. 51, No. 2(192)

253--265

EN

As a result of the Treaty of Versailles the provisions concerning the issue of limitation of the armed forces were imposed on Germany. These provisions were unilaterally terminated by Germany two years after Adolf Hitler had come to power. There was introduced general and compulsory military service. On 21st May 1935, Hitler – as the Fuhrer and Reich Chancellor – signed the secret Reich Defence Law, which gave the Wehrmacht command wide powers to expand the army. Thus, the intensive development of the German army was initiated. After the Nazi Party came to power in Germany, gaining new information by the Polish military intelligence became increasingly difficult. It was connected with the expansion of the German counter-intelligence services, especially the Gestapo, as well as the police supervision over the German society. Through good operational work of the Polish intelligence the Polish side already before the outbreak of the war was relatively well familiarized with the particular phases of the overall German army’s armaments, as well as the German operational doctrine and methods of warfare.

PL

Traktat wersalski narzucał Niemcom m.in. ograniczenia dotyczące liczebności i uzbrojenia niemieckich sił zbrojnych. Niemcy starały się obchodzić je bardzo dyskretnie, w tym również dzięki współpracy ze Związkiem Sowieckim. Sytuacja zmieniła się diametralnie po dojściu do władzy Hitlera, który już w 1935 r. wprowadził ustawę zwiększającą, wbrew traktatowi wersalskiemu, liczebność armii niemieckiej, a także wprowadzającą zakazane rodzaje uzbrojenia. Od tej pory nastąpił jawny i gwałtowny rozwój armii niemieckiej oraz przemysłu zbrojeniowego, co z wielką uwagą obserwował polski wywiad wojskowy. W kolejnych latach powstawały raporty polskich służb wywiadowczych na temat powiększającego się niemieckiego potencjału militarnego i jego możliwości w trakcie zajmowania przez wojska III Rzeszy Austrii, Czech czy Kłajpedy. Niektóre z tych raportów bardzo trafnie przewidywały, jak będzie wyglądała strategia i taktyka Wehrmachtu w zbliżającym się konflikcie zbrojnym.

3

Polski wywiad wojskowy w Prusach Wschodnich w dwudziestoleciu międzywojennym

Gorzkowicz A.

Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych

|

2017

|

R. 1

93--106

PL

Artykuł podejmuje próbę analizy funkcjonowania polskiego wywiadu wojskowego w latach 1919-1939, który prowadził działania wywiadowcze w stosunku do Prus Wschodnich. Szczególnym obszarem zainteresowania działalnością polskiego wywiadu wojskowego w tym kierunku jest fakt, iż tematyka działań wywiadowczych w Prusach Wschodnich jest rzadko poruszana w dostępnych publikacjach. W artykule dokonano zdefiniowania pojęcia wywiadu wojskowego, a także zaprezentowano przesłanki jego działalności oraz kształtowanie się organizacji służb specjalnych w początkowym okresie istnienia II Rzeczypospolitej. W trakcie opracowywania artykułu opierano się na współczesnej literaturze przedmiotu - artykułach naukowych oraz publikacjach.

EN

This article tries to analyse working of Polish military intelligence in 1919-1939, which conducted intelligence activities in East Prussia. The main field of interest in activity carried out by Polish military intelligence in this direction is that this subject area is rarely risen in available publications. In this article there were defined the notion of military intelligence, presented reasons of its activity and characterized forming the organization of special services at the beginning of Second Republic of Poland. During elaboration of this article there were used contemporary source literature - scientific papers and publications.

4

Agenturalna łączność radiowa w strukturach wywiadu operacyjnego Armii Czerwonej w końcowym okresie II wojny światowej /1944 -1945/ Część II. Korespondenci węzłów łączności wywiadu operacyjnego

Nogaj A.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2014

|

Nr 3

112--136

PL

W części pierwszej opracowania, opublikowanej w poprzednim numerze Zeszytów Naukowych, omówiono organizację oddziału wywiadowczego sztabu frontu oraz wydziału wywiadowczego sztabu partyzanckiego. Na tym tle przedstawiono organizacje oraz wyposażenie węzłów łączności tych organizacji. Kontynuując podjęty temat, w części II opracowania autor omawia szkolenie radiotelegrafistów radiostacji wywiadowczych, organizację agenturalnej łączności radiowej oraz system szyfrowania meldunków. Prezentuje także najpopularniejszą w strukturach radzieckiego wywiadu radiostację wywiadowczą „Siewier”. W części końcowej podjęto także próbę oceny agenturalnej łączności radiowej, funkcjonującej w strukturach wywiadu operacyjnego Armii Czerwonej w końcowym okresie wojny, dokonując oceny poprzez pryzmat współczesnych doświadczeń i możliwości.

EN

The first part of the paper presents the organization of the intelligence division of the front staff and partisan staff. With those structures as background, the author describes the organization and equipment of their communication nodes. As the continuation of the subject, this paper analyzes the training of radio station telegraphists, the organization of the radio communication of agents and the system of report ciphering. In addition, the most popular Soviet intelligence radiostation “Siewier” is presented. In the final part of the paper, the author attempts to evaluate the radio communication of agents, functioning in the operational intelligence structures of the Red Army in the final years of World War II in the context of modern experience and capabilities.

5

Nadzór struktur militarnych i służb specjalnych ZSRR nad Wojskiem Polskim w latach 1945–1956

Tkaczew Władysław

Wiedza Obronna

|

2011

|

nr 1

135--154

6

Activities of branch no.2 of section II of the chief of Staff hr of the Polish Army against the Masurian population in the 1930s

Szymanowicz A., Gołębiowski A.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2010

|

Nr 1

48-66

EN

Formed in the year 1930, Branch no. 2 of Division II of the Chief of Staff HR of the Polish Army located in Warsaw, unlike other branches, did not function as a country branch of Division II but it was engaged in organizing subversion and sabotage in the event of the war in neighbouring countries. A very important part of its activity constituted the area of East Prussia. At the end of 1930 there appeared a working plan of Branch no.2 in Masuria which was developing in the two following directions: a) awakening and organizing a Polish and Philolopolish element, b) building technical subversive centres based on the organized Polish element. In order to regulate issues of the Polish minority being used by the Branch no. 2, in April 1934 an agreement with the Ministry of Foreign Affairs was reached. It was established that political directives related to all socio-political issues of the Polish minority abroad would be dealt with by the MFA. In return for the agreement to use the Polish minority in its activities, Branch no. 2 pledged to provide the MFA with access to possessed contacts in order to perform political actions. Subsection A of Branch no. 2 created the working plan concerning Masuria (providing close cooperation with agendas of the MFA) divided into legal and illegal parts. By supporting gromadkarstwo Polish consulates in East Prussia intended to restrain German influence, whereas military authorities attempted to organize subversive centres having the use of conditions enabling open actions. However, after Germany had gained power in the National Socialist German Workers Party, in the lapse of time, the Polish range in East Prussia, as well as the range of activities of the Branch No. 2, were dwindling substantially. On the day of the outbreak of the Second World War Polish people had no subversive centre. For this reason, as the preparation for the war, in May 1939 Division II began organizing subversive groups belonging to Polish districts adjacent to Germany.

PL

Utworzona w 1930 r. Ekspozytura nr 2 Oddziału II Sztabu Głównego WP z siedzibą w Warszawie w odróżnieniu od innych ekspozytur nie funkcjonowała jako organ terenowy Oddziału II, lecz zajmowała się organizacją dywersji i sabotażu na wypadek wojny na terenie państw ościennych. Bardzo ważnym odcinkiem jej działalności stał się teren Prus Wschodnich. W końcu 1930 r. powstał plan działania Ekspozytury nr 2 na Mazurach, który rozwijał się w dwóch następujących kierunkach: 1) budzenia i organizowania elementu polskiego i filopolskiego, 2) budowy technicznych ośrodków dywersyjnych bazujących na zorganizowanym elemencie polskim. W celu uregulowania sprawy wykorzystania mniejszości polskiej za granicą przez Ekspozyturę nr 2 w kwietniu 1934 r. doszło do porozumienia z MSZ. Ustalono, iż dyrektywy polityczne w odniesieniu do wszelkich zagadnień społeczno – politycznych mniejszości polskiej za granicą będą należały do MSZ. Ekspozytura nr 2 w zamian za zgodę na wykorzystanie do swej działalności polskiej mniejszości zobowiązywała się udostępniać na rzecz MSZ posiadane kontakty dla przeprowadzania akcji politycznych. Podreferat A Oddziału II opracował program pracy na Mazurach (przewidujący ścisłą współpracę z agendami MSZ) podzielony na część legalną i nielegalną. Dzięki wspieraniu gromadkarstwa konsulaty polskie w Prusach Wschodnich zamierzały hamować postępy niemczyzny, natomiast władze wojskowe próbowały zorganizować ośrodki dywersyjne korzystające z warunków, które umożliwiłyby działania jawne. Jednak po dojściu Niemczech do władzy w NSDAP, w miarę upływu czasu, zasięg polskości Prusach Wschodnich, jak i również możliwości działania Ekspozytury nr 2, kurczyły się coraz bardziej. W dniu wybuchu drugiej wojny światowej Polacy nie posiadali tam jakiegokolwiek ośrodka dywersyjnego. tego powodu w ramach przygotowań do wojny Oddział II rozpoczął w maju 1939 r. organizowanie grup dywersyjnych w naleSących do Polski powiatach graniczących z Niemcami.

7

The beginning of the Second Polish Republic's Military Intelligence Activity in the East Prussia (until 1920)

Szymanowicz A., Gołębiowski A.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2009

|

Nr 2

74-86

EN

The Polish Military Organization (PMO) was probably the first one to commence its secret activity for Poland in the Eastern Prussian province. Since 1919, in East Prussia, there had also been local offices in Warsaw and Mława working for the Bureau of the Second Pomeranian Front Command. The participation of Polish intelligence in the plebiscites in Warmia, Masuria and Powiśle, in 1920, is not a well-known fact in the history of Poland. At that time, the Plebiscite Department of Warmia and Masuria was established. It was subordinate to the Second Department. An average Pole is not aware of the fact that plebiscites established by the Second Department of the Polish armed groups existed at that time. Not only were the groups equipped with sticks, but also with guns, hand grenades and even machine guns. The Masuria Guard was not basically the initiative of the local Polish people, as it was implied by the Polish side, but the structure created and commanded by officers of Polish intelligence. The Second Department contributed to the development of the existing Polish organizations as well as to the establishment of several new Polish organizations on the plebiscite terrains, the most significant of which were falconry and scouting. The Masuria Guard, estimated at about 6,000 members, would not stand a good chance when confronted with ten times bigger German paramilitary armed groups and did not have much influence on the plebiscites’ results. It was successful, however, in the secret service activity.

PL

Jako pierwsza na terenie prowincji wschodniopruskiej działalność wywiadowczą na rzecz Polski podjęła najprawdopodobniej Polska Organizacja Wojskowa (POW). Od 1919 r. na kierunku Prus Wschodnich działały równieS podległe Biuru II Dowództwa Frontu Pomorskiego ekspozytury wywiadowcze w Warszawie i w Mławie. Udział polskiego wywiadu w plebiscytach na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 r. jest mało znanym zagadnieniem w historii Polski. Przy Oddziale II powstał wówczas Wydział Plebiscytowy Warmii i Mazur. W świadomości przeciętnego Polaka zupełnie nieznany jest fakt istnienia w czasie plebiscytów, utworzonych przez Oddział II polskich bojówek, uzbrojonych nie tylko w kije, lecz równieS w broń palną, granaty ręczne, a nawet broń maszynową. Straż Mazurska była praktycznie nie, jak to sugerowała to strona polska, oddolną inicjatywą miejscowej ludności polskiej, lecz strukturą utworzoną i kierowaną przez oddelegowanych oficerów polskiego wywiadu. Oddział II przyczynił się również do rozwoju niektórych już istniejących, a także do powstania nowych polskich organizacji na terenach plebiscytowych, z których do najważniejszych należy zaliczyć harcerstwo czy sokolnictwo. Obliczana na około 6 000 członków Straż Mazurska nie miałaby większych szans w konfrontacji z ponad dziesięciokrotnie liczniejszymi paramilitarnymi bojówkami niemieckimi i nie wpłynęła zasadniczo na wyniki plebiscytów. Odniosła jednak pewne sukcesy w pracach wywiadowczych.

8

Zagrożenie Polski ze strony Niemiec Weimarskich w świetle rozpoznania służb specjalnych

Ćwięk H.

Zeszyty Naukowe AON

|

2000

|

nr 3(40)

302-310

EN

German intelligence had convenient conditions to conduct their espionage activities in Poland. Efficient help of Polish citizens of German background favoured intelligence penetration, and thus making it difficult for Polish counterintelligence. Abwehra’s big attention was drawn to recognising Poland’s military potential, particularly mobilisation issues. Materials gained by counterintelligence prove it. Military institutions and police bodies were engaged in fighting against German espionage. Polish counterintelligence, especially in the early 1920s, functioned in very difficult conditions. There were many reasons contributing to this state: the lack of appropriate defence services organisation and inefficiencies in training. Abwehra, despite its good organisation and favourable conditions for their activities, suffered many failures in their struggles with Polish counterintelligence. In spite of numerous problems that the Polish defence service faced in the 1920s, its actions must be positively evaluated.

9

O metodach działalności sowieckich służb specjalnych w II Rzeczypospolitej

Ćwięk H.

Zeszyty Naukowe AON

|

1999

|

nr 4(37)

250-260

EN

Two institutions of soviet intelligence functioned on the Polish Second Republic’s territory: Main Office of State Security and Military Intelligence Bureau of Workers - Peasants Red Army. Each of them had a separate area of interests, specific tasks, different methods of work, although they worked in close co-operation. Soviet intelligence worked very effectively in Poland, using not only espionage rings but also individual agents. Various methods were employed to recruit agents. Secret service agents were specially trained. A great attention was drawn to teach them to use explosives, which were to be used in diversion and sabotage actions in Poland. The techniques of soviet secret service were diversified and very resourceful, particularly in military intelligence. The agents’ activities were based on a ring consisting of a resident and his/her informers, inner and outer intermediaries. The resident was a central figure, therefore a great effort was put to train and locate him/her well. The soviet side tried to use all abilities of people engaged in espionage activities. It had a lot of money and consequently tended to accomplish its planned tasks. Soviet secret service was very dangerous and could not be disrespected. The weak side of its activity, however, was frequent engaging to co-operation people of low intellectual level. It influenced in a negative way the effectiveness of some espionage endeavours. Some actions were accomplished according to old schemes.