Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Sygnały odkształcenia i pękania skał solnych w badaniach laboratoryjnych i obserwacjach in situ

Kortas G.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 11

54--67

PL

Praca przedstawia zjawisko odkształcania i pękania skał solnych rozpoznane w laboratoryjnych testach wytrzymałości i pełzania oraz w obserwacjach przemieszczeń stropu komór, konwergencji wyrobisk i deformacji calizn w podziemnych polskich kopalniach soli. W teście doraźnego ściskania sygnały pękania próbek skał powiązane są ze wzrostem odkształceń objętościowych i pojawiają się, gdy naprężenia różnicowe przekraczają długotrwałą wytrzymałość. W testach pełzania zaznacza się zmianą parametrów funkcji pełzania (5), rys. 4. Rozwój spękań w caliznach solnych in situ identyfikowany może być poprzez rejestrację emisji akustycznej, a istniejących szczelin poprzez określanie składowych płaskiego tensora odkształcenia (rys. 6). Przedstawiono i omówiono obserwacje pełzania skał solnych w stropach komór obserwowane czujnikami przemieszczeń (rys. 7 – 10), wskazując na przejawy pokonywania tarcia statycznego i dynamicznego w procesie długotrwałego ruchu przemieszczeń stropu wyrażanych funkcją potęgową czasu. Przedstawiono przejawy sezonowych zmian prędkości pełzania powiązanych ze zmianą wilgotności powietrza kopalnianego (rys. 11) oraz rejestracją obwału skał stropowych (rys. 12). Wskazuje się, że obserwacje konwergencyjnego zaciskania wyrobisk tylko pośrednio służyć mogą sygnalizacji pękania skał ze względu na trudność rozdzielenia ruchu spągowego od stropowego. Poprzez określanie konwergencji objętościowej obserwacje te rejestrują deformacje calizn w szerszym otoczeniu obserwowanych wyrobisk oraz ujawniają długookresowe trendy ruchu górotworu (rys. 14 i 15). Przeglądy wizualne calizn, pomiary przemieszczeń, konwergencji pustek, deformacji calizn, pomiary geofizyczne i obliczeniowa analiza geomechaniczna, każdy sam w sobie nie jest rozstrzygający dla określania zagrożenia i oceny stanu bezpieczeństwa geomechanicznego. Współuczestniczenie tych działań i analiz jest właściwą praktyką. Wskazano na potrzebę identyfikowania sygnałów pękania skał solnych dla oceny zagrożenia obwałem i nadmiernymi deformacjami. Przeprowadzona analiza i wynikające z niej wnioski są szczególnie istotne dla rozpoznania warunków bezpieczeństwa w zabytkowych kopalniach soli w Polsce, w których liczba turystów wzrosła w 2014 r. do 1.5 mln. osób.

EN

This paper presents the phenomenon of salt rock strain and fracture diagnosed in laboratory endurance and creep tests as well as through observations of chamber roof displacements, excavation convergence and deformation of virgin soils in the underground Polish salt mines. In a compression test the signals of rock sample fracture are connected with the rise in dilatational strain and occur when differential tensions have exceeded long-term strength. In creep tests the change in parameters of creep function is marked (5), fig. 4. The development of cracks in salt soils in situ may be identified by recording acoustic emission while the existing fissures – by determining the components of the flat deformation tensor (fig. 6). Observations of salt rocks creeping in chamber roofs by use use displacement sensors (fig. 7 – 10) were made, indicating the signals of overcoming static and dynamic friction in the process of long-lasting movement of the roof expressed in terms of power function of time. The signals of seasonal fluctuation in creeping velocity were presented which are connected with the change in humidity of mine air temperature (fig. 11) and recording of roof fall (fig. 12). It is indicated that obserwetations of excavation convergence may be a symptom of rock fracture indirectly only, due to the difficulty of seperating the floor movement from the roof movement. Through the determination of volumetric convergence, the observations register deformation of soils in the wider area of the monitored excavations and demonstrate longstanding trends of the rock mass movements (fig. 14 and 15). Inspections of undisturbed soils, measurements of movements, cavern convergence, undisturbed soils deformations, geophysical measurements and computational geomechanical analysis, are not conclusive for every single one to determine threats and the state of geomechanical safety. Coexistence of those actions and analyses is a proper practice. The need of identification of the signals of salt rock fracturing for the evaluation of roof fall hazard and excessive deformations was indicated. The analysis and conclusions are particularly important for the identification of safety conditions in the monumental Polish salt mines, with continuously growing number of visitors and tourists up to 1.5 mln in 2014.

2

Obudowa kotwiowa szybu

Oleksy S., Pęciak A.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2004

|

z. 261

263-268

PL

W artykule przedstawiono metodykę ustalania rozmieszczenia kotwi wykorzystywanych do wzmacniania obudowy szybów. Rozmieszczenie kotwi wynika z warunku ich przechodzenia (przebicia) przez potencjalne powierzchnie poślizgu. Do wyznaczania linii poślizgu w górotworze otaczającym szyb wykorzystano warunek wytrzymałościowy Coulomba.

EN

The article presents the methodology of establishing the distribution of anchor using to strengthening lining of shafts. The distribution of anchor depends of condition their crossing (the puncture) through potential surfaces of slide. Durability condition of Coulomb was used to determine slide line in rock mass surrounding the shaft.

3

Zastosowanie kotwi w obudowie szybu

Oleksy S., Pęciak A.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2004

|

nr 4

36-38

PL

W artykule przedstawiono metodykę ustalania rozmieszczenia kotwi wykorzystywanych do wzmacniania obudowy szybu. Rozmieszczenie kotwi wynika z warunku ich przechodzenia (przebicia) przez potencjalne powierzchnie poślizgu. Do wyznaczania linii poślizgu w górotworze otaczającym szyb wykorzystano warunek wytrzymałościowy Coulomba. Osobliwością płaszczyzn poślizgu jest to, że tworzą one stałe kąty z kierunkami naprężeń głównych.

EN

The article presents a methodology of determination of spacing of rock-olts which were used for reinforcement of the shaft's lining. Displacement of bolts results from the condition of their passing (penetration) thorough potential sliding surfaces. The resistance Coulomb's condition was being taken the advantage of for determination of sliding line in the strata surrounding the shaft. The peculiarity of sliding surfaces consists in the fact that they form permanent angles as against the direction of the strata's stress.

4

Research of a probability nature of durability of fissured rock mass

Sdvizhkova Elena, Babets Dmitriy, Kuzhel Sergey

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2003

|

R. 27, z. 3--4

557-564

EN

The results of the theoretical research on the value of the structural slacking factor of rocks in the rock mass have been presented. The investigations were carried out having been based on the statistical theory of the deformation and durability of fragile materials. The results obtained can find the application in working out the results of laboratory tests and estimating the value of the rock mass durability as well.

PL

Przedstawiono wyniki badań teoretycznych kształtowania się wartości współczynnika strukturalnego osłabienia skał w górotworze. Badania wykonano w oparciu o statystyczną teorię odkształcenia i zniszczenia materiałów kruchych. Uzyskane rezultaty mogą znaleźć zastosowanie przy opracowywaniu wyników badań laboratoryjnych i ocenie wartości wytrzymałości górotworu.