PL
 |
EN
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
  1. 9 Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja
  2. 9 Materiały Budowlane
  3. 7 Chłodnictwo i Klimatyzacja
  4. 4 Instal
  5. 4 Izolacje
Więcej...
Autorzy help
  1. 7 Telejko M.
  2. 4 Nantka M. B.
  3. 4 Piotrowski J. Z.
  4. 3 Bullova I.
  5. 3 Foit H.
Więcej...
Lata help
  1. 1 2024
  2. 1 2023
  3. 1 2021
  4. 1 2020
  5. 1 2019
Więcej...
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 72

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  wymiana powietrza
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
1
Content available remote Wpływ stężenia pyłów PM10 oraz PM2,5 w środowisku zewnętrznym na jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń
Nowak-Dzieszko Katarzyna
Materiały Budowlane
|
2024
|
nr 1
34--38
PL
W związku z tym, że większość ludzi spędza w pomieszczeniach 80 - 90% czasu, bardzo istotne jest zrozumienie mechanizmu transportu zanieczyszczeń pomiędzy wnętrzem i otoczeniem budynku. Oczekuje się, że skuteczna wymiana powietrza w budynku pozwoli na utrzymanie dobrej jakości powietrza w pomieszczeniu, m.in. przez ograniczenie stężenia dwutlenku węgla, wilgotności powietrza, zanieczyszczenia chemicznego itp. Jednocześnie, w okresach bardzo dużego stężenia pyłów zawieszonych (PM) w atmosferze, zamierzona wymiana powietrza powoduje wzrost stężenia pyłów wewnątrz pomieszczenia. W artykule przeanalizowano wpływ warunków zewnętrznych na jakość powietrza wewnętrznego w dwóch pomieszczeniach edukacyjnych z grawitacyjnym systemem wentylacji. Analiza statystyczna otrzymanych odczytów pozwoliła określić opóźnienie czasowe, po jakim możemy się spodziewać wzrostu stężenia pyłów wewnątrz pomieszczeń. Wniosek ten może być wskazówką do sposobu użytkowania pomieszczeń w okresie podwyższonego poziomu stężenia pyłów zawieszonych.
EN
Since most of the people spend 80 - 90%of their time indoors, it is important to understand the mechanism of transport of pollutants between the interior and exterior of a building. It is expected that effective ventilation of the building interior will allow maintaining good air quality in the room, among others by limiting the concentration of carbon dioxide, air humidity, chemical pollution, etc. At the same time, during periods of very high PM concentration in the atmosphere, intentional air exchange causes an increase in dust concentration inside the room. The article analyzed the impact of external conditions on the quality of indoor air in two educational rooms with a gravity ventilation system. Statistical analysis of the obtained readings allowed us to determine the time delay after which we can expect an increase in internal concentrations. This conclusion may be an indication of how rooms should be used during periods of increased levels of suspended dust concentrations.
2
Content available Influence of ventilation to limit airborne infection concentration in an isolation room
Kassem Fatma A.-M., Abdelgawad Ahmed Farouk, Abu El-Ezz A. E., Nassief Mofreh M., Adel Mohamed
Environment Protection Engineering
|
2023
|
Vol. 49, nr 2
39--54
EN
Coronavirus (COVID-19) was detected at the end of 2019 and has since caused a worldwide pandemic. This virus is transferred airborne. In this study, an investigation was carried out of the ventilation strategies inside the isolation room based on exhaust air locations. To reduce the infection disease (COVID-19), due to the spreading of exhaled contaminants by humans in interior environments, five models for ventilation systems differing in the position of the outlet and inlet were used. This study aims to increase knowledge regarding the exhaled contaminant distribution under different environ-mental conditions (opening exhaust and negative pressure). The results showed a good agreement be-tween the computational results and the experimental data. Tracer gas CO2 was used to evaluate the air quality experimentally and computationally. The results showed that stable conditions are obtained inside the room at a negative pressure value above –1.5 Pa. The residence time of the infected airborne decreases when the pressure difference increases. The study revealed that the model with an air outlet opening installed behind the patient enabled avoiding the spread of infection in the room.
3
Content available Wentylacja antidotum na korozję biologiczną
Stawiski Bohdan, Błaszczyk Bożena
Przegląd Budowlany
|
2021
|
R. 92, nr 11-12
129--131
PL
Ekologia w budownictwie wiąże się z różnymi aspektami działalności człowieka. Ważny jest aspekt oszczędzania energii, niezanieczyszczania wody, powietrza. Czystość powietrza wewnątrz budynku ma ścisły związek z wentylacją. Jej sprawne działanie zależy od projektanta, wykonawcy i użytkowników. Nierzadko ich działania można nazwać anty-ekologicznymi, gdyż prowadzą do zanieczyszczania powietrza zarodnikami pleśni, pyłami z złuszczających się powłok itp. W artykule przedstawiono przypadki rezygnacji z wentylacji w adaptowanych na cele mieszkaniowe poddaszy nad jętkami w dachach stromych. Ponieważ jest to błąd często spotykany, dlatego dokładniej omówiono przyczyny i skutki takich rozwiązań.
EN
Ecology in construction is associated with various aspects of human activity. The aspect of energy saving, not water and air pollution, is important. The cleanliness of the air inside a building is closely related to ventilation. Its smooth operation depends on the designer, contractor and users. Their actions can often be called anti-ecological as they lead to air pollution with mold spores, dust from exfoliating coatings, etc. The article presents cases of abandoning ventilation in attics over collar-shaped roofs adapted for residential purposes. Since this is a common error, the causes and effects of such solutions have been discussed in more detail.
4
Content available Analiza porównawcza wentylacji naturalnej i mechanicznej na przykładzie domu jednorodzinnego
Biała Aneta
Architectus
|
2020
|
Nr 3 (63)
145--160
PL
Tematem artykułu jest analiza porównawcza i próba określenia, który z omawianych typów wentylacji jest najkorzystniejszy w przypadku budynków jednorodzinnych. We wstępie przedstawiono podstawowe wiadomości dotyczące systemów wentylacyjnych stosowanych w budownictwie mieszkaniowym. Starano się przybliżyć jej współczesne problemy wynikające głównie z braku wystarczającego nawiewu świeżego powietrza. Druga część artykułu poświęcona jest analizie porównawczej wentylacji grawitacyjnej i mechanicznej z odzyskiem ciepła przy uwzględnieniu trzech kryteriów: kosztów inwestycyjno-eksploatacyjnych, jakości powietrza nawiewanego do pomieszczeń i zapotrzebowania na energię na cele grzewcze. Przedmiotem badań był projekt budynku jednorodzinnego o powierzchni 185 m2. W pracy wykorzystano wykonane przez autorkę kosztorysy budowy systemów wentylacyjnych aktualne na rok 2018, dane pomiarowe z wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu i metodologię wyznaczania charakterystyki energetycznej budynków.
EN
The paper presents a comparative analysis and an attempt to determine which of the analyzed types of ventilation is the most advantageous for single-family buildings. At first basic information on ventilation systems used in residential buildings is presented. Attempts have been made to bring its contemporary problems, resulting mainly from the lack of sufficient fresh air supply. The second part of the article is devoted to the comparative analysis of gravitational and mechanical ventilation with heat recovery system taking into account 3 criteria: investment and operating costs, quality of the air supplied to rooms and energy demand for heating purposes. The subject of the research was the design of a single-family building with an area of 185 m2. The paper uses the author’s cost estimates of the construction of ventilation systems valid for 2018, measurement data from the provincial Inspectorate of Environmental Protection in Poznan as well as the methodology of determining the energy performance of buildings.
5
Content available Meandry systemów wentylacyjnych przyczyną korozji biologicznej
Stawiski Bohdan
Przegląd Budowlany
|
2019
|
R. 90, nr 10
123--126
PL
W artykule poruszono temat błędów popełnianych w trakcie wykonywania systemu wentylacji grawitacyjnej, a czasem także w trakcie projektowania, zastępując pionowe przewody wentylacyjne odcinkami położonymi poziomo. Na etapie eksploatacji wentylacja bywa popsuta przez blokowanie napływu świeżego powietrza przez zaklejanie szpar w oknach, zaklejanie kratek wentylacyjnych, zamykanie listew wentylacyjnych. Wprowadzane systemy wentylacji mechanicznej niskociśnieniowej zwanej hybrydową rokują nadzieję na sprawniejsze funkcjonowanie wymiany powietrza z otoczeniem, jeśli skomplikowana automatyzacja wykaże wysoką trwałość, a potrzeba dobrego nadzoru nad sprawnością systemu nie będzie zaniedbywana.
6
Wentylacja i klimatyzacja laboratorium
Charkowska A.
Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski
|
2018
|
nr 1
61--66
PL
Wentylacja i klimatyzacja pomieszczeń laboratoryjnych muszą zapewnić wymaganą wymianę i czystość powietrza oraz oczekiwane parametry powietrza, w zależności od przeznaczenia obiektu. W artykule zwrócono uwagę na projektowanie ogólnych i miejscowych systemów wentylacyjnych, związane z nimi krajowe wymagania prawne oraz czystość powietrza zapewnianą przez właściwie dobrany układ filtracji powietrza.
EN
Ventilation and air conditioning of the laboratory rooms must ensure the required exchange and purity of the air and the desired air parameters, depending on the purpose of a facility. The article focuses on the design of general and local ventilation systems, the related national regulatory requirements and the air quality provided by a properly selected air filtration system.
7
Clean room - wszystko, co chciałbyś wiedzieć o strefach kontrolowanych
Sitek P.
Laboratorium Medyczne
|
2018
|
nr 1
24--25
PL
Strefy clean room są przedmiotem zainteresowania wielu gałęzi przemysłu. Są tu kontrolowane ciśnienie, temperatura, wilgotność czy liczba wymian powietrza. Regularnie wykonywany jest monitoring mikrobiologiczny oraz ilości cząstek stałych. Publikacja jest wstępem do tematyki budowy, obsługi i kontroli stref clean room, aby czytelnik mógł odkryć tajemnice najczystszych laboratoriów na świecie.
EN
Clean room zones are of interest to many industries. Pressure, temperature, humidity and the number of air exchanges are controlled here. Microbiological and particle monitoring is regularly performed in this place. The publication is an introduction to the subject of constructing, servicing and controlling clean room zones, so that the reader can discover the secrets of the cleanest laboratories in the world.
8
Content available remote Badanie rzeczywistej wymiany powietrza w budynku metodą gazu śladowego
Nowak-Dzieszko K., Nowak K.
Izolacje
|
2018
|
R. 23, nr 11/12
66--69
PL
W artykule omówiono metodę pomiaru infiltracji oraz sprawności wentylacji przy wykorzystaniu metody gazu śladowego. Przedstawiono problemy, jakie można napotkać w trakcie przeprowadzania badań w oparciu o testy wykonane z użyciem dwutlenku węgla.
EN
The article discusses the mode of measurement of infiltration and efficiency of ventilation using the trace gas method. Discussed are the problems that might be encountered during the execution of inspections based on tests conducted with the use of carbon dioxide.
9
Content available remote Wentylacja w budynku – oczekiwania a wymagania
Żurawski J.
Izolacje
|
2017
|
R. 22, nr 7-8
92--97
PL
W artykule podano objawy nieprawidłowej wentylacji w budynkach, wymagania wynikające z polskiego prawa budowlanego, a także opisano różne typy systemów wentylacji. Omówiono sposób działania wentylacji mechanicznej oraz porównano oszczędności eksploatacyjne wynikające z użytkowania różnego rodzaju rekuperatorów.
EN
The article presents the symptoms of inadequate ventilation in buildings, as well as the requirements of the Polish building law, and a description of various types of ventilation systems. There is also a discussion of mechanical ventilation function, and a comparison of operating efficiency gained by the use of various types of heat recovery units.
10
Content available remote Rozwiązanie problemu wymiany powietrza w budynkach niemal zeroenergetycznych
Koczyk H., Szczechowiak E.
Materiały Budowlane
|
2016
|
nr 8
86--88
PL
W artykule przedstawiono zasady bilansowania energetycznego budynków ze szczególnym uwzględnieniem budynków niemal zeroenergetycznych (nZEB). W obliczeniach zwrócono uwagę na wzajemne relacje i proporcje między wymianą powietrza na drodze wentylacji mechanicznej oraz infiltracją wywołaną oddziaływaniem klimatu zewnętrznego i uzależnioną od szczelności powietrznej budynku. Zaprezentowano przykładowe rozwiązania instalacji wentylacji mechanicznej do budynków nZEB, które stwarzają warunki energooszczędnej eksploatacji.
EN
The paper presents the principles of balancing energy buildings with a particular focus on nearly zero-energy buildings (nZEB). The calculation highlighted the relationship and balance between the air exchange in the way of mechanical ventilation and infiltration, caused by the impact of climate and depended on the air tightness of the buildings. The examples of solutions for mechanical ventilation of nZEB buildings that create the conditions for efficient operation were presented.
11
Content available Indoor air quality in computer labs
Telejko M.
Structure and Environment
|
2015
|
Vol. 7, no. 4
194--198
EN
The article presents the results of indoor air quality measurements in three university computer labs. In the spaces concerned natural ventilation system has been applied. The obtained results indicate a very low air quality in this type of room.
12
Wpływ różnych rozwiązań nawiewu powietrza na mikroklimat i czystość mikrobiologiczną pomieszczeń
Koruba D., Telejko M.
Logistyka
|
2015
|
nr 4
9212--9221, CD3
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań parametrów mikroklimatu w mieszkaniach, w których zastosowano różne sposoby dostarczenia powietrza zewnętrznego. Poza mieszkaniami z typowym rozwiązaniem (nieszczelności w przegrodach oraz okienne nawiewniki powietrza) badaniami objęto również mieszkania do których powietrze wentylacyjne dostarczane było w sposób pośredni poprzez klatkę schodową. Badania typowych parametrów mikroklimatu uzupełniono o analizę mikrobiologiczną powietrze w rozpatrywanych pomieszczeniach.
EN
The article presents the results of the microclimate in the flats of different delivery method external air. Studies was done in the flats with a typical solution - cracks in the building envelope and air Inlets. Addition research has been done in the apartment where the ventilation air was delivered in an indirect way through the stairwell. The study of microclimate parameters complemented by microbiological analysis of air.
13
Ogrzewanie i nawilżanie powietrza w halach produkcyjnych
Charkowska A.
Chłodnictwo i Klimatyzacja
|
2015
|
nr 7
69--70, 72--77
PL
Każda gałąź produkcji charakteryzuje się właściwymi dla siebie problemami dotyczącymi stanu powietrza wewnętrznego (emisja zanieczyszczeń, wymagania dotyczące czystości powietrza), w tym także parametrów cieplno-wilgotnościowych. Zapewnienie właściwej wymiany powietrza i jego czystości oraz odpowiedniej temperatury i wilgotności w halach produkcyjnych jest niezbędne do osiągnięcia wymaganych, bezpiecznych, a także komfortowych warunków pracy oraz do uzyskania prawidłowego przebiegu produkcji.
14
Wstępna analiza zagrożeń w eksploatacji kabin lakierniczych wyposażonych w rekuperatory
Nikończuk P.
Logistyka
|
2014
|
nr 5
1183--1188
PL
Zadaniem kabiny lakierniczej jest wymiana powietrza w jej wnętrzu, co zapewnia zarówno komfort i bezpieczeństwo lakiernika jak również jakość procesu lakierowania oraz jakość nakładanych powłok lakierniczych. Coraz częściej w kabinach lakierniczych stosuje się rekuperatory krzyżowe w celu obniżenia kosztów eksploatacji, szczególnie w warunkach zimowych. Konstrukcja rekuperatorów jest podatna na „zaklejanie się” osadami mgły lakierniczej, co powoduje sukcesywne zmniejszanie wolumenu masy wymienianego powietrza. Sytuacja taka prowadzi do powstawania zagrożeń wybuchem oraz zatrucia. W artykule przedstawiono wstępną analizę powstawania osadów lakierów, jako przyczyny zagrożeń.
EN
The task of the spray booth is the air exchange in its interior which provides both comfort and safety of a painter as well as the quality of the painting process and the quality of applied coatings. Increasingly, paint booths are equipped with cross recuperators. Recuperators reduce operating costs, especially in winter conditions. The design of recuperators is prone to be clogged of overspray sediments. The paper presents a preliminary analysis of the formation of varnish deposits as the cause of hazard.
15
Content available Próba poprawy jakości powietrza wewnętrznego w przedszkolu
Koruba D., Zender-Świercz E., Piotrowski J. Z., Orman Ł., Telejko M.
Budownictwo i Architektura
|
2014
|
Vol. 13, nr 4
7--13
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań nad jakością powietrza wewnętrznego (IAQ) w jednym z wybranych przedszkoli. W obiekcie zastosowany został system wentylacji grawitacyjnej. Wstępne badania potwierdziły niską jakość powietrza wewnętrznego w podmiotowym budynku. W trakcie badań zaproponowano dwa usprawnienia mające na celu poprawę jakości powietrza: zwiększenie strumienia powietrza nawiewanego oraz, w drugiej kolejności, montaż urządzeń do uzdatniania powietrza wewnętrznego. Uzyskane wyniki badań wskazują, że wprowadzone usprawnienia wpływają na poprawę jakości powietrza wewnętrznego.
EN
The article demonstrates the results of research on the indoor air quality (IAQ) in one of chosen preschools. In such facilities, the standard solution is a system of natural ventilation. Only a small percentage of such buildings is equipped with a mechanical ventilation system with adjustable parameters of the microclimate. The article presents the results of indoor air quality in the local preschool located in Kielce. In the present facility natural ventilation system was used. Preliminary studies confirmed the poor quality of indoor air in a subjected building. During the study, two improvements aimed at improving air quality were proposed. The first improvement was to increase the supply air stream. The second one concerned the installation of equipment for the treatment of indoor air. The results indicate that under certain guidelines it is possible to improve indoor air quality. As an indicator of indoor air quality, concentration of carbon dioxide was adopted. In addition, microbiological tests were performed indoors.
16
Content available Ocena jakości powietrza wewnętrznego w wybranych przedszkolach
Telejko M.
Budownictwo i Architektura
|
2014
|
Vol. 13, nr 4
41--48
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań jakości powietrza wewnętrznego przeprowadzonych w 4 przedszkolach samorządowych. W rozpatrywanych obiektach zastosowany został system wentylacji grawitacyjnej. Uzyskane wyniki badań wskazują jednoznacznie na bardzo niską jakość powietrza w tego typy budynkach.
EN
The article presents the results of indoor air quality (IAQ) assessment in four local preschools. The natural ventilation system was used in the buildings. Outdoor air was supplied to the premises through a leak in the external walls and air intakes were of maximum efficiency of 30 m3/h. Parameters describing IAQ were measured, such as: temperature, relative humidity and carbon dioxide concentration. Two series of studies were performed in each preschool. On the basis of the survey, it can be clearly stated that the indoor air quality in preschools is considered to be very low very low. All the analyzed parameters describing the quality do not meet the current legal requirements. Reported values of CO2 concentration exceeded three times the value set of the recommended maximum.
17
Content available Symulacje wymiany powietrza, jako pomoc w projektowaniu organizacji napływu powietrza do mieszkań
Miśniakiewcz E
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
|
2013
|
nr 5
75-85
PL
W artykule przedstawiono podstawowe zależności opisujące zasadę działania systemu wentylacji naturalnej. Przedstawiono również wyniki symulacji wymiany powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych wyposażonych w wentylację naturalną. Symulacje przeprowadzono autorską procedurą obliczeniową. Na podstawie analizy przeprowadzonych symulacji, zaproponowano wprowadzenie zróżnicowania stolarki okiennej, np. w odniesieniu do kondygnacji, dla utrzymania akceptowalnej jakości powietrza wewnętrznego w sezonie grzewczym. Przedstawiona propozycja zróżnicowania stolarki okiennej pod względem napływu powietrza do pomieszczeń kierowana jest głównie do projektantów architektury.
EN
Paper presents basic rules describing function of natural ventilation system. It has been also presented a comparison of the simulation analysis selected results in the existing dwelling houses with natural ventilation. On the basic of performed simulation analysis introduction of various window types was proposed, e.g. depending on storey, for maintenance of accepted indoor air quality in the heating season. Presented proposition of diversity window woodwork types in respect of air inflow is addressed mostly to architecture designer.
18
Wpływ wymiany powietrza na zużycie ciepła w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej
Baranowski A., Ferdyn-Grygierek J.
Rynek Energii
|
2013
|
Nr 4
85--89
PL
Przewidywanie zapotrzebowania i zużycia energii w budynku jest ważne zarówno na etapie projektowania jak i późniejszej eksploatacji. Ocena energochłonności budynków za pomocą certyfikatu energetycznego może być w wielu przypadkach obarczona dużym błędem wynikającym z deklarowania nakładów ciepła na wentylację w oparciu o normy a nie rzeczywiste wartości wymiany powietrza. W oparciu o serię pomiarów w istniejących budynkach przeanalizowano rzeczywiste wartości strumieni powietrza wentylacyjnego i porównano wynikające stąd rzeczywiste potrzebne nakłady ciepła z projektowanymi.
EN
Prediction of the energy consumption and heat demand in a building is important both at the design stage as well as during the further period of building exploitation. Assessment of energy consumption by the energy certificate can be overestimated due to the declaration of ventilating air flows on the base of standards, usually much greater than the real air exchange. It corresponds to the greater heat load for the ventilation purposes. Based on the series of measurements in the existing buildings the real values of the ventilating air flows were analyzed and resulting heat load were compared with designed value.
19
Content available remote Szczelność i wymiana powietrza w wielokondygnacyjnych budynkach mieszkalnych z wentylacją naturalną
Ferdyn-Grygierek J., Baranowski A.
Instal
|
2013
|
nr 6
27--30
PL
W artykule przedstawiono wyniki pomiarów strumienia powietrza wentylacyjnego usuwanego z mieszkań przez system wentylacji grawitacyjnej w dwóch budynkach wielorodzinnych oraz zaprezentowano wyniki testów szczelności pięciu wybranych mieszkań w tych budynkach. Wyniki pomiarów porównano z obowiązującymi normami dotyczącymi wymaganego strumienia objętości powietrza wentylacyjnego w mieszkaniach oraz szczelności budynków.
EN
The paper presents the results of the measurements of ventilating air flows removed from the flats in two multifamily buildings equipped with the gravitational ventilating system. The results of the pressurisation tests performed in 5 selected flats located in the same buildings are also presented. Both sets of measurement results were compared with standards concerning requirements of the ventilation and airtightness in buildings.
20
Content available remote Jakość powietrza w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych
Telejko M., Zender–Świercz E., Piotrowski J. Z.
Budownictwo i Architektura
|
2013
|
Vol. 12, nr 3
67--74
PL
Obowiązujące aktualnie przepisy prawne regulujące zagadnienia wentylacji naturalnej [1], [2], [3] w wielu obszarach są niejednoznaczne, a niekiedy wręcz sprzeczne. Sytuacja taka prowadzi do stosowania rozwiązań powodujących poważne zaburzenia w działaniu wentylacji grawitacyjnej. W dużej części budynków zaburzenia te są wynikiem dostarczania do pomieszczeń zbyt małej ilości powietrza zewnętrznego. Jak wykazały badania, ze względu na kształtowanie warunków mikroklimatu wnętrz, podstawowe znaczenie ma nie tylko wielkość dostarczanego strumienia powietrza zewnętrznego, ale również rozmieszczenie elementów doprowadzających to powietrze.
EN
The applicable legislation connected with the natural ventilation are ambiguous and sometimes contradictory. This leads to serious problems with natural ventilation. In most cases malfunction of the natural ventilation is due to the insufficient stream of air from the outside. The research showed that the microclimate is influenced not only by the incoming air stream, but also by the layout of the air supply.
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.