Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Decision support method for optimal modernization of residential buildings

Bucoń Robert, Czarnigowska Agata

Archives of Civil Engineering

|

2024

|

Vol. 70, nr 1

219--237

EN

Decision-making for the refurbishment of multi-family residential buildings is a complex and computationally difficult task. Therefore, the authors have developed a model that supports modernization planning in a long-term and comprehensive manner, i.e. from assessing the building to indicating the optimal scope of modernization. The comprehensive scope of the model includes the acquisition and provision of relevant knowledge to the model. The original methods proposed for its acquisition are derived from common expert knowledge based on linguistic terms. The methods adopted are not mandatory and may be replaced by others that provide more reliable knowledge. The fundamental aim of the proposed approach, however, is to select the optimal modernization option and allocate it over the planned modernization time horizon. An innovative optimisation approach based on decision matrices is used, allowing the selection of possible scenarios of repair options at each stage. These matrices are a set of constraints written in binary variables allowing the optimisation calculus to maintain a fixed sequence of repairs. In addition, the solutions used in the optimisation modules make it possible to take into account assumptions regarding the assumed assessment of the building’s condition and financial constraints. The developed model provides a practical and versatile tool that can be used by managers at the maintenance stage of residential buildings.

PL

W Europie coraz większą uwagę przykłada się do modernizacji budynków mieszkalnych, co ma na celu zmniejszenia niekorzystnego oddziaływania budynków mieszkalnych generujących duże ilości zanieczyszczeń środowiskowych. Modernizacja budynków stanowi kluczowy krok w kierunku dekarbonizacji istniejących zasobów mieszkaniowych. Stąd tez działania te muszą być ukierunkowane przede wszystkim na redukcję zużycia energii, wpływu na środowisko, ale również poprawę odbioru społecznego. Osiągnięcie celów zrównoważonego budownictwa jest trudnym zadaniem wymagającym zbadania dużej liczby środków modernizacji i kontrastujących celów. W obliczu wielu możliwości wyboru sposobu modernizacji budynków głównym problemem jest identyfikacja tych, które są bardziej efektywne i niezawodne w długim okresie czasu i które w największym stopniu przyczyni ą się do rozwiązywania problemów środowiskowych, ekonomicznych i społecznych. Promowanie modernizacji energetycznej w istniejących budynkach mieszkalnych jest jednym z najistotniejszych celów polityki zrównoważonego rozwoju. Konieczność dostosowywania budynków do nowych standardów energetycznych ma na celu ograniczenie globalnego zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych i przyspieszenie modernizacji istniejących budynków. Zauważalne jest jednak, że przy renowacji budynków nie s ą uwzględniane w sposób kompleksowy zagadnienia holistyczne związane z realizacją celów zrównoważonego rozwoju. Potrzeba zatem tworzenia bardziej zrównoważonych ekologicznie budynków, ze wskazaniem na konieczność modernizacji budynków w szerszym ujęciu, które uwzględnia również cele społeczne, takie jak poprawa jakości życia. Wiąże się to z uwzględnieniem w renowacji potrzeb związanych z: komfortem i zdrowiem, ochroną i bezpieczeństwem, funkcjonalnością i inteligentnym zarządzaniem co przekłada się na komfortowe warunki środowiska wewnętrznego – termicznego, oświetlenia naturalnego, jakości powietrza wewnętrznego oraz akustyki. Renowacja budynku powinna również uwzględniać aspekt techniczny odnoszący się do bezpieczeństwa konstrukcji, co jest szczególnie ważne z uwagi na starzejący się zasób budynków mieszkalnych. Z tego tez powodu zwraca si ę uwagę na utrzymanie odpowiednich parametrów budynku, zachowanie jego pierwotnych funkcji oraz zapewnienie odpowiedniej jakości życia mieszkańców w kontekście zrównoważonej modernizacji budynków. Biorąc pod uwagę powyższe wymagania autorzy opracowali metodę, która składa się z sześciu etapów obliczeniowych. W pierwszym dobierane są kryteria, określana jest ich ważność, a następnie dokonywana jest wielokryterialna ocena stanu budynku. W drugim etapie, na podstawie przeprowadzonej oceny stanu budynku, opracowywane są różne propozycje napraw wraz z określaniem wartości przyrostu dla ocen każdego z kryteriów. W kolejnym kroku określane są zależności technologiczne występujące pomiędzy proponowanymi naprawami i na tej podstawie określane są możliwe warianty remontu, składające się z jednej lub większej ilości napraw – w ustalonym porządku kolejnościowym. W czwartym etapie przeprowadzany jest wybór optymalnego pod względem kosztów wariantu modernizacji, którego wykonanie umożliwi uzyskanie zakładanych wartości kryteriów. W kolejnym etapie przeprowadzane są obliczenia związane z określeniem budżetu potrzebnego do przeprowadzenia napraw na poszczególnych etapach planowanej modernizacji. W ostatnim szóstym etapie, biorąc pod uwagę ograniczenia finansowe, przeprowadzana jest optymalizacja mająca na celu alokację napraw w rozpatrywanym horyzoncie czasowym. Proponowana metoda w sposób długoterminowy i kompleksowy wspomaga planowanie remontów, tj. począwszy od oceny budynku, a skończywszy na wskazaniu optymalnego zakresu modernizacji. Kompleksowy zakres proponowanej metody obejmuje pozyskanie i dostarczenie odpowiedniej wiedzy. Zaproponowano autorskie metody do jej pozyskania oparte są na powszechnej wiedzy eksperckiej bazującej na określeniach lingwistycznych. Przyjęte metody nie są obligatoryjne i mogą być zastąpione innymi, które dostarczą bardziej wiarygodnej wiedzy. Zasadniczym celem proponowanego podejścia jest jednak wybór optymalnego wariantu modernizacji i jego alokacja w planowanym horyzoncie czasu. Zastosowane nowatorskie podejście optymalizacyjne oparte na macierzach decyzyjnych, umożliwia wybór możliwych scenariuszy wariantów modernizacji na każdym jej etapie. Macierze te stanowią zbiór ograniczeń zapisanych zmiennymi binarnymi pozwalające w rachunku optymalizacyjnym zachować ustaloną kolejność wykonywania napraw. Ponadto zastosowane w modułach optymalizacyjnych rozwiązania umożliwiają uwzględnienie założeń dotyczących zakładanej oceny stanu budynku oraz ograniczeń finansowych. Opracowana metoda stanowi praktyczne i uniwersalne narzędzie, które może być wykorzystywane przez zarządców na etapie utrzymania budynków mieszkalnych.

2

Wybrane przykłady modelowania i analizy strukturalnej problemów decyzyjnych w budownictwie

Śladowski Grzegorz

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 1-2

98--102

PL

W artykule zwrócono uwagę na ważny aspekt, jakim jest modelowanie i analiza strukturalna problemów w procesie decyzyjnym. Zaprezentowane podejście systemowe na tle klasycznych wielokryterialnych metod wspomagania decyzji pozwala uwzględnić różne współzależne zewnętrzne i wewnętrzne relacje między kryteriami i wariantami decyzyjnymi, co jest istotne z perspektywy modelowanej rzeczywistości. Przedstawiono podstawowe metody modelowania i analizy struklturalnej, a całość rozważań została poparta wybranymi przykładami problemów decyzyjnych w budownictwie.

EN

This paper notes the important aspect of the modeling and structural analysis of problems in decision making. Against classical multi-criteria decision-making support methods, the presented approach considers different co-dependent external and internal relations between criteria and decision alternatives, which is significant from the standpoint of the reality we aim to model. Essential structural modeling and analysis methods were presented, and the entire discussion was backed by samples of decision problems from the construction sector.

3

Agregacja ocen decydentów dla systemu predykcji czasów realizacji procesów budowlanych

Tomczak Michał, Polat Gül

Builder

|

2023

|

R.27, nr 12

95--99

PL

Jednym z najistotniejszych i najbardziej wymagających zagadnień występujących w ramach inżynierii przedsięwzięć budowlanych jest problem opóźnień w realizacji przedsięwzięć budowalnych. Znaczna liczba czynników ryzyka niezbędnych do uwzględnienia oraz stopień skomplikowania opisu ich wpływu na poszczególne procesy przedsięwzięcia budowlanego sprawiają, że zagadnienie predykcji czasów realizacji procesów i przedsięwzięć budowlanych jest zagadnieniem trudnym. W odpowiedzi na dostrzeżony problem opracowano metodę agregacji ocen decydentów za pomocą rozmytej obwiedni typu 2 rozszerzonego wahającego się rozmytego zbioru terminów lingwistycznych służącą predykcji czasów realizacji procesów budowlanych. W proponowanym podejściu decydenci mogą wyrażać swoje oceny poprzez porównywanie parami, tak jak ma to miejsce w powszechnie akceptowanej metodzie AHP. Decydenci mogą wyrażać swoje preferencje tak swobodnie, jak to możliwe, za pomocą wyrażeń językowych zamiast wartości liczbowych, co jest bliższe ludzkiej kognitywistce i naturze. Decydenci nie muszą ograniczać się do wyrażania preferencji za pomocą pojedynczych słów, mogą używać całych wyrażeń dostarczonych przez zdefiniowaną gramatykę. W celu zobrazowania funkcjonowania metody wykonano predykcję czasów realizacji przykładowego przedsięwzięcia budowlanego z wykorzystaniem opracowanej metody.

EN

One of the most important and challenging issues occurring in construction project engineering is the problem of delays in the execution of construction projects. The significant number of risk factors necessary to take into account and the complexity of describing their impact on the various processes of a construction project make the issue of predicting the execution times of construction processes and projects a difficult one. In response to the perceived problem, a method of aggregating decision makers' assessments using a fuzzy envelope type-2 extended hesitant fuzzy set of linguistic terms was developed for predicting the execution times of construction processes. In the proposed approach, decision makers can express their evaluations through pairwise comparisons, as in the widely accepted AHP method. Decision makers can express their preferences as freely as possible using linguistic expressions instead of numerical values, which is closer to human cognition and nature. Decision makers do not have to limit themselves to expressing preferences with single words, they can use whole expressions provided by a defined grammar. In order to illustrate how the method works, a prediction of the execution times of an example construction project was made using the developed method.

4

The expert system supporting decision-making in the process of vegetable pests extermination during vegetation period

Sojak Mariusz, Głowacki Szymon, Tulej Weronika, Bryś Andrzej, Hutsol Taras, Horetska Iryna, Stroianovska Liliia, Rozkosz Anna, Prístavka Miroslav

Agricultural Engineering

|

2023

|

Vol. 27, No. 1

331--348

EN

The paper presents a computer system supporting the identification of vegetable pests during the vegetation period and the way in which it works on the example of red beet. The objective was to develop an expert system to facilitate the identification of pests and suggest an appropriate method of controlling them. Filling the database with the knowledge applying to one narrow area of knowledge turns the expert system framework into an expert system in this area of knowledge. The system consists of the expert system and the database in the form of text files, which contain additional explanations. The user of the expert system - “DSS - pest control” needs to answer the following questions: in the first stage the user selects the diagnosed vegetable, in the second stage, the user selects the symptom or symptoms on the above-ground vegetable part, in the third stage, the user selects the symptom or symptoms on the below-ground vegetable part. The designed decision support system (“DSS - pest control”) may be used by individual vegetable growers. It may also serve as an educational program, e.g. for students who want to find out more about the specific areas of knowledge as well as for scientists and researchers.

PL

Artykuł przedstawia system komputerowy wspomagający identyfikację szkodników warzyw podczas procesu wegetacji, a także sposób jego działania na przykładzie buraka czerwonego. Celem było opracowanie systemu ekspertowego ułatwiającego identyfikację szkodników oraz zaproponowanie odpowiedniej metody ich zwalczania. Wypełnienie bazy wiedzy informacjami odnoszącymi się do wąskiego obszaru wiedzy zamienia system ekspertowy w system w danej dziedzinie wiedzy. System składa się z systemu ekspertowego oraz bazy danych w postaci plików tekstowych, które zawierają dodatkowe wyjaśnienia. Użytkownik systemu ekspertowego - "DSS - zwalczanie szkodników" musi odpowiedzieć na następujące pytania: w pierwszym etapie użytkownik wybiera diagnozowane warzywo, w drugim etapie użytkownik wybiera objaw lub objawy na nadziemnej części warzywa, w trzecim etapie użytkownik wybiera objaw lub objawy na podziemnej części warzywa. Zaprojektowany system wspomagania decyzji ("DSS - zwalczanie szkodników") może być stosowany przez indywidualnych plantatorów warzyw. Może również służyć jako program edukacyjny, np. dla studentów, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę, może być także pomocny dla naukowców i badaczy.

5

Decision support for choosing a scenario for organizing urban transport system with share of electric vehicles

Jacyna Marianna, Żochowska Renata, Sobota Aleksander, Wasiak Mariusz

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 117

69--89

EN

This article presents the issue of using decision support tools to select the variant of organization of urban transport system. Two scenarios for the use of electric vehicles were compared, considering not only their emissions and fuel consumption but also the limited accessibility of conventional vehicles to the city. The authors assume that the development of urban traffic organization must go hand in hand with the challenges of planning sustainable urban mobility and reducing harmful exhaust fumes. Furthermore, decision-makers should be equipped with simple decision support tools to generate the best option considering the expectations of transport users. The PTV VISUM tool was used to analyse and visualize two different organization scenarios for a selected city in Poland.

6

Determinants of making decisions in improving the quality of products

Siwiec Dominika, Bełch Paulina, Hajduk-Stelmachowicz Marzena, Pacana Andrzej, Bednárová Lucia

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 157

497--507

EN

Purpose: The basic purpose of research was to determine the causes of making the decision that manufacturers on their way to improve the quality of their products. Design/methodology/approach: The research method applied in article is mainly standardized survey research making based on survey conducted in contact and remote way conducted in 78 enterprises in south-eastern Poland. The research process also accompanied analysis of thesource documentation. Findings: It was concluded that decision during improving quality of the product were making mainly in simultaneously with considering customers' requirements of the customers about the quality of the products and the impact of products on the natural environment. Research limitations/implications: Most of the verified enterprises from SMEs are tried integrating qualitative-environmental actions as part of improving the quality of products. This is a favorable condition for further research, so that it is possible to adjust the quality and environmental approach when improving the quality of products in SMEs. Practical implications: Discussion of the results of research have a series of practical implications mainly for product management staff. Especially in organizations that designed new products or also in significant modification of these products. Social implications: Building awareness improves not only quality of products, but also simultaneously in line with sustainable development, including in improving environmental aspects. Originality/value: The article has cognitive value for development of knowledge, science, quality, and environmental in the area of management of products.

7

Approach to predict product quality considering current customers’ expectations

Siwiec Dominika, Pacana Andrzej, Bednárová Lucia

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 155

461--472

EN

Purpose: The purpose was to develop an approach to predict product quality considering current customers' expectations. Design/methodology/approach: The approach includes integrated techniques, i.e.: SMART(-ER) method, a questionnaire with the Likert scale, brainstorming (B&M), WSM method, and Naïve Bayes Classifier. This approach refers to obtaining customers' expectations for satisfaction from the current quality of products and the importance of these criteria. Based on the satisfaction of customers, the quality of the product was estimated and classified. Then, the quality of the product was predicted for current customers. Findings: It was shown that it is possible to predict product quality based on current customer expectations, and so based on the current existing product. Research limitations/implications: The proposed approach does not include the possibilities of determining the expected quality of the product. The approach focuses on predicting customers' satisfaction with the current quality of the product. Therefore, if there is a need for improvement actions, further analyzes should be carried out to determine which criteria should be modified and how. Practical implications: The presented approach can be used for any product. Therefore, it is a useful tool for any kind of organization, which strives to meet customer satisfaction. Despite the possibility to predict the quality of the product, the proposed approach can indicate at an early stage to the organization that it is necessary to make improvement actions. Social implications: It is possible to reduce the waste of resources by predicting that improvement actions are necessary. Moreover, the approach supports an entity (e.g., expert, enterprise, interested parties) in predicting current customers' satisfaction. Originality/value: Originality is predicting product quality based on current customers' expectations. A new combination of quality management techniques, decision support, and machine learning was implemented.

8

Model decyzyjny rozwoju systemu transportowego z zastosowaniem logiki rozmytej

Kaczorek Maciej, Jacyna Marianna

Transport Miejski i Regionalny

|

2022

|

nr 6

3--10

PL

Wybór proponowanych do realizacji projektów infrastrukturalnych, które zapewnią osiąganie celów rozwojowych, jest jednym z kluczowych zagadnień planowania. W Polsce, w obszarze strategicznego planowania rozwoju infrastruktury transportowej, metody wspomagania decyzji nie są kompleksowo stosowane. Artykuł ten ma na celu wypełnienie tej luki za pomocą modelu decyzyjnego rozwoju transportu z zastosowaniem logiki rozmytej. Zaprezentowana metoda umożliwia ocenę projektów kolejowych i drogowych względem grupy kryteriów odpowiadających głównym paradygmatom rozwoju, tj. zrównoważonemu rozwojowi i jakości życia. W celu praktycznego zastosowania logiki rozmytej wykorzystano moduł Fuzzy Logic Toolbox dostępny w pakiecie MATLAB. Model rozwoju obejmuje definicję zmiennych lingwistycznych odpowiadających kryteriom decyzyjnym, funkcje przynależności, reguły wnioskowania oraz ocenę wyników. Model został zastosowany do oceny dwóch rzeczywistych projektów infrastrukturalnych w zakresie linii kolejowej i drogi. Rozważania przeprowadzone w tym artykule wskazują na przydatność logiki rozmytej do wspomagania decyzji w planowaniu rozwoju transportu.

EN

The selection of infrastructure projects proposed for implementation that will ensure the achievement of development objectives is one of the key planning issues. In Poland, in the area of strategic planning of infrastructure development, methods of supporting decision-making, are currently not applied comprehensively. The article aims to address this gap with Fuzzy Logic-based Decision Model for Transport System Development. The presented method allows to assess infrastructure development projects in road and rail transport against a number of criteria corresponding to the main development directions, i.e. sustainable development and quality of life. To allow practical application of fuzzy logic, the Fuzzy Logic Toolbox package available in the MATLAB environment has been employed. The developed model contains defined linguistic variables reflecting the decision-making criteria, membership functions, inference rules as well as assessment results. Model was applied in two real-life project evaluation cases of rail and road infrastructure projects. The deliberations described in this paper indicate the applicability of fuzzy logic for supporting decision-making in planning transport development.

9

Projekt architektury systemu wspomagania decyzji o ewakuacji medycznej

Łubkowski Piotr

Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne

|

2022

|

nr 4

164--167

PL

Współczesne rozwiązania wykorzystywane w środowisku wojskowym oparte są o model architektury korporacyjnej rozumianej jako zbiór właściwości danej organizacji. Ramy architektury korporacyjnej proponowanej do zastosowania w omawianym środowisku wyznacza architektura korporacyjna NATO Architecture Framework w wersji 4. Celem NAFv4 jest zapewnienie standardu opracowywania i opisywania architektury korporacyjnej na potrzeby wojskowe. W artykule zaprezentowano praktyczną implementację NAFv4 w opracowaniu architektury systemu wspomagania decyzji o ewakuacji medycznej, którego ideą jest monitorowaniu parametrów życiowych żołnierza oraz wykorzystanie rozszerzonej świadomości sytuacyjnej do wsparcia procesu decyzyjnego w zakresie skutecznej ewakuacji poszkodowanych nie tylko na polu walki.

EN

Contemporary solutions used in military environment are based on Enterprise Architecture model understood as a set of properties of a given organization. The framework of enterprise architecture proposed for use in this environment is specified by NATO Architecture Framework version 4. The purpose of NAFv4 is to provide a standard for developing and describing enterprise architecture for military purposes. The paper presents practical implementation of NAFv4 in development of decision support system architecture for medical evacuation, which idea is to monitor vital signs of a soldier and use extended situational awareness to support decision making process in effective evacuation of casualties not only on the battlefield.

10

Model optymalizacyjny wspomagający długoterminowe utrzymanie wielorodzinnych budynków mieszkalnych

Bucoń Robert, Czarnigowska Agata

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 12

46--49

PL

W artykule przedstawiono model wspomagający decyzje związane z długoterminowym planowaniem utrzymania budynku mieszkalnego. Zaproponowano sposób kwantyfikacji stanu budynku i algorytm optymalizacji maksymalizujący korzyści działań naprawczych i modernizacyjnych (wyrażone zwiększeniem oceny stanu budynku) przy założeniu minimalizacji kosztu tych działań. Model uwzględnia praktyczne ograniczenia związane z założeniami budżetowymi, kolejnością prac oraz terminami, wspomagając alokację działań w planowanym horyzoncie czasowym. Opracowana metoda została zaimplementowana do postaci komputerowego systemu i może stanowić użyteczne narzędzie wspierania procesu podejmowania decyzji na etapie utrzymania wielorodzinnych budynków mieszkalnych.

EN

The article presents a model to support decisions related to long-term planning of housing maintenance. A method of quantifying the building condition and an optimization algorithm were proposed, maximizing the benefits of repair and modernization activities (expressed by the increment of the building condition assessment) with the assumption of minimizing the cost of these activities. The model takes into account practical constraints related to budget assumptions, sequence of works and deadlines, supporting the allocation of activities in the planned time horizon. The developed methodology was implemented in the form of a computer system and can be regarded as a usefultool for supporting the decision-making process at the maintenance stage of multifamily residential buildings.

11

Fuzzy logic as a decision-making support tool in planning transport development

Kaczorek Maciej, Jacyna Marianna

Archives of Transport

|

2022

|

Vol. 61, iss. 1

51--70

EN

Deliberations on transport development indicate that planning is its most significant aspect. One of the key issues in planning is selecting infrastructure projects for completion that will contribute to achieving the development objectives. The important functions of planning, as well as its complexity, indicate the need to use solutions in the decision-making support field. In Poland, in the area of strategic planning of infrastructure development, methods of supporting decision-making aimed at selecting infrastructure projects, taking into account their degree of compliance with strategic goals, are currently not applied comprehensively. The paper aims to address this gap with MCDA solution basing on review of literature combined with the authors’ experience in transport planning. Therefore, authors presented a proposed tool for supporting decision-making in planning transport development on a strategic level. The presented method allows for assessing infrastructure development projects in road and rail transport. Such assessments take into account a number of criteria corresponding to the main development directions, i.e. sustainable development and quality of life. Due to the method of formulating development objectives, it has been decided that it will be advantageous to apply fuzzy logic, which enables using natural language in decision-making support systems. To allow practical application of fuzzy logic, the Fuzzy Logic Toolbox package available in the MATLAB environment has been employed. The developed model contains a structure along with defined linguistic variables reflecting the decision-making criteria; also, it includes membership functions, inference rules as well as assessment results. The paper also defines the algorithm of decision-making support procedure. For verification purposes, the decision support model was applied in several real-life project evaluation cases, including a variety of projects in construction, development, and renovation of rail and road infrastructure. The deliberations de scribed in this paper indicate the usefulness of fuzzy logic for supporting decision-making in planning transport development. It’s beneficial that the defined criteria can be applied in the case of projects in early preparation phase, enabling their practical application. Implementation of the solution in the MATLAB Fuzzy Logic Toolbox enables achieving fast results of the assessment of decision-maker preference level.

12

Integration of solutions and services for multi-omics data analysis towards personalized medicine

Reska Daniel, Czajkowski Marcin, Jurczuk Krzysztof, Boldak Cezary, Kwedlo Wojciech, Bauer Witold, Koszelew Jolanta, Kretowski Marek

Biocybernetics and Biomedical Engineering

|

2021

|

Vol. 41, no. 4

1646--1663

EN

Current advances in high-throughput and imaging technologies are paving the way next-generation healthcare, tailored to the clinical and molecular characteristics of each patient. The Big Data obtained from these technologies are of little value to society unless it can be analyzed, interpreted, and applied in a relatively customized and inexpensive way.We propose a flexible decision support system called IntelliOmics for multi-omics data analysis constituted with well-designed and maintained components with open license for both personal and commercial use. Our proposition aims to serve some insight how to build your own local end-to-end service towards personalized medicine: from raw data upload, intelligent integration and exploration to detailed analysis accompanying clinical medical reports. The high-throughput data is effectively collected and processed in a parallel and distributed manner using the Hadoop framework and user-defined scripts. Heterogeneous data transformation performed mainly on the Apache Hive is then integrated into a so called ‘knowledge base’. On its basis, manual analysis in the form of hierarchical rules can be performed as well as automatic data analysis with Apache Spark and machine learning library MLlib. Finally, diagnostic and prognostic tools, charts, tables, statistical tests and print-ready clinical reports for an individual or group of patients are provided. The experimental evaluation was performed as part of the clinical decision support for targeted therapy in non-small cell lung cancer. The system managed to successfully process over a hundred of multi-omic patient data and offers various functionalities for different types of users: researchers, bio-statisticians/bioinformaticians, clinicians and medical board.

13

Information processing as a determinant of effective management

Rybak Łukasz, Dudczyk Janusz, Jezierski Zdzisław

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2020

|

z. 149

539--548

EN

Purpose: The aim of this article is to present the process of information processing as an element correlated with effective management. The authors have already quoted the information hierarchy in their own published papers a few times. This paper is a kind of systematization of knowledge concerning the process of information processing in terms of making strategic decisions and resources management. Design/methodology/approach: In the paper the critical analysis of literature was carried out and the theoretical basis concerning the information hierarchy and the OODA loop was presented. The field of this paper concerns information processing in the context of management and decision supporting. Findings: In each of the discussed literature references, the authors identified information hierarchy along with OODA loop. It allowed us to achieve the aim which was defined earlier, namely, to show information processing as an element correlated with effective management. Research limitations/implications: In the paper a few examples were analysed. Therefore, the next step in the future research should be to focus at the review of a bigger amount of them. Originality/value: The paper shows that the information hierarchy could be used unconsciously in decision process. The authors showed how to detect the information hierarchy in a management process. The paper should be read by persons whose research interests are focused on the decision support by the information and communication technologies.

14

Links between freight trip generation rates, accessibility and socio-demographic variables in urban zones

Gonzalez-Feliu Jesus, Palacios-Argüello Laura, Suarez-Nanez Carlos

Archives of Transport

|

2020

|

Vol. 53, iss. 1

7--20

EN

This paper proposes an assessment of the links between freight trip generation (FTG) rates and accessibility. First, the paper overviews the background, sets the context and motivates the research. Second, it presents the proposed methodology, which combines an FTG model, two accessibility indicators and a linear regression analysis to assess the relationships between freight trip demand and a set of socio-demographic variables including accessibility. The FTG modelling framework, adapted from previous works, allows estimating the number of freight trips with a small amount of standard data, even when no surveyed data is available. The two gravity accessibility indexes, one potential and one exponential, are defined in the continuity of recent freight accessibility works. To those indicators, a set of socio-demographic variables, including population, area or a zone (or density), are introduced. The relationships between FTG and all those variables are assessed via standard linear regression methods completed by the verification of the corresponding linear relationship hypotheses. Third, the framework is applied to the urban area of Lyon (France), where no urban goods survey data is available. Results show that potential accessibility seems to have a better correlation to FTG and could be a good decision support indicator when combined with the population as an explanatory variable. The population can be added to accessibility as an explanatory variable, the resulting models with two variables have a slightly lower accuracy but remains close to that of models with only accessibility as an explanatory variable. This work remains exploratory and finishes by proposing practical implications and further development lines.

15

Determination of the Optimal Location of Sewage Sludge Installation for the Needs of Production of Fertilizer Products

Jąderko-Skubis Karolina, Kruczek Mariusz

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

1238--1252

EN

The objective of this article was to develop a structure of a decision-making model for selection of optimal locations of sewage sludge installation on the example of the Silesian Voivodeship. Selection of locations for waste treatment facilities belongs to complex multicriteria decision-making problems. Taking into account the problems of modelling the supply network for the effective management of sewage sludge corresponding to the concept of circular economy, the paper presents the application of the centre of gravity method for determining the optimal locations for the sewage sludge treatment plant based on the fertilizer production process. The research carried out for the purpose of this study included identification of key elements of the sewage sludge management system, analysis and quantitative and qualitative assessment of sewage sludge streams, analysis of criteria excluding the selection of installation locations, gathering spatial data resulting from defined criteria, determination of optimal location for installations (using the method of determining optimal solutions for the location of objects – the centre of gravity method). All spatial data are presented on thematic maps prepared with the use of QGIS software. The result of the research is a description of the decision-making model structure based on optimization of installation location and including technological and logistic, ecological, infrastructural, economic and legal and social criteria in the process of planning the location of a circular economy plant.

PL

Celem artykułu było opracowanie struktury modelu decyzyjnego dla wyboru optymalnej lokalizacji instalacji zagospodarowania osadów ściekowych na przykładzie województwa śląskiego. Wybór lokalizacji dla obiektów przetwarzania odpadów należy do złożonych wielokryterialnych problemów decyzyjnych. Biorąc pod uwagę problematykę modelowania sieci dostaw dla efektywnego zagospodarowania osadów ściekowych odpowiadających koncepcji gospodarki obiegu zamkniętego w artykule przedstawiono zastosowanie metody środka ciężkości dla wyznaczania optymalnej lokalizacji dla zakładu przekształcania osadów ściekowych w nawozy. Przeprowadzone na potrzeby niniejszej pracy badania obejmowały m.in. identyfikację kluczowych elementów systemu zagospodarowania osadów ściekowych, analizę i ocenę ilościowo-jakościową strumieni osadów ściekowych, analizę kryteriów wykluczających wybór lokalizacji instalacji, zgromadzenie danych przestrzennych wynikających ze zdefiniowanych kryteriów, określenie optymalnej lokalizacji dla instalacji (z wykorzystaniem metody wyznaczania optymalnych rozwiązań dla lokalizacji obiektów – metody środka ciężkości). Wszystkie dane przestrzenne zostały przedstawione na mapach tematycznych opracowanych wykorzystaniem oprogramowania QGIS. Opracowany na podstawie prac badawczych opis struktury modelu decyzyjnego uwzględniający optymalizację lokalizacji instalacji pozwolił na uwzględnienie kryteriów technologiczno-logistycznych, ekologicznych, infrastrukturalnych, ekonomiczno-prawnych oraz społecznych w ramach procesu planowania lokalizacji zakładu gospodarki cyrkularnej.

16

Fusion of clinical data: A case study to predict the type of treatment of bone fractures

Haq Anam, Wilk Szymon, Abelló Alberto

International Journal of Applied Mathematics and Computer Science

|

2019

|

Vol. 29, no. 1

51--67

EN

A prominent characteristic of clinical data is their heterogeneity—such data include structured examination records and laboratory results, unstructured clinical notes, raw and tagged images, and genomic data. This heterogeneity poses a formidable challenge while constructing diagnostic and therapeutic decision models that are currently based on single modalities and are not able to use data in different formats and structures. This limitation may be addressed using data fusion methods. In this paper, we describe a case study where we aimed at developing data fusion models that resulted in various therapeutic decision models for predicting the type of treatment (surgical vs. non-surgical) for patients with bone fractures. We considered six different approaches to integrate clinical data: one fusion model based on combination of data (COD) and five models based on combination of interpretation (COI). Experimental results showed that the decision model constructed following COI fusion models is more accurate than decision models employing COD. Moreover, statistical analysis using the one-way ANOVA test revealed that there were two groups of constructed decision models, each containing the set of three different models. The results highlighted that the behavior of models within a group can be similar, although it may vary between different groups.

17

Fuzzy system for decision support of post-mining regions reclamation (FSDR)

Król-Korczak Jadwiga, Brzychczy Edyta

Archives of Mining Sciences

|

2019

|

Vol. 64, no. 1

35--50

EN

Open pit mining of rock minerals and the affected areas requiring further development are a serious challenge for shaping the positive image of the mining industry among the public. The direction and method of post-mining land reclamation are important for this image, which should take into account various factors describing the mining area, including social preferences. The article presents an example solution – fuzzy system (FSDR) – which supports the selection of the direction of reclamation of post-mining areas created after the termination of operations of open pit gravel and sand natural aggregate mines. The article presents selected factors determining the selection of the direction and possible reclamation variants as input and output data of the fuzzy system. The rules base of the developed system, as well as the mechanisms of inference and defuzzification, were also characterized. The application of the developed system is presented on selected examples.

PL

Eksploatacja surowców skalnych metodą odkrywkową oraz pozostające po niej tereny wymagające dalszego zagospodarowania stanowią poważne wyzwanie dla kształtowania pozytywnego wizerunku branży górniczej w odbiorze społecznym. Dla tego wizerunku istotnym jest przede wszystkim kierunek i sposób rekultywacji terenu poeksploatacyjnego, który powinien brać pod uwagę różne czynniki charakteryzujące teren pogórniczy, w tym preferencje społeczne. W artykule zaprezentowano przykład opracowanego rozwiązania – systemu rozmytego (FSDR) – który wspomaga wybór kierunku rekultywacji terenów pogórniczych powstałych po zakończeniu działalności kopalń odkrywkowych kruszyw naturalnych żwirowo – piaszczystych. W artykule przedstawiono wybrane czynniki determinujące wybór kierunku i możliwe warianty rekultywacji jako dane wejściowe i wyjściowe systemu rozmytego. Scharakteryzowano również bazę reguł opracowanego systemu oraz mechanizm wnioskowania i defuzyfikacji. Przedstawiono zastosowanie opracowanego systemu na wybranych przykładach.

18

Emulatory systemów monitorowania zagrożeń skażeniami na potrzeby systemu WAZkA

Kulas W.

Symulacja w Badaniach i Rozwoju

|

2018

|

Vol. 9, nr 1-2

47--58

PL

W artykule przedstawione zostały wyniki realizacji projektu dotyczącego monitorowania zagrożeń na potrzeby informatycznego systemu wsparcia analiz zagrożeń skażeniami CBRN, w zakresie podsystemu emulatorów. Głównym celem tego podsystemu jest wsparcie procesu szkolenia. Artykuł zawiera analizę potrzeb, koncepcję wykonania i wyniki przykładowego uruchomienia podsystemu. Potrzeby zostały przedstawione na podstawie analizy środowiska i wymagań postawionych przed całym systemem. Koncepcja wykonania została przedstawiona na przykładzie trzech emulatorów o różnym poziomie zaawansowania technologicznego.

EN

This paper presents the results of the threats monitoring project for the IT system needs for supporting analysis of CBRN threats, in the scope of the emulator subsystem. The main purpose of this subsystem is to support the training process. This paper contains an analysis of needs, the implementation concept and the subsystem exemplary launch results. The needs were presented on the basis of the environment analysis and the entire system requirements. The implementation concept has been presented on the three emulator examples with different technological advancement levels.

19

Smart Water – zintegrowane ICT w sterowaniu systemami wodociągowymi

Brodziak R.

Instal

|

2018

|

nr 9

48--52

PL

„Inteligentne miasta” są obszarami, w których technologie informacyjne i komunikacyjne pozwalają na dokonanie zmiany jakościowej w funkcjonowaniu społeczeństw XXI wieku. Rozwój obszarów miejskich musi być zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju i nie będzie mógł być zrealizowany bez odpowiedniej infrastruktury wodociągowej. W artykule przedstawiono zadania i wyzwania przedsiębiorstw wodnych w zakresie ICT, omówiono także możliwości zintegrowanego sterowania systemami zaopatrzenia w wodę z wykorzystaniem systemów wspomagania decyzji.

EN

“Smart cities” are an area in which information and communication technologies allow for a qualitative change in the functioning of 21st century societies. Urban development must be carried out in a manner consistent with sustainable development and cannot be achieved without proper water supply infrastructure. This work discusses water supply control systems and presents the tasks and challenges of water enterprises with the possibilities offered by ICT, such as Decision Support Systems.

20

Wspomaganie podejmowania decyzji w procesie eksploatacji urządzeń sterowania ruchem kolejowym

Kornaszewski M.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2018

|

R. 19, nr 12

459--463

PL

Rosnące wymagania bezpieczeństwa stawiane urządzeniom sterowania kolejowym sprawiają, że coraz większego znaczenia nabierają zagadnienia racjonalnego podejmowania decyzji w zarządzaniu procesem eksploatacji tych urządzeń. Zarządzanie obejmuje działania konieczne dla efektywnej realizacji procesu eksploatacji i obejmuje umiejętności jednoznacznego sprecyzowania celu działania, przygotowanie potrzebnych zasobów, ułożenie planu prac oraz kontrolę przebiegu ich realizacji. Realizacja każdej z wymienionych funkcji wymaga od człowieka podejmowania skomplikowanych decyzji.

EN

The increasing safety requirements for the railway traffic control devices cause that the issue of rational decision making in the management of applied devices operation process become more and more important. The management includes activities necessary for the effective implementation of the operation process and also the ability to the action purpose clarification, the necessary resources preparation, the work plan arrangement and control of their implementation. The implementation each of the indicated functions requires a decision making complicated from a human.