W pracy podjęto próbę analizy powojennego budownictwa sakralnego w małych miastach Polski (do 50 tys. mieszkańców) – na przykładzie kościołów wybudowanych po 1945 r. na terenie obecnej archidiecezji częstochowskiej. Omówiono historyczne uwarunkowania procesów inwestycyjnych oraz efekty ilościowe i jakościowe, jakie przyniosły starania inwestorów kościelnych. Przedstawione zagadnienia dotyczące wybranej archidiecezji mogą stanowić reprezentatywny przykład budownictwa sakralnego w małych miastach w Polsce.
EN
The study attempts to analyze the post-war religious architecture in small Polish cities (up to 50 000 inhabitants) – on the example of churches built after 1945 in the archdiocese of Częstochowa. Historical determinants of investment processes as well as quantitative and qualitative effects brought by the efforts of church investors were discussed. The presented issues concerning the selected archdiocese may constitute a representative example of religious architecture in small towns in Poland.
In the post-war years, more than a hundred new religious buildings were built in the area of the present-day Western Pomerania. Contemporary churches represent a great variety of forms, created in many locations, most often as new buildings, but also as expanded and adapted ones. The article analyzes the created buildings and presents descriptions from individual groups of contemporary churchs.
PL
Na terenach obecnego Pomorza Zachodniego w latach powojennych powstało przeszło sto nowych obiektów sakralnych. Współcześnie powstałe kościoły stanowią dużą różnorodność form, powstały w wielu lokalizacjach, najczęściej jako obiekty nowe ale również jako rozbudowy i adaptacje. W artykule przeanalizowano powstałe obiekty i przedstawiono opisy z poszczególnych grup współcześnie powstałych kościołów.
Wartościowe dzieła współczesnej architektury sakralnej Kielc, zrealizowane przez wybitnych polskich twórców po 1945 roku, stanowią oryginalny dorobek i dziedzictwo, a w niektórych przypadkach dowód nowatorskich i unikalnych rozwiązań na poziomie światowym. Pomimo skomplikowanych warunków gospodarczych oraz trudnej sytuacji społecznej i politycznej powojennej Polski architektura obiektów sakralnych stała się wyrazem kontynuacji nowoczesnych nurtów oraz poszukiwań awangardowych rozwiązań przestrzennych, odpowiadających potrzebom społecznym. Budowle te do dziś pozostają świadectwem rozwoju cywilizacyjnego oraz dążeń środowiska twórczego do zachowania wysokiej jakości warsztatu zawodowego.
EN
The valuable works of contemporary sacred architecture in Kielce, realized by outstanding Polish artists after 1945, represent original legacy and heritage, in some cases evidence innovative and unique solutions on a global level. Despite the complicated economic conditions, difficult social and political situation of post-war, architecture sacred objects has become an expression of continuing trends of modern and avantgarde exploration of spatial solutions, meeting the needs of society. These buildings today remain the testimony to the development of civilization and the aspirations of the creative environment to maintain the high quality professional skills.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Współczesne świątynie w małych miastach Podlasia są zazwyczaj lokalizowane na ich obrzeżach, wpływając istotnie na zmiany struktury urbanistycznej ośrodków. Na proces realizacji obiektów duży wpływ, obok architektów, mają także duchowieństwo i społeczność parafialna, co ostatecznie kształtuje wizerunek architektoniczny świątyń.
EN
Contemporary temples are located on the outskirts of small towns of Podlasie. It has big matter for changes of town's urbanistic structure. The clergy with parishioners as well as architects have big influence on final image of temples.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.