Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The Effect of Hard Coal Mine Drainage Water on the Quality of Surface and Ground Waters

Ciosmak M., Grzywna A., Bochniak A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2017

|

Tom 19

411--422

PL

Ocenę wpływu wód kopalnianych na właściwości fizyczne i chemiczne wód powierzchniowych i gruntowych prowadzono w 2014 i 2015 roku na terenie Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Pobierano 2 razy co roku próbki wody do analiz właściwości fizykochemicznych. Próbki wody pobierano z piezometrów, studni, rowów melioracyjnych oraz rzeki Świnki. Analizie poddano następujące parametry: pH, przewodność, substancje rozpuszczone, twardość ogólna, wapń, magnes, sód, azotany, siarczany i chlorki. Badane wskaźniki poddano nieparametrycznej analizie Friedmana (ANOVA) dla powtarzanych pomiarów przy użyciu oprogramowania Statistica. Przeprowadzane badania oraz analiza gospodarki wodno-ściekowej, pozwalają na ocenę parametrów fizykochemicznych wód w obszarze prowadzonej eksploatacji w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Najlepszą oceną intensywności zmian parametrów może być to, w jaki sposób środowisko wód powierzchniowych, odpowiada na kontakt z wodami kopalnianymi. Wody podziemne charakteryzowały się niskimi wartościami wskaźników chemicznych. Wody pitne ze studni we wszystkich przypadkach zaliczane były do I klasy jakości. Wody gruntowe z piezometrów były najczęściej zaliczane do II klasy jakości. Maksymalne wartości przewodności nie przekraczały 2500 μS·cm-1, zaś substancji rozpuszczonych 1500 mg·dm-3. Jedynie w przypadku wapnia i chlorków zdarzały się przypadki zaliczenia wody do III klasy jakości. Maksymalne wartości wapnia wynosiły 2500 mg Ca+··dm-3, zaś chlorków 300 mg Cl·dm-3. Woda w rzece charakteryzowała się wartościami parametrów zbliżonymi do wody podziemnej. Pozwalało to zaliczyć ją do II klasy jakości (wartość graniczna przewodności wynosi 2000 μS·cm-1·, zaś substancji rozpuszczonych 1000 mg·dm-3. Odmiennie sytuacja wyglądała w przypadku wody z rowów. Wartości wskaźników jakości wody były tu nawet trzykrotnie wyższe niż w rzece. W tym przypadku zostały przekroczone wartości graniczne dla II klasy jakości, a dla pozostałych klas ich się nie wyznacza. Dają się zaobserwować zmiany w analizowanych głównych parametrach jakościowych wód rzeki Świnki, jednak znaczne zwiększenie intensywności wydobycia nie wpłynęło na jakość. Podwyższone stężenia składników wód kopalnianych, jakie spływają do rzeki, nie są jednak o tak dużych wartościach, aby doszło do nieodwracalnych zmian w tym ekosystemie. Świadczy o tym szybki powrót jakości wód w tej rzece do stanu sprzed miejsca zrzutu. Większość parametrów wód kopalnianych, porównywanych od początku istnienia kopalni ze stanem obecnym, wykazuje stabilność. Obserwowane pojedyncze wzrosty stężeń nie ulegają utrwaleniu. Wodę pochodzącą z piezometrów, studni i rzeki zakwalifikowano do drugiej klasy jakości, zaś woda z rowów nie spełnia tych parametrów. Najwyższą jakości charakteryzują się wody gruntowe zaliczane najczęściej do pierwszej klasy czystości. To wskazuje na dobrą izolację warstw wodonośnych i brak wpływu na nie działalności kopalni.

EN

The effect of mining waters on the physical and chemical properties of surface and ground waters was evaluated in 2014 and 2015 within the Lublin Coal Basin. Samples of water for physicochemical analyses were taken twice a year. Water was sampled from piezometers, wells, drainage ditches and from the river Świnka. The following parameters were analyzed: pH, conductivity, dissolved substances, general hardness, calcium, magnesium, sodium, nitrates, sulphates and chlorides. The examined indicators were subjected to Friedman’s nonparametric univariate analysis (ANOVA) for measurements repeated using the Statistica software. The tests and analysis of water and sewage management make it possible to evaluate the physicochemical parameters of waters within the mining area in the Lublin Coal Basin. The best measure of the intensity of parameter changes can be the response of the surface water environment to contact with mining waters. Underground waters featured low values of chemical indicators. Drinking water drawn from wells in all cases was classified as quality class I. Ground waters sampled from piezometers were most often classified as quality class II. The value of maximum conductivity did not exceed 2500 μS·cm-1, while that of dissolved substances, 1500 mg·dm-3. Only with regard to the content of calcium and chlorides were some cases of water quality class III recorded. The maximum value for calcium was 2500 mg Ca+·dm-3, while for chlorides this was 300 mg Cl·dm-3. Water in the river featured parameter values similar to those recorded for underground water. Therefore, it could be included in quality class II (the limit value for conductivity is 2000 μS·cm-1, for dissolved substances 1000 mg·dm-3). The situation was different for water sampled from ditches. Here, water quality indicators were even three times higher than in the river. In this case the limit values for quality class II were exceeded. Such limit values are not determined for other classes. Can observe changes in the examined parameters describing the quality of river Świnka waters, it must be stressed that the significant increase in mining activity had no effect whatsoever on its water quality. The increase in chemical concentrations in mine waters drained to the river are not that high so as to cause irreversible changes in this ecosystem. This is proved by a fast return of water quality in the river to the pre-drainage condition. Comparing their current state to the beginning of mining activity, the majority of mine water indicators show stability. The observed single increases in concentrations do not remain fixed. Waters taken from the piezometers, the well and the river were classified as second water quality, while the waters from the land improvement ditches did not meet these criteria. The highest quality was observed for groundwater which is often classified as Type I water quality. This means that the aquifers provide good insulation and are not affected by the Bogdanka mine's activity.

2

Zastosowanie wskaźników chemicznych i biologicznych do oceny potencjału ekologicznego sztucznych cieków wodnych

Grzywna A., Tarkowska-Kukuryk M., Bochniak A., Marczuk A., Jóźwiakowski K., Marzec M., Mazur A., Obroślak R., Nieścioruk K., Zarajczyk J.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 11

1954-1957

PL

W latach 2012–2013 przeprowadzono badania potencjału ekologicznego wód powierzchniowych w obszarze Natura 2000 OSO Lasy Parczewskie. Analiza badanych cieków w oparciu o wskaźniki biologiczne jednoznacznie wskazała na ich antropogeniczny charakter. Niskie wartości wskaźników biologicznych wód badanych cieków były wynikiem parametrów hydromorfologicznych koryta. Cieki charakteryzowała niewielka szerokość i głębokość, okresowy brak przepływu wody oraz modyfikacje koryta. Chemiczne wskaźniki jakości wód powierzchniowych osiągały małe wartości, jedynie ChZT i fosfor ogólny osiągały duże wartości. Poszczególne wskaźniki chemiczne jakości wody były w różnym stopniu powiązane z wskaźnikami biologicznymi.

EN

The quality of surface water in drainage ditches in an area of special protection of Natura 2000 Parczew Forests was studied in 2012–2013. The std. biol. and chem. indicators for various sampling sites were detd. periodically every 3 mo. and the resulting values of the indicators were processed statistically. The resulting low values of macrophyte river index and infusorial index pointed to a poor quality of surface waters. The highest changes were found for the phytoplankton indicator, depended on the sampling locations and time and indicated a good or poor water quality, resp. In addn., strong correlations were detd. between the biol. indicators (the presence of macrophytes and diatoms in water) and chem. ones (O and N contents in water and pH).

3

Ponds Syrenie Stawy in Szczecin - changes of selected water quality chemical indices

Poleszczuk G., Miller T., Tokarz M.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2015

|

R. 20, NR 1-2

85--96

EN

The possibility of using - to a wider inference - water quality test results of stream Osowka flowing through ponds Syrenie Stawy in Szczecin (NW-Poland) - in particular the concentration of dissolved oxygen (DO), electrical conductivity (EC) and the total concentrations of nitrogen (TN) and phosphorus (TP) - conducted in the years 1994 to 2014 was analyzed. The examined indices were classified according to Official Standards currently in force in Poland. Changes of water quality as it flows through the ponds were identified. Multivariate linear regression equations were calculated, endearing statistically significant relationship between successive test indicators (yi) and other indices (xi) and deadlines for measurement periods (Ti) has been made. This allowed in general to characterize water quality, determine the quality changes along the path of flow through ponds and discern what processes biohydrogeochemical within the ecosystem changes affected their quality.

PL

Analizowano możliwość wykorzystania - do poszerzonego wnioskowania - wyników oznaczeń fizyczno-chemicznych wskaźników jakości wód oznaczanych przy określaniu stanu ekologicznego wód powierzchniowych strumienia Osówka przepływających przez Syrenie Stawy w Szczecinie (NW-Polska), tj. stężenie rozpuszczonego tlenu (DO), przewodnictwo elektrycznego (EC) oraz ogólne stężenia azotu (TN) i fosforu (TP) przeprowadzone w latach 1994-2014. Badane wskaźniki klasyfikowano według standardów aktualnie obowiązujących w Polsce w przepisach urzędowych. Oszacowano także zmiany jakości wód podczas przepływu przez stawy oraz obliczono równania regresji liniowej wieloczynnikowej, ujmujące statystycznie istotne zależności pomiędzy kolejnymi badanymi wskaźnikami (yi) i pozostałymi wskaźnikami (xi) oraz terminami okresów pomiarowych (Ti). Pozwoliło to ogólnie scharakteryzować jakość wód, określić zmiany jakości wzdłuż drogi ich spływu przez stawy oraz poznać, jakie procesy biohydrogeochemiczne zachodzące w ekosystemie wpływały na zmiany ich jakości.

4

Chemiczne wskaźniki jakości wody w zlewni Lasów Parczewskich

Grzywna A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 36

120--127

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę chemizmu wód powierzchniowych i gruntowych w dolinie rzeki Ochoża. Zmeliorowane użytki zielone stanowią 20% całej zlewni i znajdują się na glebach organicznych w dolinie Tyśmienicy zaliczanej częściowo do obszaru Natura 2000. Analizy właściwości fizykochemicznych wód mają na celu określenie skutków przekształceń antropogenicznych i rozpoznanie czynników wywierających wpływ na jakość wody na badanym terenie. Próbki wody pobierano w latach 2011–2012 w kilkunastu punktach. Najniższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe, stagnujące w rowach, w lipcu na plantacji borówki. Najwyższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe odpływające rzeką z badanego obiektu. Występujący tu przez cały okres wegetacji przepływ wody, porastająca koryta trzcina pospolita oraz okresowe piętrzenie wody przyczyniały się do efektu samooczyszczania się wody. Prowadzone w różnych porach okresu wegetacji (zima, wiosna, lato, jesień) analizy chemizmu wody pozwalają stwierdzić efekty oddziaływania roślinności w procesie samooczyszczania wody. W badaniach stwierdzono, że wzdłuż rzeki następuje zmniejszenie BZT5 o 26%, ChZT o 37%, fosforanów o 12% i potasu o 13%. Równocześnie nastąpiło zwiększenie zawartości związków azotowych – amoniaku o 27% i azotanów o 15%. Zwiększenie zawartości związków azotowych jest szczególnie widoczne w dolnej części zlewni, co prawdopodobnie jest związane z głębokimi rowami powodującymi nadmierne przesuszenie gleby. Najwyższe wartości wskaźników zanieczyszczeń notowano najczęściej na wiosnę prawdopodobnie w wyniku odpływu wody z drenów.

EN

This paper presents the characteristics of the chemistry of surface and ground water in the bottom of the river valley reclaimed Ochoza. Drained grassland accounts for 20% of the total catchment area and are located on organic soils in the valley Tyśmienica classified to the Natura 2000 sites. Analysis of physico-chemical properties of water are to assess the effects of anthropogenic transformation and identify factors that influence water quality in the study area. Water samples were collected in the years 2011–2012 in several points. The walls were characterized by surface water stagnant in the trenches, in July, blueberry plantation. Characterized by the highest quality of surface water runoff river with the test object. Occurring here throughout the growing season water flow reed growing on the bed and temporary impoundment of water contribute to the self-cleaning effect of water. Conducted at different times of the growing season (winter, spring, summer, autumn) of water chemistry analysis allows to assess the impact of vegetation on the process of self-purification of water. Based on the survey it was found that the river is reduced by 26% BOD 5, COD by 37%, 12% phosphate and potassium by 13%. Concurrently, an increase in the content of nitrogen compounds – ammonia at 27% and 15% nitrate. The increase in the content of nitrogen compounds is particularly evident in the bottom of the object, which is probably associated with the deep trench causing excessive drying of the soil. The highest values of pollutants were recorded mostly in the spring probably due to the outflow of water from the drans.

5

Wpływ zmian jakości wody w Potoku Toszeckim w latach 1976-2004 na stopień zanieczyszczenia wody w zbiorniku zaporowym Pławniowice

Kozłowski J., Kostecki M., Nocoń W.

Ochrona Środowiska

|

2006

|

R. 28, nr 4

35-40

PL

Przedstawiono wyniki analizy zmian jakości wody w Potoku Toszeckim w latach 1976-2004, głównego cieku zasilającego zbiornik zaporowy Pławniowice. Na podstawie tych wyników dokonano klasyfikacji wody w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z 11 lutego 2004 r., dotyczące prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych. Uzyskane wyniki badań i klasyfikacja potwierdziły, że Potok Toszecki prowadzi wody o małym stopniu mineralizowania. Wykazano, że na jakość wody w zbiorniku Pławniowice wpływają głównie wprowadzane do niego substancje biogenne, związki organiczne, metale ciężkie oraz zawiesiny. Zmiana tego stanu wymaga zdecydowanej poprawy gospodarki wodno-ściekowej w zlewni analizowanego cieku. Biorąc pod uwagę wyniki analiz z 2004 r. stwierdzono, że istotny wpływ na poprawę jakości wody i obniżenie zawartości zanieczyszczeń będzie miał oddany do eksploatacji w 2004 r. zbiornik wyrównawczy Słupsko, usytuowany powyżej zbiornika Pławniowice.

EN

The Potok Toszecki (which is the main watercourse supplying the Plawniowice dam-reservoir) was analyzed for the variations in the chemical parameters of water quality in the time span of 1976 to 2004 to determine how they contribute to the quality of the reservoir water. Making use of the results obtained, as well as of the Decree of the Ministry of Environment (11 February 2004), the water quality in the two water bodies under study was classified. The analyses have revealed the following. The mineralization of the Potok Toszecki water is low. A major threat to the Plawniowice reservoir is the discharge of nutrients, organic substances, heavy metals and suspended solids. To prevent further degradation of water quality in the Potok Toszecki and Plawniowice reservoir, it is necessary to radically improve the water and wastewater management system in this catchment area. Considering the results of analyses obtained in 2004, it can be assumed that the Slupsko equalizing reservoir (situated upstream from the Plawniowice reservoir and operated since 2004) will significantly upgrade the water quality of the two watercourses examined and reduce the concentrations of the inflowing pollutants.

6

Wpływ punktowych źródeł zanieczyszczeń na jakość wód dolnego biegu Nysy Kłodzkiej

Czerniawska-Kusza I.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2000

|

Vol. 7, nr 4

377-383

PL

Przedstawiono wyniki badań prowadzonych w latach 1996-1998 w dolnym biegu Nysy Kłodzkiej. Próby wody pobierano z czterech stanowisk położonych powyżej i poniżej punktowych źródeł zanieczyszczeń, tj. ścieków bytowo-gospodarczych z miejscowości Lewin Brzeski i ścieków przemysłowych z cukrowni. Ocenę jakości wód sporządzono na podstawie analizy następujących parametrów chemicznych i bakteriologicznych: azot amonowy, azot azotanowy(III), azot azotanowy(V), fosforany, tlen rozpuszczony, BZT5, ChZT, miano coli. Stwierdzono, że punktowe źródła zanieczyszczeń miały istotny wpływ na sklad chemiczny wód i ich jakość, jak również stan czystości bakteriologicznej. Przy czym negatywne zmiany w większym stopniu wywołane były przez ścieki bytowo-gospodarcze.

EN

Results of the study carried out during 1996-1998 in the lower stretch of the Nysa Kłodzka River were presented. Water samples were collected from four sampling sites localized before and after point sources of pollution, which were domestic sewages from the town of Lewin Brzeski and industrial wastewater from the sugar factory. Water quality assessment was made on the basis of analyses of the following chemical and bacteriological parameters: ammonium nitrogen, nitrite nitrogen, nitrate nitrogen, phosphates, dissolved oxygen, biochemical oxygen demand (BOD), permanganate index and index coli. It was found that point sources of pollution had significant influence on water chemical composition and water quality, as well as bacteriological purity of the river. However, negative changes of the river water were caused mainly by domestic sewages.