Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena potencjału ekologicznego dolnej Wisły na podstawie wieloletnich badań fitoplanktonu

Dembowska E. A.

Ochrona Środowiska

|

2017

|

Vol. 39, nr 3

19--24

EN

Changes in ecological status of the lower Vistula River over the past two decades were evaluated. The 1990s saw dynamic changes in the Polish economy and increasing environmental awareness, accompanied by introduction of modern, effective treatment methods of wastewater discharges into rivers. Yet, extensive research on modern evaluation of aquatic ecosystems was only conducted in the first decade of the 21st century. Planktonic diatoms (mainly of the Centricae subclass) followed by coccal chlorophyta were the main groups determined to form the phytoplankton biomass in the Vistula River in Torun. A more significant contribution of other algal groups (including cyanobacteria) is only occasional. Application of phytoplankton multimetric index (IFPL) for rivers allowed assessment of water quality variations in the Vistula River. Phytoplankton of the Vistula River determined in the ‘90s was compared with that of the period of 2007–2015. The trophic index (TI) measured in the 90’s indicated poor ecological status of the river. Its value for both years of research (1994 and 1998) was 0.35. Over the subsequent twenty years the water quality significantly improved. Today, the TI value is 0.66, while the average phytoplankton multimetric index is 0.75, indicating good ecological potential of the Vistula River in Torun.

PL

Dokonano oceny zmian potencjału ekologicznego dolnej Wisły w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Lata dziewięćdziesiąte ubiegłego wieku charakteryzowały dynamiczne zmiany w gospodarce Polski, zwiększenie świadomości ekologicznej, a wreszcie wprowadzenie nowoczesnych i skutecznych metod oczyszczania ścieków odprowadzanych do rzek. Szerzej zakrojone badania nad nowoczesną oceną ekosystemów wodnych wykonano dopiero w pierwszej dekadzie XXI wieku. Przeprowadzona analiza wykazała, że o biomasie fitoplanktonu Wisły na wysokości Torunia decydują okrzemki planktonowe, głównie z podklasy Centricae. Drugą ważną grupą są zielenice kokkalne. Znaczący udział innych grup glonów (w tym także sinic) jest sporadyczny. Zastosowanie multimetrycznego wskaźnika fitoplanktonowego (IFPL) w przypadku rzek umożliwiło ocenę zmian jakości wody w Wiśle. Fitoplankton Wisły z lat dziewięćdziesiątych został porównany z fitoplanktonem w latach 2007–2015. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku wartości wskaźnika trofii wskazywały na zły potencjał ekologiczny. W obu latach badań (1994, 1998) wartość ta wynosiła 0,35. Jakość wody po 20 latach uległa znacznej poprawie. Obecnie wartość wskaźnika trofii (IT) wynosi 0,66, natomiast średnia wartość wskaźnika fitoplanktonowego (IFPL) wynosi 0,75, co wskazuje na dobry potencjał ekologiczny wód Wisły w przekroju Torunia.

2

Ocena stanu troficznego zbiorników zaporowych południowej Polski będących pod wpływem zróżnicowanej antropopresji

Kasza H.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 1

78--87

PL

Celem badań była ocena stanu troficznego trzech zbiorników zaporowych będących pod różnym wpływem antropopresji, a także zróżnicowanych cechami morfologicznymi, hydrologicznymi i zlewniowymi. Badaniami objęto trzy zbiorniki: Wapienica, Goczałkowice i Łąka. Do oceny stanu troficznego wód zbiorników wykorzystano kryteria oparte o zmierzone stężenia (azotu i fosforu ogólnego, chlorofilu a) i wartości graniczne różnicowania trofii oraz indeks troficzny Carlsona (TSI – Trophic State Index). Stwierdzono występowanie zależności pomiędzy sposobem użytkowania zlewni a stanem troficznym wód zbiornikowych. Stan troficzny wyrażony poprzez wskaźniki TSI oraz kryteria stężeniowe został określony dla wód zbiornika Wapienica jako znajdujący się na pograniczu oligotrofii i mezotrofii, zbiornika Goczałkowice jako kształtujący się pomiędzy mezoeutrofią a eutrofią, zaś zbiornika Łąka jako wykazujący cechy eutrofii bądź hipertrofii.

EN

The aim of this study was to assess a trophic state of reservoirs in southern Poland under diversified human impact with different morphological, hydrological and river basin features. Three reservoirs were studied: Wapienica, Goczałkowice and Łąka. To estimate a trophic state of reservoir waters criteria based on measured total nitrogen, total phosphorous and chlorophyll a concentrations and limiting values of trophies differentiation as well as the Carlson trophic index (TSI) were used. Relationship between river basin operation use and a trophic state of reservoir waters was found. A trophic state described by TSI indices and concentration criteria for the Wapieni-ca reservoir water were encountered between oligothropy and mesotrophy. For the Goczałkowice reservoir the trophic state was described between mesoeutrophy and eutrophy and for the Łąka reservoir it had both eutrophic and hypertrophic features.

3

Ocena stanu troficznego wód zbiorników kaskady Soły

Jaguś A.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 1

233--238

PL

Celem badań było rozpoznanie stanu troficznego wód retencjonowanych w zaporowych zbiornikach kaskady Soły (zbiorniki: Tresna, Porąbka, Czaniec), położonej w obszarach karpackich południowej Polski. Łączna pojemność zbiorników wynosi około 122 mln m3, a powierzchnia zlewni kaskady jest równa 1119 km2. Gromadzone wody są wykorzystywane na potrzeby komunalne i gospodarcze. Na podstawie zmierzonych parametrów fizykochemicznych wód rzeki Soły oraz wód zbiornikowych oceniono stopień ich eutrofizacji. W ocenie wykorzystano normy określone w polskich przepisach prawnych, wskaźnik Carlsona (TSI - Trophic State Index), wskaźnik Neverovej-Dziopak (ITS - Index of Trophical State) oraz normy zalecane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Analizy danych z lat 2007-2009 wykazały, że jakość retencjonowanych wód odpowiadała parametrom charakterystycznym dla mezotrofii oraz eutrofii, przy czym najmniej korzystny stan trofii dotyczył najniższego zbiornika kaskady - zbiornika Czaniec. Wskazuje to na potrzebę optymalizacji zagospodarowania przestrzennego zlewni kaskady pod kątem ograniczenia ładunku zanieczyszczeń (zwłaszcza substancji biogennych) dostającego się do wód powierzchniowych.

EN

Water resource protection requires water quality monitoring and assessment. It pertains in particular to mountainous regions with a strategic importance for water supply - a serious threat is posed by nutrients, which cause eutrophication. The main sources of nutrients in mountainous areas are: inappropriate farming methods, erosive run-offs, as well as ineffective wastewater treatment. The aim of the research project was to identify the condition of water resources in cascade dam reservoirs located on the river Sola (reservoirs: Tresna, Porabka, Czaniec). The reservoirs are located in the Polish Carpathians. The combined capacity of the reservoirs in question amounts to about 122 million m3 and their catchment areas cover the area of 1,119 km2. The water resources collected are used for residential and municipal purposes. The degree of eutrophication was established on the basis of physical and chemical parameters of the river Sola and the reservoir water. The assessment referenced the norms specified in the Polish law, Carlson index (TSI - Trophic State Index), Neverova-Dziopak index (ITS Index of Trophical State) as well as Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) norms. The analyses conducted in 2007-2009, revealed that the quality of water resources retained complied with the characteristic parameters of mesotrophic and eutrophic state. Whereby, the least favourable trophic state was identified in the lowest reservoir in the cascade - Czaniec reservoir. The findings imply that the cascade catchment should be managed in such a way that less polluted surface waters are released into the area.

4

Assessment of Trophic State of Inland Water (the Case of the Sola Cascade Dam Reservoirs)

Jaguś A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 11

1433-1440

EN

The objective of the study was to assess the trophic state of water in the hydrographic system of the Sola cascade, situated in the Carpathian region in southern Poland. Analyses included inflowing and retained water in dam reservoirs: Tresna, Porabka and Czaniec. The level of eutrophication of water was estimated basing on its physicochemical parameters. Out of all methods used in determining the trophic state, the selected methods included the norms determined in the Polish regulations, the Neverova-Dziopak index (ITS – Index of Trophical State) and the Carlson index (TSI – Trophic State Index). Analyses of data from years 2007–2009 showed that water quality reflected characteristic parameters for mesotrophy and eutrophy. Unfavorable trophic state concerned almost all waters that were studied, including waters of the lowest reservoir of the cascade – Czaniec reservoir, which is part of the municipal water supply system. That emphasizes the need for protection of the catchment of the cascade with regards to reduction of contamination load discharged to surface waters.

PL

Celem badań było rozpoznanie stanu troficznego wód w systemie hydrograficznym kaskady Soły, położonej w obszarach karpackich Polski południowej. Analizowano wody dopływające oraz retencjonowane w zbiornikach zaporowych: Tresna, Porąbka i Czaniec. Na podstawie parametrów fizykochemicznych wód ustalono stopień ich eutrofizacji. Spośród stosowanych metod ustalania stanu trofii wybrano normy określone w polskich przepisach prawnych, wskaźnik Neverovej-Dziopak (ITS - Index of Trophical State) oraz wskaźnik Carlsona (TSI - Trophic State Index). Analizy danych z lat 2007-2009 wykazały, że jakość wód odpowiadała parametrom charakterystycznym dla mezotrofii oraz eutrofii. Niekorzystny stan trofii dotyczył niemal wszystkich badanych wód, w tym wód najniższego zbiornika kaskady - wodociągowego zbiornika Czaniec. Wskazuje to na potrzebę ochrony zlewni kaskady pod kątem ograniczenia ładunku zanieczyszczeń dostających się do wód powierzchniowych.