W pracy zaprezentowano główne problemy związane z trwałością budowli drewnianych w kontekście biokorozji. Wymieniono czynniki biokorozji występujące w architekturze drewnianej oraz ich zależność od warunków klimatycznych. Wskazano główne czynniki wpływające na wielowiekową trwałość budowli historycznych, w tym dobór materiałów. Dokonano przeglądu rozwiązań konstrukcyjnych przyczyniających się do zwiększenia trwałości obiektów, zarówno tych wyrosłych z tradycji ciesielskiej, jak i współcześnie stosowanych zabiegów konserwatorskich.
EN
The paper outlines the main problems associated with the durability of wooden buildings in the context of biodegradation. Wood destroying organisms were listed and their climatic requirements were pointed. It was indicated that the main factor affecting the durability of the old historical buildings, was the selection of wood. Traditional carpentry solutions ensuring the durability of timber structures were presented.
The importance of the use of waxes in the wood industry has been increasing, particularly in Europe, since consumers, due to their increased environmental awareness, avoid using biocidally treated wood and wood from tropical forests. In this research two water-repellent emulsions in various concentrations were used: polyethylene and oxidised polyethylene wax emulsion. The performance of wax treated Norway spruce (Picea abies) and beech (Fagus sylvatica) wood was tested in two sorption experiments: conditioning in high relative air humidity (vapour diffusion) and non-continuous dipping (liquid flow). The sorption properties of oven and vacuum dried impregnated specimens were determined. During conditioning, wax treated Norway spruce specimens, vacuum and oven dried, had the same moisture content as control specimens; while treated vacuum dried beech had up to 25% lower moisture content than the parallel control specimens. An even higher difference was evident in volume changes of vacuum and oven dried beech specimens during the sorption test.
PL
Znaczenie zastosowania wosków w przemyśle drzewnym rośnie, zwłaszcza w Europie, co spowodowane jest wzrostem świadomości ekologicznej, niechęcią konsumentów do używania drewna poddanego obróbce biocydami oraz drewna z lasów tropikalnych. W badaniach wykorzystano dwie emulsje wodoodporne o różnych stężeniach: polietylenową emulsję woskową i jej utlenioną wersję. Właściwości impregnowanego woskiem drewna świerka pospolitego (Picea abies) i drewna buka (Fagus sylvatica) zostały przebadane w trakcie badań sorpcji: klimatyzowania w warunkach wysokiej wilgotności względnej powietrza (dyfuzja pary) i przerywanego zanurzania (przepływ cieczy). Określono właściwości sorpcyjne impregnowanych próbek suszonych w suszarce i próżniowo. Podczas klimatyzowania próbki świerka pospolitego impregnowanego woskiem, suszone w suszarce i próżniowo, wykazały tę samą wilgotność, co próbki kontrolne. Impregnowane, wysuszone próżniowo drewno buka osiągnęło wilgotność do 25% niższą niż próbki kontrolne. Jeszcze większa różnica była widoczna w trakcie badania sorpcji w zakresie zmian objętości próbek buka suszonych w suszarce i próżniowo.
Procesy korozyjne wywołane przez czynniki bilogiczne (grzyby, glony, porosty, mchy, bakterie, owady) polegają na działaniu wydzielanych enzynów na składniki drewna. Reakcje korozyjne wywołane czynnikami bilogicznymi występują również w wielu innych tworzywach (beton, zaprawa, tworzywa polimerowe). Przykładem są tynki akrylowe, w których czynniki biologiczne (mchy, porosty, glony) znajdują odpowiednie składniki pokarmowe wywołujące silne zazielenienie powierzchni. W zaprawach i betonach wystąpić może silna wtórna korozja chemiczna.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Drewno, będące jednym z najstarszych materiałów budowlanych, ma pewną unikalną cechę, polegającą na tworzeniu przyjaznego i ciepłego klimatu w pomieszczeniach, gdzie zostało zastosowane. Ze względu na łatwość obróbki, wytrzymałość i naturalny charakter, drewno jest bardzo popularnym i cenionym surowcem, tradycyjnie wykorzystywanym do produkcji stolarki okiennej i drzwiowej. Podłoże drewniane wymaga jednak zupełnie innego traktowania niż podłoże mineralne..