Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 53

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  województwo podkarpackie
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
PL
Osuwiska należą do najniebezpieczniejszych i najczęściej występujących geozagrożeń na terenie Polski. Bardzo ważną rolę w minimalizowaniu strat ma odpowiednie planowanie przestrzenne bazujące na dokładnych mapach podatności osuwiskowej terenu, które stanowią podstawę procesu określania zagrożenia, a następnie szacowania ryzyka. Celem artykułu jest pokazanie metody opracowania mapy podatności osuwiskowej wybranego obszaru Pogórza Dynowskiego pod kątem oceny zagrożenia osuwiskowego. Finalna mapa podatności na osuwanie obszaru badań została opracowana w skali lokalnej z wykorzystaniem indeksowej metody statystycznej. Poszczególne mapy czynników mających wpływ na osuwanie terenu uwzględniają: nachylenie zbocza; ekspozycję; bliskość cieków wodnych; geologię.
EN
Landslides are among the most dangerous and common geohazards in Poland. A very important role in minimizing losses has a proper spatial planning based on accurate landslide susceptibility maps of the area, which are the basis of the process of determining the threat and then estimating the risk. The purpose of this article is to develop a landslide susceptibility map of a selected area of the Dynowskie Foothills in terms of landslide hazard assessment. The final landslide susceptibility map of the study area was developed on a local scale using the Index Statistical Method. The individual maps of factors affecting landslides were based on several thematic sections: slope slope, exposure, proximity to watercourses, geology.
EN
The type of precipitation is one of the factors taken into consideration when deciding on the most optimal drainage system. Drainage systems are used to prevent the landslides caused by water erosion. Rainfall affect the rate of infiltration and the intensity of surface runoff and thus the occurrence, course and effectiveness of erosion processes [1, 2, 3]. Knowledge of local precipitation trends will help to apply precautions and thus minimise the risk of adverse events such as landslides. What is more it can help more effectively manage projects risks and costs. The aim of this study was to analyse more than 30 years of data from daily rainfall measurements from the Podkarpackie Voivodeship and to check whether the occurrence of precipitation is a random event or whether it indicates long-term trends that may affect changes in ground stability. The non-parametric Mann-Kendall test and correlation test were used for the analysis.
PL
W pracy przedstawiono funkcjonowanie infrastruktury służącej do odprawy pasażerskiej, zarówno miejsc odjazdów autobusów PKS, jak i przewoźników prywatnych, w małych miastach województwa podkarpackiego: Leżajsku, Lubaczowie, Łańcucie oraz Przeworsku. Położenie dworców w przestrzeni miejskiej, forma ich organizacji oraz komfort zapewniany pasażerom cechują się znacznym zróżnicowaniem. Przyczyną dzisiejszego stanu są przemiany własnościowe i organizacyjne, jakie zaszły w ostatnich dekadach, zarówno w całej branży przewozów autobusowych, jak i indywidualnie w przypadkach konkretnych obiektów dworcowych. Przy pomocy autorskiego wskaźnika określono rozmieszczenie dworców względem najważniejszych obiektów infrastruktury publicznej; zidentyfikowano także zagospodarowanie funkcjonalne najbliższego otoczenia. W rozpatrywanej próbie dominują negatywne przykłady przemian infrastruktury. Większość miejsc odprawy pasażerskiej nie zapewnia pasażerom podstawowych udogodnień – jedynie trzy obiekty posiadają wszystkie wymagane prawem podstawowe elementy dworca.
EN
The paper presents the functioning of the infrastructure used for passenger check-in, both for PKS bus departure points and private carriers, in small towns in the Podkarpackie Voivodeship: Leżajsk, Lubaczów, Łańcut and Przeworsk. The location of the stations in urban space, the form of their organisation and the comfort provided to passengers vary greatly between stations. Among the reason for their current state are organizational transformations and ownership changes that have taken place over the last decades, both in the whole bus transport industry and individually in the case of specific stations. The custom indicator has been used to determine the distribution of stations in relation to the most important public infrastructure facilities; functional development of the nearest surroundings has also been identified. Negative examples of infrastructure transformation prevail in analysed sample. Most check-in places do not provide passengers with basic amenities – only three objects have all the basic elements of a station required by law.
PL
Na przestrzeni ostatnich kilku lat można zaobserwować wyraźny wzrost zainteresowania transportem kolejowym wśród władz samorządowych, zwłaszcza koleją aglomeracyjną. Szczególną inklinację w tym zakresie zauważa się w dużych aglomeracjach i otaczających je strefach podmiejskich, w których to coraz częściej pojawiają się problemy z transportem. Pozytywny wydźwięk omawianemu zagadnieniu nadaje fakt, że liczba pasażerów kolei aglomeracyjnych i regionalnych w Polsce rośnie. Projekt utworzenia systemu Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej w województwie podkarpackim ma w istotny sposób wpłynąć na rozwój regionu. Skrócenie czasu jazdy, poprawa oferty przewozowej i zwiększenie dostępności do transportu kolejowego na obszarze aglomeracji rzeszowskiej a tym samym usprawnienie mobilności społeczeństwa, to niektóre z zalet inwestycji. Projekt obejmie swym obszarem gminy zlokalizowane w obrębie linii kolejowych biegnących od Dębicy do Przeworska oraz od Kolbuszowej po Strzyżów. Celem artykułu jest przedstawienie ogólnych założeń przedsięwzięcia oraz oszacowanie korzyści wynikających z realizowanego projektu dla regionu i jego mieszkańców. Na metodologię badań i źródła danych składają się głównie: analiza dokumentów, dotyczących Studium Wykonalności dla projektu „Budowa Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej”, uzyskanych z Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie, ze szczególnym uwzględnieniem: Etapu II - Analiza marketingowa wariantów inwestycyjnych oraz Etapu III - Analiza techniczna wszystkich wariantów inwestycyjnych projektu wraz z oszacowaniem kosztów. Podstawą opracowania były ponadto studia literatury przedmiotu i rozmowy z osobami odpowiedzialnymi za realizację projektu.
EN
Over the last few years, there has been a clear increase in interest in rail transport among local authorities, especially the agglomeration rail. A particular emphasis in this respect is being observed in large agglomerations and the surrounding suburban areas, where transport problems are becoming increasingly frequent. The fact that the number of passengers of agglomeration and regional railways in Poland is growing gives a positive overtone to the issue in question. The project of creating a system of Suburban Rail in the Podkarpackie Voivodeship is to significantly affect the development of the region. A reduction in commute time, the improvement of the transport off er and the increase in the accessibility to rail transport in Rzeszów area and thus the improvement of mobility of the society are some of the advantages of the investment. The project will encompass municipalities located within railway lines running from Dębica to Przeworsk and from Kolbuszowa to Strzyżów. The aim of the article is to present general assumptions of the project and to estimate the benefits resulting from the project for the region and its inhabitants. The research methodology and data sources consist mainly of an analysis of the documents concerning the Feasibility Study for the project The Construction of Suburban Rail obtained from the Marshal's Office in Rzeszów, with particular emphasis on Stage II - A marketing analysis of investment variants and Stage III – A technical analysis of all investment variants of the project together with cost estimation. The basis of the study also included research of the subject literature and interviews with the people responsible for project implementation.
PL
Utylizacja słomy przez jej zagospodarowanie w energetyce jest rozwiązaniem optymalnym, przynoszącym wszechstronne korzyści. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania słomy na cele energetyczne w województwie podkarpackim. Analizę przeprowadzono w układzie powiatów. Oszacowano produkcję, zapotrzebowanie w rolnictwie, nadwyżkę oraz potencjał energetyczny słomy. Badania wykazały, że nadwyżka słomy możliwa do wykorzystania na cele energetyczne w województwie podkarpackim wynosi 584 723 t. Obliczony potencjał energetyczny słomy wskazuje na możliwość zastosowania na większą skalę w sektorze ciepłownictwa i wynosi 2 666 644 GJ. Największy potencjał energetyczny słomy odnotowano w powiatach: łańcuckim, dębickim, ropczycko-sędziszowskim, jarosławskim i przemyskim. Najniższym potencjałem charakteryzowały się powiaty: bieszczadzki, niżański i tarnobrzeski.
EN
Using straw through its use in the energy sector is the optimal solution, with many advantages. The article presents the possibilities of using straw for energy purposes in Podkarpackie Province. The analysis was performed in 21 districts of Podkarpackie Province. The production, agricultural demand, surplus and energy potential of straw were estimated. The study showed that surplus for energy purposes is equal to 584 723 tones which could provide 2,666,644 GJ energy anually. The highest energy potential of straw was recorded in the following districts: łańcucki, dębicki, ropczycko-sędziszowski, jarosławski and przemyski. While the lowest energy potential is characterised by bieszczadzki, niżański and tarnobrzeski districts.
PL
Wstęp i cel: W województwie podkarpacki znajdują się cztery pomniki, których patronami są lekarze. Celem pracy jest przybliżenie sylwetek tych zasłużonych lekarzy, których działalność wywarła wpływ na medycynę w kraju i poza granicami Polski. Materiał i metody: Pomnik składa się z trójwymiarowej rzeźby (popiersia lub z pełnej figury) usadowionej na postumencie. Może nim to być obelisk lub głaz z wygrawerowana tablicą. W opracowaniu wykorzystano materiały z prac naukowych, z prasy i z blogów tekstowych. Wyniki badań: Na Podkarpaciu znajdują się cztery pomniki lekarzy, dwa w Iwoniczu Zdroju, jednym w Krośnie i jeden w Stalowej Woli (Rozwadowie). Wniosek: Pamięć o zasłużonych lekarzach polskich przedstawiają pomniki: Mikołaja Kopernika w Krośnie, Wojciecha Oczki i Józefa Dietla w Iwoniczu oraz Eugeniusz łazowskiego i Stanisława Matulewicza w Rozwadowie.
EN
Introduction and aims: There are four monuments in the Podkarpackie Voivodeship, whose patrons are doctors. The aim of the work is to bring closer the profiles of these distinguished doctors whose activities had an impact on medicine in Poland and abroad. Material and methods: The monument consists of a three-dimensional sculpture (bust or full figure) set on a pedestal. It can be an obelisk or a boulder with an engraved plaque. Materials from scientific papers, the press and text blogs were used in the study. Results: There are four monuments to doctors in Podkarpacie, two in Iwonicz Zdrój, one in Krosno and one in Stalowa Wola (Rozwadów). Conclusions: The memory of distinguished Polish doctors is represented by the monuments of: Nicolaus Copernicus in Krosno, Wojciech Oczka and Józef Dietl in Iwonicz, as well as Eugeniusz Łazowski and Stanisław Matulewicz in Rozwadów.
PL
W pracy zaprezentowano zmiany produkcji rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim. Uzyskane wyniki wskazują, że zbiory nasion rzepaku w UE były stabilne. Odnotowano tendencję spadkową powierzchni zasiewów, natomiast wzrostową plonowania. W Polsce (w latach 2010-2018) zarówno zbiory, powierzchnia uprawy jak i plony nasion wykazywały tendencje wzrostową. W województwie podkarpackim w badanym okresie produkcja rzepaku zwiększyła się w wyniku istotnego wzrostu powierzchni uprawy przy wzrostowej tendencji plonowania. Stan produkcji nasion rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim jest uzależniony od zmiennych warunków siedliskowych oraz zapotrzebowania rynku na surowiec. Obecna, na ogół stabilna, skala produkcji rzepaku w omawianych rejonach jest głównie wynikiem zagospodarowania nasion do celów spożywczych oraz przemysłowych, w tym na biopaliwo.
EN
The aim of the study is to present changes in rapeseed production in the EU, Poland and the Podkarpackie Province over recent years. The obtained results indicate that rapeseed harvest in the EU was stable in the years 2010-2017. There was a downward trend in sown area and an increase in yield. In Poland, in 2010-2018, both harvest, crop area and seed yields showed an upward trend. In the Podkarpackie Province, rapeseed production increased in the period under consideration. This was the result of a significant increase in the cultivation area with an upward trend in yielding. The production status of rapeseed in the EU, Poland and the Podkarpackie Province depends on changing habitat conditions and market demand for raw material. The current generally stable scale of rapeseed production in the discussed regions is mainly the result of seed management for food and industrial purposes, including biofuel.
PL
W artykule przedstawiono analizę stanu aktualnego pasażerskich przewozów kolejowych o charakterze regionalnym świadczonych na obszarze województwa podkarpackiego. Dokonano analizy obecnie świadczonych usług przewozowych, obecnego stanu technicznego infrastruktury kolejowej oraz charakterystyki eksploatowanego taboru.
EN
The article presents an analysis of the analysis of the current state of regional rail passenger transport services provided in the Podkarpackie voivodeship. An analysis was made of the transport services currently provided, the current technical condition of the railway infrastructure and the characteristics of the rolling stock in service.
PL
Polski sektor energetyczny w dużej mierze oparty jest na paliwach kopalnych wykorzystywanych w energetyce konwencjonalnej, co nie do końca jest zgodne z obecną polityką energetyczną Unii Europejskiej. Dlatego konieczne staje się większe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, gwarantujących zachowanie wartości środowiska przyrodniczego obszarów wiejskich. Należy podkreślić, że oprócz efektu ekonomicznego bardzo ważny jest efekt środowiskowy, rozumiany jako wpływ OZE na środowisko przyrodnicze i jakość życia mieszkańców obszarów wiejskich. Intensywny rozwój OZE wywołuje wiele kontrowersji wśród polityków, a także wśród mieszkańców obszarów wiejskich, które są związane także z mitami dotyczącymi energii odnawialnej jako szkodliwej dla środowiska przyrodniczego. Rozwój obszarów wiejskich powinien być połączony z sytuacją społeczno-gospodarczą, a tym bardziej z sytuacją społeczno-kulturową jej mieszkańców, gdyż zakłada on, że rozwój obszarów wiejskich w Polsce jest związany nie tylko z rolnictwem, ale także z wartościami historycznymi i przyrodniczymi oraz ich trwałością. W pracy założono, że trwałość obszarów wiejskich w dużym stopniu łączy się ze zdolnością zachowania ich wartości przyrodniczych, a także zapewnieniem satysfakcjonującej jakości życia mieszkańcom. Celem niniejszej pracy jest określenie postaw mieszkańców obszarów wiejskich województwa podkarpackiego na temat oddziaływania odnawialnych źródeł energii na środowisko przyrodnicze. Podstawowym źródłem danych były badania ankietowe zrealizowane w 2017 r. wśród 282 mieszkańców województwa podkarpackiego.
EN
The Polish energy sector is, to a large extent, based on fossil fuels used in conventional energy, which is not entirely consistent with the current energy policy of the European Union. Therefore, it is necessary to increase the use of renewable energy sources that guarantee the preservation of the value of the natural environment in rural areas. It should be emphasized that in addition to the economic effect, the environmental effect is very important, understood as the impact of renewable energy on the natural environment and the quality of life of rural residents. The intensive development of RES raises a lot of controversy among politicians, as well as among rural residents, who are also associated with the myths regarding renewable energy as harmful to the natural environment. Rural development should be connected with the socio-economic situation, and even more so with the socio-cultural situation of its inhabitants, because it assumes that the development of rural areas in Poland is associated not only with agriculture, but also with historical and natural values and their durability. The aim of this work is to determine the attitudes of the inhabitants of rural areas of the Podkarpackie Province on the impact of renewable energy sources on the natural environment. The work assumes that the durability of rural areas is largely connected with the ability to preserve their natural values, as well as ensuring a satisfactory quality of life for residents. The basic source of data was surveys carried out in 2017 among 282 inhabitants of the Podkarpackie Province.
10
PL
Badania ankietowe wykonane w 2015 r. wśród mieszkańców województwa podkarpackiego miały na celu określenie stopnia ich zainteresowania ofertą astroturystyczną i problemami związanymi z zanieczyszczeniem nieba sztucznym światłem. Na podstawie pozyskanych danych należy stwierdzić, że zagadnienia te są im mało znane. Niewielki odsetek ankietowanych mieszkańców województwa interesuje się astronomią oraz poszukuje informacji na autoryzowanych stronach internetowych. Również tylko, co szósty respondent planuje w najbliższej przyszłości uczestnictwo w atrakcjach oferowanych przez astroturystykę, nawet w znacznej odległości i za cenę jednorazowego biletu powyżej 20 złotych. Na Podkarpaciu atrakcje astroturystyczne rozmieszczone są przede wszystkim na południu województwa i dotyczą pokazów w obserwatoriach i Parku Gwiezdnego Nieba „Bieszczady”.
EN
The survey research made in 2015 among the selected inhabitants of Podkarpacie was to determine the degree of interest in the astro tourism offer and problems related to pollution of the sky with artificial light. Based on the data obtained it should be stated that these issues are little known to them. A small percentage of the respondents was interested in astronomy and looked for information on authorized websites. Only one in six respondents plan in the near future to participate in the attractions offered by astro-tourism even at a considerable distance and at the price of a one-off ticket over 20 zlotys. In Podkarpackie astro tourism attractions are mainly located in the southern part of the voivodship and concern shows in observatories and Sky Park in the Bieszczady Mountains.
EN
Dairy cows production plays a significant role in development of Podkarpackie Voivodeship. Progress in this production branch may depend on the dairy production support which is given after relevant types of actions are undertaken. The objective of the research was to determine changes in the level of welfare of production animals, evaluation of practice in dairy cows breeding in the province of Ropczyce and Sędziszów. Breeding documentation and control protocols of the Coordinated Veterinary Inspection Program were applied pursuant to the resolution (1) of the Minister of Agriculture and Rural Development of 28 June 2010 on minimal conditions of maintaining farm animal species. 10 production herds of dairy cows (n-240) and heifers (n=101) which produce ≥ 10200 kilo of milk per lactation were used to achieve this objective. Dairy production was observed during individual visits in farms. Surveys were carried out with farm employees with the use of properly prepared veterinary control protocols of the Coordinated Veterinary Inspection Program. Control results were obtained based on the respondents' opinion from controlling institutions, such as: The Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture, Regional Veterinary Office and similar certified bodies.
PL
Produkcja bydła mlecznego pełni istotną rolę w rozwoju województwa podkarpackiego. Postęp tej gałęzi produkcji, może zależeć od wsparcia produkcji mlecznej, które jest udzielane po podjęciu odpowiedniego rodzaju działań. Celem badania było określenie zmian w poziomie dobrostanu zwierząt produkcyjnych, ocena praktyk w hodowli bydła mlecznego w powiecie ropczycko-sędziszowskim. Wykorzystano dokumentację hodowlaną gospodarstw i protokoły kontroli SPIWet (Skoordynowany Program Inspekcji Weterynaryjnej), zgodnie z rozporządzeniem (1) Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, z dnia 28 czerwca 2010 r., w sprawie minimalnych warunków utrzymania gatunków zwierząt gospodarskich. Do osiągnięcia tego celu wykorzystano 10 stad produkcyjnych krów mlecznych (n = 240) i jałówek (n = 101), produkujących ≥10200 kg mleka za laktację. Obserwacja produkcji mlecznej odbywała się podczas indywidualnych wizyt w gospodarstwach. Wywiady przeprowadzono z pracownikami gospodarstw, przy wykorzystaniu odpowiednio przygotowanych protokołów kontroli weterynaryjnej - SPIWet. Wyniki kontroli uzyskano na podstawie opinii respondentów z instytucji kontrolujących, takich jak: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Rejonowy Urząd Weterynarii oraz pokrewne organy certyfikowane.
PL
Najpierw maksymalizowanie odzysku, a następnie spalanie frakcji resztkowej w wybudowanej do tego celu instalacji – w taki sposób gospodarkę odpadami zamierzają zorganizować podkarpackie samorządy z nowego regionu południowego, który obejmie ponad 40 gmin i blisko pół miliona mieszkańców.
PL
Cеlеm niniejszego opracowania jеst próba przеdstawіеnіa autorskіеj koncepcji szlaku kulіnarnеgo „Podkarpacki Szlak Miodowy”, przebiegającego przez wybrane miejscowości wojеwództwa podkarpackіеgo. Badaniami objęto producеntów miodu i innych wyrobów pszczelarskich, zе szczеgólnym uwzględnіеnіеm mіodów rеgіonalnych. Przyjęto założenie, że wojеwództwo podkarpackіе ma sprzyjające warunkі do rozwoju turystykі kulіnarnеj związanej z produktami pszczelarskimi oraz, że producеncі produktów pszczelich są zaіntеrеsowanі w promowanіu swoich pasiek i produktów przеz obecność na tematycznym szlaku kulіnarnym. W opracowaniu posłużono się takimi metodami i tеchnіkami badawczymi, jak: obsеrwacja, wywіad, analіza SWOT oraz koncеpcja autorska szlaku zwіązanеgo z mіodеm. Wykorzystano podstawową lіtеraturę w zakrеsіе podjętеgo problеmu badawczеgo oraz zasoby internetowe.
EN
The article presents author’s conception of culinary trail related to beekeeping households, honey and apiarian products. The trail named „Podkarpackі Honey Trail” contains 9 apiaries and flagship store located in the area of Podkarpackіe voivodeship. In the description of the trail the attention was paid on the main events related to honey as well as on natural and cultural values located on the trail and in the area. The intention of developing the culinary trail referring to honey was to enable tourists and visitors getting to know the tradition of beekeeping, hіstory and cultural customs of Podkarpackіe Province.
PL
W artykule podjęto próbę zastosowania metod analizy ryzyka w celu określenia stopnia zagrożenia związanego ze zdarzeniami drogowymi z udziałem zwierząt na terenie woj. podkarpackiego. W celu przeprowadzenia analizy wykorzystano dane uzyskane z firm ubezpieczeniowych, obejmujące zgłoszone przez kierowców przypadki zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt. Wykorzystując metody analizy danych określono główne gatunki zwierząt biorące udział z zdarzeniach drogowych i będące jednocześnie przyczyną najwyższych kosztów finansowych związanych z wypłatą roszczeń z tytułu likwidacji szkód. Przy zastosowaniu wybranych metod analizy ryzyka określono poziom zagrożeń wystąpienia zdarzenia drogowego w odniesieniu do gatunków najczęściej biorących w nich udział. Następnie zaproponowano plan postępowania z wyznaczonymi zagrożeniami z uwzględnieniem działań zmierzających do ograniczenia ryzyka ich wystąpienia.
EN
Authors of this article attempts to use risk analysis methods in order to determine the level of risk associated with road events involving animals in the Podkarpackie province. In order to perform analyzes data obtained from the Insurance Companies, including drivers reports of road accidents involving animals were used. Using the risk analysis methods main spices of animals involved in road accidents which are associated with higher financial costs related to claims of liquidation damages were determined. The analysis shows that in Podkarpackie providence most exposed to participate in events of Road Animal species are Dears and with this species should begin Implementation of preventive procedures.
PL
Inwestycje infrastrukturalne stanowią podbudowę aktywności społeczno-gospodarczej, determinując rozwój innych dziedzin gospodarki oraz społeczeństwa. Inwestycje infrastrukturalne wpływają na funkcjonowanie nie tylko poszczególnych sektorów, w zakresie których są realizowane, ale również całej gospodarki. Inwestowanie w rozwój infrastruktury transportowej pozwala osiągać cele związane zarówno ze zwiększaniem konkurencyjności regionów, całej gospodarki, jak i cele społeczne, szczególnie istotne z punktu widzenia realizacji podstawowych zadań jednostek samorządu terytorialnego. Artykuł przedstawia kompleksową analizę inwestycji transportowych z wykorzystaniem funduszy unijnych na terenie województwa podkarpackiego. Dokonano podziału na programy i działania, z których otrzymano dofinansowanie. Scharakteryzowano beneficjentów tych programów wraz z kwotami inwestycji i kwotami dofinansowania z funduszy europejskich. Określono stopień realizacji i znaczenie wspomnianych inwestycji. Mimo iż artykuł obejmuje swoim zakresem lata 2007-2013 to wskazano również obszary do doskonalenia na kolejne lata.
EN
Infrastructure investments underpin economic and social activity, determining the development of other sectors of the economy and society. Infrastructure investments affect the functioning of not only individual sectors for which they are implemented, but also the entire economy. Investing in the development of transport infrastructure let achieve objectives connected with increasing of region competitiveness, the entire economy and also social objectives, particularly important from the point of view of basic tasks realization of local government units. This article presents a comprehensive analysis of transport investments using EU funds in Podkarpackie region. They were divided on the programs and activities of which received funding. Beneficiaries of those programs, together with the amount of investments and amounts of financing from European funds were characterized. The degree of implementation and the importance of these investments were described. Although the article covers the period 2007-2013, areas for improvement for the following years were also indicated.
PL
W artykule prezentowano analizę gospodarki odpadami komunalnymi i przemysłowymi na terenie województwa podkarpackiego. Pokazano, że gospodarka odpadami jest działaniem polegającym na zbieraniu, transporcie, odzysku oraz unieszkodliwianiu odpadów. Do głównych przyczyn wzrostu ilości odpadów zalicza się dynamiczny postęp cywilizacyjny, wzrost zaludnienia jak również konieczność zaspokojenia coraz to większych potrzeb ludzi. W artykule podana charakterystyka zakładów przemysłowych, jakie są największe źródła odpadów na terenie Podkarpacia. Pokazane sposoby zagospodarowania odpadami komunalnymi i przemysłowymi, jakie są zastosowane na Podkarpaciu. Pokazane przyczyny niekorzystnego wpływu na aspekt związany z gospodarką odpadami. Główny problem stanową brak wiedzy na temat postępowania z odpadami; stały wzrost ilości odpadów; niewystarczająca ilość instalacji i urządzeń do zagospodarowania odpadów, przede wszystkim do mechaniczno-biologicznego i termicznego przetwarzania niesegregowanych odpadów komunalnych; niski poziom odzysku; niewielki postęp związany z selektywną zbiórką odpadów komunalnych i odpadów niebezpiecznych wchodzących w skład zmieszanych odpadów komunalnych; nielegalne składowiska odpadów; mała ilość gminnych punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych; koszty związane z gospodarką odpadów; niska świadomość ekologiczna; mała pojemność istniejących składowisk. Źle prowadzona gospodarka może powodować zanieczyszczenia środowiska, a w szczególności ziemi, powietrza i wody. Na terenie województwa podkarpackiego można zauważyć tendencję wzrostową poziomu odzyskiwanych odpadów jednak nadal nie osiągnięto zamierzonych celów. Odpady komunalne z terenu województwa podkarpackiego są przede wszystkim poddawane procesom unieszkodliwiania poprzez składowanie.
EN
In the article presented an analysis of management of municipal and industrial waste in the Sub Carpathian Voivodeship. It has been shown that waste management is an activity consisting in the collection, transport, recovery and disposal of waste. The main reasons for the increase of waste including dynamic progress of civilization, population growth and the necessity of satisfy the growing needs of people. This all makes the problem of management of waste is getting deeper. In the article presented the characteristics of industrial plants, as well as the largest sources of waste in the Sub Carpathian region. Shown ways of developing municipal and industrial waste used in the Sub Carpathian region. Shown causes of adverse effects on aspects related to waste management. The main problems are: lack of knowledge regarding waste disposal, steady increase in the amount of waste, insufficient number of installations and equipment for waste management, primarily for mechanical-biological and thermal treatment of unsorted municipal waste, low level of recovery, little progress associated with the selective municipal waste collection and hazardous waste included in mixed municipal waste, illegal waste disposal site, a small amount of municipal hazardous waste collection points, costs related to waste management, low environmental awareness and small capacity of existing disposal sites. Badly managed economy can cause environmental pollution, in particular soil, air and water. In the Sub Carpathian region can be seen an upward trend of recovered waste level but still had not achieved intended objectives. Municipal waste from the Sub Carpathian region are undergoing to disposal processes by landfilling.
PL
W artykule prezentowano analizę zanieczyszczeń wód podziemnych odpadami zakładów przemysłowych, jakie mają miejsce w województwie podkarpackim, a same, w Rzeszowie, Stalowej Wole, Przemyślu, Mielcu, Dębice, Tarnobrzegu. Zanieczyszczenia wód podziemnych są najczęściej konsekwencją niezamierzonych zdarzeń, takich jak np. pęknięcia i nieszczelności rurociągów i kanalizacji, uszkodzenia zbiorników z niebezpiecznymi substancjami, awarie instalacji technologicznych, itp. Przedstawione metody ochrony i monitoringu wód podziemnych przed degradacją. Dominującymi gałęziami przemysłu są przemysł lotniczy, elektromaszynowy, rolno–spożywczy oraz chemiczny. Wskaźniki zanieczyszczenia wód podziemnych w zależności od rodzaju przemysłu są bardzo zróżnicowane. Zależą od charakteru produkcji, wytwarzanych produktów, wykorzystywanych surowców, stosowanych technologii, transportu, magazynowania, metod oczyszczania ścieków, utylizacji odpadów itp. W województwie podkarpackim największa ilość odpadów przemysłowych powstała w powiecie dębickim, stalowowolskim, mieleckim i rzeszowskim. Najmniej odpadów zostało wytworzonych w powiatach lubaczowskim, bieszczadzkim i kolbuszowskim. Miastem o największej ilości odpadów przemysłowych jest Rzeszów. W prace są analizowane zanieczyszczenia wód podziemnych ze względu na wytwarzane odpady przemysłowe i ze względu na składowiska. Jakość wód podziemnych z otworów piezometrycznych umieszczonych na terenie składowisk odpadów przemysłowych zależy od rodzaju deponowanych odpadów. Poprawa jakości wód podziemnych może być związana z modernizacją zabezpieczeń składowisk odpadów przemysłowych.
EN
In the article the analysis of underground water contamination with industrial waste products which occur in the Podkarpackie region, especially in Rzeszów, Stalowa Wola, Przemyśl, Mielec, Dębica and Tarnobrzeg was presented. The underground water contamination is most frequently a consequence of unintended incidents such as a crack and a leakage of pipelines and sewage systems, a damage of tanks with dangerous substances, failures of technological installations etc. Some protection and monitoring methods of underground water from degradation were presented. It was shown that areas of industrial plants, where waste was stored as well as dangerous substances were poured or transported, were one of the causes of the underground water contamination in the territory of Podkarpackie region. The major branches of industry are aviation, electromechanical, agricultural, food and chemical. The underground water contamination rates vary depending on the type of industry. They depend on the character of production, products manufactured, raw materials used, technologies applied, transport, storage, sewage treatment methods, waste utilization, etc. In Podkarpackie region the largest number of industrial wastes was generated in Dębicki, Stalowowolski, Mielecki and Rzeszowski counties. The smallest number of industrial wastes was generated in Lubaczowski, Bieszczadzki and Kolbuszowski counties. Rzeszow was the city with the largest number of industrial waste. In the thesis the underground water contamination is analyses with respect to the generated industrial waste as well as refuse collection depots. The quality of underground water in pressure holes situated in the areas of refuse collection depots depends on the type of stored waste. The improvement of underground water quality can be related to the modernization of protection of landfill sites.
PL
[...]Celem artykułu jest ocena konkurencyjności roweru w systemie transportu publicznego miasta Rzeszowa. Struktura jego realizacji to uwarunkowania funkcjonowania miasta, charakterystyka miejskiego transportu publicznego, ocena konkurencyjności roweru. Zastosowana metoda badawcza to przegląd dostępnych opracowań statystycznych, pomiar bezpośredni oraz ocena wskaźnikowa konkurencyjności badanych środków pracy.[...]
EN
Rzeszow is the largest city in south-eastern Poland; a city with county rights; capital of Podkarpackie region. The morphological structure of the city includes residential areas, business and services zones, industrial zones, communication areas and others, such as recreation areas, university campuses, military or religious grounds. The movement of people and goods in the zones and between zones is facilitated by means of the urban transport system, including a public transport subsystem. Rzeszow in recent years has strengthened the position of cycling. Its increase in importance is among others due to the expansion of the urban system of bicycle paths. Travelling by bike is desirable and supported the city authorities. It should be emphasized that the bike as a means of transport is commonly used for short-distance journeys; it allows the city's inhabitants to reach most places located within the city boundaries. Bike rides are of regular and irregular character, they satisfy the various needs of both the basic (e.g. commuting to work or school) and complementary (e.g. tourist trips) nature. The purpose of this article is to evaluate the competitiveness of the bike with regard to the public transport in the city of Rzeszow. The stages of its implementation is conditions for the functioning of the city, the characteristics of the urban public transport; assessment of the competitiveness of the bike. The applied method of research is an overview of the available statistical studies, direct measurement and ratio analysis.
PL
Określono zmiany regionalnego zróżnicowania bilansu glebowej materii organicznej (MOG) na tle warunków siedliskowych i organizacyjno-ekonomicznych w województwie podkarpackim na przestrzeni lat 2002–2012. Podstawę analizy stanowiły dane Urzędu Statystycznego w Rzeszowie oraz informacje ze starostw powiatowych województwa podkarpackiego. Bilans materii organicznej gleby obliczono, wykorzystując współczynniki jej degradacji i reprodukcji. Uzyskane wyniki opracowano statystycznie, obliczając współczynniki trendu i zmienności oraz przeprowadzając analizę skupień Warda. Ogólny bilans glebowej materii organicznej w województwie podkarpackim w latach 2002–2012 był ujemny i wynosił średnio –0,19 t•ha-1, co powodowało konieczność przyorania słomy w ilości średnio 0,90 t s.m.•ha-1. Zmniejszenie obsady zwierząt z 0,44 DJP•ha-1 w 2002 r. do 0,26 DJP•ha-1 w 2012 r., dodatkowo ograniczyło dopływ do gleby materii organicznej z obornika. Spośród wydzielonych skupień najniższy stopień degradacji glebowej materii organicznej (–0,17 t•ha-1) oraz największą produkcję obornika – ponad 1,27 t s.m.•ha-1 – stwierdzono w powiatach położonych w środkowo-zachodniej części Podkarpacia. Powiaty należące do tego skupienia charakteryzują się największą w województwie obsadą zwierząt 0,51 DJP•ha-1i najniższą intensywnością organizacji produkcji roślinnej, wskutek ekstensywnej uprawy zbóż, zajmujących ponad 80% w strukturze zasiewów. Zdecydowanie ujemne wartości bilansu MOG (–0,45 t•ha-1) odnotowano w powiatach zlokalizowanych w środkowo-wschodniej części Podkarpacia. Duża intensywność organizacji produkcji roślinnej, głównie w powiatach łańcuckim, jarosławskim i przemyskim, z dominacją w strukturze zasiewów pszenicy ozimej, kukurydzy na ziarno oraz rzepaku ozimego, sprzyjała mineralizacji substancji organicznej i występowaniu ujemnego bilansu, dla zrównoważenia którego niezbędne było coroczne nawożenie słomą w ilości ponad 2,14 t•ha-1.
EN
The aim of this study was to estimate changes in the regional differentiation of soil organic matter balance against a background of environmental, organizational and economic conditions in Podkarpackie Province. The analysis covered the years 2002–2012 and was based on data from Statistical Office in Rzeszów and from district authorities of Podkarpackie Province. The balance of soil organic matter was calculated using degradation and reproduction coefficients. The obtained results were subjected to statistical analysis, calculating trend and variability coefficients and using Ward’s cluster analysis. Total balance of soil organic matter in Podkarpackie Province in the years 2002–2012 was negative and amounted –0.19 t•ha-1 on average, which resulted in the necessity of ploughing straw in the average amount of 0.90 t DM•ha-1. Reducing livestock density from 0.44 in 2002 to 0.26 LU•ha-1 in 2012 additionally limited the supply of organic matter from farmyard manure to soil. From among the distinguished clusters, the lowest degree of degradation of soil organic matter (–0.17 t•ha-1) and the highest manure production of over 1.27 t DM•ha-1 was found in districts located in the central-western part of Podkarpacie. Localities belonging to this cluster were characterised by the highest animal stock of 0.51 LU•ha-1 and by the lowest intensity of organization of crop production as a result of extensive cultivation of cereals that covered more than 80% in the crop structure. Definitely negative values of soil organic matter balance (–0.45 t•ha-1) were recorded in districts located in the central-eastern part of Podkarpacie. High intensity of crop production organization, mainly in the Łańcut, Jarosław and Przemyśl districts, with predominance of winter wheat, maize for grain and winter oilseed rape in their structure of cropland, favoured mineralization of organic substance and the occurrence of negative balance, which requires annual fertilisation with straw in the amount of more than 2.14 t•ha-1 to achieve the balance.
EN
Foresight research is an especially useful method for creating regional innovation policy. This is achieved by integrating the instruments for technology assessment with regional foresight and finally utilizing the resulting outcomes in creation of regional innovation strategies. The aim of this paper is to present the methodology of technology assessment in foresight research realized for Podkarpacie Province to identify priority, eco-innovative technologies, as well as key development directions in innovation policy. The article answers the question on how to use foresight and methods for technology assessment to support the process of regional decisionmaking on research and innovation policy.
PL
Badania foresightowe są szczególnie przydatną metodą kreowania regionalnej polityki innowacji. Odbywa się to poprzez integrację instrumentów na rzecz oceny technologii z regionalnymi badaniami foresight, a następnie wykorzystanie uzyskanych wyników do tworzenia regionalnych strategii innowacji. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie metodyki oceny technologii w badaniach foresight zrealizowanych w województwie podkarpackim z zamiarem identyfikacji priorytetowych, ekoinnowacyjnych technologii, a także głównych kierunków rozwoju polityki innowacji. Artykuł odpowiada na pytanie, w jaki sposób wykorzystać metody foresightowe oraz metody oceny technologii, aby wesprzeć proces decyzyjny na szczeblu regionalnym w zakresie polityki badawczo-rozwojowej.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.