Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

W sprawie renaturyzacji miejskich wód

Łoś M. J.

Gospodarka Wodna

|

2015

|

Nr 3

86--91

PL

W numerze 5/2014 „Gospodarki Wodnej" ukazał się ciekawy artykuł „Dlaczego warto renaturyzować miejskie rzeki?" [2]. Okazał się on zachętą do podjęcia szerszej dyskusji, zwłaszcza że poruszana tematyka jest niewątpliwie istotna. Tekst nie jest polemiką z tezami autorek wspomnianego artykułu, a jedynie sygnalizuje możliwość szerszego spojrzenia na poruszane tematy.

EN

In the 5/2014 issue of Gospodarka Wodna, an interesting article was published, entitled "Why should we renaturise urban rivers?" [2]. It turned out to be an encouragement for a wider discussion, especially that the raised subject is undoubtedly important. The text does not constitute a polemic with the theses postulated by the authors of the aforementioned article; it only signals the possibility of a broader look at the subject brought up.

2

Wpływ dominacji i stałości występowania sinic na mechanizm zmian struktury fitoplanktonu w Jeziorze Kortowskim

Jaworska B., Zdanowski B., Bowszys M., Koszałka J.

Ochrona Środowiska

|

2014

|

Vol. 36, nr 4

15--22

PL

Przedstawiono przyczyny i skutki zmian zachodzących w strukturze i rozwoju fitoplanktonu w Jeziorze Kortowskim w warunkach dominacji oraz zwiększenia stałości występowania sinic. Przeanalizowano specyficzne możliwości adaptacyjne sinic, które mogły mieć wpływ na to zjawisko oraz powodować ograniczenie występowania i rozwoju innych glonów. W tym celu przeprowadzono analizę jakościową i ilościową fitoplanktonu Jeziora Kortowskiego, w oparciu o którą wyznaczono strukturę dominacji i stałości występowania glonów planktonowych. Na tej podstawie wykazano istotne zwiększenie stałości występowania i dominacji sinic w jeziorze. Stwierdzono, że w tych warunkach stabilność występowania i rozwój innych glonów planktonowych były coraz mniejsze. Wzrastająca dominacja i stałość występowania sinic w jeziorze przyczyniały się do przebudowy struktury taksonomicznej i decydowały o tempie rozwoju całego fitoplanktonu. Stwierdzono, że zwiększenie stałości występowania i dominacji sinic spowodowało szereg kompleksowych przemian kształtujących zbiorowisko glonów planktonowych i był mechanizmem aktywującym zachodzenie tych zmian. Tendencje zmian potwierdzono w siedmio-letniej (1987–1990, 1999, 2009, 2010) obserwacji fitoplanktonu w warunkach wzrostu stałości i dominacji sinic.

EN

Causes and effects of changes in structure and growth of phytoplankton in Lake Kortowskie (Olsztyn, Poland) were presented, under the conditions of blue-green algae dominance and increase in their stability of occurrence. Specific adaptation abilities of the blue-green algae which could have an impact on this phenomenon, but also could be a limiting factor in occurrence and growth of other algal groups, were analyzed. Qualitative and quantitative phytoplankton analysis for Lake Kortowskie was performed and applied as a basis for the planktonic algae dominance structure and stability of occurrence determination. As a result, a significant increase in the blue-green algae stability and dominance was demonstrated. It was established that under these conditions stability level and growth of other planktonic algae groups gradually decreased. The increasing dominance and stability of the blue-green algae in the lake contributed to shifts in the taxonomic structure and affected growth rate of the entire phytoplankton assemblage. It was established that the increase in the blue-green algae dominance and stability triggered a series of complex transformations shaping the planktonic algae community. Trends in dynamics were documented during the seven-year phytoplankton studies (1987–1990, 1999, 2009, 2010) under the said conditions of increase in the stability and dominance of the blue-green algae.

3

Experimental knowledge of autothixotropy of water and its possible importance for the physics-chemical theory in environment

Vybíral B.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 2

461--466

EN

It is well known that water is the source of all life and therefore it is an important factor for the chemical-physics theory in environment. The article deals with phenomenon in water that was called „autothixotropy of water“. A history of the discovery of the phenomenon is connected with very fine gravimetric experiments which have been made by the author between the years 1978 and 1986. The independent phenomenon of autothixotropy of water was qualitatively explored in the period from 1991 to 1992 and quantitatively in period from 2003 to 2011. From the physical point of view the autothixotropy of water is a very weak macroscopic phenomenon that is observed in water that has remained at rest for a certain time (in about tens of hours or days) ie ‘standing’ water. For the experiments distilled water was used, re-boiled before use. Physically the phenomenon manifests itself by force (mechanical resistance) acting on a body immersed in ‘standing’ water in the direction of the tendency to change its position. The fundamental method of research of phenomenon is static method; it uses a moment of force that is necessary for a very distinctive turn of a stainless steel plate hung up on a very thin filament and immersed in examined water. With a certain angular torsion of the filament a certain moment of force is achieved when a state of stress reaches a critical value in ‘standing’ water. It is demonstrated with an expressive changing of angular position of the plate. When the direction of moment of force in ‘standing’ water is changed, it is reflected in a different angle rotation of the plate (the phenomenon of hysteresis was observed). The phenomenon of autothixotropy disappears for a certain time (in tens of minutes or hours), if ‘standing’ water is mechanically vigorous shaking or re-boiled. It is significant that the phenomenon of the autothixotropy is not present in deionised distilled ‘standing’ water. From the chemical-physics microscopic point of view the autothixotropy of water can be explained by a hypothesis of a cluster formation by H2O molecules in ‘standing’ water. As the phenomenon of autothixotropy is not present in ‘standing’ deionised water, it may be primarily caused by a presence of ions in water, as it was demonstrated in the experiment with a salt solution (NaCl). Environment and biophysical applications of the autothixotropy of water remain still open. Some possible applications of the phenomenon are outlined.

PL

Woda jest źródłem życia i dlatego jest ona ważnym obiektem badań fizyki chemicznej środowiska. W artykule przedstawiono zjawisko zachodzące w wodzie, nazywane „autotiksotropią wody”. Historia jego odkrycia wiąże się z bardzo precyzyjnymi eksperymentami grawimetrycznymi, które zostały wykonane przez autora w latach 1978 i 1986. Ponadto zjawisko autotiksotropii wody zostało jakościowo zbadane w latach 1991/92 oraz ilościowo od 2003 do 2011 roku. Z fizykalnego punktu widzenia autotiksotropia wody jest bardzo subtelnym zjawiskiem makroskopowym, które obserwuje się w wodzie, pozostającej przez pewien czas w spoczynku (około kilkudziesięciu godzin), czyli wodzie „stojącej”. Zjawisko to przejawia się przez oporność mechaniczną działającą na ciało zanurzone w wodzie „stojącej”. Podstawę badania stanowi metoda statyczna, wykorzystująca moment siły, która umożliwia pomiar kąta skręcenia nierdzewnej blachy stalowej zawieszonej w badanej wodzie. Kiedy kierunek momentu siły w „stojącej” wodzie się zmienia, znajduje to odzwierciedlenie w różnych kątach obrotu tej płyty (zaobserwowano zjawisko histerezy). Zjawisko autotiksotropii znika po pewnym czasie (w kilkadziesiąt minut lub godzin), jeśli „stojąca” woda jest mieszana mechanicznie lub ogrzewana do wrzenia. Znamienne jest, że zjawisko autotiksotropii nie występuje w „stojącej” zdejonizowanej wodzie destylowanej. Zjawisko to może być wyjaśnione przez hipotezę powstawania „w wodzie stojącej” klastrów molekuł H2O. Zjawisko autotiksotropii nie jest obecne w zdejonizowanej wodzie „stojącej”, co może być spowodowane obecnością jonów w wodzie, jak to wykazano w eksperymencie z roztworem soli kuchennej (NaCl). Środowiskowe i biofizyczne wykorzystanie autotiksotropii wody nadal pozostają otwarte. Niektóre z możliwych zastosowań tego zjawiska są już opisane.