Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 15

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  wody płynące
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Grunt zajęty pod wodę płynącą należy do właściciela wód, którym w Polsce jest Skarb Państwa. Celem artykułu była analiza przepisów ustawy Prawo wodne dotyczących ustalenia linii brzegu, jako granicy nieruchomości należącej do właściciela wód, w odniesieniu do zasad pomiaru granic nieruchomości uregulowanych przepisami prawa geodezyjnego. Ze względu na dynamiczny charakter linii brzegu, problemy z jej identyfikacją oraz błędy na mapach ewidencyjnych, zaproponowano odpowiedni schemat działania w celu prawidłowego wykazania stanu prawnego nieruchomości. Omówiono również wpływ, jaki ma tak ustalona granica na nieruchomości należących do właścicieli gruntów przyległych.
EN
Land occupied by flowing water belongs to the owner of the waters, which in Poland is the State Treasury. The aim of the article was to analyze the provisions of the Water Law Act concerning the delimitation of the coastline, as the boundary of the property belonging to the owner of the waters, in relation to the principles of property boundary measurement regulated by geodetic law. Due to the dynamic nature of the coastline, problems with its identification, and errors on cadastral maps, an appropriate action scheme was proposed to correctly demonstrate the legal status of the property. The impact of such established boundaries on properties belonging to the owners of adjacent lands was also discussed.
PL
Podstawami polskiego systemu prawnego są zasady praworządności oraz zrównoważonego rozwoju. Do ich realizacji niezbędne jest posiadanie precyzyjnych informacji o poszczególnych składnikach środowiska. Wszystkie cieki zgodnie z postanowieniami art. 211 ust. 2 ustawy z dnia 17 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2022 r., poz. 2625) stanowią własność Skarbu Państwa. W praktyce jednak występują wątpliwości co do charakteru poszczególnych wód. Powinny być one eliminowane przez analizę wpisów do ksiąg wieczystych oraz ewidencji gruntów. Jeśli zaś nie będzie to możliwe, musi być przeprowadzone, na podstawie art. 219 Prawa wodnego, postępowanie w sprawie ustalenia charakteru wody. Tylko w ten sposób będzie można zagwarantować, że rozwój będzie zrównoważony i realizowany w zgodzie z zasadą praworządności.
EN
The Polish legal system is based on the rule of law and sustainable development. Their implementation requires precise information on individual components of the environment. According to Article 211(2) of the Water Law Act of 17 July 2017 (Journal of Laws of 2022, item 2625), all watercourses belong to the State Treasury. In practice, however, there are some doubts as to the character of different water bodies. They should be eliminated through an analysis of mortgage and land register entries. In case it is not possible, the character of water should be determined in the course proceedings under Article 219 of the Water Law Act. It is the only way to ensure that the development will be sustainable and compliant with the rule of law.
PL
Prawidłowe ustalenie charakteru wód rodzi doniosłe skutki prawnorzeczowe. Stanowi ono także wstępny warunek prowadzący do uregulowania stanu prawnego nieruchomości. Celem opracowania jest wielopłaszczyznowe omówienie postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia charakteru wód ze szczególnym uwzględnieniem ratio legis, podmiotów uprawnionych do jego zainicjowania oraz elementów, jakie należy dołączyć do wniosku w sprawie ustalenia charakteru wód. Przedstawiona w artykule analiza prowadzi do wniosku, że uregulowanie w polskim systemie prawnym postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia charakteru wód było ze wszech miar pożądane. Niemniej jednak niektóre regulacje dotyczące analizowanego postępowania administracyjnego mogą budzić pewne wątpliwości.
EN
Correct determination of the character of waters gives rise to rights in rem. It also constitutes a prerequisite to regulate the legal status of a property. The goal of the study is to discuss the administrative proceedings on determining the character of waters in several aspects, with particular focus on ratio legis, entities authorised to initiate them and elements that must be attached to an application to determine the character of waters. The presented analysis leads to a conclusion that regulating the administrative proceedings on determining the character of waters in the Polish legal system was by all means desired. However, some regulations concerning these proceedings may rise some doubts.
PL
Jednym z narzędzi służących do osiągnięcia celów ramowej dyrektywy wodnej jest monitoring, który powinien dostarczać informacji na temat stanu wód. Zadaniem priorytetowym w zakresie ochrony wód powierzchniowych jest zapobieganie procesom eutrofizacji. Odpowiednie środki ochronne powinny być oparte na wiarygodnej ocenie poziomu troficznego. Istnieją różne wskaźniki szacowania stanu troficznego wód powierzchniowych, ale generalnie charakteryzują się one dużą złożonością i wysokimi kosztami oceny. W artykule przedstawiono nową metodę oceny poziomu troficznego, opartą na wskaźniku liczbowym ITS (Index of Trophic Status). ITS został opracowany z uwzględnieniem głównej charakterystyki funkcjonalnej dowolnego ekosystemu – stanu równowagi biotycznej i może być obliczony na podstawie pomiarów rutynowych parametrów hydrochemicznych. Proponowany wskaźnik jest instrumentem, który ułatwia m.in.: szybki monitoring wód powierzchniowych, retrospektywną i predykcyjną analizę stanu wód, ustanawianie regionalnych standardów emisji biogenów, rozwiązywanie zadań inżynieryjnych i modelowania matematycznego. Weryfikacja indeksu ITS zastała przeprowadzona dla wód powierzchniowych różnego typu w różnych krajach. Obecnie sposób ten zyskuje na popularności jako prosta, wiarygodna oraz niekosztowana metoda oceny stanu troficznego.
EN
One of the tools used to achieve the objectives of the Water Framework Directive is monitoring, which should provide information on the status of surface waters. The priority task of water protection is the prevention of the eutrophication process. Appropriate protection measures should be based on the reliable assessment of trophic levels. There are different indexes for estimating the trophic state of surface waters, but they are generally characterized by their large complexity and high cost of assessment. This paper presents a new method of trophic-level monitoring, based on numerical indicator ITS (Index of Trophic Status). ITS is elaborated to consider the main functional characteristics of any ecosystem – the state of biotic balance – and can be calculated by using routine measurements of the hydrochemical characteristics of water. The proposed criterion is the instrument that simplifies the solution of many applied tasks: express-monitoring of surface waters, retrospect analysis and eutrophication process prognosis, setting of regional ecological standards of biogenic matter, solving engineering tasks, and for the purposes of mathematical modeling. Verification of the ITS criterion was carried out under the conditions of different types of waters in different countries. Actually, this method is gaining more popularity as a simple, reliable, and low-cost tool for trophic status monitoring.
PL
11 stycznia 2016 roku zmianą do rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków, wprowadzono paragrafem 82a, nową regulację prawną, która pozwala, do czasu ustalenia linii brzegu zgodnie z art. 15 i 15a ustawy Prawo wodne, na ujawnianie w ewidencji gruntów i budynków przebiegu granicy działek ewidencyjnych, pomiędzy gruntami tworzącymi dna i brzegi tych cieków, jezior i zbiorników a gruntami do nich przyległymi, w wyniku pomiarów sytuacyjnych linii brzegu. W nowych przepisach nie ukazało się jeszcze orzecznictwo sądowo-administracyjne, a szczególnie Naczelnego Sądu Administracyjnego, a ich stosowanie nasuwa dużo wątpliwości po stronie administracji i wykonawców prac geodezyjnych. W artykule opisano procedury ustalenia linii brzegu z ustawy Prawo wodne i pomiar sytuacyjny linii brzegu z § 82 rozporządzenia egib oraz podjęto próbę przybliżenia wątpliwości proceduralnych i prawnych w każdej z procedur.
EN
A new legal regulation was introduced on January 11, 2016 in the Ordnance on the land and buildings registration in its section 82a. This new regulation allows – until the location of a coastline is determined according to Art. 15 and 15a of the Water Law – to disclose in the land and buildings registration the locations of cadastral parcel boundaries between bottoms and banks of water streams, lakes and water reservoirs and adjoining lands, as a result of topographic measurements of the coastline. Judicial decisions to the new regulations, in particular of the Supreme Administrative Court, have not been published yet. Application of those new regulations is connected with some doubts on the side of administration and surveying entrepreneurs. The paper describes procedures of delimitation of a coastline according to the Water Law and topographic measurements of a coastline according to the section 82 of the Ordnance on the land and buildings registration. It also describes the attempts aiming at explanation of procedural and legal doubts in each procedure.
6
Content available Modelling of chlorophyll-a content in running waters
EN
Chlorophyll-a is one of the key parameters for assessment of trophic status of surface waters. However, Polish standard environmental monitoring procedures assume a low frequency of chlorophyll measurements in running waters, which does not provide the possibility of permanent control of eutrophication process and taking the appropriate preventive and protective measures sufficiently in advance. The article is focusing on constructing of predicting model of chlorophyll-a content based on data obtained within monitoring realized by Regional Inspectorates for Environmental Protection. Multivariate linear regression (MLR) model for chlorophyll-a content prediction was formulated on the base of chosen parameters like: pH, oxygen saturation, different forms of nitrogen and phosphorus. Formulation of the model was followed by a test of the applicability of each of the individual components of the regression equation. The main purpose was to develop an algorithm allowing for quick adaptation of model to local conditions in the rivers in order to make a reliable prediction of chlorophyll content.
PL
Chlorofil-a jest jednym z kluczowych parametrów służących do oceny stanu troficznego wód. W Polsce w ramach standardowego monitoringu rzek jest jednak badany rzadko. Artykuł skupia się na skonstruowaniu modelu predykcji zawartości chlorofilu-a w oparciu o dane pochodzące z rutynowego monitoringu realizowanego przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska. W tym celu na podstawie parametrów jakości wód, takich jak pH, nasycenie tlenem oraz różne formy azotu i fosforu, został sformułowany model regresyjny, a następnie przeprowadzono test zasadności zastosowania w nim poszczególnych składników równania regresji. Ostatnim etapem było opracowanie algorytmu pozwalającego na szybkie dostosowywanie modelu do lokalnych warunków w rzekach w celu dokonania wiarygodnej prognozy zawartości chlorofilu.
PL
W numerze 5/2014 „Gospodarki Wodnej" ukazał się ciekawy artykuł „Dlaczego warto renaturyzować miejskie rzeki?" [2]. Okazał się on zachętą do podjęcia szerszej dyskusji, zwłaszcza że poruszana tematyka jest niewątpliwie istotna. Tekst nie jest polemiką z tezami autorek wspomnianego artykułu, a jedynie sygnalizuje możliwość szerszego spojrzenia na poruszane tematy.
EN
In the 5/2014 issue of Gospodarka Wodna, an interesting article was published, entitled "Why should we renaturise urban rivers?" [2]. It turned out to be an encouragement for a wider discussion, especially that the raised subject is undoubtedly important. The text does not constitute a polemic with the theses postulated by the authors of the aforementioned article; it only signals the possibility of a broader look at the subject brought up.
8
Content available remote Towards methodological problems of trophic state assessment of running waters
EN
Deep analysis of trophic state assessment methods has led to conclusion, that currently there is no universal methodology and existing methods are characterized by significant shortcomings. The approach proposed by the authors is different from generally used. Authors start from the assumption, that trophic state can be reflected by the state of biotic balance, which can be described by the values of Index of Trophic State. Researches were carried out in order to assess the trophic state of running waters and to estimate the limiting role of biogenic substances for eutrophication process development on the base of author's concept founded on above mentioned index.
PL
Szczegółowa analiza stosowanych w różnych krajach sposobów oceny stanu troficznego wód powierzchniowych pozwoliła wnioskować, że obecnie nie ma uniwersalnej metodologii, a stosowane metody posiadają różnorodne mankamenty i nie zawsze pozwalają uzyskać wiarygodne wyniki oceny. Analiza pokazała również, że zdecydowana większość metod oceny jest opracowana dla wód stojących i stref przybrzeżnych mórz. Zdecydowanie brakuje wiarygodnych i prostych sposobów oceny stanu troficznego wód płynących. W związku z tym, że eutrofizacja jest procesem, który charakteryzuje się dużą dynamicznością i zależy od zespołu wielu współdziałających między sobą czynników morfologicznych, hydrologicznych, hydrobiologicznych, klimatycznych i innych, ocena stanu troficznego wód, a zwłaszcza w rzekach i strumieniach, jest zadaniem bardzo skomplikowanym. Metoda oceny zaproponowana przez autorów artykułu zasadniczo różni się od metod tradycyjnych i opiera się na definicji stanu troficznego jako wyniku stanu bilansu biotycznego w wodach. Przedstawiono możliwość oceny statusu troficznego wód płynących na podstawie autorskiego wskaźnika ITS (Index of Trophic State) oraz wstępne wyniki badań nad kluczowymi czynnikami ograniczającymi proces eutrofizacji w rzekach różnego typu w oparciu o wskaźnik ITS.
EN
Flowing waters, especially big rivers, influence their entire environment. Yet, for surveyors the most important are these changes caused by rivers, through changes in their beds, which can alternate cadastral data. The discussed problems result directly from both the damaging and constructive features of rivers and also from Water Law and other regulations which provide the fonundation for establishing grounds and building registers. This paper contains partly a comparison between former situation presented on archive maps and concerning sections of the Vistula River, west of Cracow and the contemporary situation. The purpose of this comparison is to draw the reader’s attention to the important problem of updating cadastral maps, made in surrounding of accumulative-erosion activity of river.
PL
Wody płynące, w szczególności duże rzeki, oddziaływają na całe swoje otoczenie. Dla wykonawców geodezyjnych najważniejsze są jednak zmiany kształtu koryta rzek pociągające za sobą konieczność modyfikacji w katastrze nieruchomości. Poruszana problematyka wynika bezpośrednio z właściwości niszczących i konstruktywnych rzek oraz zapisów prawa wodnego i aktów normatywnych, na podstawie których tworzona jest ewidencja gruntów i budynków. Publikacja zawiera częściowe porównanie archiwalnych materiałów kartograficznych dotyczących odcinka Wisły na zachód od Krakowa z obecną sytuacją terenową i ma na celu zasygnalizowanie problemu, jakim jest zapewnienie aktualności map zakładanych i prowadzonych w obrębie akumulacyjno-erozyjnej działalności cieków wodnych.
PL
Drwinka, ze względu na cechy morfologiczne koryta to ciek o charakterze nizinnym. W części górnego biegu przepływa przez teren zurbanizowany (przemysłowy, miejski), następnie przez tereny użytkowane rolniczo z zabudową rozproszonych gospodarstw wiejskich oraz zalesione tereny Puszczy Niepołomickiej, a w ujściowym biegu przez wieś Drwinię. W celu określenia zdolności cieku do samooczyszczania przeprowadzono badania zmienności tlenowych wskaźników jakości wody: BZT5, ChZT i tlen rozpuszczony, na ośmiu wybranych odcinkach badawczych, różniących się sposobem obudowy koryta oraz zagospodarowaniem terenów przyległych. Wodę do analiz pobierano w odstępach miesięcznych w latach 2009 i 2010.
EN
Drwinka river is a lowland one because of morphological features of its channel. Part of an upper reaches of the river flows through an urbanized area (industrial, urban), then it flows by areas with buildings used for agricultural and rural settlement and afforested areas of Niepołomice. In finally it runs through the Drwinia village. In order to determine self-purifying capacity of the river, studies of the variability of oxygen indicators of water quality: BOD5, COD and dissolved oxygen where conducted. The river was divided into five sections of research, which have different type of building and land use. Water samples were collected for analysis, at monthly intervals, in the year 2009 and 2010. Results of investigation can be used in planning on optimal management of catchment areas, reconstruction and maintenance of a stream channel which has an impact on its ability to self-purification and a level of water flow.
PL
Autor dokonał analizy aktualnego orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz sądów administracyjnych w zakresie problematyki rozgraniczenia nieruchomości z wodami płynącymi. Analizie poddane zostały orzeczenia Sądu Najwyższego, Wojewódzkich Sądów Administracyjnych oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego. Szczególny nacisk położono na zagadnienia związane z toczącym się postępowaniem administracyjnym w celu ustalenia linii brzegu, a także poszczególnych czynności podejmowanych w jego toku wymagających wykorzystania wiedzy z zakresu geodezji, hydrologii i prawa. Autor poddaje wykładni rozstrzygnięcia sądowe, przytaczając argumenty bądź popierające zaproponowane rozwiązania, bądź też dokonuje krytycznej oceny, wysuwając postulaty de lege ferenda.
EN
An analysis was conducted of the current jurisprudence from administrative courts on the issues involved in the delimitation of real estate with surface water. Cases were analyzed from the ruling Regional Administrative Courts and the Supreme Administrative Court. Particular emphasis was placed on administration cases to determine a shoreline, as well as the various activities undertaken which required a knowledge of geodesy, hydrology and law. The judicial inter-pretations are presented with the supporting arguments of the proposed solutions and the critical evaluations done applying the principal of de lege ferenda.
EN
The purpose of the research carried in winter 2001 and spring 2002 was to monitor and assess the quality of the Sola River system. Representative samples of river water, suspended matter and bottom sediments were taken from 10 sampling points located along the Sola River course, and additional 2 before and after Sola River outlet to the Vistula River. Physical parameters (pH, temp., O2, conductivity) of the river water were determined directly in the field. The spatial variability in concentrations of elements in the Sola River system was established using ICP-MS, AAS as well as IC, and further the pollutants were compared to national and international quality standards. With respect to physico-chemical parameters the Sola River shows good quality meeting the lst to 3rd Polish Surface Water Quality Class. The detected levels of metal concentrations in suspended matter were found to exceed the geochemical background values. Metal concentrations were found to be much higher than in the river water and with respect to LAWA classification system relatively highest pollution was found with Cd, Zn. Metal concentrations ranged (in mg/kg): Pb 19.4-124; Zn 343-1725; Cd 0.86-5.78; Tl 0.087-0.568; Cr 68.3-176; Ni 52.5-67.2; As 9.44-32.1; and Fe 22815-54007. Content of metals in bottom sediments revealed lower concentration level in comparison with suspended matter indicating uncontaminated to moderately contaminated conditions with respect to the Igeo classification system. A leaching test was performed to established the mobility and bioavailability of investigated metals in both suspended matter and bottom sediment samples. Obtained results indicate Iow metal mobility upon acidic leaching conditions. Nickel was found to be the most mobile metal in suspended matter (97% released), whereas in bottom sediment Pb (58% released) appeared to be the most bioavailable. Results obtained lead to formulation of the following conclusions and further recommendations for national chemical monitoring in Poland: (1) metal concentrations in the Sola River did not exceed the values of the lst Polish Surface Water Quality Class; (2) pollutant content did not reveal significant seasonal variations, therefore chemical monitoring conducted twice a year is sufficient; (3) chemical monitoring of suspended matter should be included in the Polish National Monitoring System on the routine basis; additional arguments are: easy sampling, better homogeneity of material and less time consuming laboratory procedure.
PL
Celem przeprowadzonych badań był monitoring i ocena jakości systemu rzeki Soły. Zimą 2001 r. oraz wiosną 2002 r. pobrano próbki wody, zawiesiny i osadów dennych z rzeki Soły, a także dodatkowe próbki z Wisły - powyżej i poniżej ujścia Soły. Parametry fizyczne wody rzecznej, takie jak: pH, temperatura, zawartość tlenu, przewodność właściwa, były mierzone w terenie. Koncentrację pierwiastków śladowych w badanych próbkach wód, zawiesiny oraz osadów dennych określano metodami ICP-MS, AAS (próbki zawiesiny i osadów były roztwarzane w wodzie królewskiej w piecu mikrofalowym), natomiast zawartość anionów w próbkach wody rzecznej określono metodą chromatografii jonowej. Otrzymane wyniki zawartości metali śladowych były porównane z krajowymi i międzynarodowymi standardami jakości. W odniesieniu do parametrów fizykochemicznych woda rzeki Soły wykazuje jakość odpowiadającą 1-3 klasie czystości wód powierzchniowych. Ilość metali w zawiesinie (PSM) przewyższa wartości tła geochemicznego, a zgodnie z niemiecką klasyfikacją LAWA najwyższe koncentracje stwierdzono dla kadmu i cynku. Koncentracja pierwiastków śladowych w próbkach zawiesiny waha się w szerokich granicach: Pb 19,4-124 mg/kg; Zn 343-1725 mg/kg; Cd 0,86+5,78 mg/kg; Tl 0,087-0,568 mg/kg; Cr 68,3-176 mg/kg; Ni 52,5-67,2 mg/kg; As 9,44-32,1 mg/kg i Fe 22815-54007 mg/kg. Zawartość metali w osadach dennych jest niższa niż stwierdzona w zawiesinie, a według niemieckiej klasyfikacji Igeo odpowiada klasie I i I-II (osady nie zanieczyszczone do umiarkowanie zanieczyszczonych). Przeprowadzone testy kwaśnego wymywania metali z wybranych próbek osadów i zawiesiny wykazały niską mobilność większości metali. Najbardziej mobilnymi metalami są nikiel w zawiesinie (wymywalność 97% Ni) oraz ołów w osadzie (wymywalność 58% Pb). Otrzymane wyniki pozwoliły sformułować następujące wnioski: - zmierzone wartości parametrów fizycznych badanych próbek wód Soły odpowiadają klasie 1 i 2, a koncentracja metali nie przekracza wartości 1 klasy czystości wód powierzchniowych według obowiązującej w Polsce klasyfikacji; - stwierdzone zanieczyszczenia nie wykazały istotnego zróżnicowania ich ilości w próbkach pobranych wiosną oraz zimą, stąd wykonywanie badań w ramach monitoringu chemicznego dwa razy w ciągu roku wydaje się wystarczające; - zawartość metali śladowych w próbkach osadów dennych jest niższa od stwierdzonej w zawiesinie rzecznej; - autorzy proponują włączenie do Państwowego Monitoringu Chemicznego wód płynących badanie zawiesiny rzecznej w miejsce osadów, gdyż łatwiejsze jest jej opróbowanie, jest bardziej homogenicznym materiałem w porównaniu z osadem, natomiast prace laboratoryjne są mniej czasochłonne.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.