Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Lepsze ciepło, bo z natury – odzyskiwanie ciepła z wód dołowych

Jończyk A., Orzeł P., Koczorek C., Wołczyński B.

Inżynieria Górnicza

|

2015

|

nr 4

43--45

PL

W artykule opisano zastosowane w Zakładzie Górniczym Sobieski TAURON Wydobycie SA innowacyjne rozwiązanie pozwalające na wykorzystanie pompy ciepła do ogrzewania wody wykorzystywanej w łaźniach górniczych. Autor przytacza przebieg realizacji inwestycji, jej koszty i oszczędności.

2

Ocena możliwości zastosowania jednostopniowej technologii usuwania zanieczyszczeń mechanicznych z wód dołowych w kopalniach węgla kamiennego

Dyduch F., Wierzchowski K.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 2

45-49

PL

Przedstawiono technologię jednostopniowego oczyszczania wód dołowych z zanieczyszczeń mechanicznych pozwalającą na ich oczyszczanie na dole kopalni do poziomu poniżej 35 mg/dm3 zawiesiny ogólnej. Wody dołowe, zawierające poniżej 35 mg/ dm3 zawiesiny ogólnej mogą być bezpośrednio zrzucone do powierzchniowych cieków wodnych. Artykuł zawiera wstępną analizę możliwości jej wdrożenia w kopalniach węgla kamiennego. Szczegółowo omówiono najważniejsze czynniki decydujące o efektywności oczyszczania wód prezentowaną metodą. Artykuł uzupełnia szacunek koniecznych nakładów inwestycyjnych oraz przegląd zalet nowej technologii w stosunku do tradycyjnych systemów oczyszczania wód dołowych z zawiesin mechanicznych.

EN

The technology of single-stage purification of underground waters from mechanical contaminations allowing their purification underground to the level below 35 mg/dm3 of general suspension was presented. Underground waters containing below 35 mg/dm3 of general suspension can be directly discharged into surface water courses. The article contains an initial analysis of possibilities of its implementation in hard coal mines. The most important factors deciding about the water purification effectiveness using the presented method were discussed in detail. The article is completed by an estimation of necessary investment outlays and review of advantages of the new technology in relation to traditional purification systems of underground waters from mechanical suspensions.

3

Obserwacje zmian ekshalacji radonu w rekultywowanym osadniku kopalnianych wód dołowych

Wysocka M., Chałupnik S., Molenda E., Brown J., Sidhu R.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2012

|

nr 1

93-102

PL

W artykule przedstawiono wyniki pomiarów ekshalacji 222Rn z osadów dennych likwidowanego osadnika wód dołowych. Badania prowadzono podczas wszystkich etapów likwidacji, tj. od osuszania, poprzez przykrywanie warstwami uszczelniającymi, aż po działania agrotechniczne i nasadzeniowe. Wyniki badań wykazały, że wykonana rekultywacja osadnika zaowocowała obniżeniem ekshalacji radonu do wartości typowych dla terenów naturalnych. Stwierdzono jednocześnie, iż w przypadkach uszkodzenia lub rozszczelnienia warstw przykrywających osady denne, dojdzie do wzmożonej ekshalacji radonu.

EN

In this paper, results from an investigation concerning the exhalation of the radioactive gas radon 222Rn from bottom deposits in a reclaimed settling pond are presented. The measurements were performed at different stages of reclamation, starting from an initial step when bottom sediments were left to dry, then during the process of covering deposits with isolation layers and soil, and finally when agrotechnical measures were applied. The obtained results have shown that due to reclamation, the radon risk caused by radon exhalation from bottom sediments has been reduced significantly. Levels have decreased to those typical for undisturbed and unpolluted areas. However, on a cautionary note, any damage of the isolation layers may lead to a significant increase of radon emission from confined sediments.

4

Wpływ modernizacji systemu retencyjno-dozującego "Olza" na jakość wód rzeki Odry, Olzy i Leśnicy

Swolkień J.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2009

|

R. 33, z. 3

103-114

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z wpływem przeprowadzonej modernizacji sytemu retencyjno-dozującego (kolektora) "Olza" na jakość wód rzeki Odry, Olzy i Leśnicy. Silnie zanieczyszczone jonami chlorkowymi, siarczanowymi wody kopalniane odprowadzane z kopalń południowo-zachodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW), za pośrednictwem kolektora, wywierają niekorzystny wpływ na ekosystem rzeczny. Szczególnie groźne są silne wahania stężeń jonów chlorkowych, które zaburzają równowagę biologiczną eko-systemu, narażając na wyginięcie różne gatunki roślin i zwierząt. Uruchomienie bezpośredniego odprowadzania wód kopalnianych do rzeki Odry za pomocą systemu zrzutowego zainstalowanego w dnie rzeki zapewniło odpowiednie wymieszanie wód kopalnianych z jej wodami na krótkim 100-metrowym odcinku. System wyposażony jest w 51 dysz rozmieszczonych między prawym i lewym brzegiem rzeki. Takie rozwiązanie pozwoliło uniknąć silnych wahań stężeń, przede wszystkim jonów chlorkowych, i uchroniło florę i faunę rzeki Odry przed wyniszczeniem. Uruchomienie zmodernizowanego odcinka kolektora wyeliminowało również konieczność odprowadzania wód kopalnianych do Odry za pośrednictwem rzek Leśnicy i Olzy. Przyczyniło się to do znaczącej poprawy jakości wód tych rzek i powolnego odbudowania się ich ekosystemu.

EN

This article treats about the influence of dropping system "Olza" modernization on the Odra, Lesnica and Olza rivers ecosystem. Both, Leśnica and Olza were the most jeopardize ones, taking into consideration the fact that the mine waters were directly thrown to their waters. Strongly contaminated, mostly with chlorides and sulphates, mine waters, transported through the interceptor-sewer, managed to destroy the whole rivers ecosystem. Huge chloride fluctuations were the cause of biological balance dysfunction. Most of animals and plants species were destroyed. The brake through came after the new dropping system was activated. The new system was placed in the bottom of Odra river and was equipped with 51 nozzles settled down between two river banks. The new system allowed to eliminate the contamination of the Leśnica and Olza rivers and prevented their flora and fauna from total distraction. It also allowed to mix the mine and the river waters just after the drop. It led to the elimination of huge chloride fluctuation in the Odra river and had a huge impact on its quality improvement.

5

Możliwości wykorzystania wód kopalnianych jako dolnego źródła dla pompy ciepła na przykładzie kopalni Trzebionka

Klojzy-Karczmarczyk B., Karczmarczyk A., Mazurek J.

Polityka Energetyczna

|

2006

|

T. 9, z. spec.

557-556

PL

Możliwości wykorzystania wód kopalnianych dla pozyskania energii pojawiają się w trakcie eksploatacji kopalni oraz w przypadku prowadzonej jej likwidacji poprzez wykorzystanie istniejących szybów. Warunkiem stawianym dla wykorzystania wody podziemnej, jako źródła ciepła jest jej odpowiedni skład fizykochemiczny oraz znaczna wydajność. W prezentowanej pracy analizie poddano wody dołowe górnictwa rud cynku i ołowiu, eksploatowane z utworów triasowych przez kopalnię Trzebionka. Oszacowano teoretyczną wielkość energii cieplnej możliwą do pozyskania z wód kopalnianych jeszcze w trakcie eksploatacji, jak też po jej zakończeniu ale przy założeniu odwadniania prowadzonego z niezmienioną wydajnością.

EN

Possibility of mining water energy utilization appears during mines operating and in the case of mines liquidation by existing pit shafts. Suitable physical and chemical composition as well as high enough flow rates creates the base conditions, which have to be satisfy by the water. In the presented paper the analyses are lidded for underground water origin form zinc and lead underground mines. Trzebionka Mine pumps the water out from Triassic geological layer. Theoretical amount of thermal energy possible for recovering from underground mining water is estimated assuming constant pumping during dewatering process.

6

Zmiany jakości wód powierzchniowych zlewni górnej Odry w wyniku restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego

Lach R., Magdziorz A., Maksymiak-Lach M.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2004

|

nr 3

53-70

PL

W działalności górniczej nieunikniony jest proces likwidacji kopalń, spowodowany wyczerpywaniem się złoża, zmniejszaniem zapotrzebowania na węgiel bądź względami ekonomicznymi. Likwidowane są przede wszystkim kopalnie, w których zostały wyczerpane zasoby bądź znajdują się w nich zasoby węgla uniemożliwiające ich rentowną eksploatację z przyczyn naturalnych (geologicznych) lub technicznych. Celem reformy górnictwa węgla kamiennego jest zatrzymanie procesu generowania strat w tym sektorze, które nie mogłyby być finansowane z budżetu państwa. Wymusza to konieczność dokonania takiej restrukturyzacji tego sektora, aby górnictwo stało się rentowne. Całkowicie lub częściowo zostało zlikwidowanych ponad 30 kopalń, z czego 17 w zlewni Górnej Odry. W artykule omówiono wpływ restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego i związanych z tym zmian w odprowadzaniu słonych wód z odwadniania kopalń, na jakość wód powierzchniowych zlewni Górnej Odry. Na podstawie wyników monitoringu analizowano zmiany jakości wód Odry na odcinku od Chałupek po Zdzieszowice oraz w dopływach Odry: Olzie, Rudzie, Bierawce, Kłodnicy i Bytomce, w latach 1993-2000/2002. Analiza wykazała, że w latach 1993-1996, w punkcie monitoringowym "Zdzieszowice" (km 115), po zrzucie wód dołowych ze wszystkich kopalń nastąpiło zmniejszenie zasolenia z 860 do 440 g/m3. Od roku 1996 nie notowano istotnych zmian w zasoleniu Górnej Odry po zrzucie wód z kopalń węgla kamiennego GZW (stężenie chlorków i siarczanów wahało się w granicach 550-450 g/m3). W Kłodnicy i Bytomce, w latach 1993-2002 stwierdzono wzrost średniego stężenia chlorków i siarczanów odpowiednio: W Kłodnicy z 1583 do 2494 g/m3; Bytomce z 994 do 1966 g/dm3. W pozostałych dopływach zlewni Górnej Odry (Olzie, Rudzie i Bierawce) w tym samym czasie odnotowano spadek zasolenia. Stwierdzono, że w 2002 roku rzeki Leśnica, Bierawka, Bytomka, Kłodnica po zrzucie dołowych wód kopalnianych nie spełniały wymogów Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 29.11.2002 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi (Dz.U. nr 212, poz. 1799), które określa, że sumaryczne stężenie chlorków i siarczanów w śródlądowych wodach płynących, wyliczone w warunkach pełnego wymieszania, nie może przekraczać 1 g/dm3 w ciągu 328 dni w roku. Średnie, sumaryczne stężenia chlorków i siarczanów w tych rzekach po zrzucie dołowych wód kopalnianych wynosiło w 2002 roku odpowiednio: Leśnica - 6135 g/m3, Bierawka - 4269 g/m3, Bytomka - 1966 g/m3, Kłodnica - 2494 g/m3. Górna Odra na całym analizowanym obszarze, od punktu Chałupki (km 20,7) do punktu Zdzieszowi-ce, po zrzucie wód kopalnianych (km 115,0) spełnia wymogi rozporządzenia. Ponadto, dokonano porównania bilansów zrzutów dołowych wód pochodzących z odwadniania kopalń zlokalizowanych w dorzeczu Górnej Odry w latach 1995-2000/2002. W bilansach uwzględniono ilości odprowadzanych do rzek wód kopalnianych oraz zawarty w nich sumaryczny ładunek chlorków i siarczanów. Stwierdzono, że pomimo intensyfikacji procesu restrukturyzacyjnego w latach 1998-2002, skutkującego likwidacją wielu kopalń bądź ruchów górniczych, nie nastąpiło istotnie obniżenie zasolenia wód zlewni Górnej Odry.

EN

Process of mines liquidation is inevitable in mining activity, caused by fields exhaustion, requests for coal decrease or economic respects. First of all, liquidating mines these are mines which have been run out in coal stocks or placed there sources making impossible its profitable exploitation from natural reasons (geological) or technical. There is purpose of coal mining industry reform in this sector process of generating of loss held, which could not be sponsored from state budget. It forces necessity of effecting of such restructuring of this sector, in order to mining industry has become profitable. Entirely or partially over 30 mines become liquidated, included 17 in Upper Oder basin. In article discussed influence of restructuring of coal mining industry and related changes in accompanying salty waters drainage from mines, on quality of surface waters of Upper Oder basin. It analyse changes of qualities of Oder waters on base of monitoring result on section from Chałupki to Zdzieszowice and in inflows of Oder: Olza, Ruda, Bierawka, Kłodnica and Bytomka, in 1993-2000/2002. It is possible to ascertain on base of analysis of result of monitoring of surface quality of streaming water, that in 1993-1996, in monitoring point "Zdzieszowice" (115 km) on Upper Oder, after addition of mine waters, decreased salinity from 860 to 440 g/m3. In later period (from 1996) it did not take note important changes in salinity of Upper Oder after addition of mine waters of GZW (concentration of chlorides and sulphates from 550 to 450 g/m3). In Kłodnica and Bytomka, in analysed time (1993-2002) it ascertain growth of salinity (average concentration chlorides and sulphates) properly: Kłodnica from 1583-2494 g/m3; Bytomka from 994-1966 g/dm3. In other inflows of Upper Oder (Olza, Ruda and Bierawka) remaining, in same time, salinity decrease. In 2002 Leśnica, Bierawka, Bytomka and Kłodnica rivers did not grant requirements of dispositions of minister of environment from 29.11.2002 regarding conditions, that belongs to grant at introduction of effluent for waters or for land (Dz.U. Number 212, poz. 1799). Upper Oder on whole analysed area, from Chałupki (20,7 km) to Zdziszowice (115,0 km) it grants requirements of dispositions.

7

Formy występowania cynku i ołowiu w osadach zatrzymanych na filtrach piaskowych w stacjach uzdatniania wody dołowej

Cebula J., Loska K., Pelczar J., Bodzek M.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2003

|

z. 256

51-56

PL

Przedstawiono wyniki badań nad zawartością oraz formami występowania cynku i ołowiu w osadach zatrzymanych na filtrach piaskowych w wybranych stacjach uzdatniania wody dołowej na terenie Górnego Śląska. Najwyższe zawartości obydwu metali zaobserwowano w osadach pochodzących ze stacji uzdatniania wód pozyskiwanych z czynnych kopalń rud cynku i ołowiu. Stwierdzono, że zarówno cynk, jak i ołów występują w osadach głównie w formie połączeń węglanowych i siarczkowych. Niewłaściwe prowadzenie procesu uzdatniania może być przyczyną podwyższenia zawartości tych metali w wodzie.

EN

The Zn and Pb content as well as theirs forms of occurrence in the sand-filter sediments from the Upper Silesia groundwaters treatment stations are presented. The highest content of both metals could be observed in the case of the water sediments from working Zn and Pb ores mines. The speciation analysis shows that the both examined metals are mostly in carbonate and sulphide forms. It was also found that the improper water treatment affects water quality and results in the Zn and Pb ions content increase.

8

Minimalizacja skażeń wód dołowych związkami chromu w procesie podziemnego lokowania popiołów lotnych

Jaroń-Kocot M., Sablik J.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2003

|

nr 10

18-22

PL

Artykuł zawiera charakterystykę skażeń wód dołowych chromem sześciowartościowym wypłukującym się z popiołów lotnych. Związki chromu mogą się wypłukiwać podczas hydraulicznego transportu tych popiołów w podziemia kopalni oraz podczas ich leżakowania w wyrobisku. Przedstawiono zatem możliwości ograniczenia skażeń wód chromem sześciowartościowym wynikające z udziału w mieszaninach podsadzkowych takich składników jak odpady poflotacyjne i odpadowe wapno pokarbidowe.

EN

The article contains a characterisation of pollution of underground waters with the hexavalent chromium washed away from the fly ash. The chromium compounds undergo a wash-away process during hydraulic handling of fly ash in the mine underground or over the period of fly ash deposition in an underground mine working. Consequently presented have been possibilities of limiting the extent of pollution of the waters with the hexavalent chromium resulting from the presence, in the stowage mixes, of such ingredients as the post-flotation waste, and post-carbide waste lime.

9

Wpływ zasolonych wód dołowych na podstawowe parametry grawitacyjnego transportu mieszanin popiołowo-wodnych

Babczyński W., Popczyk M.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

1999

|

z. 242

5-14

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych dotyczące wpływu zasolenia wód dołowych stosowanych do wytwarzania podsadzki samozestalającej na podstawowe parametry grawitacyjnego transportu mieszanin podsadzki samozestalającej. Przeanalizowano również możliwość stosowania teoretycznych wzorów znanych z literatury na obliczanie parametrów przepływu w zakresie ruchu laminarnego na podstawie znajomości krzywej płynięcia mieszanin.

EN

The paper present results of laboratory tests concerned the influence of salinity of mine water that used for preparation of stabilized backfill on the general parameters of their gravitational flow. The usefulness of theoretical equations for derivation of flow parameters from flow curves, known well from the literature related to laminar flow has been also examined.