Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Określanie właściwości uszczelniających uskoków na podstawie modelowania z wykorzystaniem danych sejsmicznych i geofizyki otworowej – rozwiązania programowe opracowane w firmie Geofizyka Toruń S.A.

Rudzki M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

197--200

PL

Referat przedstawia zarys metodyki numerycznego wyznaczania parametrów charakteryzujących własności uszczelniające powierzchni uskokowych, w oparciu o dane sejsmiczne i geofizyki wiertniczej. Przedstawiono ogólny schemat postępowania oraz wyniki zastosowania procedur numerycznych, opracowanych w firmie Geofizyka Toruń S.A.

EN

The paper presents an outline of the method of calculating the parameters characterising the seal properties of faults, basing on seismic and well-logging data. The general workflow, together with the results of numerical procedures developed in Geofizyka Toruń S.A. are presented.

2

Określanie parametrów kruchości łupków ilastych na podstawie wyników interpretacji danych geofizyki otworowej, modelowań teoretycznych oraz pomiarów laboratoryjnych

Bała M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

107--111

PL

Mechaniczne własności łupków ilastych odgrywają zasadniczą rolę przy prognozowaniu zabiegów szczelinowania hydraulicznego i udostępnianiu węglowodorów ze skał zbiornikowych o niskiej przepuszczalności. Skały te charakteryzują się zróżnicowaną kruchością, którą można rozpatrywać w aspekcie składu mineralnego i parametrów sprężystych. Jedną z możliwości oceny wskaźnika kruchości skały (BI) jest jego wyrażenie poprzez parametry sprężystości: moduł Younga (E) i współczynnik Poissona (ν). W pracy przedstawiono wyniki dotyczące określania parametrów kruchości dla utworów sylurskich i ordowickich w otworach K-1, W-1 i O-2, usytuowanych w basenie bałtyckim. Dynamiczne moduły Younga i współczynniki Poissona oraz inne parametry sprężystości skał określano na podstawie teoretycznych relacji Biota-Gassmanna przy użyciu programu ESTYMACJA TP oraz wyników kompleksowej interpretacji danych geofizyki otworowej.

EN

Mechanical properties of shale gas formations are crucial in hydraulic fracturing for gas production in low permeability reservoirs. Such rocks are characterized by various brittleness index which is considered in aspects of mineral composition and elastic properties. One possibility of rocks brittleness index (BI) evaluation is its expression through the parameters of elasticity: Young modulus (E) and Poisson’s ratio (ν). The results for determining the parameters of the brittleness of the Silurian and Ordovician sediments in K-1, W-1 and O-2 boreholes, located in the Baltic Basin. Young dynamic modulus and Poisson’s ratios and other parameters of elasticity of rocks were determined on the basis of theoretical Biot – Gassmann relationships using ESTYMACJA TP software and the results of a comprehensive interpretation of well logging data.

3

Analiza możliwości określenia profilowania zwilżalności ośrodka skalnego z wykorzystaniem oznaczonych laboratoryjnie współczynników Amotta i danych geofizyki wiertniczej

Stadtmüller M., Lis-Śledziona A.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 209 wyd. konferencyjne

157--161

PL

Referat podejmuje tematykę określania zwilżalności formacji skalnej jako jednego z parametrów mających decydujący wpływ na estymacje zasobów wydobywanych, oraz w powiązaniu z określonymi laboratoryjnie przepuszczalnościami względnymi dla wody, ropy i gazu, pozwalający prognozować proces produkcji złoża. Opracowana metodyka opiera się na założeniu, że zwilżalność formacji skalnej ma wpływ na względny udział mediów niemobilnych (węglowodorów rezydualnych Shr = 1 – Sx0 i wody związanej Swi), estymowanych standardowymi metodami geofizyki wiertniczej, w bilansie mediów złożowych nasycających formację skalną. Uogólniony współczynnik zwilżalności N = f (Shr, Swi, PHItot) skorelowano z wynikami wykonanych w laboratorium testów Amotta dla próbek z ośmiu odwiertów zlokalizowanych w obrębie paleozoicznych utworów Syneklizy Perybałtyckiej. Opracowana metodyka pozwala na lokalizację stref utworów hydrofobowych, hydrofilowych oraz o zwilżalności mieszanej.

EN

The paper explores the possibilities of formation wettability determination as one of the parameters which has a crucial impact on estimation of the recoverable reserves in connection with relative permeabilities for water, oil and gas measured in a laboratory settings helps to forecast the process of production from the reservoir. The developed methodology is based on the assumption that formation wettability has an impact on the relative amount of immobile media (residual hydrocarbons Shr = 1 – Sxo and bound water Swi), estimated using standard well logging methods, in the balance of the reservoir media saturation. The generalized wettability coefficient N = f (Shr, Swi, PHItot) was correlated with Amott tests, conducted in the laboratory for the samples from eight wells located in the Paleozoic formation of Peribaltic Syneclize. The developed methodology allows to determine hydrophobic, hydrophilic and mixed wettability zones in the formation.

4

Wskaźniki gazonośności określane na podstawie danych geofizyki otworowej i modelowań teoretycznych

Bała M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

541--546

PL

Zmiany nasycenia wodą i gazem w przestrzeni porowej skał wywołują zmiany zarówno prędkości propagacji fal podłużnych (VP), modułów odkształcenia objętości (K), jak i gęstości objętościowych. W znacznie mniejszym stopniu wpływają na prędkości fal poprzecznych (VS) i modułów odkształcenia postaci µ(MI). Wpływ nasycenia gazem na prędkość fali podłużnej (VP) jest duży nawet przy małej objętości gazu występującej w przestrzeni porowej skały. Jeszcze silniej uwidacznia się jego obecność w wartościach impedancji fali P(IAP). Ponieważ na prędkość fali poprzecznej gaz wpływa nieznacznie (VS), powoduje to obniżenie stosunku VPNS oraz współczynnika Poissona. Dla utworów piaskowcowych stosunek VPNS < 1,59 wskazuje na obecność gazu, jednak nie można stwierdzić, jak dużo znajduje się go w danym horyzoncie. Potwierdzają to zarówno pomiary geofizyki otworowej, jak i modelowania teoretyczne. W obliczeniach teoretycznych można założyć różny sposób rozmieszczenia wody i gazu w skale (homogeniczne, heterogeniczne), co ma silny wpływ na uzyskane wyniki. Parametry Lamego λ i µ(MI) dostarczają dodatkowej informacji, która może być wykorzystana do identyfikacji skał nasyconych gazem i wodą złożową.

EN

Changes in gas- and water saturation of the pore space give rise to changes in both longitudinal wave propagation velocity (VP) and elastic bulk moduli (K), as well as of bulk density. Considerably less they affect velocity of transverse waves (VS) and of shear modulus µ (MI). The influence of gas saturation on the longitudinal wave velocity (VP) is strong even with a small volume of gas present in the pore space of rocks. The gas effect can be even better seen in values of the impedance of P wave (IAP). Since gas has only slight influence on velocity of the transverse wave (VS), this causes a reduction of the VPNS and Poisson's ratio. For sandstone deposits the ratio of VPNS < 1,59 indicates the presence of gas, but it is not possible to conclude what amount of gas is present in the given horizon. This is confirmed both by well logging measurements and theoretical modeling. The theoretical calculations can assume a different way of water and gas distribution in the rock (homogeneous, heterogeneous), which has a strong influence on the results. The Lame parameters λ and µ(MI) provide additional information that can be used to identify rocks saturated with gas and reservoir water.

5

Statistical analysis of petrophysical parameters of Middle Miocene rocks from the Polish Carpathian Foredeep

Bala M. J., Jarzyna J. A., Mortimer Z.

Geological Quarterly

|

2012

|

Vol. 56, No. 4

665--680

EN

Sarmatian thin-bedded sandstone and shales have been a subject of statistical studies to differentiate between good and poor reservoir rocks and to show gas-saturated layers in comparison to water-saturated strata. Statistical studies including fractal analysis were performed on well logging data from the Sędziszów 34 borehole drilled in a belt of hydrocarbon deposits that continue below the northern edge of the Carpathian–Stebnik overthrust. Lithological variability and porosity differentiation and changes in water saturation were traced on the basis of the results of well logging interpretation. Basic statistics and histograms of petrophysical parameters have been analysed. A generalized second order fractal correlation dimension was calculated for all parameters and analysed as for a time series. Fractal dimensions did not correlated with the parameters, but good positive correlations between them and the parameters were observed and showed that the curves analysed had the same type of complexity. High correlation coefficients showed pairs of fractal dimensions for those parameters which had similar variability and the same curve roughness. The fractal correlation dimension described the type of complexity of the parameter (curve roughness) and indicated, for example, how shaliness influenced the reservoir properties of the local Middle Miocene. Therefore, the results were also useful in practice, which gave extra information on thin-bedded reservoir rocks.

6

Badanie współczynnika zwięzłości m w klastycznych utworach czerwonego spągowca i miocenu

Krakowska P., Jarzyna J.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2010

|

nr 170 wyd. konferencyjne

723--726

PL

Przeprowadzono szczegółowe analizy wyników badań laboratoryjnych i profilowań geofizyki otworowej w celu porównania parametrów petrofizycznych utworów czerwonego spągowca Niżu Polskiego oraz miocenu przedgórza Karpat. Zastosowano formułę Shella, pozwalającą na obliczenie współczynnika zwięzłości skały m, i porównano z wynikami badań laboratoryjnych. Obliczone wartości współczynnika zwięzłości m i porowatości, wyznaczonej w laboratorium oraz z profilowań geofizyki otworowej, różnią się od m wyznaczonych w wyniku badań laboratoryjnych. Analizę wyników badań laboratoryjnych i geofizyki otworowej przeprowadzono dla wszystkich dostępnych parametrów, m.in. przepuszczalności, porowatości, gęstości objętościowej. Wykonano zależności korelacyjne dla odpowiednich parametrów. Porównano różnice i podobieństwa w wartościach parametrów petrofizycznych tych samych typów litologicznych.

EN

Detailed laboratory and well logging data analyses were carried out for the purpose of petrophysical parameters comparison of the Rotliegend formation in the Polish Lowland and the Miocene in the Carpathian Foredeep. Shell formula was used to estimate cementation factor m and then the obtained values were compared with laboratory results. Calculated cementation factor m and porosity values determined in laboratory and well logs differ from cementation factor m values obtained as a result of laboratory analysis. The analyses of laboratory and well logging data were carried out for all available petrophysical parameters, e.g. permeability, porosity, bulk density. There were made correlation relations for suitable parameters. Differences and similarities in petrophysical parameters' values were compared for the same lithological types.

7

Ocena typu zailenia w skałach piaskowcowo-ilastych na podstawie danych geofizyki otworowej - metoda wykresów krzyżowych

Bała M.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2010

|

T. 36, z. 2

223-239

PL

W pracy przeanalizowano wpływ obecności frakcji ilastej na rejestrowane w otworach wartości profilowań geofizyki otworowej. Wykorzystując koncepcję przedstawioną po raz pierwszy przez Thomasa & Stiebera (1975), przeprowadzono obliczenia "odpowiedzi" sond w założonym modelu piaskowcowo-ilastym o zróżnicowanych miąższościach. Porównano wyniki modelowań z rzeczywistymi krzywymi, zarejestrowanymi w otworze J4 w interwale występowania utworów miocenu autochtonicznego. Wykonane wykresy krzyżowe na podstawie pomiarów sondą neutronową i gamma, gęstościową i akustyczną potwierdzają możliwość określenia zarówno typu zailenia, jak i poprawnej porowatości oraz udziału frakcji piaskowcowej (tzw. net to gross) w warstwach złożowych. Wykres krzyżowy oparty na pomiarach gamma i oporności pozwala na rozdzielenie warstw nasyconych wodą i gazem.

EN

The analysis of effects of shale distribution and clay volume in reservoir formations on well logging curves is presented in this paper. A conception given originally by Thomas & Stieber (1975) was applied into modelling the response of well logging tools for an assumed shaly-sand model. Results of calculations were compared with logs registered in the J4 well which drilled the autochthonous Miocene deposits. Different crossplots obtained based on Gamma Ray and Neutron and Density or Acoustic logs prove that there is a possibility to determine porosity, shale distribution and sand volume (net to gross) in the reservoir horizons.

8

Zastosowanie profilowań geofizyki otworowej do modelowania parametrów sprężystych w mioceńskich utworach wybranego złoża gazu

Bała M.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

139--144

PL

Wykorzystano model Biota—Gassmanna oraz pomiary i wyniki interpretacji ilościowej geofizyki otworowej i obliczono prędkości fal podłużnych i poprzecznych (Vp i Vs), moduły sprężystości i współczynniki Poissona w mioceńskich utworach dla wybranego złoża gazu. W testowym otworze K-16 wykonano dodatkowo serię obliczeń parametrów sprężystych w poziomach piaskowców i mułowców, przy założeniu zmieniających się nasyceń wodą i gazem, stosując program Estymacja i metodę podobną do tzw. fluid substitution. Zakładano zmiany Sw=100% (SG=O%) aż do Sw=O% (SG=100%). Obserwuje się obniżanie prędkości fali P, z minimum przy SW = 80% (lub SG=20%) szczególnie wyraźnym, gdy warstwa leży na mniej szych głębokościach, a jej porowatość jest duża. Wykresy krzyżowe oparte na parametrach: λ vs. RHOB, λ vs. PHI, NI vs. PHI oraz VP vs. PHI pozwalają na odróżnienie litologii oraz stref nasyconych wodą i gazem. Obliczone sejsmogramy syntetyczne dla symulowanych zmiennych nasyceń wodą i gazem wykazały zróżnicowany charakter przy różnym nasyceniu gazem oraz na granicy z poziomem wodonośnym i ilastym.

EN

The Theoretical Model of Biot—Gassmann and results of measurements and integral interpretations of well logging data were made for calculating of velocities of compressional and shear waves and other elastic parameters in Miocene gas reservoir. A series of calculations with the use of a method similar to so-called fluid substitution was also performed. The method consists in substituting reservoir fluids with saturation degree from Sw=1.0 (total water saturation) to Sw=0 (total gas saturation) in zones with different gas volume. A distinct minimum of VP is observed for water saturation Sw=0.8 (gas saturation SG=0.2). Lower values of VP can correspond to a case when the gas-bearing horizon there is at a small depth and the pore pressure is low. The cross-plots based on the λ vs. RHOB, λ vs. PHI, NI vs. PHI and VP vs. PHI allow to identify lithology gas and water saturating zones. Synthetic seismograms for simulated different water- and gas-saturations which correspond to a sandstone horizon were calculated. The seismograms were different for different gas saturation and for a boundary of water-bearing and shale horizons.

9

Szacowanie składu mineralnego i parametrów petrofizycznych skał z pomiarów geofizyki otworowej: przykład z zapadliska przedkarpackiego

Ossowski A., Zorski T., Środoń J.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

567

PL

Wcześniej prowadzone badania nad modelem geochemiczno-mineralogicznym dla formacji mioceńskiej przedgórza Karpat w otworach Jasionka-4 i Chałupki Dębniańskie-3 zostały powtórzone przy zastosowaniu ulepszonej metodyki bądań laboratoryjnych. Badania te zastosowano także do nowych rejonów przedgórza w rejonach Dzikowa i Nowosielca. Na tym samym materiale skalnym badano z jednej strony pełny skład chemiczny, z drugiej skład mineralny i parametry mineralogiczne takie, jak pojemność wymiany kationowej (CEC), całkowita powierzchnia właściwa (TSSA) czy zawartość wody związanej. Analiza wyników pozwoliła na określenie ilościowych zależności pomiędzy wielkościami mierzonymi metodami geofizyki wiertniczej takimi, jak gęstość, indeks absorpcji fotoelektrycznej Pe, przekrój czynny absorpcji neutronów Σa, naturalna promieniotwórczość, koncentracje pierwiastków Si, Ca, Fe, K, U i Th — a składem mineralnym i takimi parametrami, jak CEC czy gęstość mineralogiczna, niezbędnymi do pełnej interpretacji pomiarów geofizyki otworowej.

EN

Earlier research on geochemical — mineralogical model for two gas fields: Jasionka-4 and Chałupki Dębniańskie-3 in the Miocene formation of the Carpathian Foredeep was revised using improved methodology and was extended into two new fields: Dzików and Nowosielec. Using splits of the same rock material both full chemical and mineralogical composition were determined. Cation exchange capacity (CEC), total specific surface area (TSSA) and bound water content were also measured. These data allowed to establish the quantitative relations between logging parameters such as bulk density, photoelectric absorption index Pe, neutron absorption cross section Σa, natural radioactivity, contents of Si, Ca, Fe, K, U, Th, and mineralogical parameters such as: mineral composition, grain density and CEC. These mineralogical parameters help in advanced interpretation of the well logging data.

10

Modyfikacja metodyki interpretacyjnej pomiarów otworowych w utworach cienkowarstwowych stosowanej w aplikacji SATUN systemu GEOwin

Zorski T.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

571

PL

Dotychczas stosowana metodyka interpretacji opracowana była pod kątem eliminacji efektów maskowania oporności przez cienkie niskooporowe wkładki iłowców. Podstawowe profilowania, na których opierano obliczenia, to upadomierz elektryczny (SED), profilowanie gęstościowe (CDL lub SDL) i profilowanie oporności indukcyjne (HRAI lub DIL). Kilkuletnie doświadczenia w stosowaniu aplikacji SATUN skłoniły autora do uzupełnienia dotychczasowych procedur obliczeniowych o wprowadzenie kolejnych profilowań: porowatości neutronowej i przekroju czynnego absorpcji neutronów (sonda NNTE) jako dodatkowych zmiennych w obliczaniu porowatości efektywnej skały i szacowaniu zawartości wody związanej. Podjęto także próbę wprowadzenia alternatywnego w stosunku do upadomierza sposobu wydzielania cienkich warstewek. Zmodyfikowaną metodykę sprawdzono na danych pomiarowych w wybranych otworach.

EN

A currently existing methodology of an interpretation is focused on removing resistivity masking effects caused by a low resistive, thin shale interbeddings. Basic logs used in calculations are as follows: Six Arm Electric Dipmeter (SED), density (CDL or SDL) and induction logging (HRAI or DIL). A few years of experience in the SATUN GEOwin application induced to extend the existing calculation procedures. Both neutron porosity and neutron absorption cross sections Ea (NNTE tool) were introduced as complementary variables used in the calculation of the effective porosity and in assaying of the bound water. The alternative — for existing, based on the SED log — method of thin bed indication was developed as well. The modified methodology was verified on field data in a few boreholes.

11

Metodyka oceny zależności stosunku prędkości fal podłużnych Vp do poprzecznych Vs od współczynnika nasycenia Sw dla utworów piaskowcowych czerwonego spągowca

Zalewska J., Kozłowski M., Solarski T., Gąsior I., Puskarczyk E.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 153

1-105

PL

W ramach pracy wykonano kompleksowe badania laboratoryjne rdzeni wiertniczych: porozymetryczne, przepuszczalności, mineralogiczne, spektrometryczne, metodą NMR i elektrycznych parametrów skał, ale przede wszystkim propagacji fal ultradźwiękowych. Pomiary prędkości rozchodzenia się fali podłużnej Vp i poprzecznej Vs przeprowadzono na próbkach skał o różnym współczynniku nasycenia Sw (0-100%). Próbki pogrupowano w klasy o podobnej porowatości zmieniającej się w przedziale 0-15%. Badania zależności pomiędzy zmianą nasycenia a prędkością fal przeprowadzono zarówno metodą saturacji jak i desaturacji próbek w 100% nasyconych solanką. Uzyskane dane umożliwiły określenie parametrów sprężystych i ich związków korelacyjnych z innymi właściwościami zbiornikowymi piaskowców formacji czerwonego spągowca analizowanego rejonu. W wyniku prac doświadczalnych i modelowych wyznaczono współczynniki niezbędne do rozwiązania równania Gassmanna i podjęto próbę rozwiązania i weryfikacji tego równania, z wynikiem pozytywnym. Równocześnie wykonano kompleksową interpretację profilowań geofizycznych. Otrzymane krzywe wynikowe zostały wykorzystane jako dane wejściowe do analizy fluid substitution. Wygenerowano sejsmogramy syntetyczne dla modelowych nasyceń gazem, ropą i solanką oraz skonstruowano wykresy krzyżowe przedstawiające zmiany amplitud refleksów w funkcji offsetu w celu określenia wpływu nasycenia piaskowców czerwonego spągowca na rejestrowany obraz sejsmiczny. Na podstawie przeprowadzonych prac podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego właściwości zbiornikowe utworów czerwonego spągowca rejonu Parzęczewo - Czarna Wieś tak znacząco różnią się od tożsamych wiekowo osadów sąsiedniego rejonu Cicha Góra.

EN

The study involved carrying out of complex laboratory testing of core plugs: porosimetry, permeability, mineralogy, spectrometry, NMR method and electrical parameters of rocks, and most of all ultrasonic waves propagation. Measurements of compression wave Vp and shear wave Vs propagation velocities were performed on rock samples having various Sw saturation coefficient (0-100%). The samples were grouped into classes having similar porosity, varying in range 0-15%. Testing of saturation change and velocity of waves relationship were carried out both using saturation and desaturation methods for samples saturated to 100% with brine. Obtained data allowed for determination of elastic parameters and their correlation relationships with other reservoir parameters of Rotliegend sandstones from analysed region. In effect of experimental and model works, coefficients necessary to solve Gassmann equation have been determined, as well as attempt of solving and verification of the equation has been made with positive result. Simultaneously complex interpretation of well log data was performed. Obtained resultant curves have been used in capacity of input data for fluid substitution analysis. Synthetic seismograms for model gas, oil and brine saturation have been generated, as well as cross plots presenting changes of reflexes amplitude changes versus offset, in order to determine influence of Rotliegend sandstones saturation on recorded seismic image. Based on the completed works an attempt to respond the question, why reservoir parameters of Rotliegend formations in Parzęczewo - Czarna Wieś region such significantly differ from identical as to age deposits of neighbouring Cicha Góra region, has also been made.

12

Metodyka oceny zależności stosunku prędkości fal podłużnych Vp do poprzecznych Vs od współczynnika nasycenia Sw w skałach węglanowych dolomitu głównego

Zalewska J., Kozłowski M., Solarski T., Cebulski D., Bała M.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 154

1-80

PL

Głównym celem niniejszej pracy było systemowe zbadanie prędkości propagacji fal podłużnych Vp i poprzecznych Vs w zależności od zmiennego nasycenia przestrzeni porowej skał węglanowych na podstawie badań laboratoryjnych, wykorzystanie tych danych w kompleksowej interpretacji profilowań geofizyki wiertniczej oraz wyznaczenie współczynników niezbędnych do rozwiązania równania Gassmanna. W ramach pracy wykonano laboratoryjne pomiary prędkości rozchodzenia się fali podłużnej Vp i poprzecznej Vs na rdzeniach wiertniczych o zróżnicowanej porowatości (Kp = 0-30%) i różnym współczynniku nasycenia Sw (Sw = 0-100%). Badania wykonano na 49 próbkach pobranych z czterech otworów wiertniczych: Dzieduszyce-2, 3, Krobielewko-5, Opalenica-1. Pomiary przeprowadzono metodą desaturacji próbek w 100% nasyconych solanką. Dla tych próbek określono także ilościowy skład mineralny metodą dyfrakcji rentgenowskiej, gęstość właściwą i objętościową, współczynniki porowatości i przepuszczalności oraz rozkład nasycenia przestrzeni porowej metodą jądrowego rezonansu magnetycznego. Przeprowadzono również obserwacje mikroskopowe, uzyskując opis petrograficzny przy zastosowaniu klasyfikacji Dunhama. Na podstawie uzyskanych wyników pomiarów laboratoryjnych przeprowadzono kalibrację profilowań geofizycznych i ich kompleksową interpretację w celu wyznaczenia parametrów niezbędnych do analizy "fluid substitution". Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie czy możliwe jest uzyskanie wiarygodnych wyników metody AVO w utworach węglanowych. Wykonują one w tym celu trójetapowe badania, które obejmowały: - analizę wykresów krzyżowych i możliwości wykorzystania prędkości fali P i S do oceny właściwości zbiornikowych, - analizę fluid substitusion; rozwiązanie równania Gassmana i generacją krzywych Vp i Vs dla podstawionych płynów złożowych - oraz badanie wpływu zmiany nasycenia utworów dolomitu głównego na teoretyczny obraz sejsmiczny.

EN

The main purpose of this study was systematic research of compression wave Vp and shear wave Vs propagation velocities dependence on varying carbonate rocks pore space saturation based on laboratory testing, using the data in complex interpretation of well logging geophysics, as well as determination of coefficients necessary for Gassmann equation solving. The frameworks of the study included laboratory measurements of compression wave Vp and shear wave Vs propagation velocities on core plugs having various porosities (Kp = 0-30%), and various Sw saturation coefficients (Sw = 0-100%). The tests have been carried out on 49 samples originating from four boreholes: Dzieduszyce-2, 3, Krobielewko-5, and Opalenica-1. The measurements were accomplished by desaturation of 100% brine saturated samples. Quantitative mineral composition by X-ray diffraction method, characteristic and volumetric densities, porosity and permeability coefficients, as well as pore space saturation distribution by NMR method, have also been determined for these samples. Microscopic observations have also been carried out, resulting in petrographic description using Dunham classification. On the grounds of obtained laboratory measurement results, well logging calibration and their complex interpretation were carried out in order to determine parameters necessary for fluid substitution analysis. An attempt to give answer to the question whether is possible to obtain reliable results of AVO method in carbonate formations has been done by carrying out three-stage research, including: - analysis of cross plots and possibility of using P and S wave velocities for purposes of reservoir properties assessment, - fluid substitution analysis; Gassmann equation solution and generation of Vp and Vs curves for substituted reservoir fluids - and testing of Main Dolomite formations' saturation influence on theoretical seismic image.

13

Metodyka oceny anizotropii skał na podstawie badań laboratoryjnych, danych z profilowań geofizycznych i pomiarów sejsmicznych

Zalewska J., Buniak A., Gąsior I., Cebulski D., Wawrzyniak K.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 149

1-95

PL

W ramach pracy wykonano kompleksowe badania rdzeni wiertniczych, w tym przede wszystkim propagacji fal ultradźwiękowych metodą trójrdzeniową zaproponowaną przez Vernika. Wyznaczono współczynniki anizotropii skał (parametry Thomsena i składowe macierzy naprężeń). Przeanalizowano wpływ różnych czynników na prędkość rozchodzenia się fal podłużnych i poprzecznych. Ukazana została analiza zmienności cech sprężystych skał i anizotropii ośrodka, na tle jego litologii i struktury. Przeprowadzono modelowanie anizotropii ośrodka skalnego na podstawie integracji pomiarów otworowych (Upadomierz, Long Space Sonic, Pionowe Profilowanie Sejsmiczne), atrybutów sejsmicznych i pomiarów laboratoryjnych. Wykonano analizę petrofizyczną polegającą na kalibracji modeli interpretacyjnych na podstawie badań laboratoryjnych. Opracowano i przytoczono procedurę obliczania zawodnienia na podstawie ciśnień kapilarnych. Analiza sejsmiczna polegała na porównywaniu sygnałów źródła fali sejsmicznej wyekstrahowanej z "sum korytarzowych" Pionowych Profilowań Sejsmicznych dla różnych kierunków wzbudzania; uwypuklono kierunki, na których z dużym prawdopodobieństwem można spodziewać się wzrostu tłumienia składowej wysokoczęstotliwościowej sygnału. Analiza geologiczna obejmowała przestrzenny rozkład facji osadowych - stożków aluwialnych, wydm eolicznych i facji fluwialnych, przestrzenny rozkład własności zbiornikowych w wydzieleniach litologicznych oraz powiązanie procesów diagenetycznych z własnościami zbiornikowymi.

EN

Within this study complex tests on rock core samples were performed, first of all the ultrasonic waves' propagation using 3 core methods, proposed by Vernik. Anisotropy coefficients were calculated (Thomsen's parameters and tension matrix elements). Impact of many factors on S and P wave propagation was analyzed. The paper shows analysis of rocks' elastic factors variations and medium anisotropy at its lithological and structural background. The study carried out rock medium anisotropy modeling on the grounds of well logs integration (inclinometer, Long Space Sonic, Vertical Seismic Logging), seismic attributes and laboratory measurements. Petrophysical analysis was done which relies on calibration of interpretation models, based on laboratory researches. Worked out and brought up procedure of saturation calculating based on capillary pressures. Seismic analysis relied on comparing source signals of seismic wave extracted form "corridor stack" of Vertical Seismic Logging for different directions inducing. Directions at which with high probability it is possible to expect increase of suppression of high frequent signal element were emphasized. Geological analysis covered spatial distribution of sediment facies - detrital fans, eolian dunes and fluvial facies, spatial distribution of reservoir properties in lithological separations and connection between diagenetic procesees and reservoir properties.

14

Model prędkościowy fal P i S oraz gęstości objętościowych dla wybranych otworów w rejonie Karpat Zachodnich

Bała M., Witek K.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2007

|

T. 33, z. 4/1

59-80

PL

Zostały obliczone parametry sprężyste - prędkości fal podłużnych i poprzecznych, ich stosunki oraz gęstości objętościowe dla zróżnicowanych poziomów litostratygraficznych w wybranych otworach z rejonu Karpat Zachodnich. Do obliczeń wykorzystano program komputerowy Estymacja opracowany przez M. Bałę i A. Cichego w ramach projektu badawczego nr 8 T12B 046 20. Zastosowano teoretyczny model Biota-Gassmanna, pozwalający na wyznaczanie wspomnianych parametrów na podstawie znajomości dokładnego składu mineralnego skał, współczynników porowatości i nasycenia wodą i węglowodorami, które można uzyskać z interpretacji ilościowej profilowań geofizyki otworowej. Przeprowadzono zestawienia średnich wartości obliczonych parametrów w wydzielonych jednostkach stratygraficznych, co posłużyło do oceny modelu prędkości i gęstości objętościowej.

EN

Elastic parameters including P-wave and S-wave velocities, their ratios, and bulk density for different lithostratigraphic levels were calculated for selected boreholes from the Western Carpathians. The calculations were made with the use of the Estymacja computer program written by M. Bała and A. Cichy within the research project No. 8 T12B 046 20. The theoretical Biot--Gasstnann's model was used, which enabled the above mentioned parameters to be determined based on known mineral composition, porosity, and water- and hydrocarbon saturation of rocks, which can be obtained from well log quantitative interpretation. Mean values of the parameters were put together for selected stratigraphic units and used for the evaluation of velocity model and bulk density model.

15

Zastosowanie programu SATUN do interpretacji profilowań geofizyki wiertniczej w wybranych otworach przedgórza Karpat

Front M., Twaróg W., Zorski T.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2004

|

nr 130

759--760

PL

Przedstawiono, dla wybranych interwałów otworów J-4 i ChD-3, końcowe wyniki interpretacji danych geofizyki wiertniczej (GW), przy użyciu najnowszej wersji programu SATUN. W celu lepszej oceny uzyskanych wyników, zestawiono razem: dostępne analizy rdzeni, wybrane profilowania geofizyczne, dane serwisu płuczkowego i badania próbnikami złożowymi, oraz wyniki standardowej interpretacji GW, porównane ze specjalną metodą interpretacji dla formacji cienkowarstwowych, stosowaną w programie SATUN.

EN

Final interpretation of the well log data, using upgraded version of SATUn programme is presented for chosen intervals of J-4 and ChD-3 wells. Available core data, wire-line logs, mud logs and formation tester data are put together with the results of standard interpretation and with special thin bedded method of interpretation applied in SATUN software, for better verification of obtained results.

16

Opracowanie rozkładu prędkości fal P i S z głębokością przy wykorzystaniu programu ESTYMACJA i danych geofizyki otworowej w rejonie wschodniej części zapadliska przedkarpackiego

Bała M., Witek K.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2004

|

nr 130

255--259

PL

Obliczono czasy interwałowe fal podłużnych i poprzecznych (DPEQ i DSEQ) oraz prędkości (Vp i Vs) z głębokością na podstawie pomiarów geofizyki wiertniczej i przeprowadzonej interpretacji ilościowej [projekt celowy pt: „Opracowanie kryteriów sejsmicznej lokalizacji złóż węglowodorów dla warunków zapadliska przedkarpackiego w oparciu o nowe techniki trójskładowych pomiarów sejsmicznych (3C) i modelowań całkowitego pola falowego", kierownik K. Pietsch i E. Gruszczyk]. Do obliczeń wykorzystano program o nazwie ESTYMACJA opracowany przez M. Bałę i A. Cichego w ramach projektu badawczego nr 8 T12B 046 20 [1]. Na podstawie obliczonych Vp i Vs opracowano model prędkościowy dla wschodniej części zapadliska przedkarpackiego.

EN

Velocity and interval time P-wave and S-wave was calculated based on well logging data and numerical interpretation (project No 6T12 2003 C/06006, manager: K. Pietsch, E.Gruszczyk). For these calculations was used application ESTYMACJA. This program was created by M. Bała and A.Cichy based on calculated velocity P-wave and S-wave created velocity model for East part of Carpatian Foredeep.

17

Metodyka analizy błędów i oceny niepewności pomiarów skał

Gąsior I.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2004

|

nr 130

341--345

PL

Modele matematyczne wykorzystywane w interpretacji profilowań geofizyki wiertniczej są na ogół wyznaczane na podstawie laboratoryjnych pomiarów geofizycznych parametrów skał i płynów złożowych. W niniejszym artykule przedstawiono metodykę analizy, wyniki pomiarów laboratoryjnych ze szczególnym uwzględnieniem błędów na drodze analitycznej oraz niepewności metody.

EN

Mathematical models used in the interpretation of well logging data are usually constructed on the base of the laboratory measurements of geophysical properties of rocks and fluid. In this paper the analytical methods, the results of laboratory measurements with the errors estimarion and finally, the uncertainty assessment of those methods are presented.

18

Metoda wyznaczania wodonasycenia piaskowcowo-ilastych kompleksów cienkowarstwowych, stosowana w programie SATUN systemu GEOwin

Zorski T., Twaróg W.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2004

|

nr 130

743--758

PL

Omówiono specyficzne problemy napotykane przy interpretacji pomiarów geofizyki wiertniczej w formacjach cienkowarstwowych zawierających węglowodory. Odniesienie do prawie 40 pozycji literaturowych daje wprowadzenie do intensywnie rozwijającej się od ponad 20 lat gałęzi geofizyki wiertniczej. Stosując uproszczone modele skalne przedyskutowano źródła trudności interpretacyjnych w kompleksach cienkowarstwowych. Brano pod uwagę takie czynniki jak: udział w skale przewarstwień ilastych, zmiany parametru CEC i błędne wartości oporności wody złożowej. Zwięźle przedstawiono aktualną wersję rozwiązywania tych problemów zastosowanąw aplikacji SATUN systemu GeoWin. Przedyskutowano także zastosowanie tej aplikacji do interpretacji mioceńskiej formacji cienkowarstwowej przedgórza Karpat.

EN

Specific problems encountered during log data interpretation in thin bedded formations containing the hydrocarbons are discussed. Reference to almost forty papers, concerning analysed subject, gives introduction into extensively developing, during last twenty years,the branch of well logging. Sources of interpretation difficulties in thin bedded shaly - sand formations are discussed using simplified rock models. Influence of such factors as: volume of shaly laminae in rock, variability of CEC value and improper water resistivity value was taken into account. Current option of solution these problems employed in SATUN application of GeoWin system is presented briefly. Example of Miocene thin bedded gas formation interpretation using SATUN is discussed too.

19

Kompleksowa analiza pomiarów i wyników interpretacji profilowań geofizycznych w poziomie dolomitu głównego w otworach wiertniczych rejonu Gorzów Wielkopolski-Międzychód

Urbańska H., Baudzis A., Wołk J.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2004

|

nr 130

267--273

PL

Aparatury i sprzęt pomiarowy nowej generacji do obsługi otworów wiertniczych stwarzają duże możliwości w dziedzinie geologicznej interpretacji poziomów poszukiwawczych. Podstawowy cel interpretacji — wyznaczenie poziomów zbiornikowych, określenie litologii, porowatości, rodzaju i ilości fluidów wypełniających pory skalne jest wynikiem matematycznego rozwiązania uzyskanego przy pomocy oprogramowania ULTRA, dla którego dane wejściowe stanowią podstawowe pomiary geofizyczne (radiometryczne, akustyczne i elektryczne). Wyżej wymienione dokładne ilościowe wyniki są uzupełniane dodatkowymi wiadomościami, do których należą dane dotyczące przestrzeni porowej. Cennych informacji dostarczają między innymi dwie nowoczesne metody: profilowanie upadu warstw wykonywane sondą SED oraz kompleksowe profilowanie akustyczne wykonane sondą FWS. W ostatnich latach poszukiwania złóż węglowodorów skupiły się głównie w rejonie Gorzów Wlkp. — Międzychód. Wyniki interpretacji pomiarów geofizyki wiertniczej są przedstawione dla otworów usytuowanych w ww. rejonie.

EN

New generation equipment and measuring devices for well logging services give a lot of possibilities in the field of geological interpretation of hydrocarbon horizons. The basic aim of interpretation — identification of reservoir sections, lithology determination, evaluation of porosity, quality and quantity of fluids filling pore spaces — is a result of mathematical solution received with ULTRA software., for which input data are basic well logs (nuclear, sonic and resistivity). Thorough quantity results mentioned above are completed with additional information, for example data concerning pore space. Very valuable information can be obtained from among others two modern methods: dip logging performed with SED (Six Am Dipmeter) and full wave sonic logging with FWS device. Last years hydrocarbon research works were focused mainly on Gorzów Wlkp. — Międzychód area. The examples presented in this paper come from wells located in this area.