Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

How do different types of river maintenance works affect the ichthyofauna of small European watercourses?

Brysiewicz Adam, Czerniejewski Przemysław, Sieczko Leszek

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2023

|

Vol. 30, nr 4

617--633

EN

Watercourses serve the needs of agriculture in certain sections and are subject to strong anthropopressure. When agriculture prevails in the catchment, it often has abundant vegetation, macrophytes in particular, and the bottom is covered by a substantial layer of silt. In order to ensure patency of flow and access to water, small watercourses are very often subject to river maintenance works. The aim of the study was to assess the impact of 3 types of works on the diversity of fish species and density of fish in the 1 and 2 year after the works at 21 sites located on 8 rivers in the European Central Plains Ecoregion. As a result of the works, especially in the 1 year after the works, significant changes were found in hydrochemical and hydrological parameters, especially with the increase in velocity and mean depth in watercourses. Additionally, habitat change contributed to differences in the composition of the ichthyofaunal. After 1 year, the diversity of fish species and fish population density increased or remained unchanged after dredging and removal of plants from the river channel, but they decreased after the removal of macrophytes from river banks. After year 2, a decrease in the diversity of fish species and density was observed, associated with re-infestation and siltation of the watercourses. Particularly in the case of dredging and removal of macrophytes from the river bank, maintenance works should not be done too frequently, because some species of natural value disappear.

2

Przepływowa mikroelektrownia wodna

Goryca Zbigniew, Peczkis Grzegorz

Napędy i Sterowanie

|

2022

|

R. 24, nr 2

36--37

PL

Budowa elektrowni wodnej wymaga wysokich nakładów inwestycyjnych związanych głównie z budową zapory i towarzyszącej jej infrastruktury. Wysokie spiętrzanie wody powoduje zawsze ingerencję w środowisko naturalne rzeki i otaczający ekosystem. Istnieją rozwiązania mikroelektrowni wodnych umieszczanych w nurcie rzeki, minimalnie ingerujących w środowisko i produkujących niewielkie ilości energii elektrycznej.[...] Opracowana konstrukcja może być stosowana na małych ciekach wodnych – tam, gdzie zawodowa energetyka nie jest zainteresowana budową elektrowni wodnych. Miejsc takich jest w kraju bardzo wiele. Moc mikroelektrowni i ilość uzyskiwanej z niej energii zależy w dużym stopniu od prędkości przepływu wody i dlatego mikroelektrownię należy umieszczać w tzw. bystrzach...

3

Impact of point source pollutants on the distribution of selected water parameters in the Vistula River in Puławy, Poland

Jakubiak Mateusz, Bojarski Bartosz

Journal of Water and Land Development

|

2021

|

no. 51

50--55

EN

Human activities have a complex and multidimensional impact on water quality. The concentration of inhabitants, production and services intensifies influence of urban agglomerations on water in rivers. Among many sources of surface water pollution, the most important are sewage discharges. The aim of the research was to determine the effect of point discharge of treated industrial and municipal wastewater on the distribution of selected water chemical parameters in the Vistula River in Puławy. The studies were carried out in 2018–2019. Samplings were collected in five sampling points and tested in the hydrochemical laboratory. The obtained data were statistically analysed to investigate differences between the sampling points. The negative impact of wastewater discharge on the water quality in the Vistula was found. However, the pollution level decreased with the flow of the river. The parameters tested at measurement point located 1200 m below the discharge approached the values recorded above the sewage outfall. The presented observations of changes in the concentration of pollutants indicate the self-purification capacity of a river. However, for each watercourse flowing through urbanized areas, it is an individual feature. It depends on a number of factors and requires regular monitoring studies taking into account hydrochemical analysis of watercourses.

4

Quality Analysis of Waters from Selected Small Watercourses within the River Basins of Odra River and Wisła River

Brysiewicz Adam, Bonisławska Małgorzata, Czerniejewski Przemysław, Kierasiński Bartosz

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

1202--1216

EN

An important source of contamination of inland waters is the content of nitrogen and phosphorus compounds, which in agricultural areas constitute a significant threat by getting into flowing waters. The runoff of mineral substances from areas with high intensification of agriculture contribut to increase of nutrient content in rivers, which often causes disturbances in water quality, with excess nutrients supporting the growth of phytoplankton (algae receipts) and macrophytes and associated with it loss of habitats and desirable plant and animal species. The small rivers play an important role in the water quality of large rivers. The purpose of this work is to assess the quality of water in small lowland rivers, which are tributaries of the Odra and Wisła rivers, with particular emphasis on the content of biogenic compounds (nitrogen and phosphorus forms). The study was carried out on 10 small rivers from the Odra river basin (Płonia, Myśla, Tywa, Rurzyca and Wardynka River), and the Wisła river basin (Habdziński Channel, Zielona, Czarna-Cedron, Kraska and Molnica River). The analyzed water samples in all rivers had increased content of reactive phosphorus, which allows to classify the waters into non-class waters. The highest exceedences were recorded in the Płonia River (on average 1.505 mg P-PO43-/L) in the Odra river basin, while in the in the Wisła basin the highest exceedances were recorded in the Molnica watercourse (average 2.023 mg P-PO43-/L). Also high concentrations of the nitrate-nitrogen content were recorded, and the highest amounts of N-NO3-/L were found in the Rurzyca River (the Odra catchment – 7.321 mg N-NO3-/L) and in Molnica River (Wisła catchment – 5.092 mg N-NO3- /L). Lower values of ammonium nitrogen were found in all tested watercourses, classifying water to the first class of water quality according to Minister of the Environment Regulation (21.07.2016r.). Only increased concentrations classifying the examined waters up to the 2nd water quality class were recorded in the Rurzyca river (Odra catchment - 0.350 mg N-NO3- /L average, and in the Habdziński Channel (Wisła catchment - 0.293 mg N-NO3- /L). Significant increases in the content of biogenic compounds classifying tested waters to the 2nd class and above, were also conducive to low values of oxygen concentration in water and high conductance. For example in the Molnica river, high nitrate nitrogen and phosphate content influenced on low water oxygenation. In addition, there was a very low water level in the watercourse, which could have triggered nutrient loads in bottom sediments. Contamination of waters from agricultural areas with nitrogen and phosphorus compounds may pose a threat to larger rivers to which they can pass without proper monitoring.

PL

Istotnym źródłem zanieczyszczenia wód śródlądowych są zawartości związków azotu i fosforu, które na obszarach rolniczych stanowią znaczące zagrożenie przedostając się do wód płynących. Do nadmiernego wzrostu zawartości związków biogennych w rzekach przyczyniają się spływy substancji mineralnych z terenów o dużej intensyfikacji rolnictwa, co niejednokrotnie jest przyczyną zaburzeń jakości wody, przy czym nadmiar składników odżywczych sprzyja wzrostowi fitoplanktonu (zakwitów glonów) i makrofitów oraz związanej z tym utraty siedlisk i pożądanych gatunków roślin i zwierząt. Dużą rolę w kształtowaniu jakości wody dużych rzek pełnią niewielkie dopływy stanowiące małe cieki wodne. Celem niniejszej pracy jest ocena jakości wód w wybranych małych nizinnych ciekach wodnych będących dopływami rzeki Odry i rzeki Wisły ze szczególnym uwzględnieniem zawartości związków biogennych (formy azotu i fosforu). Badaniami objęto 10 niewielkich cieków z obszaru zlewni rzeki Odry (rzeki: Płonia, Myśla, Tywa, Rurzyca i Wardynka), oraz zlewni rzeki Wisły (Kanał Habdziński, Zielona, Czarna-Cedron, Kraska i Molnica). Analizowane próby wody we wszystkich rzekach miały podwyższone zawartości fosforu fosforanowego, co pozwala zaklasyfikować badane wody do wód pozaklasowych. W zlewni rzeki Odry największe przekroczenia norm odnotowano w rzece Płonia (średnio 1.505 mg P-PO43-/L), natomiast w zlewni Wisły największe przekroczenia zanotowano w cieku Molnica (średnio 2.023 mg P-PO43-/L). Również wysokie stężenia odnotowano analizując wody pod kątem zawartości azotu azotanowego, a największe ilości N-NO3-stwierdzono w rzece Rurzyca (zlewnia Odry – 7.321 mg N-NO3-/L) i w Molnicy (zlewnia Wisły – 5.092 mg N-NO3-/L). We wszystkich badanych ciekach stwierdzono niższe ilości azotu amonowego, klasyfikując wody do I klasy czystości wg Rozp. MŚ z 21.07.2016r. Jedynie podwyższone stężenia klasyfikujące badane wody do 2 klasy czystości wód zanotowano w rzece Rurzyca (zlewnia Odry – średnio 0.350 mg N-NH4+/L, oraz w Kanale Habdzińskim (zlewnia Wisły – 0.293 mg N-NH4+/L). Znaczące podwyższenia zawartości związków biogennych klasyfikujące badane wody doII klasy i powyżej II klasy czystości wód sprzyjały również niskim wartościom stężenia tlenu w wodzie oraz wysoką konduktancją. Przykładem jest tu rzeka Molnica, w której wysokie zawartości azotu azotanowego oraz fosforanów przekładały się na niskie natlenienie wody i wysokie przewodnictwo właściwe. Ponadto w cieku była bardzo niski stan wód, co mogło uruchomić pokłady ładunków biogennych w osadach dennych. Zanieczyszczenia wód z terenów rolniczych związkami azotu i fosforu mogą stanowić zagrożenie dla większych rzek, do których bez odpowiedniego monitoringu mogą się przedostawać.

5

Wykorzystanie walorów krajobrazowych cieków w małych miastach regionu łódzkiego

Agajew M., Wycichowska B.

Przestrzeń i Forma

|

2015

|

nr 23/2

209--224

PL

Artykuł analizuje sposób zagospodarowania terenów dolin małych rzek w celu wykorzystania atrakcyjności tych obszarów. Pozytywny wpływ rzek lub zbiorników wodnych na krajobraz miasta jest niezaprzeczalny, szczególnie, gdy dotyczy dużych rzek w skali kraju, dających możliwość obcowania z walorami zarówno estetycznymi, krajobrazowymi jak i przyrodniczymi. Natomiast w przypadku małych cieków, ich potencjał jest nie dostatecznie wykorzystany.

EN

The paper concerns the development of areas of small river valleys in order to use their attractiveness. A positive influence of rivers or water reservoirs on the town landscape is indisputable; it concerns especially the biggest rivers in the country which give opportunities to enjoy and take advantage of the landscape, aesthetic and natural values. However, in a case of small watercourses, their potential is not sufficiently used.

6

Precise quantity surveying and work planning in technology for regenerative shaping the watercourses

Szychta M., Rutkowski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 60, nr 4

94--97

EN

In this paper possibilities of precise quantity surveying and work planning in mechanized technologies for regenerative shaping the water courses were presented. Survey needs of melioration objects for newest technologies were described. Method of creating spatial map of ditches based on RTK GPS survey, and rating of ditch destruction based on this map were presented. Use of spatial maps for planning and cost calculation of maintenance works were described.

PL

W pracy przedstawiono możliwości dokonywania precyzyjnego obmiaru i planowania operacji w technologii kształtowania otwartych cieków wodnych. Omówiono potrzeby obmiaru obiektów melioracyjnych dla nowoczesnych technologii. Przestawiono metodę tworzenia przestrzennych map rowów przy wykorzystaniu obmiaru RTK GPS oraz możliwości oceny ich stanu drożności na podstawie tych map. Omówiono wykorzystanie przestrzennych map na potrzeby planowania i kosztorysowania prac konserwacyjnych obiektów melioracyjnych.

7

Wielkość retencji wodnej w zmeliorowanej dolinie śródleśnej (Lasy Parczewskie)

Grzywna A.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

Vol. 23, No. 2

124--130

PL

Celem pracy jest analiza wielkości retencji wodnej w ekosystemie łąkowym na obiekcie melioracyjnym położonym w centralnej części Lasów Parczewskich. W pracy przedstawiono dotychczasowe efekty wykonanych w obiekcie działań w celu zwiększenia objętości retencjonowanej wody poprzez wzrost retencji korytowej i retencji mokradłowej. Ocenę możliwości retencyjnych oraz uzyskaną w efekcie regulowania odpływu retencję rzeczywistą określoną dla warunków hydrologicznych w 2012 roku. W warunkach całkowitego wiosennego podtopienia terenu ilość zgromadzonej wody może przekraczać 4,5 mln m3. Ze względu na brak urządzeń piętrzących jest to niemożliwe do osiągnięcia. W obecnych warunkach można retencjonować jedynie 265 tys. m3 wody w wierzchniej warstwie gleby oraz ponad 12 tys. m3 w korytach cieków. W analizowanej zlewni woda może być retencjonowana w torfowiskach i namuliskach oraz korycie rzeki Ochożanki i rowach sieci melioracyjnej.

EN

The aim of the study is to analyze the size of water retention in the ecosystem of meadows in the drainage facility located in the central part of the Forest Parczew. The paper presents the results achieved so far made on the subject of actions in order to increase the volume of retained water through an increase in tray like and wetlands retention. Assess the possibility of retention and obtained as a result of controlling the outflow of retention specified for the actual hydrological conditions in 2012. In terms of the total amount of spring flooding an area of pooled water may exceed 4.5 million m3 . Due to the lack of damming is impossible to achieve. In the present circumstances you can retentions only 265 thousand m3 of water in the topsoil and over 12 thousand m3 in river courses. In the analyzed catchment water can be impounded in peat bogs and silts in the river Ochożanki and ditches drainage network.

8

Ocena geochemiczna cieków wodnych Pomorza Zachodniego

Pokorny P., Senze M., Dobicki W., Kowalska-Góralska M., Polechoński R.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 9

1768-1771

PL

Przedstawiono wyniki geochemicznej oceny osadów dennych rzek przymorza. Zbadano zawartość Cd, Pb, Ni, Cu i Zn w osadach dennych rzek Czerwonej, Wieprzy, Parsęty, Strzeżenicy, Dzierżęcinki, Unieść, Grabowej i Radwi, których zlewnie znajdują się na terenach użytkowanych rolniczo, ale z wpływami gospodarki komunalnej i przemysłu. Ze względu na zawartość metali badane osady denne wskazują na brak lub niewielkie zanieczyszczenie. Stwierdzono, że większe stężenia jonów metali występują w osadach rzek o mniejszej zlewni.

EN

Contents of Cd, Pb, Ni, Cu and Zn in sediments from 8 coastal rivers with an agro-forestry catchment were detd. The rivers belong to the I class of purity except for Cd in 2 rivers (II class).

9

Application of HEC-RAS model for estimating changes in watercourse geometry during floods

Markowska J., Markowski J., Drabiński A.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2012

|

Vol. 34, nr 2

63-72

EN

The article describes the progress of a hypothetical flood in a watercourse reach, including potential changes in the channel geometry. The quasi-hydrodynamic model employed takes into account changes in the temperature of the medium over time, the complex structure of the watercourse channel, almost any recharge pattern and any engineering structures in the channel. As a result, it is possible to estimate probable changes in the geometry of precisely reproduced reaches of existing watercourse channels during significant floods and include them, e.g., in real-time operational models.

10

Stany wód i ich amplitudy w ciekach w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym na przykładzie zlewni Rowu Rakowskiego

Stasik R.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

1951-1963

PL

Środowisko leśne, poza znaczna ilością biomasy, charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem zarówno pod względem siedlisk, drzewostanów i ich wieku jak i innych elementów przyrodniczych i fizjograficznych [6]. Stąd też funkcjonowanie gospodarki wodnej lasu jest znacznie bardziej złożone w porównaniu do użytków zielonych czy gruntów ornych. O specyfice obszarów leśnych decydują między innymi czynniki takie jak: zatrzymanie opadów przez korony drzew zależnie od gatunku, zwarcia i struktury drzewostanu, od wielkości, natężenia i czasu trwania opadu [8] oraz duże zdolności retencyjne obszarów leśnych [2, 12]. Aktualnie coraz większą uwagę przywiązuje się do pozaprodukcyjnej roli lasu w środowisku przyrodniczym [3]. Dlatego też liczne publikacje wskazują na duże znaczenie lasów w gospodarce wodnej zlewni [3, 6, 9÷11]. Pomiary stanów wód powierzchniowych i gruntowych stanowią jeden z najprostszych środków badawczych pozwalających na analizę tejże gospodarki. Celem niniejszej pracy była analiza stanów wód i ich amplitud w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym.

EN

The paper presents the results of research on water levels and their amplitudes at small forest catchments. The research and observations were carried out at Rakowski Ditch catchment located at area of Marianka Forestry belonging to Siemianice Forest Experimental Farm of Poznań University of Life Science. The research was carried out in two small forest catchments of Rakowski Ditch located in Forest Experimantal Station Siemianice of Poznań University of Life Sciences. The precipitation sum was 689 mm in selected 2001 hydrological year. The probability of such precipitation was approximately 1 per 5 year. According to the precipitation sums and air temperature which was 1.3°C higher than multiyear average 2001 hydrological year can be found as a wet and warm one. An increase of water levels in water course were observed in spite of decrease of monthly precipitation sums in winter half-year. Statistic analysis indicated lack of linear correlation between monthly precipitation sums and average water levels in both water courses. The amplitudes of water levels were small and they did not exceed several centimeters in both water courses in particular months of winter half-year. The significantly higher amplitudes of water levels were observed in summer half-year than in winter half-year of 2001 hydrological year. The differences between the highest and the lowest water levels were from a number to over a dozen. Statistic analysis indicated that the rank of amplitudes were correlated both with monthly precipitation sums and average monthly temperature. It indicates decisive role of tree stand transpiration on water management in small forest catchment.

11

Testing of the GPS receiver accuracy from the point of view of application in the multi-task machine for watercourses renovation

Vicente N., Rutkowski J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2011

|

Vol. 56, nr 4

178-183

EN

The accuracy results for the altitude positioning of SPAN-CPT GPS receiver, as well as its main characteristics, were described in the paper. The main goal of this research was to testify if the proposed GPS steering device and system is suitable for the positioning of the machine for renovation of opened watercourses.

PL

W artykule opisano testy dokładności wskazań wysokości przez odbiornik GPS SPAN-CPT i przedstawiono wybrane wyniki. Głównym celem badań było potwierdzenie, że system jest odpowiedni do pozycjonowania maszyny do renowacji otwartych cieków wodnych.

12

Modelling of mass transport in watercourses considering mass transfer between phases in unsteady states. Part I. Mass transfer process for periodic and aperiodic changes of concentration

Bielski A.

Environment Protection Engineering

|

2011

|

Vol. 37, nr 2

35-51

EN

A model most often used for the description of the processes of mass transport through phase boundaries is the model of Whitman. Results of calculations obtained using this model may occasionally considerably differ from the results obtained using diffusion models. Thus an attempt has been made to correct the model proposed by Whitman. The dynamics of the processes of mass transport from a liquid phase (river water) to a solid phase (layer of material in the river bottom) has been analysed. Several equations have been derived describing the rate of absorption with a chemical reaction and periodical changes of the concentration of the analysed substance. An attempt has been made to determine the relation between the concentration gradient and concentration at the phase boundary. In dynamic conditions, the concentration gradient at the phase boundary can be approximated by means of time dependence of a linear combination of concentration, delayed concentration, and concentration derivative at the phase boundary. Analysis of the dynamics of the absorption process with the chemical reaction enabled one to derive an equation describing the stream of the substance penetrating to the inside of the solid phase. Such equations may be used to determine the error generated by the film model of Whitman for the process of mass penetration.

13

Wstęp do metody rangowania potrzeb konserwacji urządzeń melioracyjnych

Bykowski J., Czapiewski L., Stasik R., Korytowski M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2009

|

Tom 11

769-779

PL

Urządzenia i systemy melioracyjne stanowią ważny element infrastruktury technicznej państwa. Obok funkcji środowiskowej, czy produkcyjnej w rolnictwie, spełniają one również istotną rolę w ochronie przeciwpowodziowej.

EN

This work presents the initial conception of conservation ranking of melioration watercourses and channels according to CNC algorithm. Catchment area, percentage of arable area in considered part of watercourse area, as well as the period which passed from the last conservation works have been considered as main factors which have a significant impact on need of conservation work carriage. Presented here evaluation with CNC algorithm facilitates a classification of different watercourse area and carry through possible conservation work in low financial abilities. Very important is further development of conception of algorithm ranking and necessity of conservation steps. It is necessary to perform much more detailed analysisof magnitude of algorithm and include other possible factors influencing necessity of performing conservation. Larger amount of data concerning watercourse area will allow for further development of this method and the sensitivity of algorithm to different factors. Initial analysis of obtained results indicates that the main impact on conservation work necessity have catchment area. The results also indicate that in the watercourses of small catchment, the catchment coefficient doesn't need to have deciding role on the ranking results. Besides the ranking of conservation need grows significantly according to the growth of arable area in analyzed each partial catchment as well as to the period which passed from the last conservation work carriage. If catchments with large area were conserved recently, the need of carrying through conservation one more time was not significant according to CNC algorithm. Proposed here method is functional for performing one of three main problems in "Strategia gospodarki wodnej" [13]. This problem concerns cost of water manage-ment, as well as financial needs. Proposed method is also an attempt to solve other problem: protection of environment mentioned in "Program operacyjny infrastruktura i środowisko" [12].

14

Azotany w wodach cieków i strumieni na obszarze rolniczej zlewni rzeki Górnej Narwi

Skorbiłowicz M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Nr 17

114-115